نياز احزاب به قدرت نرم جواني

احزاب درايران فعالیت خود را از دوران مشروطه آغاز کردند؛ قبل از انقلاب اسلامی نيز احزاب فعالیت داشتندكه تشكيل دهنده وحمايت كننده آن حکومت بود. بعد از انقلاب باتوجه به تغییرفضای حاکم بر کشور، فعالیت احزاب بیشترشد. اما موضوع حايز اهمیت ، این است که احزاب در ایران نتوانستند مانند حزب‌هاي ديگرکشورها فعالیت نتيجه بخشي داشته باشند. همان‌گونه که در اصل 26 قانون اساسی آمده، فعالیت تشکل ها، احزاب و انجمن های اسلامی آزاد است؛ مشروط به اینکه اصول استقلال وآزادی و وحدت ملی را حفظ كنند. همه مي دانند وجود احزاب سیاسی یکی از ارکان مهم توسعه سیاسی در دنیامحسوب مي شود زيرا احزاب رابط بین مردم و حکومت هستند ومی توانندصدا ومطالبات مردم را به گوش مسئولان ونهادهاي حکومتي برسانند. از طرفي وقتی در انتخابات به يك فرد و تفكر رای می‌دهیم درواقع به حزب سیاسی مورد علاقه‌مان راي داده ايم ومی خـواهیم از آن حزب حمـایـت کنیم. با زبان ساده، حزب سیاسـی به گروهي از افـرادگفتـه می شـودکه دارای افکار مشابه اي هستند و می‌خواهند درکشوري قدرت را به دست بگيرند و در سيستم‌ها نفوذ داشته باشند. احزاب با ارائه برنامه هاي سیاسی، اهداف و عقايد آن حزب رابه مردم جامعه معرفي مي كنند. يكي از معضلات يا عيوبي كه در ميان احزاب وجود دارد، عدم توجه ويژه به جوانان است؛ بحراني كه با تصويب قانون منع به‌كارگيري بازنشستگان بيشتر از پيش برسر زبان‌ها افتاد و بايد بررسي شود در حزب‌هاي ايران كه نماد توسعه سياسي هستند تا چه حد به كار گيري جوانان در اولويت است و احزاب چه برنامه‌هايي براي اين قشر جامعه دارند. ازطرف ديگر جوانان و دانشجویان كشورتمایل زيادي به حضور در احزاب و فعالیت ندارند که این موضوع دلایل فراوانی دارد.كه به اختصارچند نمونه آن را بيان مي كنيم.
سابقه استفاده ابزاري از جوانان و فراموش كردن آن‌ها بعد از به قدرت رسيدن برخي احزاب.
نبود نظام تحزب گرایی به معنای واقعی و فقدان فرهنگ سیاسی درجامعه.
عدم اعتماد جوانان به حضور و فعالیت در احزاب.


مخالفت خانواده ها با حضور جوانان در احزاب.
هراس از فعالیت هاي سیاسی وحزبي به دليل اینكه ممکن است فعالیت در احزاب درآينده براي جوانان تبعاتی درزمينه اشغال ایجاد کند.
بیکاری وعدم اشتغال جوانان و زماني كه بايد براي حضور در فعاليت‌هاي حزبي صرف كنند.
وجود فضای بسته سیاسی دركشور.
اگر جوانان احساس کنندکه به ‌واسطه فعالیت‌های سیاسی در احزاب برای آن‌ها مشکلاتی ایجاد مي‌شود، علاقه‌شان براي حضور و فعالیت در احزاب كم مي‌شود؛ هرچند كه اين موضوع استثنا نيز دارد ولي عدم اعتماد جوانان به احزاب نقش مهمي در عدم گرایش آن‌ها دارد. از طرفي برخی از جوانان بر این باورند كه احزاب به دنبال بهره‌برداری شخصی ومنافع حزبي خود از حضور آن‌هادر حزب هستند. در مورد دانشجویان هم این ترس وجود داردکه به‌واسطه حضور و فعالیت در احزاب ستاره‌دارها از دانشگاه اخراج شوند؛ ترس خانواده ها هم در عدم حضور جوانان در احزاب بی‌تاثیر نیست.
همان‌گونه كه در بالا به آن اشاره شد وقت آن رسيده احزاب رویكرد خود را تغییر دهند واز پتانسیل جوانان به نحو احسن استفاده کنند. باید این فرصت به جوانان داده شود تا اين قشر بتواند از طريق حزب‌گرايي وارد بدنه مديريتي واجرايي كشور شود. دولت ونهادهاي حکومتي می‌توانند با ایجاد فضای باز سیاسی زمينه حضور جوانان و دانشجویان را در فضاهاي سياسي واحزاب ايجاد كنند؛ اين فضا بايد بدون نگراني ودرآرامش رواني كامل به وجود بيايد. برطرف كردن ایجاد فضای کسب و کار مناسب برای جوانان به این معنی که جوان کمتر دغدغه اشتغال و معیشت را داشته باشد و بخشی از فکر و وقت خود را برای حضور در احزاب و فعالیت سیاسی متمرکز کند.
