روزنامه همدلی
1397/07/23
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی در دانشگاه تهران با طرح پرسش‌های فراوان در حوزه‌های گوناگون به تحلیل آنها پرداخت
روحانی پرسید، رئیس جمهور پاسخ دادهمدلی|گروه سیاسی- هرمز شریفیان: شاید لازم بود تا کارشناسان، متن سخنرانی دیروز «حسن روحانی» در دانشگاه تهران را هم مانند سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل برای او تنظیم می‌کردند. به‌طور اساسی حضور رئیس جمهور در محیط‌های آموزشی و پژوهشی مانند دانشگاه باید حاوی نکاتی پربار باشد تا بشود به عنوان «منبع» از آن استفاده کرد. رئیس شورایعالی انقلاب فرهنگی در جایی حضور یافت که منبع پرسش‌های فراوان است با این حال روحانی با طرح «18پرسش» و پاسخ دادن به پرسش‌های خود، نشان داد که یکی از اشکالات عمده دولت که هنوز پابرجاست، رسیدن از «منولوگ» به «دیالوگ» است.
رئیس دولت تدبیر و امید در بخش دیگری از سخنانش به طرح نقد و نقادی در دانشگاه پرداخت و خواستار گسترش آن شد و نقد را «نمک» نامید که اگر نباشد، «بی‌مزه‌گی» به‌بار خواهد آورد. جای این پرسش در میان پرسش‌های روحانی خالی بود که «فضای پس از نقد» به چه شکل خواهد شد و نقاد، پس از نقد با چه مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد؟
رئیس شورایعالی امنیت ملی در بخشی دیگر با بیان اینکه «حزب چارچوب، شعار و تشکیلات دارد و برای همین نباید دانشگاه مرکز فعالیت احزاب باشد» به‌طور تلویحی دانشگاه را از کنش و واکنش‌های سیاسی برحذر داشت در حالی‌که دانشگاه‌ها در تمام دنیا یکی از فضا‌های پیگیری مطالبات سیاسی‌اند و همین دانشجوها و دانشگاه‌ها بودند که با حضور پررنگ در عرصه انقلاب، سبب به‌بار نشستن آن شدند.
این که دانشگاه محلی برای کنش‌های حزبی نیست، موضوعی دیگر است که جای بحث دارد اما دانشجو و دانشگاه را نمی‌توان از عرصه و فضای سیاسی دور کرد.
این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که توافق برجام، رای دیوان عدالت بین‌المللی لاهه به نفع ایران و اجماع اعضای دائم و غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد در حمایت از برجام از نقاط برجسته دیپلماسی در دولت روحانی بوده اما او پرداخته نشدن به این موضوعات را بار دیگر به رسانه‌ها نسبت داد درحالی‌که بارها و بارها گفته و انتقاد شده که ضعف از تیم رسانه‌ای دولت و نه رسانه‌هاست و رئیس جمهور برای رفع این مشکل باید به اطراف خود نگاه کند.
روحانی در بخشی دیگر به امیدواری مردم در زمان انتخاب او به ریاست جمهوری اشاره و این امیدواری را مفید ارزیابی کرد اما باید به او یادآور شد که آن فضا مربوط به سال 1392 بود و اکنون در سال 97 اوضاع به گونه دیگری است.
هرچند مسبب همه معضلات امروز، دولت نیست اما کابینه نیز برای برون‌رفت از چنین وضعیتی «تکان» لازم را نخورده و به گفته بسیاری از صاحب‌نظران، منفعل عمل کرده است.
«علی‌محمد حاضری» استاد دانشگاه، در گفتوگو با «همدلی»، به دولت روحانی توصیه کرد تا ضوابط و مقررات دولت‌های پیشین برای ایجاد سلطه بر دانشگاه را تغییر دهد.
