پاسخ رئیس قوه قضاییه به انتقاد آیت ا... مکارم شیرازی درباره زندانیان مهریه

رئیس قوه قضاییه در سخنانی مشروح و مبسوط  به «زندانی کردن مردان بابت مهریه از سوی دستگاه قضایی» پاسخ داد. به گزارش میزان،  آیت ا... آملی لاریجانی روز گذشته  در جلسه مسئولان عالی قضایی  تصریح کرد: برخی اشکالات درباره دستگاه قضایی مطرح می‌شود که وقتی از سوی علمای حوزوی به ویژه برخی مراجع معظم باشد باید بیشتر مورد عنایت قرار گیرد، زیرا می‌دانیم که اگر از میان علمای حوزه کسانی انتقاد می‌کنند، نیت شان اصلاح و بهبود وضعیت است و هیچ شائبه‌ای از جهات دیگر وجود ندارد.به تازگی آیت‌ا... ناصر مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید با انتقاد از حبس جوانان به‌خاطر مهریه بابیان این که برخی احکام صادرشده درباره مهریه خنده‌دار است، تاکید کرده بود:  دستگاه قضایی باید مطابق احکام اسلامی باشد؛ چرا عده‌ای برخلاف احکام اسلامی زندانی می‌شوند؟ به گزارش میزان رئیس قوه قضاییه اظهار کرد: بنده معمولاً از پاسخ به این گونه انتقادات اجتناب می‌کنم تا خدای ناکرده حاشیه‌ای برای دستگاه قضایی و نظام ایجاد نشود، زیرا معتقدم مقصود ما حل مشکل است و نیازی به هیاهو نیست. از طرفی اعتقاد دارم که کار دستگاه قضایی باید تبیین شود و به همین دلیل در پاره‌ای از موارد که برخی فقهای بزرگوار اشکالاتی را مطرح کرده‌اند از دادستان محترم کل خواسته‌ام که به محضر این بزرگواران برسند و برای رفع ابهام به ارائه توضیح بپردازند. رئیس قوه قضاییه با اشاره به سخنی از این مرجع بزرگوار تقلید که گفته است «آخر دستگاه قضا باید مطابق اسلام باشد چرا برخلاف اسلام یک عده بروند زندان» یا این که گفته‌اند «عیب کار ما این است که حوزه از دستگاه قضا جدا شده و هرکسی برای خود تصمیمی می‌گیرد» یا فرموده‌اند «دستگاه قضایی ما احترام برایشان قائل ایم، بنشینند با حوزویان و مسائل را حل کنند و بیخود مردم را به زندان نیندازند، اما یک گوشه‌ای بنشینند خودشان بین خودشان توافق بکنند، قابل حل نیست» اظهار کرد: به محضر شریف ایشان عرض می‌کنم چرا به گونه‌ای صحبت می‌شود که گویی مسئولان قضایی و قضات شریف از پس کوه قاف آمده‌اند؟ ما هم از همین حوزه‌ها آمده ایم. بسیاری از مسئولان عالی قضایی و قضات دستگاه قضا از روحانیون فاضل، متدین و جلیل القدر حوزه‌اند. قضات متدین و فاضلی در قوه قضاییه فعالیت می‌کنند که انسان از دقت‌ها و تعبدشان به احکام اسلام و فتاوای فقها لذت می‌برد. به ضرس قاطع عرض می‌کنم قاضی عالی رتبه‌ای نمی‌شناسم که به احکام اسلامی یا فتاوای لازم الاتباع فقهای عظام توجه نداشته باشد یا بدان‌ها متعبّد نباشد بنابراین این گونه تخطئه را به حق نمی‌دانم. آیت ا... آملی لاریجانی با بیان این که گفته شده است «چرا زندان‌ها را پر می‌کنید و به محض به اجرا گذاشتن مهریه از سوی زنان، مردان فوراً به زندان می‌افتند؟» پاسخ داد: به نظر می‌رسد این مطالب ناشی از خبر‌های نادرست یا برخی تصورات ناصحیح است. حوزویان عزیز و عموم مردم شایسته است بدانند که ما در همین باره و برای حل این مشکل چه تلاش‌هایی کرده ایم. بنده