چندي پيش برخي افراد منتسب به احزاب اصلاح‌طلب با رييس دولت ديدار كردند و جالب است بدانيد دراين ديدار ميانگين سن افراد حاضر درجلسه نزديك به 50 سال بوده است. با توجه به اين ديدار و ميانگين سن افراد سوال اينجاست كه چگونه احزاب وفعالان سياسي كشور ادعاي تمايل به جوان‌گرايي دارند و مي خواهند قدرت ومديريت كشور را به‌جوانان بسپارند ولي در ميان افراد تصميم‌گير و اصلي آن‌ها خبري از جوانان نيست. براي روشن شدن اين مساله به سراغ سخنگوها و مسئولان ارشد احزاب مختلف كشوررفتيم و دو سوال ازآن‌ها پرسيديم:
چرا جوانان كشور تمايلي به پيوستن وفعاليت در احزاب كشور ندارند؟
چه اقداماتي براي جذب جوانان درجهت عضويت درحزب خود كرده ايد؟
 لزوم تامين هزينه‌هاي مشاركت جوانان
ابوالقاسم رئوفيان، دبيركل حزب اسلامي ايران زمين درپاسخ به سوال «قانون»، مبني براينكه چرا جوانان تمايلي به فعاليت دراحزاب كشور ندارند، گفت :«موافق اين موضوع نيستم، زيرا انتظاراتي كه در ميان جامعه وجود دارد بيش ازاين است و بايد لوازم آن را مسئولان فراهم كنند». وي افزود:«احزاب به دودليل دركشور جايگاه خود را پيدا نكرده‌اند.نخست اينكه، حاكميت آن‌ها را نمي پذيرد و متاسفانه درحمايت ازاحزاب فقط شعار وتبليغات فصلي وجود دارد. مساله دوم اين است كه احزاب خودشان را جدي نمي گيرند و فقط درزمان انتخابات، فعاليت هاي خود را شروع مي‌كنندكه اين نوع عملكرد هيچ گاه براي مردم به خصوص جوانان جاذبه نخواهد داشت». رئوفيان درادامه اظهارداشت:«احزاب بايد اعتماد به نفس داشته وبه حوزه وظايف ورسالت خودآشنا باشند و ازطرف ديگرعلوم وقواعد سياست رابدانند و قواعد بازي دراين عرصه كارسياسي راخوب بدانند». اين فعال سياسي گفت:«احزاب بايدارتباط خودشان را بامردم به ويژه جوانان درتمام سطوح تقويت كنند ودر آگاهي بخشي آيينه تمام نمايي دغدغه هاي جامعه باشند».
دبيركل حزب اسلامي ايران درادامه خاطرنشان كرد:«احزاب نبايد در جهت اثبات خود، با ديگر احزاب به مخالفت ودرگيري بپردازند؛ رقابت ها بايد قانونمند وبه دور از تضعيف رقيب باشد». وي افزود:«تعامل با ديگر احزاب باعث رشد جامعه مي شود. همچنين اگر احزاب بتوانند با حاكميت ارتباط مثبت وموثر برقرار كنند، مي توانند درجهت بهبود اميد درجامعه روح وجان تازه بدمند وبه فعاليت‌هاي‌شان شتاب بخشند».ابوالقاسم رئوفيان گفت:«آزادي در جامعه بايد به اندازه اي باشد تا احزاب بتوانند نسبت به عملكرد قواي سه گانه نقدمنصفانه داشته باشند. وقتي مردم عملكرد حزب مورد علاقه‌شان را ببينند وآن را لمس كنند مي توانند به احزاب روح وجان تازه بدهند».
وي در ادامه گفت :«به نظرم احزاب وگروه هاي سياسي بايد يك كميته اي به نام جوانان تشكيل دهندتا جوانان دربخش هاي مختلف فرهنگي ،سياسي ،اقتصادي واجتماعي درآن فعاليت كنند. فعاليت جوانان دراين عرصه به رشدوتوسعه جامعه كمك خواهد كرد».
