وزير امور خارجه کشورمان گفت: ما درهاي مذاکره با آمريکا را نبستهايم. درها باز است، مشروط بر اينکه، چنين ديداري قابل اطمينان باشد. ما بايد اطمينان يابيم که به محض اينکه به توافق رسيديم، توافق اجرايي شود.
به گزارش ايسنا، محمد جواد ظريف در گفتوگو با بي.بي.سي در پاسخ به اينکه چه اندازه نگران هستيد توافق هستهاي ايران فرو بپاشد؟ گفت: اين احتمال وجود دارد، اما اين نه تنها گام رو به عقب براي ايران، بلکه شکست براي جامعه بينالمللي، قوانين بينالمللي و سازمان ملل خواهد بود. آنچه اکنون با آن روبرو هستيم قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل است و يکي از اعضاي دائم اين شورا نه تنها قطعنامهاي را که خودش به آن رأي داده و درواقع، به شوراي امنيت ارائه و بر سر آن مذاکره کرده است، نقض ميکند، بلکه کشورهايي را که قصد دارند اين قطعنامه را اجرا کنند، مجازات ميکند. اين، نخستين بار است که چنين اتفاقي رخ ميدهد. بنابراين، سقوط برجام نه تنها يک پسرفت ، بلکه رويه (بد) بسيار جدي در نظام بينالمللي خواهد بود.
وزير خارجه در پاسخ به اينکه توافق به تار مويي بسته است، آيا اروپا سازوکار ويژهاي فراهم کرده تا به شرکتهاي خصوصي و شرکتهاي نفتي اجازه دهد از طريق دور زدن دلار آمريکا، استفاده از ساير ارزها و پرهيز از تحريمهاي آمريکا، با ايران تجارت داشته باشند. گفت: بله، اين کار دشوار خواهد بود، زيرا دلار آمريکا نقش فراگير در نظام مالي بينالملل دارد. اين کار دشوار خواهد بود، اما تصميم بسيار روشن است: آيا جامعه بين المللي به آمريکا اجازه سلطه خواهد داد يا نه. البته آمريکا در گذشته سلطه داشت، اما بر اساس مجموعهاي از قوانين و نه بر اساس موارد ديکته شده که هر چند روز يک بار تغيير ميکنند.
وي در خصوض اينکه در سازمان ملل، از ايران حمايتهاي زيادي شد، اما شرکتها و غولهاي تجاري بزرگ نظير «ايرباس» و «توتال» فرانسه هم اکنون نيز سرمايه گذاريهاي چند ميليارد دلاري خود در ايران را به علت نگراني از تحريمهاي آمريکا، لغو کرده اند. گفت: بدون شک، آمريکا در نظام مالي بينالمللي، نقش گستردهاي دارد و به چالش کشيدن آن مستلزم (زمان و تلاش) زياد خواهد بود؛ اما ايران لزوما نياز ندارد با کساني که در معرض (تحريمهاي) آمريکا قرار دارند، تعامل داشته باشد. شمار زيادي از شرکتها در عرصه فناوريهاي پيشرفته و مطرح، هيچ گونه در معرض (تحريمهايي) آمريکا نيستند. اگر اروپا بتواند جايگزينهايي بيابد، آنگاه ما (تعامل) با اين شرکتها را آغاز خواهيم کرد و اطمينان دارم به محض اينکه غولهاي تجاري ببينند که حضور در ايران، منطقي است و خطري ندارد، آنها نيز همين کار را خواهند کرد، زيرا ايران امنترين، ايمنترين و باثباتترين اوضاع را در منطقه (غرب آسيا) دارد و همه به حضور در آن علاقه دارند.
ظريف در پاسخ به اينکه ترامپ هشدار جدي داد که هر کس ايران را منزوي نکند، با پيامدهاي شديد روبرو خواهد شد. اکنون تکليف کشوري مانند انگليس که بيش از هر چيز ديگر، به دنبال حفظ روابط تجاري و سياسي خود با ايران است، چيست؟ گفت: ترزا مي، امانوئل مکرون و ديگران، تعهدشان را اعلام کردند و گفتند ما به بهره مندي ايران از مزاياي اقتصادي توافق متعهديم. تعهداتي که اروپاييها دادند، احتمالاً بهتر از آن چيزي بود که کسي تصورش را ميکرد. مرحله بعد، تبديل اين تعهدات سياسي به سازوکار بود و به اعتقاد من، اين سازوکارها قرار است اجرايي شود. محک بعدي که مهمترين و دشوارترين آزمون خواهد بود، اين است که ببينيم آيا سازوکارها مؤثر است يا خير. به عقيده ما، دليلي وجود ندارد که اين سازوکارها عمل نکند. ما قصد داريم اندکي بيشتر شکيبايي کنيم، اما اين بدين معنا نيست که کاسه صبر ما هرگز لبريز نخواهد شد، اما اندکي بيشتر صبر ميکنيم تا ببينيم چه ميشود.