برای پاسخ به این اظهارات هم متن سخنان ایشان را خواندم و هم صوت آن را دوبار شنیدم که البته متن منتشر شده تلطیف شده بود. رئیس قوه قضاییه ادامه داد: در خصوص این که فرموده‌اند «قوه قضاییه فوراً با به اجرا گذاشتن مهریه، مردان را به زندان می‌اندازد»، عرض می‌کنم که این مطلب قطعاً نادرست است، زیرا رویه دادگاه‌های ما چیزی بر خلاف قانون نیست و قضات نیز در این زمینه قانون اصلاح شده نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 94.4.16 را اجرا می‌کنند. آیت ا... آملی لاریجانی اضافه کرد: درجای دیگر گفته‌اند دستگاه قضایی می‌گوید تا وقتی اقساط مهریه پرداخت نشده است نباید نسبت به همسرش تمکین کند! در پاسخ عرض می‌کنم آیا اساساً دادگاه می‌تواند زوجه را به چنین امری الزام کند؟ آن چه در قانون آمده نیز این است که زوجه حق دارد تمکین نکند، نه این که ملزم به عدم تمکین است. رئیس قوه قضاییه با اشاره به یکی دیگر از اظهارات این مرجع تقلید مبنی بر لزوم تعدیل قیمت سکه در صورت اختلاف قیمت نامتعارف بر اثر افزایش قیمت آن تصریح کرد: گفته‌اند وقتی سکه پنج برابر می‌شود، چگونه باید مهریه را پرداخت کرد؟ گفته‌اند ادله منصرف از مواردی است که قیمت مهریه چند برابر می‌شود. سپس بیان کردند که اگر قیمت سکه دو برابر شود متعارف است، اما در جایی که پنج برابر می‌شود نامتعارف است و باید قیمت متعارف پرداخت شود. آیت ا... آملی لاریجانی با بیان این که ظاهراً ایشان در این نظر متفرّدند و ظاهر ادله هم با ایشان موافق نیست، اظهار کرد: مقتضای فرمایش مشهور فقها این است که خود مهریه بر ذمه یا عهده زوج (حسب مورد) قرار می‌گیرد و هیچ جا بحث تبدیل آن به قیمت مهریه مطرح نشده است مگر در موارد تلف در اعیان و امثال آن که خارج از بحث فعلی است. بر این اساس نمی‌توان سکه را تبدیل به ریال کرد. فتوای این مرجع بزرگوار از دو جهت، شاذ است؛ اول این که ظاهراً مقتضای بحث ایشان، تبدیل مهر به وجه رایج است و دیگر آن که گفته‌اند باید قیمت آن تعدیل شود. کجا چنین سخنی از سوی فقها مطرح شده و مستند و مبنای چنین نظری چیست؟ انصراف ادله صرفاً ادعایی است که نمی‌توان آن را به این سهولت پذیرفت. رئیس قوه قضاییه با اشاره به این جمله آیت ا... مکارم شیرازی که برخی احکام دستگاه قضا خنده دار است، بابیان این که از نظر ما چنین احکامی خنده دار نیست ادامه داد: قوانین ما مبتنی بر فتاوای مشهور فقها و نظر امام راحل و مقام معظم رهبری است و نمی‌توان بر مبنای فتوای هرکس که صاحب فتواست عمل کنیم بنابراین نمی‌توانیم بگوییم این احکام خلاف اسلام است و همه فقها را به عمل بر خلاف اسلام متهم کنیم. وی با تبیینی مفصل و مبسوط به استدلالات و دیدگاه فقها   درباره مهریه افزود: بر همین اساس از همه بزرگان می‌خواهم که برخی رویه‌ها را تغییر دهند و اگر در زمینه عملکرد دستگاه قضایی ابهامی دارند بفرمایند تا کسانی خدمت شان شرف یاب شوند و توضیح دهند، اما شایسته نیست سخنانی را در سطح جامعه مطرح کنند که برای افکار عمومی ذهنیت‌هایی را پدید آورد. در حالی که ما در راستای همان اهداف عالی آن بزرگواران تلاش می‌کنیم.