«همدلی» در روز جهانی غذا،‍ شعار امسال سازمان جهانی غذا را بررسی کرد 2030 پایان گرسنگی؛ امروز روز جهانی غذا

همدلی| گروه اجتماعی: امروز 16 اکتبر،24 مهر، روز جهانی غذاست. اولین بار سازمان ملل در سال 1945 پیشنهاد کرد 16 اکتبر به‌عنوان روز جهانی غذا به‌ منظور توجه دادن جهانیان به مسئله غذا انتخاب شود. ولی تصویب این روز بعنوان روز جهانی غذا دو سال طول کشید و در نوامبر 1972 در بیستمین کنفرانس کشور ها که با شرکت اعضای سازمان خوارو بار و کشاورزی( FAO ) تشکیل شده بود، توسط «پال رومانی» وزیر بهداشت مجارستان که ریاست این کنفرانس را به‌عهده داشت اعلام شد . از آن سال به بعد 16 اکتبر نماد تلاش برای رفع فقر وگرسنگی در جهان شده است.
از آن زمان تاکنون، هر ساله عنوانی به منظور تدوین فعالیت ها و ارائه یک دستور کار مشترک در جهان برای این روز توسط فائو انتخاب می‌شود تا در بین کشور ها در زمینه های مرتبط مانند سوءتغذیه ، گرسنگی و پیدا کردن راه حل‌هایی برای مرتفع شدن این نیاز در سطح جهان و منطقه بحث وتبادل نظر صورت گیرد و همچنین اقدامات موثری در جهت کاهش تعدادگرسنگان و از بین بردن سایه سیاه فقر و گرسنگی انجام گیرد. ولی با وجود این تلاش ها تخمین زده می‌شود تا از بین بردن فقر و گرسنگی در جهان فاصله زیادی داریم.
امنیت غذایی در جهان
چند وقت پیش، سازمان فائو طی گزارشی اعلام کرد که برای تامین غذای جمعیت ۹ میلیارد نفری جهان در سال ۲۰۵۰، باید دو برابر میزان کنونی تولید کرد و برای رسیدن به این هدف باید موانعی مانند محدودیت زمین‌های کشاورزی، کمبود آب، قیمت بالای انرژی، افت سرمایه گذاری در زمینه تحقیقات کشاورزی و افزایش ضایعات غذایی را در نظر داشت. از این رو رقابت بر سر زمین‌های کشاورزی و منابع آب، قیمت بالای انرژی و تغییرات آب و هوایی همگی نشان می‌دهد که باید با منابع کمتر، غذای بیشتری برای مردم سرتاسر جهان تولید شود.


آن چه که در روز جهانی غذا محور توجه است موضوع امنیت غذایی در جهان است. مقدار عرضه مواد غذایی، کیفیت و پایداری در دریافت غذا را امنیت غذایی می گویند.. امنیت غذایی و تغذیه مناسب نه تنها محورهای اصلی توسعه یک جامعه است، بلکه امنیت غذایی تعیین کننده امنیت ملی در هر کشوری نیز محسوب می شود.
آمار و ارقام فقر و گرسنگی
بنا به گزارش سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد،اکنون بیش از 800 میلیون نفر در جهان در فقر مطلق به سر برده و از گرسنگی رنج می برند. به عبارتی دیگر یک هشتم جمعیت جهان، از سوء تغذیه مزمن رنج می برند. اغلب افراد گرسنه در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند و تعداد کمی از گرسنگان در کشورهای ثروتمند و توسعه یافته زندگی می‌کنند. کشورهای جنگ زده و بی ثبات با بیشترین نرخ فقر اقتصادی و گرسنگی روبرو هستند.
سیستم های اقتصادی و سیاسی ناعادلانه‌ای که در دنیا حاکم است علت اصلی و اساسی فقر و گرسنگی جهان است. بدون تردید سیاست‌های ناعادلانه، عملکرد ناعادلانه دارند. این نابرابری باعث کنترل بر روی منابع و درآمد مبتنی بر قدرت نظامی، سیاسی و اقتصادی نیز می‌شود. قدرتی که به طور معمول در دست چند کشور است و کشورهای دیگر به ویژه کشورهایی که از نرخ بالای فقر رنج می‌برند، سهمی از این قدرت جهانی ندارند و آنها همواره تحت نفوذ کشورهای ابرقدرت هستند.
اگر موضوع گرسنگی دغدغه تمام کشورها باشد بدون شک ریشه کن کردن جهانی این مشکل کار دشواری نیست. براساس نتایج تحقیق موسسه تحقیقات بین المللی صلح استکهلم اگر فقط 10 درصد هزینه های نظامی جهان برای دستیابی به هدف پایان دادن به فقر و گرسنگی در جهان اختصاص یاید، طی 15 سال فقر و گرسنگی در جهان ریشه‌کن می‌شود.