اين فعال سياسي افزود:« ازديگر مشكلاتي كه برسرراه احزاب وجود دارد، اين است كه به آن‌ها اجازه گسترش فعاليت داده نمي شود و ازطرف ديگر احزاب تمكن لازم براي ادامه فعاليت را ندارند و به سختي خودشان را اداره مي كنند. البته احزابي وجود دارند كه به قدرت وصل هستند كه تشكيل اين احزاب ازبالا به پايين است. درصورتي كه احزاب بايد از دل مردم به وجود بيايند». دبير كل حزب اسلامي ايران زمين گفت:«‌فكرمي‌كنم اگرچاره درزمينه رفع موانع ومشكلات احزاب انديشيده شود بي‌شك، زمينه رويكرد مثبت و پيوستن جوانان به احزاب نيز فراهم خواهد شد».
ابوالقاسم رئوفيان در پاسخ به اين سوال كه چه برنامه هايي براي جذب جوانان در حزب‌ خود داريد،گفت:«باتوجه به بيان مشكلات توانستيم در همه عرصه ها فعال شويم. براي مثال يك كارگروه مشاركت‌هاي مالي واقتصادي پديدآورده ايم. درست است فعاليت اقتصادي دراحزاب وجود ندارد. اين كارگروه براي حضور جواناني كه داراي ايده ،برنامه وطرح هستند تشكيل شده تا از محل درآمدهاي حاصله از اين كارگروه هم خودشان منتفع شوند و هم هزينه هاي حزب تامين شود». وي‌افزود:«هريك از جوانان فعال در اين كارگروه داراي طرح و برنامه هستند ودريك شاخه از اقتصاد فعاليت مي‌كنند.به گونه‌اي كه اين افراد مي توانند به عنوان يك فعال اقتصادي درجامعه حضور خوبي داشته باشند».
دبير كل حزب اسلامي ايران زمين در ادامه گفت:« وقتي قرار است جواني در يك حزب سياسي فعاليت كند، ابتدا بايد هزينه هاي اوليه او توسط حزب تامين شود. نمي توان انتظار داشت جواني فعاليت سياسي داشته باشد بعداز جيب خودش هزينه كند.اين وضعيت انگيزه فعاليت درحزب را خواهدگرفت». رئوفيان تشريح كرد:«درحزب اسلامي ايران زمين تصميم براين شده جوانان خوش فكري كه داراي تخصص هستند، شناسايي شوند وبه همراه معرفي نامه از حزب براي حوزه هاي اجرايي كشور به مسئولان معرفي شوند». وي افزود:« متاسفانه شايسته سالاري دردستوركار دولت نيست؛ بنابراين ما افراد شايسته را معرفي مي‌كنيم به اميد اينكه جوانان بتوانند به بدنه اجرايي كشور وارد شوند ومسئوليتي را برعهده بگيرند ولي اين‌گونه نمي‌شود. وقتي تعامل مثبت بين احزاب ودولت وجود داشته باشد،رويكرد جوانان به احزاب نيز موثرخواهدشد».
وي ادامه داد:«براي جذب جوانان در حزب اسلامي ايران زمين قرارشده كارگروه مطالعاتي وتحقيقاتي درجهت سالم سازي محيط پارلمان تشكيل شود». رئوفيان گفت:« برخي از نمايندگان وقتي راي مي‌آورند وبرسركرسي نمايندگي تكيه مي زنند، مردم ومشكلات آن‌ها را فراموش مي كنند ودنبال سوداگري ومعاملات ولابيگري هستند».
اين فعال سياسي افزود:« در مصوبه شوراي مركزي حزب اسلامي ايران زمين قرارشده درجهت سالم‌سازي مجلس شوراي اسلامي آينده، افرادي كه دراين دوره به وظايف‌شان خوب عمل نكرده اند شناسايي وبا دلايل مستدل ومستند به مردم معرفي شوندتا دردوره هاي بعدراي نياورند». وي تشريح كرد:«برخي از نمايندگان در به وجود آمدن وضعيت كاهش ارزش پول و نوسانات ارزي و همچنين وضعيت نابسامان اقتصادي دخيل هستند. اين نمايندگان بايد شناسايي وبه مردم معرفي شوند».
دبيركل حزب اسلامي ايران زمين درادامه خبر داد:« قرارشده درنمايشگاه قرآن ماه مبارك رمضان، احزاب را ازمنظر قرآن، نهج البلاغه وعترت باتشكيل كميته تحقيقاتي ومطالعاتي مورد بررسي قرار دهيم. مي خواهيم نتايج اين مطالعات را در نمايشگاه قرآن سال پيش رو به نمايش بگذاريم و به‌ دنبال استادان ومحققان حوزه ودانشگاه هستيم».
