مجادله تیم ترامپ درباره سوئیفت ایران

چندین مقام آمریکایی از کشمکش داخلی در دولت «دونالد ترامپ» بر سر موضوع ادامه دسترسی ایران به سیستم بانکی سوئیفت خبر داده‌اند. سوئیفت یک سیستم پولی بین‌المللی است که ارتباطات مالی بین‌بانکی یازده هزار بانک در بیش از ۲۰۰ کشور و منطقه از طریق آن انجام می‌شود.
سوئیفت عبارت کوتاه شده «جامعه ارتباطات مالی بین بانکی جهانی» است که مرکز آن در بلژیک است ولی مدیرانی از بانک‌های آمریکایی و دستگاه‌های فدرال در هیئت مدیره آن عضو هستند. سوئیفت تمام نقل‌وانتقال‌های بانکی بین‌المللی را رصد می‌کند. چند مقام‌ ارشد وزارت خزانه‌داری آمریکا در گفت‌و‌گوهایی با سایت خبری واشنگتن فری‌بیکن از تلاش خود برای ادامه دسترسی ایران به سیستم سوئیفت خبر می‌دهند. مدیران ارشد سوئیفت هفته گذشته در واشنگتن در دیدارهایی با مقام‌های دولت ترامپ به‌دنبال کسب اطمینان از ادامه دسترسی ایران به سوئیفت بودند که اروپا را به ادامه رابطه تجاری با ایران قادر می‌سازد.
این تلاش‌ها در حالی صورت می‌گیرد که «دونالد ترامپ» و «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و سایر مشاوران امنیتی ترامپ برای قطع دسترسی ایران به سوئیفت فشار می‌آوردند و به اروپا نیز درباره ادامه رابطه اقتصادی با ایران هشدار داده‌اند.
تعداد زیادی از مقام‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا در واکنش مدعی شده‌اند که به شدت مقابل این تلاش‌ها ایستاده‌اند و همه چیز را برای آغاز دور دوم تحریم‌های آماده کرده‌اند.


این روزنامۀ واشنگتن پست بود که برای نخستین‌بار از کشمکش داخلی در دولت ترامپ بر سر دسترسی ایران به سوئیفت خبر داد و نوشت که «استیو منوچین»، وزیر خزانه‌داری آمریکا، در تلاش برای حفظ تعامل ایران با سوئیفت است. اول شهریور امسال نیز خبر رسید که ۱۶ سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی از وزارت خزانه‌داری این کشور خواسته‌اند تا «تمام اقدامات لازم» را به عمل آورد که ایران از نظام مالی سوئیفت اخراج شود. در همین حال، از سوی دیگر، وزیران دارایی کشورهای اروپایی اعلام کرده‌اند که قصد دارند دولت ترامپ را نسبت به ادامه دسترسی ایران به سیستم سوئیفت قانع کنند و در دیدار این هفته خود با استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا در بالی اندونزی در جریان نشست صندوق بین‌المللی پول در این زمینه مذاکره کنند. یک دیپلمات اروپایی در این زمینه گفته که وقتی آمریکا بتواند درباره تحریم‌ ایران بانک‌های مشخصی را تحت فشار بگذارد، دیگر نیازی به قطع دسترسی ایران به سوئیفت نیست.
اما یک دیپلمات دیگر اروپایی از اینکه مقام‌های آمریکایی به استدلال‌های آنها در این زمینه توجه نمی‌کنند، انتقاد کرده است. یکی از مدیران سوئیفت گفته «از آنجا که قوانین اتحادیه اروپا در این زمینه بر اساس نظر آمریکا تغییر نکرده، ما همزمان نظر اروپا و آمریکا را در این زمینه جویا می‌شویم.»
باوجود خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، پنج کشور باقی‌مانده در برجام و ایران دوم مهرماه از ایجاد یک سازوکار ویژه برای دور زدن تحریم‌های آمریکا و حفظ توافق هسته‌ای خبر داده‌اند. قرار است این سازوکار در جریان اجرای تحریم‌های آمریکا علیه ایران، تجارت و تبادلات مالی و بانکی با تهران را امکان‌پذیر کند. «برونو لومیر»، وزیر اقتصاد فرانسه، روز جمعه ۱۳ مهرماه گفت که تحریم‌های آمریکا علیه ایران فرصتی است برای اروپا تا نهادهای مالی مستقل خود را داشته باشد. به گزارش رویترز وزیر اقتصاد فرانسه که در نشستی در اسلواکی صحبت می‌کرد، اظهار داشت: «من متقاعد شده‌ام که نتیجه این بحران با ایران، فرصتی است برای اروپا تا موسسات مالی مستقل خود را داشته باشد، تا ما بتوانیم با هرکسی که می خواهیم تجارت کنیم.»
برونو لومیر تصریح کرده است: «واشنگتن نمی‌تواند تصمیم بگیرد که آیا ما مجاز به تجارت با ایران هستیم یا نه.»