قدر این جوانان را باید دانست

روز گذشته با آرای غیرعلنی نمایندگان، لوایح چهارگانه FATF با رای نه‌چندان قوی به تصویب رسید. اتفاقات دیروز مجلس با تقابل برخی نمایندگان با علی لاریجانی درون مجلس تصویر‌سازی شد، اما در بیرون از مجلس هم اتفاقات مهم دیگری رخ داد که به‌نظر می‌رسد اهمیتی از منظر اجتماعی دارد. صبح روز گذشته جمعی از دانشجویان دانشگاه‌های تهران خود را مقابل مجلس رساندند تا برای چندمین‌بار اعتراض ‌شان را به گوش نمایندگان مجلس برسانند و البته پیش‌تر، دیگر راه‌های ارتباطی با نمایندگان را طی کرده بودند؛ جمعیتی که می‌توان گفت حالا بدنه اجتماعی دانشجویی معترض به لوایح FATF را تشکیل داده است. جمعی از دانشجویان تشکل‌های مختلف دانشجویی (عموما متولدان 78 تا 80) که سعی کرده بودند بدنه مردمی را نیز همراه خود سازند، آنقدر اهمیت دارد که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد و باید از ویژگی‌های آنها نوشت.

 اول؛ ‌اهل تحلیل و منطق ویژگی مهم جوانانی که دیروز در میدان مخالفت با لوایح یادشده حضور داشتند، آن است که ابتدا اهل مطالعه و تحلیل هستند. ممکن است درباره همین موضوع به تصمیم غلطی در شیوه برخورد و نقد هم برسند، اما چشم و گوش‌بسته فریاد نمی‌زنند،‌ وابسته به حرف و کد سیاسیون نیستند، اگر با امری مخالفت یا موافقت می‌کنند و ‌قبل از آن خودشان با مطالعه روی موضوع سوار شده‌اند. این را می‌شد از استدلال‌هایی که آنها در مواجهه با مردمی که سوال می‌پرسیدند «علت تجمع شما چیست» و پاسخ‌هایی که آنها می‌دادند، فهمید. این دانشجویان اهل منطق و مناظره بودند و البته این درخواست هیچ‌گاه با پاسخ مثبت موافقان FATF مواجه نشد! یک نماینده مجلس پرسر و صدا در توئیتی مدعی شده بود این دانشجویان نمی‌دانند FATF چیست! با این حال از قبول دعوت مناظره امتناع کرده بود. این تشکل دانشجویی در پیام دعوت خود نوشته بود: «به‌عنوان تشکلی که یک‌سال مطالعه و جلسات تخصصی روی کنوانسیون FATF داشته‌ایم و بارها بیانیه و نامه‌های تحلیلی به مجلس ارسال کرده‌ایم، متوجه شدیم شما از مخاطرات این کنوانسیون اطلاعی ندارید. از شما دعوت می‌کنیم این هفته با نماینده بسیج دانشجویی مناظره کنید.» آنها از این نماینده دعوت کرده بودند به‌همراه هر کارشناس هم‌رای با خودش با یک کارشناس مخالف در محل دانشگاه مناظره کند. پس از دعوت و عدم حضور نمایندگانی چون محمود صادقی، بهروز نعمتی، ‌مصطفی کواکبیان و علی مطهری دانشجویان از علی لاریجانی دعوت کردند به دانشگاه بیاید. بسیج دانشجویی دانشگاه تهران خطاب به لاریجانی نوشته بود: «در پی عدم حضور آقایان صادقی و رحیمی برای مناظره دربارهFATF، بسیج دانشجویی دانشگاه تهران از شما به‌عنوان موافق تصویب، جهت مناظره و پاسخگویی در این دانشگاه دعوت به عمل می‌آورد.» اما به‌نظر می‌رسد برخی نمایندگان کارکردهای درون‌مجلسی‌شان بر فضای گفت‌وگو و تبادل‌نظر غلبه بیشتری دارد. دعوت به مناظره بخشی از اقدامات صورت‌گرفته از سوی تشکل‌های دانشجویی بود؛ چراکه فقط تا همین امروز بیش از صدها نشریه دانشجویی به تحلیل این لوایح پرداخته‌اند.

 دوم؛‌ وسط میدان و اهل هزینه «خودسر»، «اولترا افراطی»، «بی‌سواد» و... تنها بخشی از برچسب‌هایی است که در این مدت بررسی لوایح در مجلس (یعنی از تیرماه 95 تا همین امروز) نثار این دانشجویان شده است؛ دانشجویانی که پیش از برگزاری تجمع مقابل مجلس تمام راه‌های ممکن را برای ارتباط با نمایندگان (از ارسال نامه و پیامک و انتشار بیانیه تا دعوت به مناظره و حضور در دانشگاه) امتحان کرده بودند، اما برخی نمایندگان حتی حداقلی‌ترین راه ارتباطی‌شان یعنی ارسال یک پیامک را هم برنتافته بوند و با آنتی‌دموکراسی‌ترین شیوه ممکن به این دانشجویان واکنش نشان دادند. علیرضا رحیمی از اعضای فراکسیون امید، یکی از نمایندگانی بود که پیامک‌های دانشجویان را طراحی و سازماندهی‌شده از سوی حلقه «اولترا افراطی» دانست! محمدرضا تابش، نایب‌رئیس فراکسیون امید نیز به شیوه‌ای امنیتی در مصاحبه‌ای گفت: «وزارت اطلاعات باید به موضوع ورود کند.» با این حال این دانشجویان با ‌انگیزه و عزم راسخ که می‌توان آنها را مصداق آیه شریفه «لا یخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ (مائده 54)» دانست، ‌در وسط میدان نقد لوایح FATF باقی ماندند. هفته‌های مکرر با حضور در نمازجمعه شهرهای بزرگ و کوچک به بحث و تبادل‌نظر با مردم و نمایندگانی که ممکن بود به نمازجمعه بیایند، پرداختند. همین حالا هم از واکنش‌های آنها در صفحات فضای مجازی‌شان معلوم است که موضوع را پایان‌یافته تلقی نکرده‌اند و به اصلاح مصوبه دیروز در شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام امیدوارند. هفته گذشته بود که جمعی از دانشجویان در دیدار با محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت بر مخالفت با لوایح یادشده تاکید کرده بودند. این جوانان ثابت کرده‌اند اگر مطالبه‌گری آنها نبود، بسیاری از خطوط‌قرمز انقلاب اسلامی از آن چیزی که اکنون است، عقب‌تر بود. لذا باید قدر این جوانانی را که خستگی‌ناپذیری ویژگی بارزشان است، دانست که حتی در زمانی که فضای سیاسی علیه آنها می‌شود و لابی‌های پشت‌پرده همه تلاش خود را برای سرکوب آنها انجام می‌دهند، ‌همچنان در میدان می‌مانند. البته این را هم بگوییم تجربه‌هایی مانند برجام ثابت کرده که درنهایت مشخص می‌شود حرف این دانشجویان بر مدار منطق و صلاح کشور استوار بوده است.