روزنامه همدلی
1397/07/24
کارشناسان در گفت‌وگو با «همدلی» تاکید کردند که احتمالا کشورهای دیگر نخواهند توانست جای خالی نفت ایران را پرکنند
نفت ایران بدونجایگزینهمدلی| «قیمت نفت تا کجا بالا می‌رود؟»، «جای خالی ایران در بازارهای جهانی را کدام کشورها پرمی‌کنند؟»، «وضعیت عرضه و تقاضا چه میشود؟» و ...، چند ماهی میشود که این سوالات نگاه بسیاری از کشورها را به سمت این بازار چرخانده است؛ همان بازاری‌که این‌روزها درگیر هیجانات و احساسات قابل‌توجهی است. به گفته بسیاری از تحلیلگران خارجی، قیمت نفت تحت تاثیر خروج ایران از بازارهای جهانی از ماه نوامبر رو بالا می‌رود و حتی امکان دارد به بالای 100 دلار هم برسد. مرکز پژو‌هش‌های مجلس نیز به تازگی اعلام کرده است که قیمت نفت امسال بالاتر از 70 دلار در بشکه می‌ماند. گمانه‌زنی‌ها در این‌باره متفاوت است. محمدعلی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک نیز در این‌باره به «همدلی»، می‌گوید: «قیمت نفت احتمالا تا پایان امسال به 85 دلار برسد.» این اظهارنظرها در حالی مطرح است که بر اساس گزارش‌ها قیمت نفت این‌روزها آهسته و آرام بالا می‌رود؛ هر چه به نوامبر نزدیکتر می‌شویم، روند افزایش قیمت از سوی رسانه‌های داخلی و خارجی نیز محسوس‌تر به‌نظر می‌رسد. همین دیروز بود که شبکه خبری اسکای‌نیوز، یکبار دیگر از بالا رفتن قیمت نفت و هیجانات بازار خبر داده بود. بر اساس این گزارش، قیمت پیش خرید نفت برنت دریای شمال با 98 سنت افزایش به 81.41 دلار برای هر بشکه رسید و در همان روز قیمت پیش خرید نفت خام آمریکا نیز 80 سنت افزایش یافت و به 72.15 دلار برای هر بشکه رسید. این افزایش قیمت‌ها در حالی در تارنمای رسانه‌ها نقش بسته بود که بر اساس برآوردها، قیمت نفت در سال جاری میلادی بالا رونده خواهد بود.
خبر مهم اینکه، نفت این‌روزها، بیشتر از اینکه بر اساس عرضه و تقاضا یا اتفاقات واقعی قیمت‌گذاری شود، بر پایه یک جو روانی، روی میز معامله می‌رود تا خبرهای مهمی از این سرمایه مهم جهانی به گوش برسد. هنوز نوامبر نفتی از راه نرسیده، رد پای ایران از بازارهای جهانی حذف نشده، وضعیت عرضه و تقاضای نفت در بازارها به گفته بسیاری از دست‌اندرکاران اقتصادی بر هم نریخته، خیلی از مشتریان سابق ایران هنوز از پای معامله نرفته‌اند، اما این بازار درگیر فضایی است که مهمترین خروجی آن افزایش قابل‌توجه قیمت نفت است. هر چه که هست، نفت، یا همان تنها سرمایه‌ای که از دل خاورمیانه به سوی کشورهای وابسته به انرژی صادر میشود، این‌روزها آنتن بسیاری از برنامه‌ها را به سمت خود چرخانده است. بر اساس برخی از گزارش‌ها، ایران نیز با روسیه برنامه‌ای را ترتیب داده تا بر اساس آن نفت از طریق دریای خزر به روسیه صادر شود و سپس به دست کشورهای مصرف کننده برسد که این موضوع نیز در ایجاد اثرات روانی در بازار نفت تاثیر گذار بوده است.
هر چه که هست، قصه احتمال خروج ایران از بازارهای جهانی و تاثیر این اتفاق بخصوص بر قیمت‌ها، مدت‌هاست که در تارنمای رسانه‌ها نقش بسته است و پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های زیادی را متوجه خود کرده است. هر چه نوامبر نفتی و فصل سرد زمستان نزدیکتر میشود، این نگرانی‌ها بیشتر از گذشته در میان صحبت‌های تحلیلگران به گوش می‌رسد.
اگرچه مردان نفتی کشور، ادعای واشنگتن برای حذف رد پای نفت ایران از بازارهای جهانی را بی‌اساس می‌دانند و با دیپلماسی نفتی خود در صدد دور زدن تحریم‌های ترامپ علیه کشور هستند، اما هنوز ابهاماتی در این زمینه وجود دارد که بسیاری از خریداران نفتی را نگران افزایش بیشتر قیمت‌ها کرده است. صبح روز گذشته با چنین فضایی بود که رسانه‌های داخلی و خارجی از بالا رفتن قیمت نفت و افزایش نگرانی‌ها و هیجانات این بازار خبر دادند اما در این میان هنوز کسی به خوبی نمی‌داند که چه کسی جای ایران را در بازارهای جهانی پر خواهد کرد؟ سوال مهمی که پاسخ آن از زبان تحلیلگران خارجی شنیده نمی‌شود، این است که روسیه و عربستان که گفته میشود گزینه‌هایی برای پر کردن خلا نفتی ایران و ونزوئلا هستند، تا چه زمانی می‌توانند به ایفای این نقش در بازارهای جهانی بپردازند؟ به گفته خطیبی: «در گذشته وقتی قیمت نفت به 40 یا 50 دلار رسید، سرمایه‌گذاری کمتری در زمینه استخراج نفت از سوی کشورهای مختلف صورت گرفت تا جایی که بازار با کمبود عرضه مواجه شد و این موضوع بحث حذف ایران از بازارهای جهانی را به کلی با مشکل مواجه کرد، تا جایی‌که اکنون آمریکا دیگر حرفی از صفر شدن صادرات نفت ایران نمی‌زند و حتی به برخی از کشورها اجازه داده است تا از ایران نفت خریداری کنند.»
