مداخله «اردوغان» در پرونده «خاشقجی»

گروه بین‌الملل: ترکیه به دنبال کسب اجازه برای ورود و بررسی کنسولگری عربستان است. این کشور به دنبال ردپایی از «جمال خاشقجی»، خبرنگار مفقود شده عربستانی است. مقام‌های ترکیه به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که خاشقجی در داخل کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسیده است اردوغان نیز گفته که شخصا این موضوع را پیگیری می‌کند. همچنین نماینده عربستان در آنکارا برای دومین بار به وزارت خارجه فراخوانده شد و از وی خواسته شده در این پرونده هماهنگی کامل با دولت ترکیه داشته باشد.
روزنامه گاردین در این رابطه نوشته است که مسؤولان دولت ترکیه به ویدئوهایی دست یافته‌اند که نشان می‌دهند صندوق‌هایی از داخل ساختمان کنسولگری به داخل خودرویی با شیشه‌های دودی منتقل شده و این عملیات در ساعاتی پس از ناپدید شدن خاشقجی رخ داده است. دوستان خاشقجی گفته‌اند که او به دنبال کسب تضمین‌هایی برای حفظ جانش از سوی مسؤولان عربستانی بود و اجبارا برای امضای اسناد مربوط به ازدواجش با نامزد ترکیه‌ای‌اش وارد ساختمان شد.
این روزنامه‌نگار مشهور و منتقد سعودی که با روزنامه آمریکایی واشنگتن پست همکاری می‌کرد، از حدود یک هفته پیش پس از ورود به کنسولگری عربستان سعودی در شهر استانبول ترکیه ناپدید شده است. خاشقجی 59 ساله که سابقا مشاور دولت عربستان بود، بعدها به منتقد سیاست‌های عربستان به ویژه‌ سیاست‌های محمد بن سلمان و مداخله این کشور در جنگ یمن تبدیل شد. روزنامه صباح ترکیه اعلام کرده است که در پرونده خاشقجی، ظن اصلی به دو خودرو ون سیاه‌رنگ متعلق به کنسولگری عربستان است. به گزارش این روزنامه این دو خودرو جزو شش خودرویی بودند که در آن روز هم‌زمان از کنسولگری خارج شدند و به دو جهت مختلف حرکت کردند. گزارشگر ویژه آزادی بیان سازمان ملل نیز پس از انتشار اخبار قتل روزنامه‌نگار مخالف عربستانی در کنسولگری عربستان در استانبول، خواستار آغاز تحقیقاتی بین‌المللی و مستقل در این باره شده است.
«دیوید کایه»، گزارشگر ویژه آزادی بیان سازمان ملل در گفت‌وگو با شبکه خبری الجزیره اظهار داشت: با توجه به گفته‌های برخی مسئولان در ترکیه درباره کشته شدن خاشقجی در کنسولگری عربستان و با توجه به ابعاد بزرگ این پرونده و پیچیدگی‌های مسایل دیپلماتیک، ما به تحقیقاتی بین‌المللی و مستقل در این پرونده نیاز داریم. کایه درباره اقداماتی که باید در صورت تایید کشته شدن خاشقجی انجام شوند، گفت که کمیته‌ تحت رهبری او از جامعه جهانی می‌خواهد اقداماتی را برای ایجاد راهکارهای مستقل جهت پرداختن به این موضوع انجام دهد، همچنین باید به برخی پیامدهای دیگری که از این اتفاق ناشی می‌شود، فکر کرد. برخی نهادهای حقوقی بین‌المللی و روزنامه‌های غربی نیز خواستار اتخاذ اقداماتی جدی در صورت تایید ترور خاشقجی شدند. 


«لین معلوف»، مدیر بخش پژوهش‌های خاورمیانه عفو بین الملل در واکنش به اخبار پیرامون مرگ خاشقجی گفت: ناپدید شدن او از زمان ورودش به ساختمان کنسولگری نگرانی بزرگی را ایجاد کرده است.
این مسئول عفو بین‌الملل در ادامه گفت: قتل خاشقجی در داخل ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول که منطقه‌ای تحت حاکمیت قضایی عربستان است، به منزله اعدامی فراقانونی است. عفو بین‌الملل تاکید کرد، این پرونده نشانه‌ای هولناک برای مدافعان حقوق بشر و مخالفان در هر مکانی بوده و هر گونه تلاش برای یافتن پناهگاهی امن خارج از عربستان را بی‌نتیجه خواهد کرد.
این سازمان در ادامه از جامعه جهانی خواست از سکوت مطلق خود در برابر سرکوب آزادی عقیده توسط مسئولان عربستان خارج شده و برای روشن شدن سرنوشت خاشقجی آنها را تحت فشار بگذارند. روزنامه‌های مختلفی از جمله واشنگتن پست که خاشقجی برای آن مقاله می‌نوشت، بخشی از اخبار خود را به انعکاس مساله ناپدید شدن خاشقجی اختصاص داده‌اند. روزنامه‌ واشنگتن پست آمریکا نوشت: آمریکا باید از عربستان سعودی درباره ناپدید شدن و همچنین کشته شدن «جمال خاشقجی» پاسخ بخواهد. به‌ گزارش خبرگزاری فرانسه، روزنامه‌ واشنگتن پست همچنین خواهان مجازات حکومت عربستان در صورت عدم همکاری این حکومت بر سر این پرونده شد. روزنامه‌ واشنگتن پست در مقاله‌ای با درخواست از واشنگتن به منظور طلب «پاسخ روشن و صریح» از عربستان نوشت: آمریکا باید اکنون تلاشی هماهنگ را برای مشخص کردن تمامی جوانب و حقایق درباره ناپدید شدن خاشقجی به کار بگیرد.
این روزنامه‌ با اشاره به این که ترامپ، با بن‌سلمان به عنوان یک هم پیمان ممتاز رفتار کرده است، نوشت: «عربستان در حال‌ حاضر باید این رفتار را با دادن اطلاعات درباره خاشقجی جبران کند.» در این مطلب آمده است: اگر ولیعهد عربستان در پاسخ به درخواست آمریکا همکاری کامل را به عمل نیاورد، کنگره باید به عنوان اولین اقدام تمامی همکاریهای نظامی با این کشور را به حال تعلیق در آورد. واشنگتن در ‌عین ‌حال از ترکیه خواست هر گونه سند و مدرکی که در رابطه با ادعای قتل خاشقجی در اختیار دارد فاش کرده و از هیچ راهی برای تحقیقات در مورد آن دریغ نکند. این روزنامه‌ نوشته است: ریاض باید درباره مساله حضور 15 تبعه عربستانی شامل برخی از مقامات در محل کنسولگری این کشور در استانبول همزمان با حضور خاشقجی توضیح دهد. ما امیدواریم خاشقجی هم چنان آسیبی ندیده باشد و به زودی به میز کارش باز گردد. در این مطلب تاکید شده است: اگر گزارشات درباره قتل خاشقجی درست از آب در آید، باید در ضمن سوگواری برای این اتفاق به دنبال پاسخگو کردن کسانی که این قتل را اجرا کرده‌اند و کسانی که دستور به آن داده‌اند باشیم.  مسؤولان عربستانی به شدت دست داشتن در ناپدید شدن خاشقجی را تکذیب کرده و کنسولگری این کشور در استانبول با انتشار بیانیه‌ای به شدت این مساله را محکوم و اعلام کرد: اینها ادعاهایی بی‌اساس هستند.