انرژی ارزان، آفت اقتصاد کشور


محسن دلاويز مديرعامل شرکت بهينه‌سازي مصرف سوخت از اختصاص نيمي‌از يارانه بنزين به دهک‎هاي پردرآمد جامعه خبر داد و گفت: اگر روند مصرف به همين شکل ادامه يابد، طي چند سال آينده، بخش عمده‎ بودجه کشور بايد به پرداخت يارانه سوخت اختصاص يابد.

به گزارش صدا وسيما، محسن دلاويز که در نشستي تخصصي با عنوان «نقش استفاده از سوخت‎هاي زيستي در کاهش آلايندگي‎هاي کلانشهرها» صحبت مي‎کرد، به روند نامناسب مصرف انرژي در کشور اشاره و عنوان کرد: هم‎اکنون روزانه ۳۵ ميليون دلار يارانه پنهان به بنزين اختصاص مي‎يابد و در مجموع در ۶ ماه نخست امسال، بيش از ۵,۵ ميليارد دلار يارانه به بنزين تعلق گرفته است که چنين رقمي، آن هم در شرايط اقتصادي فعلي کشور به هيچ وجه توجيه‎پذير نيست.

مديرعامل شرکت بهينه‌سازي مصرف سوخت با اشاره به اين واقعيت که قيمت پايين بنزين در ايران در مقايسه با کشورهاي همسايه، به قاچاق آن دامن زده است، افزود: به واسطه قاچاق، سود عجيبي نصيب عده‌اي خاص مي‎شود؛ آن هم از جيب مردم.

دلاويز با بيان اين‎که پرداخت ارقام هنگفت به عنوان يارانه بنزين که نيمي‌از آن به دهک‎هاي ثروتمند جامعه اختصاص مي‎يابد و همين‌طور قاچاق بنزين با قيمت يارانه‎اي، هر دو ازنمودهاي بي‎عدالتي است، گفت: بي‌شک اگر براي مردم تبيين شود که قيمت کنوني بنزين، چگونه در ترويج اين بي‎عدالتي نقش داشته است، ملت فهيم ايران در اصلاح قيمت‎گذاري‎ سوخت همراهي خواهند کرد و از اين چالش که تبعات منفي آن رو به افزايش است، عبور مي‌کنيم.

مشاور وزير نفت در ادامه به آخرين آمار اعلام شده در ترازنامه هيدروکربوري کشور درباره ميزان مصرف انرژي در بخش‎هاي مختلف اشاره کرد و گفت: در سال ۹۴، معادل ۳۰۴ ميليون بشکه نفت خام در بخش حمل‎ونقل مصرف شده است.

دلاويز اين ميزان مصرف را با در نظر گرفتن سرانه پايين مالکيت خودرو در ايران، نامناسب عنوان کرد و گفت: ميانگين مصرف بنزين خودروها در اروپا حدود ۵ ليتر (در هر ۱۰۰ کيلومتر) است و قرار است تا سال ۲۰۲۱ به ۴,۱ ليتر برسد، در حالي‌که خودروهاي داخلي ۷.۷ ليتر (در هر ۱۰۰ کيلومتر) بنزين مصرف مي‎کنند و برخي خودروهاي داخلي آشکارا مصداق اتلاف سوخت هستند. محسن دلاويز مديرعامل شرکت بهينه‎سازي مصرف سوخت، انرژي ارزان را آفت اقتصاد کشور عنوان کرد و گفت: در ترکيه با جمعيت تقريبا مشابه ايران، روزانه ۸ ميليون ليتر بنزين مصرف مي‎شود و ما در حال رسيدن به مرز ۱۰۰ ميليون ليتر مصرف روزانه هستيم. چه کسي چنين مجوزي براي مصرف بي‎محاباي انرژي به ما داده است و چگونه قرار است با اين ميزان مصرف، در قبال نسل‎هاي آينده پاسخگو باشيم؟

محسن دلاويز با تاکيد بر الزاماتي از جمله احياي کارت سوخت، به اقدام‌هاي دولت براي افزايش توليد بنزين هم اشاره کرد و ادامه داد: در همين چند سال اخير به واسطه افزايش ظرفيت پالايشي کشور، توليد روزانه بنزين از حدود ۶۰ ميليون ليتر به بيش از ۹۰ ميليون ليتر افزايش يافته است، اما مصرف به‌طور مستمر از توليد سبقت مي‎گيرد و مگر چقدر مي‎توان پالايشگاه ساخت و بر ميزان توليد بنزين اضافه کرد؟

محسن دلاويز در عين حال به اقدام‌هايي که از سوي شرکت بهينه‎سازي مصرف سوخت در دست پيگيري است، از جمله نوسازي ناوگان حمل‌ونقل در بخش‎هاي مختلف و بهره‌گيري از بخاري‎هاي هوشمند به جاي بخاري‎هاي سنتي اشاره کرد و گفت: در قالب ماده ۱۲ قانون رفع موانع توليد رقابت‎پذير، بالغ بر ۱۹ ميليارد دلار طرح در اين شرکت تعريف شده که اميدواريم با تامين سرمايه و اجراي اين طرح‎ها، شاهد بهبود مصرف سوخت در کشور باشيم، اما واقعيت اين است که با توجه به شدت مصرف انرژي در ايران، فضاي کار بسيار بيشتري وجود دارد.

محسن دلاويز گسترش استفاده از انرژي‎هاي تجديدپذير را اقدامي‌موثر و راهگشا در اصلاح مصرف انرژي برشمرد و گفت: شرکت بهينه‎سازي مصرف سوخت از سال‎ها قبل با درک اين مهم، اقدام‌هايي از جمله نصب حدود ۲۰ هزار آبگرمکن خورشيدي را در نقاط مختلف کشور در دستور کار قرار داد و همچنان نيز بر اين رويکرد تاکيد دارد.

به گفته وي، دستيابي به سهم ۳ درصدي انرژي‎هاي تجديدپذير در سبد انرژي کشور در سال ۱۴۰۴، هم از حيث اصلاح مصرف سوخت‎هاي فسيلي، هم تامين امنيت انرژي ايران به‌ويژه در شرايط حساس کنوني دنيا و هم براي پاسخگويي در برابر تعهدهاي جهاني زيست‎محيطي ايران، اهميت ويژه‎اي دارد و بايد به آن توجه شود.

اين مقام مسئول، جزيره‎اي بودن فعاليت‎ها در حوزه انرژي را نيز از ديگر عوامل اتلاف مصرف سوخت برشمرد و گفت: بايد سازماني به عنوان متولي انرژي در کشور ايجاد شود تا با راهبري يکپارچه و جلوگيري از فعاليت‎هاي پراکنده و غيرمنجسم، فضا براي انجام اقدام‌هاي اساسي که ضمانت اجرايي دارند، مساعد شود.

محسن دلاويز با بيان اين‎که آموزش و فرهنگ‌سازي، مهم‌ترين مولفه‎ها در اصلاح الگوي مصرف انرژي هستند، ابراز اميدواري کرد که برگزاري کنفرانس‎هايي از اين دست، بتواند در فرهنگ‌سازي و حتي جهت‌‏دهي نظام آموزشي کشور به سمت الزامات اصلاح الگوي مصرف موثر باشد تا حداقل نسل آينده بتواند در مصرف بهينه انرژي بهتر عمل کند.