به دنبال جوانان متعهد به اصلاحات هستيم
حسين نوراني نژاد، سخنگويي حزب اتحاد ملت در پاسخ به سوال« قانون»كه چرا جوانان تمايلي به فعاليت در احزاب ندارندگفت:«به طور كلي دردنيا افراد كمي تمايل به فعاليت سياسي وحزبي دارند». وي افزود:« متاسفانه درايران فعاليت سياسي وگرايش به احزاب از كل دنيا كمتر است؛كه مهم ترين دليل ‌آن اين است كه ساختارغيرحزبي ، سياسي وانتخاباتي دركشوروجود دارد. به بيان ديگر راه رشدسياسي افراد از طريق احزاب صورت نمي گيرد». اين فعال سياسي درادامه گفت:«متاسفانه بايد به اين مساله اذعان داشت كه باوجود تاكيد شخصيت‌ها وچهره ها براهميت احزاب، نه تنها قوانين حمايتي از احزاب وجود ندارد بلكه اغلب احزاب هم غيرحرفه اي و نه جندان جدی عمل مي كنند.همچنين مقامات ومسئولان كشور نيز بهايی به احزاب نمي دهند». وي گفت:« متاسفانه شاهد آن هستيم كه افرادي كه به شخصيت ها وچهره ها وصل مي شوند به راحتي دربدنه مديريت واجرايي كشور رشد مي كنند تا افرادي كه به صورت اصولي ازطريق احزاب خود را اثبات مي كنند. نوراني نژاد درادامه بيان كرد:« افرادي هستند كه براي راه يافتن به نهادهای مهم سیاسی، مثلا شوراي عالي سياست گذاري يا راهیابی به لیست‌های انتخاباتی به جاي فعاليت دراحزاب به يك چهره صاحب نفوذ نزديك وصل مي شوند و راه رشد سياسي خود را هموارمي كنند. آنها به این ترتیب نه‌تنها در نهادهای سیاسی رشد می‌کنند که به راحتي وارد ساختار مديريتي و اجرایی كشور هم مي شوند». وي افزود:« مثلا به فردي که با يك حزبی همفكر است پيشنهاد می‌شود که درآن حزب فعاليت كند. آن فرد طبعا درجواب می‌گوید چرا بروم حزب و ته صف قراربگيرم؛ ازطريق برخي شخصيت‌ها سريع تر ازپله هاي قدرت بالا خواهم رفت. متاسفانه تجربه نشان داده که این راهبرد جواب می‌دهد.»اين فعال سياسي اصلاح طلب معتقد است:«جوان‌هایی كه در احزاب جدی فعاليت مي‌كنند راه رشد براي آن‌ها کمتر هموار است». وي درادامه گفت:«در جريان اصلاح طلب واصولگرا افرادي كه مديريت سازماني اين دوجريان را برعهده دارند بهاي كافي به فعالان حزبي نمي دهند.درحالي كه افرادي كه دراحزاب رشد مي كنند به مراتب كيفيت بالاتري درعملكرد و تعهد به مرام سیاسی نسبت به بقيه افراد دارند». وي در عین حال خاطرنشان كرد:«با تمام اين بحث ها وارد شدن به قدرت بسيار سخت است زيرا درانتخابات وراه هاي پيش رو به قدرت هيچ سهمي براي احزاب ديد نشده است». حسين نوراني نژاد درپاسخ به سوال كه چه برنامه هاي براي جذب جوانان در حزب خود داريدگفت :« به دنبال شناسايي افراد با تعهد نسب به اصلاحات هستيم زيرا اين افراد مي دانندراه خدمت به يك جريان سياسي حضور دراحزاب است». وي در پايان گفت:«برخي احزاب تك نفره هستند فردي با دوستان يا بستگان نزديك خودحزبي را تشكيل مي‌دهد بعدچند جوان را دور پدرخوانده حزب جمع مي كنند. فعاليت دراين حزب‌ها شيبه خدمت كردن به يك شخص خاص است كه به اسم حزب فعاليت مي كند.اما به صورت واقعي حزب نيستند».
لذا وقتي دفاع از تحزب مي‌كنيم منظور فقط داشتن پروانه فعاليت حزبي نيست. اتفاقا همين پروانه‌هاي فراوان نشانه‌اي از ضعف تحزب است و بدون تعارف هر عضويتي هم نشانه حزبي بودن نيست.