در ادامه بخش‌هایی از مصاحبه این استاد جامعه شناسی دانشگاه با گروه سیاسی «همدلی» و گفته‌های دیروز روحانی در جمع دانشجویان و استادان دانشگاه تهران را به نقل از «ایسنا» می‌خوانید:
احترام با استاد و دانشجو
رئیس جمهور حسن روحانی در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در دانشگاه تهران با بیان اینکه «این مراسم به عنوان احترام و کرنش در برابر علم، دانش، پژوهش و فناوری است و مخاطب این کرنش اساتید و دانشجویان عزیز ما هستند» در بخشی از سخنان خود گفت: علت موفقیت‌ها در دولت یازدهم از امید به آینده شروع شد و دیدگاه مردم نسبت به آینده بود که جامعه را در مسیر قرار داد.
رئیس جمهور همچنین گفت: از سال 92 دانشگاه‌ها می‌توانستند مراسم 16 آذر داشته باشند، نقد کنند و حرف بزنند. البته برای یک انسان ممکن است از نظر عاطفی پذیرش انتقاد زیاد سخت باشد. هم نقد بیش از حد می‌تواند مفید نباشد و هم این که به حد بودن نقد مفید و لازم است.
دانشگاه‌ها باید نقاد و پرسشگر باشند
رئیس شورایعالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه دانشگاه می‌تواند مبدا تحولات و مظهر اقتدار باشد، گفت: دانشگاه نقش مهمی در علم، فرهنگ، جامعه پذیری نسل جوان، انضباط، قانون مداری و مهارت آموزی دارد.
او از دانشگاه تهران به عنوان یک دانشگاه کهن، قدیمی و برتر نام برد و با اشاره به جلسه اخیر دادگاه لاهه برای رسیدگی به شکایت ایران از آمریکا افزود: در همین دادگاه اخیر لاهه برخی چهره‌ها، از همین دانشگاه تهران بودند و یکی از افرادی که به وکالت از ایران در آن جلسه سخن می گفت جزو همکلاسی‌های ما در دوران دانشجویی در دانشکده حقوق بود.
وی افزود: در سال 92 انتخاب شده بودم و 2 ماه بعد بنا بود دولت تشکیل دهیم به محض انتخاب، قیمت دلار کاهش یافت، بازار آرام شد و امیدها افزایش یافت. در آن دوره ما هنوز کاری نکرده بودیم و دولت فعالیت خود را آغاز نکرده بود اما مردم به آینده بهتر، به تعامل بیشتر با جهان، آرامش بیشتر و فضای امن‌تر و نه امنیتی‌تر، امیدوار شده بودند.
روحانی با بیان اینکه «دانشگاه‌ها باید نقاد و پرسشگر باشند و باید دولت را نقد کنند»، تصریح کرد: هیچ تردیدی در این بحث وجود ندارد. البته خواهش من این است که این نقادی و پرسشگری با اطلاعات کافی باشد. فردا عده‌ای از اساتید اقتصادی را دعوت کردم رو در رو با آنها بنشینم و صحبت کنم. برخی از آنها به صورت نامه سرگشاده و بعضی‌ها به صورت نامه خصوصی برای من نامه نوشتند. حرف‌هایی دارم با آنها مستقیم مطرح می کنم.
رئیس جمهور با طرح این سوال که چه چیزی باعث شد در دولت یازدهم پیشرفت کردیم و امید مردم به آینده افزایش یافت؟ گفت: به نظر من کلید اصلی موفقیت دولت یازدهم امید مردم بود چون مردم فضا را روشن می‌دیدند و شاهد بودند که هر روز گره‌ای گشوده میشود.
تیم کینه‌توز فعلی آمریکا
روحانی با طرح این پرسش که «دلایل امیدوار کننده برای وضعیتی بهتر در آینده چیست؟»، گفت: در تاریخ آمریکا طی 40 سال گذشته، کینه‌توزتر از تیم فعلی دولت آمریکا نسبت به ایران، ایرانی و نظام جمهوری اسلامی شکل نگرفته بود. دشمنی‌ها بوده اما یک نفر بوده و بقیه در دشمنی متوسط بودند اما الان در کاخ سفید بدترین ها دور هم جمع شده‌اند.
