عبور جنجالی FATF از بهارستان

  محمد اکبری- در روزی که نطق مخالفان و موافقان جنجالی شد،بهارستان نشینان با رای موافق  به لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تامین مالی تروریسم به چالش 80 روزه  CFT در پارلمان پایان دادند. لایحه الحاق ایران به کنوانسیون CFT  که به عنوان تنها لایحه بلا تکلیف مانده مرتبط با شروط اجرای دستورالعمل‌های FATF به شمار می‌رفت پس از سه ماه مسکوت ماندن در کمیسیون امنیت ملی روز گذشته در دستور کار مجلس قرار گرفت. پیش از آغاز جلسه علنی، نشست غیر علنی نمایندگان مجلس از ساعات اولیه صبح با حضور اعضای هیئت دولت از جمله حجت الاسلام سید محمود علوی و محمد جواد ظریف وزیران اطلاعات و  خارجه برگزار شد. البته وضعیت چه در داخل صحن و چه در بیرون از مجلس آرام نبود. به طوری که علاوه بر جدال لفظی نمایندگان و تهدید به آبستراکسیون، جمعی از معترضان تصویب CFT در مقابل مجلس حضور یافته بودند. آرایش فراکسیونی مختلف در مقابل CFT فراکسیون ولایی مجلس پس از حضورنیافتن در جلسه غیر علنی با  تشکیل جلسه برای بررسی امکان انجام "آبستراکسیون" در نهایت به این نتیجه رسید که با تاکید بر اعتراض خود در خصوص لایحه، برشفافیت رای نمایندگان به لایحه پافشاری کنند و در صحن حضور یابند.اعضای فراکسیون مستقلان به عنوان موافق و حامیان دولت نقش فعالی در جلسه داشتند به طوری که بهروز نعمتی به عنوان چهره شاخص این فراکسیون و سخنگوی هیئت رئیسه مجلس در موافقت با CFT به ایراد سخن پرداخت.  در همین حال امیدی‌ها نیز دیگر   موافقان FATF بودند که نسبت به مستقلان با صراحت بیشتر از کلیت آن دفاع می‌کردند. دهقان: اجرای دستورالعمل‌های FATF از سوی دولت از جمله عوامل گران شدن ارز  بود محمد دهقان  نماینده طرقبه در مجلس به عنوان نخستین فردی بود که پشت تریبون رفت و در اظهاراتی متذکر شد که اجرای دستورالعمل‌هایی درباره FATF از سوی دولت از جمله عوامل گران شدن ارز در کشور بوده است. عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با اشاره به این که در شرایط جنگی باید تحریم را دور بزنیم نه این که هر چه گفتند عمل کنیم، گفت: مسئولان زمانی اعلام کردند با برجام به یک باره همه تحریم‌ها برطرف می‌شود اما این مهم محقق نشد و صرفا کشور معطل ماند از این رو چنین اتفاقی نیز در مواجهه با الزامات FATF وجود خواهد داشت. دهقان خطاب به نمایندگان یادآورشد:  کدام یک از شما شک دارید که عربستان حامی اصلی تروریسم است؟ همه عقلا می‌دانند که عربستان از داعش حمایت می‌کند، اما کسی نمی‌پرسد که چرا این کشور عضو ناظر FATF است که نه تنها هیچ بیانیه‌ای علیه آن صادر نمی‌شود بلکه در لیست سیاه هم قرار نگرفته و حق نظارت دارد! وی در بخش دیگری از اظهارات خود در پاسخ به کسانی که معتقدند مخالفت برخی از اصولگرایان با لوایح چهارگانه درخصوص FATF برای دفاع از جریان حزب‌ا... و حماس است، گفت: حرف ما جمهوری اسلامی است. هزار حزب ا... لبنان و حماس فدای جمهوری اسلامی ایران. تا جمهوری اسلامی نباشد حزب‌ا... لبنانی نیز نخواهد بود. نعمتی: لاریجانی رابط مجلس و دفتر رهبری است زمانی که نوبت به بهروز نعمتی، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس برای ایراد نطق موافق رسید وی  به نقد نطق دهقان پرداخت. نعمتی افزود: از وقتی که بحث CFT مطرح شده است از مراجع تقلید خرج کردند. نعمتی با بیان این که کنوانسیون CFT، ابزار مناسبی برای پیگیری مسئله تروریسم است، خاطرنشان کرد:  ما خود قربانی تروریسم بوده و هستیم و هزینه‌های سنگینی در این مسیر داده‌ایم. ما بیشترین تاوان را برای تروریسم پرداخت کرده‌ایم بنابراین چرا می‌خواهید به جهانیان این‌طور وانمود کنیم که حامی تروریسم هستیم؟ وی تصریح کرد: بنده خود مقلد حضرت آقا هستم و اگر رهبری نظری مخالف این موضوع داشته باشند، بنده قطعاً به CFT رأی نخواهم داد اما واسط ما با نهاد مقدس رهبری، رئیس محترم مجلس است و نه دیگرانی که به هر بهانه‌ای از رهبری هزینه می‌کنند. وی خطاب به دهقان اظهارکرد: حل بسیاری از مشکلات امروز کشور در گرو حل CFT است. چرا به مردم راست نمی‌گویید؟ نمی‌توانیم پول نفتی را که در بازارهای جهانی می‌فروشیم به داخل کشور منتقل کنیم. شما این جا مطالبی را به این دولت منتسب کردید که حق آن نبود. بحث شما منجر به خروج بابک زنجانی‌ها از زیر پله‌ها برای انتقال پول به داخل کشور می‌شود. نپیوستن به CFT یعنی انتقال میلیاردها دلار پول کشور از طریق بابک زنجانی‌ها. این سخنان نعمتی، اعتراض شدید دهقان را در پی داشت و لاریجانی نیز خطاب به نعمتی از وی خواست اسمی از کسی نبرد تا مجلس به تنش کشیده نشود. سید حسین نقوی حسینی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس به عنوان دومین مخالف در حالی پشت تریبون رفت و به نقد لایحه الحاق به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم پرداخت که در قسمت دیگری از صحن مجلس دهقان و نعمتی مشغول جدال لفظی با یکدیگر بودند و اطراف صندلی اعضای هیئت دولت حاضر در مجلس بسیار شلوغ بود. نقوی حسینی در بخشی از اظهارات خود با فریاد، مدیریت لاریجانی بر مجلس را زیر سوال برد و زمانی که با لحن عتاب آمیز سخن از فرجام تصویب برجام در 20 دقیقه به میان آورد با واکنش لاریجانی روبه رو شد که" 20 دقیقه نبود و 4 ساعت بود". اما وی با فریاد خطاب به رئیس مجلس گفت: چرا برای قانع کردن فراکسیون‌ها جلسه غیر علنی می‌گذارید و از آن‌ها می‌خواهید با FATF موافق باشند اما برای تامین نظر رهبری نشستی نمی‌گذارید؟ رئیس جمهور این بار تعهد کتبی بدهد نماینده ورامین  با بیان این که چرا مردم را می‌ترسانید که اگر عضو CFT نشویم مشکلات حل نمی‌شود، مگر مردم گرسنه می‌مانند؟ چرا دروغ می‌گویید؟ وی خطاب به رئیس جمهور گفت: آقای روحانی  تعهد کتبی دهید که اگر ما عضو کنوانسیون شویم همه مشکلات پولی و بانکی ما حل می‌شود و اگر نشد مجلس آزاد است شما را استیضاح کند و رای به عدم کفایت شما بدهد. نقوی حسینی با طرح این سوال که آیا کشورهای دوست که از ما نفت نمی‌خرند، به این لوایح مربوط هستند؟ گفت: ما برجام را پذیرفتیم، در FATF عضو شدیم اما مشکلات کشور حل نشد. وی خطاب به وزیر خارجه که در جلسه حاضر بود نیز اظهارکرد: شما که دیپلمات هستید چرا در مقابل این سخنان غرب فریب می‌خورید؟ مگر به شما نگفته‌اند که برای حل مشکلات کشور باید ابتدا برجام تصویب شود، سپس باقی مسائل چون قدرت موشکی، FATF و مسائل حقوق بشر حل شود؟ لاریجانی نامه دفتر رهبر انقلاب را قرائت کرد در ادامه جلسه در پاسخ به انتقاد نماینده مخالف درباره «تامین نظر رهبری»، رئیس مجلس شورای اسلامی نامه رهبرمعظم  انقلاب درپاسخ به استفساریه لاریجانی از دفتر رهبری را در صحن علنی قرائت  کرد. در متن نامه که توسط رئیس مجلس در صحن قرائت شده خطاب به لاریجانی آمده بود: در پی استفساریه تلفنی جناب عالی نسبت به مخالفت یا عدم مخالفت مقام معظم رهبری با بررسی کنوانسیون‌ها در مجلس شورای اسلامی به دنبال فرمایشات معظم له در دیدار با نمایندگان، مقام معظم رهبری فرمودند «آن چه که من در دیدار با نمایندگان راجع به لوایح چهار گانه و کنوانسیو‌ن‌ها گفتم مربوط به اصل کنوانسیون‌ها بود نه کنوانسیونی خاص، لذا با بررسی این لوایح در مجلس شورای اسلامی مخالفتی ندارم تا مسیر قانونی خود را طی کند.» به دنبال آن در حالی که به نظر می‌رسید جو مجلس قدری آرام‌تر از قبل شده بود علی نجفی خوشرودی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی به عنوان موافق لایحه در جایگاه ناطقان هیئت رئیسه قرار گرفت. عمده اظهارات نجفی خوشرودی در مقام موافق لایحه CFT مطابق نظر ارائه شده از سوی کمیسیون امنیت ملی بود. وی اظهارکرد: می‌توانیم حق شرط را  به این کنوانسیون تحمیل کنیم. هیچ تعهدی خلاف منافع و امنیت ملی ایران سپرده نمی‌شود و هیچ اطلاعاتی در اختیار بیگانگان قرار نخواهد گرفت. نجفی با بیان این که در جنگ اقتصادی باید از همه فرصت‌ها و امکانات و تدابیر بین‌المللی استفاده کنیم افزود: نپیوستن به این کنوانسیون محدودیت‌های بین‌المللی جدیدی را برای ایران به دنبال دارد. تضمین به سبک ظریف پس از ارائه نظر موافقان و مخالفان، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه پشت تریبون رفت و در ابتدا در پاسخ به این سوال از رئیس جمهور که «نمایندگان در صورت ارائه تضمین از سوی رئیس‌جمهوری و وزیر امور خارجه برای حل مشکلات کشور حاضر به دادن رای مثبت به کنوانسیون CFT هستند» گفت: نه من و نه آقای رئیس‌جمهور نمی‌توانیم تضمین دهیم که با الحاق به این کنوانسیون مشکلات کشور برطرف می‌شود ولی این تضمین را می‌دهم که در صورت نپیوستن به این کنوانسیون‌ها آمریکا مشکلات کشورمان را بیشتر می‌کند و این بهانه را نیز خواهد داشت. ظریف همچنین در بخش دیگری از اظهارات خود با گلایه از ارتباط دادن مسئله FATF به گرانی دلار گفت: گران و ارزان شدن ارز ارتباطی به FATF نداشت و ندارد. بنابراین مردم را به برخی مسائل که دلایل دیگری دارد بدبین نکنید. ولی ارتباط مستقیمی با بسته شدن حساب دانشجویان، بازرگانان و نبود امکان پرداخت به ایران دارد. وی افزود: چین شریک راهبری و استراتژیک ماست، روسیه نیز به همین ترتیب. رئیس کل بانک مرکزی روسیه و مقامات چینی بارها گفته‌اند که بدون FATF نمی‌توانیم با ایران کار کنیم. با FATF بهانه حل می‌شود. ظریف یادآورشد: ما آمریکایی‌ها را به حدی منزوی کرده‌ایم که اروپا به عنوان شریک آن‌ها سازوکاری ایجاد کرده‌است که تحریم‌های آمریکا را دور بزند. در دنیا اقدامات اروپا به عنوان شروع پایان حکومت دلار شناخته می‌شود ولی   اروپایی‌ها می‌گویند که ایران باید عضو این کنوانسیون‌ها باشد. وی با تاکید براین که این‌ها واقعیاتی است که همه باید بدانند تصریح کرد:  ما به خودمان و مردم و قدرت خود ایمان داریم ولی دچار خود‌تحریمی نمی‌شویم. در ادامه با اعلام رای گیری لایحه CFT  همه به جایگاه خود برای ارائه رای رفتند. اعتراض شدید یک نماینده به لاریجانی در این هنگام محمد جواد ابطحی، نماینده مردم خمینی شهر که درخصوص عملکرد لاریجانی و ارائه ندادن فرصت به او برای بیان تذکرش اعتراض داشت، به جایگاه ناطقان رفت و با فریاد به عملکرد لاریجانی اعتراض کرد. رئیس مجلس بازهم اعتراض او را وارد ندانست او نیز به منزله اعتراض برگه‌ای را پاره کرد و به هوا ریخت که گفته شد دفترچه آیین نامه داخلی مجلس  بود. در نهایت نمایندگان مجلس با  143 رای موافق، 120 رای مخالف و 5 رای ممتنع از مجموع 268  رای ماخوذه با الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) موافقت کردند.