وزير خارجه کشورمان درخصوص بهبود روابط آمريکا و ايران و پيشنهاد ترامپ براي ديدار (دو جانبه) با حسن روحاني گفت: هيچ چيزي غيرممکن نيست. اما نتيجه ديدار (احتمالي) ترامپ با روحاني، فرصتي براي عکس گرفتن مقابل خبرنگاران و سندي دو صفحهاي خواهد بود. ما هم اکنون سندي 150 صفحهاي در اختيار داريم که متن توافق است که نه تنها ايران و آمريکا، بلکه شش قدرت ديگر، بر سر تک تک واژههاي آن مذاکره کردند. به عنوان فردي که بر سر اين توافق مذاکره و براي مدتي طولاني درگير اين فرآيند بوده است، ميتوانم به ترامپ اطمينان دهم که آمريکا به توافق بهتري نخواهد رسيد.
ظريف در باره ادعاهاي مقامات دولت آمريکا درباره پيامدهاي توافق با کره شمالي گفت: روابط بين المللي به عاشق شدن ارتباطي ندارد. روابط بين الملل، (مبتني) بر احترام به تعهدات است. آمريکا بر سر توافق مذاکره کرد. ميدانيد که با روي کار آمدن دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا، فقط دولت اين کشور تغيير کرد و اينگونه نبود که انقلاب رخ دهد. توافق هستهاي نيز يک توافق شخصي بين من و «جان کري» يا بين رئيس جمهور اوباما و حسن روحاني نيست، بلکه توافقي بين المللي ميان هفت کشور و اتحاديه اروپا است که در قطعنامه شوراي امنيت نيز درج شده است.
وي در خصوص احتمال گفتوگوي ايران و آمريکا گفت: ما درها را نبستهايم. درها نيز باز است، مشروط بر اينکه، چنين ديداري قابل اطمينان باشد. ما بايد اطمينان يابيم که به محض اينکه به توافق رسيديم، توافق اجرايي شود.»
ظريف در پاسخ به اينکه در دولت سابق آمريکا، رابطهاي بين شما و «جان کري» شکل گرفت، چرا اکنون با مايک پمپئو وزير امور خارجه آمريکا گفتوگو نميکنيد؟ گفت: آنچه براي گفتوگو ضروري است، اعتماد دو جانبه نيست. احترام دوجانبه پيش شرط گفتوگو است و من در مايک پمپئو هر چيزي ديدم به جز احترام دوجانبه.
وي در مورد اينکه ترامپ روحاني را مردي دوست داشتني دانست گفت: اين احترام نيست. احترام بدين معناست که براي خودتان و قولهايتان احترام قائل باشيد. زماني که ترامپ باور دارد که ميتواند با گروه هفت به توافق برسد و سپس سوار هواپيما شود و اين توافق را پاره کند؛ فقط به اين علت که شخصي سخناني بر زبان آورده که براي او ناخوشايند بوده، اين نشان نميدهد که ترامپ مذاکره کنندهاي قابل اطمينان است.
وزير خارجه کشورمان در مورد موج بي سابقه اعتراضها، افزايش نارضايتي، اعتراضها به گراني، سياستهاي اقتصادي دولت، انتقاد از حکومت ايران و تحريمها گفت: تحريمها تاکنون اثر خود را گذاشته، زيرا آثار تحريمها بيش از اينکه جنبه واقعي داشته باشد، جنبه رواني دارد.
وي در باره کاهش حدود 80 درصدي ارزش ريال گفت: اين اثر رواني (تحريمها) است و در دو روز اخير، ريال دوباره توانست حدود 30 درصد از اين 80 درصد را دوباره به دست آورد. اين، يک جنگ رواني است. جنگ اقتصادي که آمريکا و برخي وابستگان آن در منطقه عليه ايران راه انداخته اند، بيش از آنکه واقعا جنگ اقتصادي باشد، جنگ رواني است.