حسين نوراني نژاد، سخنگويي حزب اتحاد ملت در پاسخ به سوال« قانون»كه چرا جوانان تمايلي به فعاليت در احزاب ندارندگفت:«به طور كلي دردنيا افراد كمي تمايل به فعاليت سياسي وحزبي دارند». وي افزود:« متاسفانه درايران فعاليت سياسي وگرايش به احزاب از كل دنيا كمتر است؛كه مهم ترين دليل ‌آن اين است كه ساختارغيرحزبي ، سياسي وانتخاباتي دركشوروجود دارد. به بيان ديگر راه رشدسياسي افراد از طريق احزاب صورت نمي گيرد». اين فعال سياسي درادامه گفت:«متاسفانه بايد به اين مساله اذعان داشت كه باوجود تاكيد شخصيت‌ها وچهره ها براهميت احزاب، نه تنها قوانين حمايتي از احزاب وجود ندارد بلكه اغلب احزاب هم غيرحرفه اي و نه جندان جدی عمل مي كنند.همچنين مقامات ومسئولان كشور نيز بهايی به احزاب نمي دهند». وي گفت:« متاسفانه شاهد آن هستيم كه افرادي كه به شخصيت ها وچهره ها وصل مي شوند به راحتي دربدنه مديريت واجرايي كشور رشد مي كنند تا افرادي كه به صورت اصولي ازطريق احزاب خود را اثبات مي كنند. نوراني نژاد درادامه بيان كرد:« افرادي هستند كه براي راه يافتن به نهادهای مهم سیاسی، مثلا شوراي عالي سياست گذاري يا راهیابی به لیست‌های انتخاباتی به جاي فعاليت دراحزاب به يك چهره صاحب نفوذ نزديك وصل مي شوند و راه رشد سياسي خود را هموارمي كنند. آنها به این ترتیب نه‌تنها در نهادهای سیاسی رشد می‌کنند که به راحتي وارد ساختار مديريتي و اجرایی كشور هم مي شوند». وي افزود:« مثلا به فردي که با يك حزبی همفكر است پيشنهاد می‌شود که درآن حزب فعاليت كند. آن فرد طبعا درجواب می‌گوید چرا بروم حزب و ته صف قراربگيرم؛ ازطريق برخي شخصيت‌ها سريع تر ازپله هاي قدرت بالا خواهم رفت. متاسفانه تجربه نشان داده که این راهبرد جواب می‌دهد.»اين فعال سياسي اصلاح طلب معتقد است:«جوان‌هایی كه در احزاب جدی فعاليت مي‌كنند راه رشد براي آن‌ها کمتر هموار است». وي درادامه گفت:«در جريان اصلاح طلب واصولگرا افرادي كه مديريت سازماني اين دوجريان را برعهده دارند بهاي كافي به فعالان حزبي نمي دهند.درحالي كه افرادي كه دراحزاب رشد مي كنند به مراتب كيفيت بالاتري درعملكرد و تعهد به مرام سیاسی نسبت به بقيه افراد دارند». وي در عین حال خاطرنشان كرد:«با تمام اين بحث ها وارد شدن به قدرت بسيار سخت است زيرا درانتخابات وراه هاي پيش رو به قدرت هيچ سهمي براي احزاب ديد نشده است». حسين نوراني نژاد درپاسخ به سوال كه چه برنامه هاي براي جذب جوانان در حزب خود داريدگفت :« به دنبال شناسايي افراد با تعهد نسب به اصلاحات هستيم زيرا اين افراد مي دانندراه خدمت به يك جريان سياسي حضور دراحزاب است». وي در پايان گفت:«برخي احزاب تك نفره هستند فردي با دوستان يا بستگان نزديك خودحزبي را تشكيل مي‌دهد بعدچند جوان را دور پدرخوانده حزب جمع مي كنند. فعاليت دراين حزب‌ها شيبه خدمت كردن به يك شخص خاص است كه به اسم حزب فعاليت مي كند.اما به صورت واقعي حزب نيستند».
لذا وقتي دفاع از تحزب مي‌كنيم منظور فقط داشتن پروانه فعاليت حزبي نيست. اتفاقا همين پروانه‌هاي فراوان نشانه‌اي از ضعف تحزب است و بدون تعارف هر عضويتي هم نشانه حزبي بودن نيست.
بي‌توجهي مسئولان به احزاب و بازدارندگي
قدرت‌علي حشمتيان، دبيركل حزب مستقل واعتدال ايران نيز درپاسخ به سوال «قانون» كه چرا جوانان تمايلي به عضويت در احزاب ندارند، دليل اين معضل را بازگويي كرد و گفت :« زيرا مسئولان كشور به احزاب اعتقادي ندارند وهيچ اقدام وكاري در جهت پيشرفت احزاب انجام نمي دهند. به همين دليل مردم به ويژه جوانان هم با ديده ترديد به احزاب نگاه مي كنند». وي افزود:« ازطرف ديگر مردم نيز به مسئولان اعتماد ندارند زيرا نتوانسته‌اند خواسته‌هاي مردم را تامين كنند». اين فعال سياسي درادامه گفت :« در بيشتر كشورهاي جهان احزاب حرف اول را درقدرت مي‌زند وازطريق احزاب، پارلمان تشكيل يا نخست وزير تعيين مي‌شود. بنابراين احزاب ازيك قدرت وجايگاه خاصي برخوردار هستند». نايب رييس خانه احزاب ايران تشريح كرد :«متاسفانه دركشور احزاب فقط در زمان انتخابات فعال مي‌شوند وبعدازانتخابات كار احزاب تمام مي‌شود». وي گفت:«وقتي سران كشور و نمايندگان مجلس نگاهي به كاركرد احزاب ندارند، مردم هم به احزاب بي‌اعتماد مي‌شوند».