در شانزدهم اکتبر سال جاری میلادی برابر با 24 مهر 97 مانند هر سال سازمان فائو آخرین ارزیابی در مورد توسعه آینده غذا و کشاورزی دنیا شامل غلات، دامپروری، جنگل ها و شیلات ارائه کرد و بر این نکته تاکید داشت که چگونه در آینده انسان‌ها غذای خود را در جهان تامین کنند. شعاری که امسال از سوی سازمان فائو که مقرش در رم ایتالیا است اعلام شده «صفر نفر گرسنه تا سال 2030» است.
دستیابی به گرسنگی صفر در حالی به عنوان شعار امسال روز جهانی غذا انتخاب شده که دنیا ۸۲۰ میلیون گرسنه دارد و در ایران نیز با وجود دغدغه چاقی و اضافه وزن در جامعه، اما همچنان سوءتغذیه کودکان و کمبود ریزمغذی‌ها در مناطق کم برخوردار، یکی از چالش‌های جدی است.
دنیای عاری از گرسنگی شعار زیبا و جذابی است که در نگاه اول امید را برای به صفر رساندن گرسنگان در سطح جهان در دلها روشن می‌کند. اما نگاهی گذرا به سیاست کشورهای دنیا به ویژه کشورهای ثروتمند و ابرقدرت مانند آمریکا به این نتیجه می‌رسیم که بین این شعار تا عمل شکاف عمیقی وجود دارد. به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت کنونی جهان این شعار بیشتر از آنکه قابلیت اجرایی داشته باشد، شبیه به ارائه لیست آرزوهاست.
در شرایطی که سازمان فائو به عنوان سازمان جهانی غذا از به صفر رساندن گرسنگان در جهان تا سال 2030 سخن به میان می‌آورد، سیاست‌های که منتج به دستیابی شعار دنیای عاری از گرسنه باشد، در سطح جهان و عرصه بین المللی نه تنها اعمال نمی‌شود بلکه حتی عکس آن نیز اتفاق می‌افتند و مردم دنیا شاهد سیاست‌هایی هستند که منتج به اشاعه فقر و گرسنگی بیشتر در جهان می‌شود.
سیاست‌های کشور آمریکا در قبال کشورمان مثال روشنی از این رفتارهاست. چهار دهه است که به بهانه‌های مختلف آمریکا سیاست‌های تبعیض آمیز را در قبال ایران اعمال می‌کند. اگر چه سابقه دشمنی دولت آمریکا با ایران به دولت ترامپ محدود نمی‌شود و در دولت‌های دیگر آمریکا رد پررنگی از این دشمنی به چشم می‌خورد، اما دشمنی با ایران در دولت کنونی آمریکا تا آنجا پیش رفته است که حتی آنان به قطعنامه‌هایی که خود به آن رای داده‌اند، پایبند نیستند و برای اعمال فشار بر ایران آن را نفی نیز می‌کنند.
رفتار عجولانه ترامپ در خصوص خروج از برجام و تهدید به تحریم‌های جدید نمونه دیگر از این سیاست‌های دو بام و هوا آمریکاست که با استراتژی‌های سازمان‌های جهانی از جمله سازمان جهانی غذا همخوانی ندارد. اعمال تحریم‌های نفتی به‌عنوان منبع درآمد ایرانیان سفره میلیون‌ها ایرانی را کوچک‌تر کرد. استراتژی تحریم رشد اقتصادی و صنعتی ایران را کاهش داد و نرخ تورم را چند برابر کرد که نتیجه آن فشار هر چه بیشتر بر مردم ایران بود.
چگونه می‌توان برای ریشه کن کردن مشکلات جهانی از جمله گرسنگی به کشوری امید بست که حتی به قطعنامه‌های که خود به آن رای داده است، پایبند نیست. در واقع این اقدامات در سطح بین‌الملل نشانگر آن است که کشورهای قدرتمند در سطح دنیا تا زمانی که قوانین به نفع کشور خود باشد به آن عمل می کنند و هر وقت منافع خود را همسو با آن نبیند، قوانین بین المللی را برهم می زنند.
با این تفاسیر نمی‌توان به شعار امسال سازمان جهانی برای ریشه کن کردن فقر و گرسنگی در جهان امید بست. بدون شک تا زمانی که اداره دنیا در دست چند کشور باشد نمی‌توان به استراتژی سازمان‌های جهانی مانند فائو، یونیسف، یونسکو و ... برای تغییر جهانی بهتر دل بست.