وی با تشریح اهداف گردانندگان کاخ سفید علیه ایران اسلامی گفت: آنها کار خود را با یک جنگ روانی شروع کردند و جنگ اقتصادی به عنوان هدف میان‌مدت آن‌هاست. جنگ برای موضوع کارآمدی نظام، هدف سوم و مشروعیت‌زدایی از نظام هدف نهایی آنها است. آن تغییر رژیمی را که سخن می‌گویند با مشروعیت‌زدایی دنبال می‌کنند که این مشروعیت زدایی را با جنگ روانی، اقتصادی و موضوع کارآمدی پی می‌گیرند.
رئیس‌جمهور با طرح این پرسش که «آیا آمریکا به لحاظ سیاسی در برابر جمهوری اسلامی ایران در این چند ماه و طبق قضاوت‌های جهانی ، شکست خورده یا پیروز بوده است؟»، افزود: هیچ‌کس در دنیا به جز چند کشور معدود نیست که بگوید تصمیم آمریکا برای خروج از برجام، درست بوده است. حتی آنهایی که خیلی احتیاط می‌کنند اظهار تاسف می‌کنند، آنهایی که صریح‌تر حرف می‌زنند می‌گویند آمریکا اشتباه کرده و آنهایی که صریح‌تر حرف می‌زنند می‌گویند کار خلاف قانون انجام داده و برخلاف مقررات حرکت‌کرده است.
روحانی گفت: روزی که آمریکا از برجام خارج شد، توقع آمریکایی‌ها این بود که یک ساعت بعد یا حداکثر فردا صبح ما هم اعلام کنیم که از برجام خارج می شویم. نتیجه چه می‌شد؟ بلافاصله پرونده به شورای امنیت برمی‌گشت. تحریم بین‌المللی علیه ما شروع می‌شد، همه قطعنامه‌ها علیه ایران سر جای اول خودش برمی‌گشت و ما در دنیا تنها می‌شدیم و همه طرفدار آمریکا می‌شدند.
از لحاظ سیاسی ما پیروزیم یا آمریکا؟
وی با بیان اینکه «در شرایط کنونی از لحاظ سیاسی ما پیروزیم یا آمریکا؟»، گفت: از لحاظ سیاست خارجی قطعاً ایران پیروز این ماجرا و آمریکا شکست‌خورده این ماجراست و فکر نمی‌کنم هیچ کس در این مساله تردید داشته باشد. همه می‌دانند آمریکا از لحاظ حقوقی، سیاسی و زیرپاگذاشتن تعهدات بین‌المللی، حتماً دچار شکست شده و ما موفقیت و پیروزی به دست آوردیم.
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه «از لحاظ حقوقی چه کسی در این ماجرا پیروز است؟»، گفت: ما همیشه افتخار می‌کردیم که در دوران مرحوم دکتر مصدق، انگلیس از ما در لاهه شکایت کرد و تیم دکتر مصدق رفتند آنجا بگویند این دادگاه برای رسیدگی به این موضوع صلاحیت ندارد و دادگاه در نهایت در مساله صلاحیت به نفع ایران رای داد و گفت من صلاحیت ندارم زیرا یک طرف دولت و یک طرف شرکت است و من نمی‌توانم وارد این موضوع شوم. البته توصیه‌های اجرایی کرد که به ضرر ما بود.
وی افزود: اما امروز ایران شکایت کرد و ما شاکی بودیم و ما وارد شدیم نه اینکه آمریکا شکایت کرده باشد. ما شکایت کردیم و در نهایت، هم در صلاحیت پیروز شدیم و هم در اجرای موقت، موفق شدیم. دو موفقیت بزرگ در دادگاه لاهه به دست آوردیم به دست چه کسی؟ به دست تحصیلکرده‌های همین دانشگاه تهران. به دست حقوق‌دانان و دیپلمات‌های خودمان.
