یک ـ هیچ به نفع دیپلمات مظلوم

گروه سیاسی: سخنگوی وزارت امور خارجه اظهارات اخیر خود در گفت‌وگو با «وطن امروز» را اصلاح کرد و گفت اسدالله اسدی، دیپلمات بازداشت شده ایرانی هنگام دستگیری در آلمان دارای مصونیت دیپلماتیک بوده است و به همین دلیل بر اساس کنوانسیون وین، او دارای مصونیت و حقوق دیپلماتیک  است.
قاسمی اخیرا در گفت‌وگو با «وطن امروز» (که روز شنبه 21 مهر و با تیتر «اسدی فقط در وین مصونیت دیپلماتیک دارد!» منتشر شد) به گونه‌ای درباره وضعیت مصونیت دیپلماتیک اسدالله اسدی سخن گفته بود که گویا این دیپلمات ایرانی در زمان دستگیری مصونیت نداشته و از همین رو رفتار کشورهای آلمان، بلژیک و اتریش با او قانونی بوده است! قاسمی در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفته بود مصونیت دیپلماتیک اسدی فقط در وین به رسمیت شناخته می‌شود و این دیپلمات ایرانی، در آلمان (محل دستگیری) دارای مصونیت دیپلماتیک نبوده است. اظهارات قاسمی با واکنش‌ها و انتقادات فراوانی مواجه شد. سخنگوی وزارت امور خارجه پس از این انتقادات، اظهارات خود را اصلاح کرد.
به گزارش «وطن امروز»، متن اصلاحیه قاسمی که روز یکشنبه منتشر شد بدین شرح است:
«سخنگوی وزارت‌امور خارجه گفت: اسدالله اسدی، دیپلمات بازداشت شده ایرانی در آلمان از مصونیت کامل برخوردار است. بهرام قاسمی درباره نقل قول مطرح شده از  وی مبنی بر اینکه «آقای اسدی فقط در وین مصونیت دارد»، گفت:  متاسفانه تیتر مطلب با محتوایی که بنده گفته بودم یکسان نیست. در مسائل حقوقی و سیاسی، تقطیع و گزینش مطالب می‌تواند اثرات بسیار نامطلوبی به دنبال داشته باشد. وی افزود: آنچه من گفتم دقیقا این بود که مصونیت دیپلماتیک ایشان مرتبط است با جایگاه دیپلماتیکی که در اتریش داشته‌اند و تصریح کرده بودم (برگرفته از ماده 40 کنوانسیون وین ۱۹۶۱) که ایشان در مسیر عزیمت و رفت و برگشت به محل ماموریت نیز دارای مصونیت بوده‌اند. سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: از نگاه ما چون این دیپلمات ایرانی به‌رغم عدم حضور در کشور محل ماموریت خود، در مسیر بازگشت به محل ماموریت بوده است، لذا بر اساس ماده ٤٠ کنوانسیون وین از مصونیت کامل برخوردار است و نمی‌توان گفت فاقد مصونیت بوده است، لذا تیتر «اسدی فقط در وین مصونیت دیپلماتیک دارد» نه‌تنها صحیح نیست که اصولا با اظهارات بنده مغایرت دارد».


کدام مغایرت؟
سخنگوی وزارت امور خارجه در اصلاحیه اظهاراتش درباره مصونیت اسدالله اسدی، روزنامه «وطن امروز» را متهم کرده که اظهاراتی غیر از آنچه در مصاحبه گفته را منتشر کرده است. این در حالی است که قاعدتا آقای سخنگو در جریان هستند که این مصاحبه ضبط شده و فایل صوتی آن موجود است که در صورت تمایل آقای قاسمی، در اختیار ایشان قرار داده شده و یا به صورت عمومی منتشر خواهد شد. ضمن اینکه مرور آنچه ایشان به «وطن امروز» گفته‌اند نیز به خوبی فضای اظهارات ایشان درباره وضعیت مصونیت اسدالله اسدی را نشان می‌دهد.
گفت‌وگوی «وطن امروز» با آقای بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه، روز شنبه 21 مهر در قالب پرونده‌ای درباره وضعیت اسدالله اسدی با تیتر «ای وای بر اسیری...» منتشر شد. آن بخش از این گفت‌وگو که در شماره مذکور روزنامه منتشر شده و مربوط به مصونیت دیپلماتیک اسدالله اسدی بوده، بدین شرح است:
«بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با «وطن امروز» در پاسخ به سوالی درباره بازداشت آقای اسدالله اسدی، دیپلمات سفارت ایران در وین که توسط پلیس آلمان در جریان حضورش در این کشور انجام شد با توجه به مصونیت دیپلمات‌ها، گفت: ببینید! ایشان مصونیت دیپلماتیک در آلمان ندارد؛ آقای اسدی عضو سفارت ما در وین است و بر اساس قوانین و کنوانسیون‌ها او دارای مصونیت در وین است و در طول ماموریت و رفت و آمد به وین نیز از این مصونیت برخوردار است. وی افزود: تصور من این است فردی که در یک کشوری دارای مصونیت و به انجام وظیفه مشغول است، اگر برای انجام مرخصی به همراه خانواده‌اش به کشور دیگری مراجعه کند استثنائات دیگری بر این روابط حاکم می‌شود. سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا بر اساس قوانین موجود در اتحادیه اروپایی اگر دیپلمات‌ها بین کشورهای اروپایی سفر کنند مصونیت دیپلماتیک برای آنها لحاظ می‌شود، گفت: این‌طور نیست و مصونیت برای کشور پذیرنده است. قاسمی در پاسخ به این سوال که آیا بازداشت آقای اسدی از سوی پلیس آلمان قانونی بوده است نیز گفت: من با توجه به حساسیت موضوع وارد بحث حقوقی نمی‌شوم و الان زمان مناسبی برای این صحبت نیست».
اظهارات آقای قاسمی در گفت‌وگو با «وطن امروز» نشان می‌دهد ایشان سفر آقای اسدی به آلمان را استثنایی در وضعیت مصونیت دیپلماتیک او می‌داند و به همین خاطر در پاسخ به این سوال که آیا اقدام پلیس آلمان قانونی بوده یا خیر، تصریح کرده‌اند وارد موضوع نمی‌شوند. این فضای اظهارات او درباره مصونیت اسدی در آلمان با آنچه روز یکشنبه به خبرگزاری دولتی گفته کاملا متفاوت است، بنابراین اینکه اظهارات او در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» و آن خبرگزاری دولتی در مغایرت است کاملا درست است اما دلیل این مغایرت، خود شخص سخنگو و تغییر موضع خود ایشان است.
عقب نشینی مبارک
باید اظهارات جدید آقای بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه درباره مصونیت داشتن اسدالله اسدی هنگام دستگیری در آلمان را به فال نیک گرفت و از این پس این اظهارات را مبنای موضع دستگاه دیپلماسی ایران درباره دیپلمات اسیر ایرانی در اروپا دانست. اکنون و با این اظهارات آقای سخنگو که صراحتا گفته‌اند بر اساس ماده 40 کنوانسیون وین، این دیپلمات ایرانی دارای مصونیت بوده است، باید منتظر اقدامات فعالانه وزارت امور خارجه در پیگیری حقوق این دیپلمات مظلوم ایرانی باشیم؛ اقدامی که به نظر می‌رسد حداقل در ظاهر، هنوز انجام نشده است.