وي خاطر نشان كرد:« بارها عرض كردم احزاب كه ضربه گير نظام هستند عدم توجه به احزاب بي‌توجهي به مردم است .زيرامردم از احزاب انتظار دارندخواسته‌ها ومطالبات‌شان را به مسئولان نظام ارجاع دهند. وقتي خواسته‌هاي مردم برآورده نشود جامعه نسبت به احزاب بدبين مي‌شوند». حشمتيان در ادامه گفت:«خوشبختانه قانون تشكيل احزاب دركشور هست.
اما احزاب عملكرد وكاركردي خوبي درجامعه ندارند».وي اذعان داشت: «پس ازشش سال از تشكيل دولت تدبير واميدهنوز اعضاي شوراي مركزي خانه احزاب نتوانستند ملاقاتي با رييس جمهور داشته باشند تامطالبات مردم و جوانان را به رييس دولت منتقل كنند». وي افزود:«وقتي بدنه اصلي نظام نسبت به احزاب كم توجهي مي‌كند مردم هم كاركرد احزاب را باور ندارند و نمي‌توانند به احزاب اميد داشته باشند».
دبيركل حزب مستقل واعتدال درپاسخ به سوال چه اقداماتي براي جوان‌گرايي حزب خود كرده ايد.گفت:« حرب مستقل واعتدال ايران ازسال 1377 فعاليت خودرا آغاركرده است. كارهايي كه تاكنون براي جذب جوانان انجام داده كه ما در ابتدا شاخه جوانان را فعال كرديم و بعدخواسته‌هاي جوانان را دراولويت قرار داديم». وي افزود:« سعي داريم براي انتخابات آينده مجلس، رياست جمهوري وشوراها، كانديداي جوان معرفي كنيم». اين فعال سياسي درادامه گفت:«حزب مستقل واعتدال ايران از قانون منع به كارگيري بازنشسته‌هاحمايت كرده ومعتقد است كه بايد جوانان جايگزين بازنشستگان شوند». وي خاطرنشان كرد:«به عنوان يك حزب ميانه‌رو درمورد اشتغال و ازدواج جوانان برنامه‌هايي را به دولت ارائه داديم و درحد توان، مسائل و مشكلات را به مسئولان نظام منعكس مي‌كنيم».
فراگيري بي‌ميلي به فعاليت‌حزبي
سيد كمال سجادي ، سخنگوي جبهه پيروان خط امام و رهبري درپاسخ به سوال «قانون» كه چرا جوانان تمايلي به فعاليت در احزاب ندارند. گفت:« اين عدم تمايل مختص جوانان نيست بلكه بيشترافراد جامعه تمايلي در عضويت در احزاب ندارند. به طوركلي استقبال از عضويت در احزاب دركشوربسيار كم است». وي گفت:«فضاي سياسي كشور وعملكرد احزاب باعث شده تاجوانان تمايلي به فعاليت در احزاب نداشته باشند. احزاب مختلفي دركشور وجود دارد مثل؛ كارگران،كارمندان،مهندسان وپزشكان كه مي‌تواند براي اقشار مختلف جامعه جاذبه داشته باشد. بايد دراين زمينه مطالعات وسيع وآسيب شناسي صورت گيرد». دبيركل جامعه اسلامي كارمندان در ادامه افزود:« يكي ازمشكلات احزاب دركشور اين است كه احزاب حرفه اي نيستنديعني شوراي مركزي و دبيران كل احزاب مشغله‌هاي ديگري دارند ودركنارآن به امورات حزب‌شان مي پردازند. مساله بعدي اين است كه احزاب برنامه مدون و دقيقي براي فعاليت ندارند». وي خاطرنشان كرد:« احزاب بايد درتشكيل دولت وپارلمان نقش داشته باشند؛ اين امرنيازمند آن است كه احزاب انديشه سياسي توليدكنند وبراي اداره كشور برنامه‌ريزي داشته باشند.كه متاسفانه احزاب اين‌گونه عمل نمي‌كنند». وي افزود :« مواضع احزاب مقطعي است و عملكردآن‌ها حرفه‌اي نيست؛ از طرفي تبليغات مناسبي ندارند و ارتباطي با بدنه جامعه برقرارنمي‌كنند». سخنگوي جبهه خط امام ورهبري درادامه گفت :« متاسفانه دولت ها هيچ‌گاه ارزشي براي احزاب قائل نبودند و وقتي انتقاديا پيشنهادي ازطرف احزاب صورت مي گيرد، به آن توجهي نمي كنند. در واقع دولت‌ها، احزاب را مزاحم كارخود مي‌دانند». وي تشريح كرد:«اين سلسله عللي كه بيان كردم باعث عدم استقبال اقشارمختلف مردم به خصوص جوانان از احزاب شده است».