موزه ملی کودک در برزخ جانمایی

گروه فرهنگی - موزه ای برای آشنایی کودکان با فرهنگ و تاریخ؛ حلقه مفقوده ای که وجودش انکار کردنی نیست و در این روزگار نامهربان با تاریخ و فرهنگ، شاید جای خالی اش بیش از گذشته نیز احساس می شود. داشتن موزه ای که بتواند با کودکان از ارزش های فرهنگی و تاریخی کشور عزیزمان بگوید و از آنان میراث دارانی راستین بسازد، موضوعی است که پیگیری ایجاد آن در مشهد به حدود یک دهه قبل باز می گردد اما هنوز خبری از به ثمر نشستن آن نیست. پیشنهاد احداث موزه ملی کودکان در مشهد برای نخستین بار حدود هفت سال قبل توسط مدیر عامل موسسه ملی «فرهنگ‌سازان پارس» که به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد در حوزه کودکان فعالیت دارد، مطرح شد. پس از آن در مهر 92 یک موزه کودک به صورت نمادین در قالبی کوچک برپا شد که با استقبال معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور همراه شد. موضوعی که مقدمه ای شد تا ایجاد نخستین موزه کودک کشور در مشهد به طور رسمی در دستور کار قرار بگیرد.
همچنان بی نتیجه
حالا با وجود گذشت پنج سال از آن روز هنوز تصمیم مشخصی در خصوص زمان‌بندی و ایجاد این موزه اتخاذ ‌نشده است. مدیر عامل موسسه ملی فرهنگ‌سازان پارس در این باره می‌گوید: پیشنهاد تاسیس موزه ملی کودک را حدود هفت سال قبل مطرح کردم، با وجود این‌که از همان زمان تمامی دوستان مایل به انجام این طرح بودند اما متاسفانه تا به امروز به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم. «سوسن نیک‌ذات» درباره آخرین پیشنهادها برای مکان‌یابی موزه ملی کودک در مشهد نیز اظهار می کند: حدود چهار سال قبل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ، باغ وکیل‌آباد را برای ایجاد موزه کودک به ما پیشنهاد کرد و ما هم پس از بازدید از ساختمان‌های این باغ، مناسب بودن فضای آن را اعلام کردیم. آن زمان تفاهم‌نامه‌ای میان شهرداری و میراث فرهنگی وجود داشت مبنی بر این‌که شهرداری بودجه‌ای حدود 10 میلیون تومان به میراث بدهد تا اداره میراث فرهنگی دو ساختمان‌ باغ وکیل‌آباد را بازسازی و خودش هم از آن ها استفاده کند. وی مدعی می شود: این کار از سوی میراث فرهنگی انجام نشد و به دنبال آن شهرداری هم بودجه و ساختمان را  پس گرفت. نیک‌ذات با بیان این که باغ وکیل‌آباد همچنان موقعیت مناسبی برای ایجاد این موزه و فراهم کردن بستر حضور کودکان است، می‌گوید: کودکان نمی‌توانند بیشتر از 30 کیلومتر از مرکز شهر دور شوند، باغ وکیل آباد از لحاظ تمامی مسائل ایمنی و نیازهای اولیه کودکان و همچنین از نظر زیبایی شناسی و نشاط آوری به گونه‌ای است که کودکان می‌توانند یک روز شاد را در آن سپری کنند؛ این موزه یک محل هم‌افزایی است تا بتوانیم تمام سمن‌های فعال در حوزه کودکان را دور هم جمع‌کنیم و به هم‌افزایی برسیم.