اتحادیه اروپا در برابر آمریکا ایستاد
امروز بر اثر قوانین ظالمانه آمریکا سرنوشت شرکت‌های اروپایی این است که آنهایی که با ما کار می‌کنند اگر ادامه کار را قطع کنند، توسط دادگاه اروپا جریمه می‌شوند و اگر بر اساس توافق ادامه همکاری دهند، توسط آمریکا جریمه می‌شوند و چنین مقوله‌ای در تاریخ روابط اتحادیه اروپا و آمریکا نبوده است.
انتخابات با حضور دانشگاه گرم میشود
روحانی ادامه داد: اگر دانشگاه در انتخابات نیاید اصلاً انتخابات گرم نمی‌شود. دانشجو و دانشگاهیان هستند که حضور پیدا می‌کنند و نقش خودشان را ایفا می‌کنند.
وی با تشکر و قدردانی از همه دانشگاهیان برای همه انتخابات‌هایی که تا امروز برگزار شده بویژه در اردیبهشت 96 که کار بسیار مهم و بزرگی را انجام دادند، گفت: دولت برای شما است. همه باید به هم کمک کنیم. چگونه می‌توانیم راه بهتری برای حل مشکلات پیدا کنیم؟
توسعه فضای باز مجازی
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه «دولت یازدهم و دوازدهم همواره به دنبال توسعه فضای باز مجازی در راستای تقویت دانشگاه و علم بوده است»، گفت: در دنیای امروز علم و پیشرفت علمی بدون آشنایی به فن دیجیتال ممکن نیست و باید زیرساخت آن توسط دولت بیشتر فراهم شده و همه سواد فناورانه‌اش را یاد بگیریم. امروز در کشورهای اروپایی، دانشجوی رده تحصیلات تکمیلی بدون گذراندن دو آزمون نمی‌تواند در هیچ دانشگاهی وارد شود؛ اول باید مسلط به فضای مجازی باشد و بتواند از این وسیله خوب استفاده کند و دوم باید شیوه تحقیق را بداند.
ما آغازگر جنگ اقتصادی نبودیم
وی با بیان اینکه «در مساله مشکلات اقتصادی، ما آغازگر و مقصر این جنگ نبودیم»، گفت: اگر این دولت در این مقطع سر کار نبود، همین حادثه و مشکلات منتها به دست خودمان رخ می داد و به جای اینکه ما با آمریکا مواجه باشیم، با جهان مواجه می‌شدیم. یک کار سیاسی دقیق و عمیقی به خوبی انجام گرفته است.
دانشگاه نباید مرکز فعالیت احزاب باشد
وی با بیان اینکه «حزب چارچوب، شعار و تشکیلات دارد و برای همین نباید دانشگاه مرکز فعالیت احزاب باشد»، افزود: دانشگاه باید ضمن اینکه به علوم سیاسی و مسایل اجتماعی توجه کند، مرکز علم، پژوهش و تحقیق است. اشکال ندارد دانشجو و دانشگاه کمک کند به احزاب و حتی عضو حزبی باشد. اما مکان دانشگاه برای این کار نیست.
رئیس جمهور ادامه داد: ما دانشگاهی قانونمند، با انضباط و نظم می‌خواهیم؛ دانشگاه حزبی و جناحی نمی‌خواهیم؛ دانشگاه ما باید از این قیود آزاد باشد؛ دانشگاه محل علم، تحقیق، پژوهش و نقادی و پرسشگری و البته محل پاسخ به بسیاری از سوالات است؛ البته اگر بگوییم دانشگاه باید به همه سوالات پاسخ بدهد، شاید محال باشد ولی ان شاء الله دانشگاه به اکثر سوالات پاسخ می‌دهد؛ دوستان نصیحتی کردند و گفتند ارتباط دولت با دانشگاه، رئیس جمهور با دانشگاه، باید بیشتر باشد این حرف به حق و درست است و امیدواریم خدا به ما توفیق بدهد تا عامل به این نصیحت باشیم.