اين فعال سياسي به فعاليت‌هاي مقطعي احزاب نيز اشاره كرد و افزود:«در زمان انتخابات احزاب درشهرهاي بزرگ فعال مي شوند و با ارائه ليست ازمردم دعوت مي كنند كه درانتخابات مشاركت كنند. بنابراين مردم به ليست اكتفا مي كنند راي مي دهند. موضوع ارائه ليست را هم بايد جداگانه مورد بررسي قراردهيم». وي درادامه گفت:« وقتي احزاب ليستي را مي بندند روي يك موضوع مانورمي دهند براي مثال برجام فتح الفتوح مي دانند واعلام مي كنند كه حزب‌شان آن را به سرانجام رسانيده است با اينگونه تبليغات مردم را جذب مي كنند. بدون اينكه مردم افراد معرفي شده درليست را بشناسند.درشهرستانها به دليل بافت قومي وقبيله اي وساير مسائل احزاب نقش ندارند».وي گفت:« براي جذب جوانان و مردم بايد دراين مطالعاتي و آسيب شناسي صورت گيرد تااحزاب نقايص خود را برطرف كنند».
سيد كمال سجادي درمورد سوال اين كه چه اقداماتي براي جذب جوانان در حزب خودكرديدگفت:«سال گذشته مجمع عمومي را برگزار كرديم و درآن مجمع اعضاي شوراي مركزي جامعه اسلامي كارمندان مشخص شدند كه بيش از30درصد از اعضاي شوراي جوان هستندكه تازه وارد شوراي مركزي شده اند. درواقع جوانگرايي را از شوراي مركزي شروع كرده ايم» .
معضل بي‌اعتمادي به احزاب
حسين كنعاني مقدم/ سخنگويي حزب سبز
در ادامه حسين كنعاني مقدم، سخنگوي حزب سبز درپاسخ به سوال«قانون» كه چرا جوانان تمايلي به فعاليت در احزاب ندارندگفت:« احزاب زيادي پس ازانقلاب اسلامي شكل گرفته است؛ كه اين احزاب درزمان انتخابات‌ها فعال مي‌شوند. متاسفانه احزاب دركشور امتحان خوبي را نسبت به عملكردشان پس نداده‌اند كه باعث عدم اعتماد مردم نسبت به آن‌ها شده است. از طرف ديگر هزينه‌هاي احزاب باعث شده تامردم تمايلي به حضور دراحزاب نداشتند».
وي خاطرنشان كرد :«متاسفانه احزاب دركشور هيچ‌گونه پاسخگويي به اعمال وكردارشان ندارند. و ازطرف ديگر افرادي را كه حزب به عنوان كانديداي رياست جمهوري يا نماينده مجلس معرفي مي كند افراد پس ازراي آوردند بلافاصله اعلام مي‌كنندكه وابسته به هيچ حزبي وجرياني نيستند. به همين دليل مردم تمايل به فعاليت در گروه‌هاي سياسي ندارند».وي گفت :«احزاب به صورت تشكيلاتي و مستمر فعاليت ندارند و فقط درزمان انتخابات با ارائه ليست فعاليت مي كنند». كنعاني مقدم معتقد است:« اگر احزاب با برنامه‌ريزي وسازماندهي شده فعاليت كنند وپاسخگوي اعمال و رفتارشان باشند تمايل مردم به عضويت در احزاب نيز زياد مي‌شود». وي افزود:«متاسفانه ساختار مديريت اجرايي كشور و همچنين مجلس شوراي اسلامي تابع قوانين وبرنامه هاي احزاب نيستند، به همين دليل احزاب قدرتي چنداني درامور كشور ندارند». سخنگوي حزب سبز در پاسخ به اين سوال چه اقداماتي براي جوان‌گرايي بيشتر درحزب خودكرده ايد گفت:« با توجه به اين اصل قانون اساسي كه فعاليت احزاب آزاد است، واحزاب مي‌توانند با برنامه‌ريزي‌،كادرسازي مردم را به حضور دركارهاي تشكيلاتي تشويق كنند. همچنين احزاب بعددرانتخابات ها پاسخگوي رفتارهاي سياسي خود باشند. اين عملكردها باعث مي شود مردم نسبت به جريانات سياسي عقبه پايدارداشته وزمينه جذب افراد را ايجاد مي‌كند».
