تصویب FATF بستر شفاف‌سازی و جلوگیری ازفساد

قانون مبارزه مالی با تروریسم، پولشویی و قاچاق از جمله رویکردهای نهادهای بین‌المللی است که به منظور جلوگیری و مبارزه تامین مالی جریان‌های تروریستی شکل گرفته است. نگاهی به دنیایی تروریسم نشان دهنده اهمیت جریان مالی و تامین منابع آن به منظور تداوم و اقدام موثر علیه امنیت بشری و جلوگیری از کسب آزادی برای شهروندان می‌باشد. از این رو، رویکرد FATF، به‌عنوان کارگروه اقدام مالی به منظور جلوگیری از پولشویی و CFT کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تامین مالی تروریسم به دنبال هدف قرار دادن زیربنای مالی گروه‌های تروریستی و قاچاق در دنیا هستند. بدون تردید این رویکرد بین‌المللی دارای ابعاد مختلفی است که علاوه بر مسائل داخلی کشورها و نوعی آشکارسازی مالی آنان در حوزه خارجی افزایش نظارت بر گردش مالی و نحوه تخصیص آنان را به همراه دارد. براین اساس، پیوستن ایران به این کنوانسیون بین‌المللی دارای مزایای در سطح بین‌المللی و همین طور جلوگیری از ظرفیت‌های فساد آفرین در داخل می‌باشد. با توجه به حساسیت موضوع تصویب پیوستن ایران به این کنوانسیون بایستی ابعاد تاثیر این اقدام در حوزه بین‌المللی و داخلی به دقت مورد بررسی و از فرصت‌های ایجاد شده به‌واسطه آن بهره برده شود. ابتدا اینکه پیوستن ایران به این کنوانسیون پاسخی مناسب به تمامی اتهامات صورت گرفته برعلیه ایران در مجامع بین‌المللی به‌خصوص ایالات متحده آمریکا است که نشان می‌دهد ایران آماده شفاف سازی مالی در حوزه‌های مختلف به‌خصوص مسیر مبارزه با تروریسم و حرکت‌های ضد بشری است. دوم اینکه این اقدام پارلمان ایران علاوه بر نشان دادن حسن نیت ایران نسبت به کنوانسیون‌های بین‌المللی و قوانین آن بیانگر اراده به افزایش همکاری با کشورها و مجامع بین‌المللی در حوزه‌های مختلف جهت توسعه و ایجاد صلح می‌باشد. به گونه‌ای که این اقدام حقوقی ایران می‌تواند ظرفیت‌های جدید همکاری و توسعه در حوزه بین‌الملل را با کشورهای مختلف جهان به‌خصوص گروه 7 و کشورهای صنعتی به همراه داشته باشد که بدون تردید زمینه‌ساز توسعه و افزایش نقش بین‌المللی ایران خواهد بود. در بعد داخلی بایستی به این نکته توجه کرد که حرکت‌های شفاف سازی به‌خصوص در حوزه‌های مالی از جمله مطالبات جدی مردم است. بنابراین، FATF دارای مزایای چند بعدی و زمینه ساز شفاف سازی در ایران خواهد بود. به گونه‌ای که در بعد خارجی بیانگر حسن نیت جمهوری اسلامی ایران بوده و اراده برای مبارزه با وجوه مختلف تروریسم و پولشویی نشان می‌دهد و در حوزه داخلی نوعی کسب مشروعیت براساس نظارت هرچه بیشتر بر منابع مالی، شیوه تخصیص بر اساس عدالت توزیعی ثروت برای رفاه مردم ایران را به همراه دارد. بر این اساس، FATF برخلاف نگاه تهدیدمحور، تامین‌کننده منافع مردم و جامعه بوده و بر شفاف سازی در راستایی تخصیص هر چه بیشتر منابع مالی برای توسعه جامعه تاکید دارد و در کنار این موضوع از فساد، پولشویی و قاچاق که بر عده خاصی فساد محور تعلق دارد، مانعی اساسی بشمار می‌رود. در نتیجه هدف اصلی پیوستن ایران به FATF تبری از اتهامات کمک به تروریسم بوده و بر نظارت هر چه بیشتر جهت جلوگیری از فساد سازمان یافته به منظور تامین منافع و توسعه اجتماعی-رفاهی جامعه ایران تاکید دارد.
* دکترای جامعه شناسی سیاسی