با جدی‌ترشدن پرونده خاشقجی، جهان در انتظار پاسخ یک سوال است خط‌ونشان سعودی یا خط قرمز جهانی

آیا این بار، عربستان پا از حد خود فراتر گذاشته یا برعکس، با این اقدام، آسیب‌ناپذیربودن خود را به رخ کشیده است
روح‌اله نخعی ‪-‬ انتشار و اخبار و جزئیات مربوط به ماجرای ناپدیدشدن و قتل احتمالی جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار عربستانی در کنسولگری این کشور در استانبول، کم‌کم از مرحله روزمره گذشته و هر ساعت ممکن است خبر تازه‌ای از پیشرفت یا افزایش ابهامات در این پرونده منتشر شود.
در روزهای گذشته، آمریکا، ترکیه، عربستان و دیگر کشورها و نهادها هر کدام قدمی در راستای این ماجرا برداشته اند.
سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه از توافق بین آنکارا و ریاض و توافق تشکیل تیم اقدام مشترک برای مشخص‌کردن سرنوشت خاشقجی با پیشنهاد ریاض خبر داده است.


رسانه‌های ترکیه، خبر داده‌اند، هیئت عالی‌رتبه‌ای از عربستان سعودی با ریاست شاهزاده خالد الفیصل، مشاور پادشاه، حاکم مکه و رئیس کمیته مرکزی حج، برای پیگیری ماجرا وارد آنکارا شده است.
بن‌سلمان در گفت‌وگو با جرد کوشنر، دست‌داشتن ریاض در ماجرا را تکذیب کرده است.
بعد از موضع‌گیری‌های چند سناتور دمکرات، شامل کریس مورفی از کانتیکت، سناتور باب کورکر از تنسی، رئیس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی سنا اعلام کرد اگر ماجرای قتل ثابت شود، باید تحریم‌هایی در سطح بالا علیه عربستان اعمال شود.
ترامپ، از طرفی تاکید کرده ماجرا را با دقت دنبال می‌کند و تایید کرده خاشقجی از کنسولگری خارج نشده اما از طرف دیگر به صراحت می‌گوید به دلیل تبادلات مالی و تسلیحاتی بین دو کشور نمی‌خواهد برخوردی با عربستان داشته باشد.
اردوغان گفته توضیحات عربستان او را راضی نمی‌کند.
تعدادی از رسانه‌های کشورهای مختلف در واکنش به احتمال قتل یک روزنامه‌نگار توسط عربستان از شرکت در نشست تجاری «ابتکار عمل برای سرمایه‌گذاری آینده» در ریاض و با میزبانی بن‌سلمان کناره‌گیری کرده‌اند.
بی‌بی‌سی ناگهان تصمیم به انتشار مکالمات غیرعلنی‌اش با این روزنامه‌نگار که سرنوشت نامعلومی دارد گرفته و در مقابل رسانه‌های دیگر مانند نیوزویک این تصمیم بی‌بی‌سی را غیرمسئولانه خوانده‌اند.
شواهدی از روی چت‌های واتس‌اپی خاشقجی به دست آمده که نشان می‌دهد او بعد از ورود به کنسولگری دیگر به گوشی‌اش دسترسی نداشته یا لااقل از آن استفاده نکرده است.
ساعت اپلی که روی مچ خاشقجی بسته شده بوده، با اطلاعاتی که از ضربان قلب و محل حضور او ثبت و ارسال کرده وارد پرونده شده است.
برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی به سکوت عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان اشاره و آن را تفسیر کرده‌اند.
در میانه این دعواها، ترکیه از آزادی کشیش آمریکایی که رابطه بین آنکارا و واشنگتن را تیره و تار کرده بود می‌گوید.
و در نهایت، از همه این‌ها مهم‌تر، ترکیه مدعی شده فیلم و صدا و اطلاعات دیگر از زمان حضور خاشقجی در کنسولگری و بازجویی، شکنجه و قتل او در اختیار دارد که در صورت قطعی‌شدن، جدی‌ترین مرحله در متهم‌شدن ریاض خواهد بود.
همه این اخبار و تحلیل‌های رسانه‌های مختلف درباره آن‌ها حاکی از این است که این ماجرا به یک سوال مهم پاسخ خواهد داد: آیا عربستان سعودی، این بار پای خود را از گلیمش درازتر کرده و کشورهای جهان، شامل متحدانش را مجبور به واکنش و برخورد می‌کند؟ یا آیا این بار نیز ماجرا با تذکر و هشدار می‌گذرد و آسیب‌ناپذیری دیپلماتیک این کشور همچنان دوام خواهد داشت؟ برخی تحلیلگران حتی پا را از این فراتر گذاشته‌اند و در راستای سناریوی دوم، رفتار بی‌ملاحظه عربستان در نحوه مدیریت ماجرا را تعمدی خوانده‌اند، به نیت ارسال پیامی به همه که وقتی پای قدرت عربستان در میان باشد نه سعودی‌ها خط قرمزی دارند و نه کاری از کسی برمی‌آید.