جوانان از آينده خود مي‌ترسند
محمدنيشابوري/ سخنگوي حزب كار
محمدنيشابوري، سخنگوي حزب كار درپاسخ به سوال«قانون» كه چرا جوانان تمايلي به فعاليت در احزاب راندارندگفت:« مي‌توان اين سوال را اين‌گونه مطرح كرد، چرا حاكميت شرايطي براي فعاليت جوانان دراحزاب را فراهم نمي‌كند؟ از طرف ديگر درحال حاضر جوانان دردانشگاه ها فعاليت هاي سياسي، فرهنگي واجتماعي زيادي دارند.كه اين امر نشان مي دهد جوانان به فعاليت هاي حزبي علاقه‌مند هستند وسوال بعدي اين است كه چرا وقتي جوانان ازدانشگاه خارج مي‌شوند جذب احزاب نمي‌شوند؟ زيرا براي فعاليت سياسي در احزاب بايد هزينه زيادي متحمل شوند كه اين امر جذابيت ادامه فعاليت را از جوانان مي‌گيرد». وي افزود:«جوانان براي فعاليت در احزاب از آينده خود مي‌ترسند، زيرا زماني كه بخواهند ازدواج كننديا مشغول به كاري شوند، به دليل اينكه كاركرد احزاب در جامعه وحاكميت جا نيفتاده مشكلاتي خواهند داشت. درصورتي‌كه فعاليت‌هاي سياسي مثل فعاليت‌هاي هنري، فرهنگي و اجتماعي درجامعه است». اين فعال سياسي ادامه داد:« بايد به جوانان ارج نهاد و نبايد سد راه فعاليت‌هاي سياسي جوانان شد. برچسب‌هاي خاص را حذف كرد. نبايد براي افرادي كه فعاليت حزبي دارند پرونده قضايي تشكيل داد». وي خاطرنشان كرد:«متاسفانه دستگاه‌ها شرايط را به گونه اي فراهم كردندكه مردم راغب به فعاليت سياسي درحوزه احزاب نيستند». نيشابوري در پاسخ به سوال چه اقداماتي براي جذب بيشتر جوانان درحزب خود كرديدگفت:« وقتي حزبي تشكيل مي شود اساسنامه ومرامنامه خاصي دارد. درواقع اين مرامنامه است كه مورد اقبال مردم جامعه قرار مي گيرد، موجب جذب افراد در حزب مي‌شود. دنبال اين هستيم تا با فراهم شدن امكانات،‌ جذب بيشتري داشته باشيم». وي در ادامه گفت:« متاسفانه هنوز قانون شفافي براي مجرمان سياسي دركشوروجود ندارد. جرم متهمين سياسي شفاف نيست. دردنيا چنين مرسوم است كه براي مجرمين سياسي يك هيات منصفه‌اي تشكيل مي‌شود تا به موضوع رسيدگي كند. آن‌ها مستقل عمل مي‌كنند؛ زيرا يك قاضي به تنهايي نمي‌تواند به همه جوانب جرم‌هاي سياسي ومطبوعاتي اشراف داشته و قضاوت كند. از طرف ديگر آن مجرم سياسي نماينده يك اقشار ازجامعه محسوب مي‌شود. متاسفانه هنوز اين موضوع درجامعه حل نشده است و در همين راستا احزاب نيز نمي‌توانند طبق مرامنامه، فعاليت هاي مثمرثمري داشته باشند».
در انتظار تدبير
همان‌گونه كه در بالا مشاهده شد بسياري از شخصيت‌هاي برتر حزبي نكات وگلايه‌هايي را در باره معضلات موجود بر سر راه احزاب بيان كردند و بي‌توجهي به اين مسائل مي‌تواند در آينده بحراني براي توسعه سياسي ايجاد كند و كشور را به سمتي ببرد كه اين چند حزبي كه به صورت فصلي نيز در ايران فعاليت مي‌كنند، تعطيل شوند و از آن‌ها تنها پوسته‌اي باقي بماند. در همين راستا مسئولان و به ويژه وزارت كشور بايد با برنامه‌ريزي مشخص به كمك احزاب بيايد و با اداره و نظارت مناسب، فضا را براي توسعه سياسي در كشور آماده كنند.