موزه ای که برنامه دارد اما خانه ندارد


نیک ذات با اشاره به تعیین چهار محور اصلی در موزه ملی کودک، می‌افزاید: توسعه کارگاه‌ها در بحث اجتماعی مدنظر ماست که بنا داریم بر موضوع صلح بیش از هرچیزی متمرکز شویم، موضوعات دیگر مانند محیط‌زیست، حفظ میراث فرهنگی، حقوق کودکان و همچنین طراحی عروسک‌های ویژه در موزه کودک می تواند حاوی پیام‌هایی باشد که از طریق برچسب‌ها  توضیحاتی به کودک منتقل کند. مدیر عامل موسسه ملی فرهنگ‌سازان پارس از محدود نشدن فعالیت‌های این سمن به تاسیس موزه کودکان خبر می‌دهد و بیان می‌کند: با این که سال هاست منتظر ایجاد موزه ملی کودک هستیم، اما خودمان را تنها به این موضوع محدود نکرده ایم. در طول این مدت در قالب موزه‌های سیار به بسیاری از شهرهای ایران و کشورهای دنیا مانندگرجستان، سوریه، افغانستان، آلمان و هلند سفر داشته‌ایم و کودکان ایرانی سفیران صلح ما بوده‌اند.در ادامه برای پیگیری جزئیات تفاهم شهرداری و میراث فرهنگی، به سراغ رئیس گروه امور موزه‌های خراسان رضوی می‌رویم. «محمدرضا پهلوان» با بیان این‌که هدف از واگذاری باغ وکیل‌آباد راه‌اندازی یک موزه مردم‌شناسی بوده، نه موزه ملی کودک، اظهار می‌کند: در سال 83 به شورای شهر رفتم و گفتم فضای باغ وکیل‌آباد را برای راه‌اندازی موزه مردم‌شناسی به ما بدهند که موافقت نکردند، اما اگر الان هم شهرداری یا سازمان ‌های دیگری مثل کانون پرورش فکری کودکان مکانی داشته باشند، ما حاضریم همکاری کنیم و علاوه بر اعطای مجوز موزه در راه‌اندازی آن نیز مشارکت داشته‌باشیم.   پهلوان با اشاره به این‌که بسیاری از شهرداری‌ها در دنیا اقدام به راه‌اندازی موزه می‌کنند، اظهار می‌کند: شهرداری مشهد هم می تواند با راه‌اندازی موزه ملی کودک، کاری ماندگار انجام دهد و به ویژگی های فرهنگی مشهد بیفزاید. وی می گوید: هم اکنون خراسان رضوی در حوزه موزه ها از بسیاری از استان‌های کشور جلوتر است، ما 67 موزه در استان داریم که البته این تعداد برای استان ما اصلا کافی نیست اما باید بدانیم که در کل کشور کمتر از 800 موزه وجود دارد. وی ادامه می‌دهد: اگر مجموعه هایی مانند کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و شهرداری به هم کمک کنند با همکاری بین چند دستگاه، می شود موزه کودک را راه‌اندازی کرد.
«شهر دوستدار کودک» در اولویت شورا
در ادامه با عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر مشهد گفت‌وگو می‌کنیم. «شهناز رمارم» ضمن تصریح بر این‌که شورای شهر تاکنون در خصوص موزه ملی کودک در مشهد، هیچ جلسه و صحبتی نداشته، می‌گوید: ما به شکل وسیع‌تری به موضوع کودکان ورود کرده‌ایم و در طرح «شهر دوستدار کودک» به تمامی این مباحث می‌توان پرداخت. رمارم می افزاید: اگر بنا باشد در قالب موزه ملی کودک به کودکان شهر خدمات ارائه شود و گامی در راستای تبدیل مشهد به شهر دوستدار کودک برداشته شود، این طرح در اولویت ما قرار می‌گیرد.
امکان همنشینی با موزه تئاتر کودک
اما مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان رضوی در گفت وگو با ما پیشنهادی را مطرح می کند که می تواند راهگشا باشد.  «رضا قمرزاده» با اعلام موافقت برای همکاری در راه‌اندازی و تامین محتوای موزه ملی کودک، بیان می‌کند: راه‌اندازی موزه به عنوان یک فضای فرهنگی، بسیار مثبت است و اگر این فضا برای بهره‌مندی کودکان آماده شود، موجب مسرت ماست. وی می افزاید: برای مکان‌یابی این موزه می‌توان از ساختمان موزه تئاتر کودکان واقع در خیابان فکوری 45 که به تازگی به عنوان یکی از مجموعه های کانون افتتاح شده نیز استفاده کرد. قمرزاده می‌افزاید: موزه تئاتر کودکان در مشهد در اردیبهشت ماه 97 افتتاح شد، این موزه ساختمان بسیار بزرگی دارد و می‌تواند فضای مناسبی را در اختیار موزه ملی کودک قرار بدهد.