از یک طرف، نحوه پیاده‌سازی پروژه احتمالی، به‌شکلی است که در کنار بهت از شدت جنایت، تعجب بسیاری را برانگیخت. تلاشی حداقلی برای پنهان‌کردن اقدامات صورت گرفته. زمان انجام پروژه به شکلی بوده که بازه زمانی و محدوده مکانی دقیقی را در اختیار همه کسانی قرار می‌دهد که ممکن است بخواهند به ماجرا شک کنند و البته فرصت کمی برای انکار در اختیار ریاض قرار می‌دهد. خاشقجی با یک شاهد مستقیم و با اطلاع چندین شخصیت رسانه‌ای در آمریکا و دیگر کشورها وارد ساختمانی متعلق به دولت عربستان سعودی در ترکیه می‌شود و آن قدر افراد مختلف پیگیر محل و حال او هستند، شامل نامزدی که دم در ایستاده که همان روز مشخص و اعلام می‌شود خاشقجی گم شده. واضح است که هر اتفاقی افتاده در این فاصله و در آن مکان بوده. چرا این قدر بی‌دقت؟
اقدامات و موضع‌گیری‌های چهره‌های تاثیرگذار، شامل مقامات ترکیه، عربستان، آمریکا به عنوان شریک هر دو کشور و نیز دیگر مقامات کشورهای دیگر به شکلی است که احتمال هر دو سناریو را هنوز زنده نگه می‌دارد.
از طرفی ممکن است مسیر انتقادات و تهدیدات علیه بن‌سلمان ادامه پیدا کند و سرانجام اقدامی واقعی به‌عنوان مجازات عربستان در نظر گرفته شود. به‌خصوص، روابط رسانه‌ای بین خاشقجی با رسانه‌های غربی او را به سوژه‌ای نسبتاً داخلی برای این کشورها تبدیل و هزینه سیاسی بی‌توجهی به آن را افزایش می‌دهد. درست است که تابحال تقابلی بین آمریکا و متحدانش با عربستان وجود نداشته و در نمونه کانادا نیز بی‌میلی آنان به این موضوع عیان شد اما نمی‌توان فراموش کرد بسیاری از قدرت‌های سرنگون‌شده منطقه نیز زمانی تصور می‌کردند همین امنیت را دارند، مثل صدام که تمام مسیر را از متحد نظامی تا دشمن اعدامی طی کرد.
از طرف دیگر ممکن است ماجرا مانند اتفاقات بین اسرائیل و فلسطین، با چند اظهارنظر تند و انتقاد تمام شود و بدون هیچ اقدام جدی، به دست مرور زمان سپرده شود و البته ممکن است عربستان بن‌سلمان برای به‌رخ‌کشیدن همین قدرت اقدام به چنین جنایت علنی و فجیعی کرده باشد.
باید منتظر روزهای آینده ماند تا مشخص شود، ولیعهد جوان و جاه‌طلب، با خام‌دستی و عبور از خط قرمزها، دست متحدانش را بسته و خود را گرفتار کرده است، یا کل ماجرا خط‌ونشان MBS محبوب دیروز است که نشان دهد قدرت پول نفتی او به اندازه‌ای است که نه به همراهی افکار عمومی نیاز دارد نه حتی به کسب رضایت و اجازه برای بردن اره به خاک کشوری دیگر و بازگرداندن قطعه‌های بدن یک منتقد.
سایر اخبار این روزنامه
در جلسه دو ساعت و نیمه سران قوا با رهبر انقلاب مطرح شد: تصمیم‌های عملیاتی بگیرید تغییر در کابینه؛ برای چه؟ کودک هفت ساله ایرانی برنده مسابقه بین‌المللی «بنیاد صلح و همکاری» شد لبخندی برای صلح با جدی‌ترشدن پرونده خاشقجی، جهان در انتظار پاسخ یک سوال است خط‌ونشان سعودی یا خط قرمز جهانی «همدلی» گزارش‌های غیرواقعی صداوسیما را که منجر به زدودن اعتماد عمومی و روح همیاری می‌شود،بررسی می‌کند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات اقتصادی، جمعیت سینماروهای متاهل رو به کاهش است سینماروها مجردند! نزدیکی به کانون‌های تصمیم‌گیری در آمریکا که موافق برجام و مخالف تحریم ایران هستند، در گفت‌وگو با کارشناسان تحلیل کارشناسان از حواشی سیاست‌هایی که یک‌شبه فروش برخی کالاها را ممنوع می‌کنند ممنوعیت‌های شتاب‌زده اصلاحِ بی سرانجام ضرورت درک قواعد بازی سیاسی در جلسه دو ساعت و نیمه سران قوا با رهبر انقلاب مطرح شد: تصمیم‌های عملیاتی بگیرید ترکیب نمایندگان مخالف CFT منتشر شد