دولت در ضوابط پیشین تغییر ایجاد کند
«علی محمد حاضری» استاد دانشگاه و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفتوگو با «همدلی» سخنان رئیس جمهوری در جمع دانشجویان در دانشگاه تهران را مورد بررسی قرار داد و نقش دولت کنونی در بهبود اوضاع دانشگاه به نسبت دولت‌های پیشین را موثر دانست و گفت: «همه می‌دانیم که رویکرد دولت در همان ابتدای کار رویکردی تعاملی و گفتوگو محور بود. لذا رویکرد دولت با دانشگاه نیز رویکردی تعاملی بود. شاید بهترین راه برای فهم این رویکرد، مقایسه وضعیت کنونی دانشگاه با وضعیت دانشگاه در دولت‌های پیشین باشد».
او در توضیح اینکه دولت‌های پیشین فضای دانشگاه را امنیتی و سیاسی کرده‌بودند، گفت: «همانگونه که رئیس جمهور نیز اشاره کرد دانشگاه جای حزب بازی نیست اما می‌تواند به احزاب کمک کند. باید اضافه کنم که دانشگاه مولد فکر و تحقیق و پژوهش برای پیشبرد توسعه متوازن است و بدون شک اگر دانشگاه از این رسالت اصلی خود دست بکشد یا منحرف شود، آسیب‌‌های جدی به همراه خواهد داشت».
دکتر حاضری در پاسخ به این سوال که نقد شما به تامل و رابطه دولت با دانشگاه در وضعیت کنونی چیست، گفت: «گرچه دولت با دانشگاه رویکردی تعاملی را در پیش گرفت، اما یک نقد بسیار جدی در این رویکرد وارد است و آن اینکه دولت نتوانست در ضوابط و مقرراتی که دولت‌های پیشین در شورای عالی انقلاب فرهنگی وضع کردند، تغییراتی ایجاد کند. لذا از دولت خواسته میشود که در تغییر سلطه این ضوابط و مقررات بر دانشگاه تلاشی جدی داشته باشد و با نگاهی کارشناسانه و در شان دانشگاه، ضوابط و مقررات جدید در حوزه جذب اعضای هیئت علمی، دانشجویان و غیره وضع و اجرایی کند».
سایر اخبار این روزنامه
فراخوان رهبرانقلاب برای بررسی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت الگوی پیشرفت ایران برای 50سال آینده
از مکانیسم مالی ویژه چه چیز به دست می‌آید؟ تعامل نابرابر ایران و اروپا
شفافیت در صحن شورا
صدا و سیما نه تنها از فقر برنامه‌های خلاقانه بهره می‌برد، بلکه اعتماد مخاطبانش را هم از دست رفته می‌بیند
آگاهان اقتصادی بی سرانجامی یک سیاست اقتصادی را در گفتوگو با «همدلی» آسیب‌شناسی کردند
«همدلی» به مناسبت روز جهانی عصای سفید، مشکلات نابینایان کشور را بررسی کرد دستان بینا
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی در دانشگاه تهران با طرح پرسش‌های فراوان در حوزه‌های گوناگون به تحلیل آنها پرداخت
فراخوان رهبرانقلاب برای بررسی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت الگوی پیشرفت ایران برای 50سال آینده
البرادعی: ناپدید شدن خاشقجی، وجدان جهانیان را بیدار کرد
کاردار پیشین ایران در عربستان مطرح کرد دام آمریکایی‌ها برای «محمد بن سلمان»
بازتاب گسترده سخنان روحانی در رسانه‌های بین‌المللی
مرعشی: مدیران ما در اقتصاد به دنبال کارهای نشد هستند