نماینده سابق ایران در اوپک افزود: «برخی در گذشته مدعی بودند که می‌توانند جای خالی نفت ایران در بازارهای جهانی را پر کنند، اما با گذشت زمان معلوم شد که این راهکاری مسکن گونه برای حفظ وضعیت عرضه در بازار نفت است و در طولانی‌مدت امکان جایگزین کردن نفت ایران در بازارها توسط این کشورها وجود ندارد.» خطیبی در ادامه می‌گوید: «البته گفته میشود اگر بازار دچار کمبود باشد، می‌توان از ذخایر برداشت کرد، اما استفاده از ذخایر نیز باعث میشود تا قیمت نفت افزایش یابد، چرا که ذخایر نفتی کشورهای جهان محدود است و برداشت از این ذخایر یک راهکار موقتی است که در طولانی مدت جواب نمی‌دهد.» به باور خطیبی: «به جای خوش بین بودن یا بد بین بودن به اتفاقاتی که در زمینه نفت افتاده است باید واقع‌بین بود، تحریم‌ها بحث امروز و دیروز برای ایران نیست، بنابراین همه کشورهای جهان باید به خوبی بدانند که تنها به صورت موقتی می‌توانند جای خالی نفت ایران را در بازارها پر کنند.» او می‌گوید: «در بازار نفت ظرفیت مازاد زیادی وجود ندارد، بنابراین می‌توان گفت که آمریکا در به صفر رسانیدن صادرات نفت ایران شکست خورده است.»
هر چه که هست، بر اساس پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی، تا سال 2020 عرضه نفت کشورهای غیراوپک بیش از سطح تقاضای مورد انتظار خواهد بود، اما در سال 2023، در صورت ناکافی باقی ماندن سطح سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش، ظرفیت مازاد جهانی موثر نفت کاهش می‌یابد و فقط 2/2 درصد از تقاضا را پوشش می‌دهد که این میزان پایین‌ترین سطح از سال 2007 خواهد بود. این امر امکان افزایش نوسانات قیمت نفت را تا زمان فعال شدن عرضه مهیا می‌کند. نفت اوپک نیز نقش مهمی در ثبات بازارهای جهانی نفت دارد.
براساس پیش‌بینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا، میانگین قیمت نفت برنت در سال جاری میلادی به 71.7 دلار به ازای هر بشکه خواهد رسید، اما این احتمال می‌رود که روند مذکور در سال 2019 ،با کاهش 1.1 درصدی به 70.6 دلار به ازای هر بشکه برسد.
در عین حال به‌نظر می‌رسد در سال های آتی ، با رشد فناوری‌های تولید نفت شیل آمریکا، از روند افزایش قیمت نفت متعارف در سال‌های آتی کاسته شود و همان‌طور که در تحلیل‌های موسسات تحلیلی بازار نفت آمده، آمریکا با دگرگونی ساختار بازاریابی انرژی به‌دنبال یافتن بازارهای جایگزین و گستردگی تجارت نفت شیل خود است. با چنین نگاهی به‌نظر می‌رسد که بازارهای جهانی برای حذف نفت ایران، راهکار طولانی مدت ندارند. باید دید در ادامه سرنوشت بازار نفت به کجا ختم میشود؟
سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» در روز جهانی غذا، شعار امسال سازمان جهانی غذا را بررسی کرد 2030 پایان گرسنگی؛ امروز روز جهانی غذا
قیمت آلبوم‌های موسیقی در هفته‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته است نُتی چند؟!
غافلگیری دوگانه در انتخابات آلمان صعود بی‌سروصدای سبز زیر سایه رشد راست افراطی
گزارش «همدلی» از خواسته‌های معلمان مطالبات ما صنفی است نه سیاسی
کارشناسان در گفت‌وگو با «همدلی» تاکید کردند که احتمالا کشورهای دیگر نخواهند توانست جای خالی نفت ایران را پرکنند
در ادامه خروج از قراردادهای جهانی توسط رئیس‌جمهور آمریکا، نامه خروج از «پیمان مودت» هم رسید
محمود اشرفی ایران از ناتوی عربی هراسی ندارد
دبیر اجرایی FATF : تهران، اعضای FATF را قانع کرده است
روحانی در جلسه با اقتصاددانان کشور: به آینده بهتر، بسیار امیدوارم
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس خبر داد: حل مشکل ثبت نام دانشجویان ستاره دار ورودی سال97درمقطع ارشد
