روزنامه فرهیختگان
1397/07/16
CFT راه برجام را رفت
فرهیختگان: دیروز بالاخره CFT که در همین خردادماه تصویب آن به کسب نتیجه موثر در مذاکرات میان ایران با اروپایی‌ها منوط شده بود، بدون کسب حداقل‌هایی از یک توافق خوب، قطعی و تامین‌کننده نظر ایران از تصویب مجلس گذشت و البته این اتفاق در حالی رخ میداد که محمدجواد ظریف در سخنانی که در صحن مجلس داشت، نه‌تنها خبر ویژه‌ای از به نتیجه رسیدن مذاکرات با اروپایی‌ها نداد، بلکه تنها دلیل دولت برای به تصویب رساندن این لایحه را گرفتن بهانه از دست ایالات متحده آمریکا دانست و گفت: «لوایحی که امروز مورد تصمیم‌گیری مجلس قرار می‌گیرد، بهانه‌های بعدی را از آمریکا می‌گیرد؛ همان بهانه‌هایی که مانع معاملات ما شده‌اند و توانسته‌اند فشار بیاورند و اجازه معاملات مالی را به ما ندهند. نه بنده و نه آقای رئیس‌جمهور نمی‌توانیم تضمین بدهیم با پیوستن به لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم مشکلات مالی حل میشود، ولی ما تضمین می‌دهیم با نپیوستن به این لایحه، آمریکا مشکلات بیشتری را برای بهانه‌گیری علیه ما پیدا می‌کند.» این اظهارات ناامید‌کننده محمدجواد ظریف البته مکمل همان استدلالی بود که پیوستن به FATF را راه‌حل مشکلات اقتصادی کشور نمی‌دانست و می‌گفت که ایراد از جای دیگری است و باید ریشه اصلی مشکل را جست‌وجو کرد. با همه این شرایط و در حالی که نظرات مختلف کارشناسی موید این بود که پیوستن به این کنوانسیون به‌ویژه در شرایطی که عدم شرط‌پذیری و وارد دانستن حق تحفظ در آن قطعی شده و ایران نمی‌تواند نسبت به خطرات احتمالی آن برای خود حفاظ حقوقی و قانونی فراهم آورد، ضرر بیشتری نسبت به نفع آن برای کشور دارد، روز گذشته یعنی همان روزی که گفته می‌شد علی لاریجانی تصمیم گرفته CTF را هم مانند برجام از تصویب مجلس بگذراند، لایحه چهارم دولت میلیمتری و با رای 143 نماینده مجلس و مخالفت 122 نفر رای آورد و به شورای نگهبان رفت؛ رایی که نشان میداد فرای تقسیم‌بندی‌های فراکسیونی، علاوه‌بر «ولایی»ها که رای خود را پیش‌تر و رسمی اعلام کرده بودند، برخی نمایندگان عضو فراکسیون‌های مستقلین و امید نیز به این لایحه رای منفی داده‌اند. این ترکیب رای و ابهام در آن هم البته از دیگر موضوعات بحث‌برانگیز دیروز بود، چراکه در ابتدای جلسه روز گذشته 40 تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به هیات‌رئیسه پارلمان خواستار رأی‌گیری شفاف برای لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم شده بودند، ولی وقتی علی لاریجانی این موضوع را به رای نمایندگان گذاشت، مجلسی‌ها با ۱۱۷ رای موافق، ۱۱۱ رای مخالف و ۱۷ رای ممتنع از مجموع ۲۴۵ رای جمع‌آوری‌شده با آن مخالفت کردند و مجددا در یکی از بزنگاه‌های مهم کشور ترکیب رای مجلسی‌ها در ابهام فرورفت تا همان ماجرای قدیمی و ریشه‌دار در مجلس باقی بماند. رای به قیمت آدرس غلط هنوز چند سالی بیشتر از نویدهای رونق اقتصادی و باز شدن در باغ‌های سیب و گلابی برجام به روی مردم نگذشته است که دیگر بار وعده‌هایی با همان رنگ و بو برای پیوستن به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) بعد از مدت‌ها لفافه‌گویی، به صحن علنی مجلس رسید. خرداد 94 بود که رئیس‌جمهور رفع مشکلاتِ از آب خوردن تا مشکلات بانکی را به برجام گره زد؛ برجامی که قرار بود دیوار تمامی تحریم‌ها را بشکند. حالا بار دیگر برخی نمایندگان مجلس پای CFT را به سفره مردم باز کرده و نان و آب مردم را منوط به الحاق ایران به این کنوانسیون می دانند. روز گذشته حتی وزیر امور خارجه نیز در صحن علنی مجلس به‌گونه‌ای ظریف تصریح کرد هیچ تضمینی نمی‌دهد که پیوستن به این کنوانسیون مشکلات را حل کند و حتی پایین آمدن و ثبات نرخ ارز متعاقب این الحاق را هم نفی کرد. با این‌حال فیضی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در صحن علنی راه استقلال کشور را از تامین معیشت ملت خواند و از نمایندگان خواست برای اینکه از فشار اقتصادی مردم بکاهند و راه بهانه‌جویی دشمنان ملت را ببندند، با الحاق به CFT موافقت کنند. نماینده اردبیل تصویب لوایح چهارگانه مربوط به FATF را مقدمه لازم برای داشتن روابط عادی در صحنه بین‌المللی خواند و از طرف دیگر تصریح کرد در صورت عدم تصویب حتی برای افتتاح حساب و ساده‌ترین امور بانکی نیز به مشکل برمی‌خوریم! بهروز نعمتی، سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس هم که از ناطقان موافق الحاق ایران به CFT به شمار می‌رفت، در توجیه آسیب‌ها و مضرات الحاق ایران به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تامین مالی تروریسم به این استدلال ضرب‌المثل‌گونه ظریف تکیه کرد که از ترس مرگ چرا خودکشی کنیم! و تاکید کرد امروز بیش از ۱۸۸ کشور CFT را پذیرفته‌اند و ما نباید با عدم پذیرش این الحاق برای کسانی که می‌خواهند برایمان مشکل‌ساز شوند، بهانه ایجاد کنیم. ادعای عضویت 188 کشور در حالی است که براساس اسناد رسمی FATF و آنچه که حتی در تارنمای الکترونیکی این نهاد بین‌دولتی مشهود است، تنها 35 کشور و دو اتحادیه بین‌المللی (کمیسیون اروپایی و شورای همکاری خلیج‌فارس) از اعضای FATF محسوب می‌شوند و با فرض اضافه شدن اعضای ناظر (عربستان سعودی، رژیم صهیونیستی و اندونزی) این نهاد بین‌المللی تنها 40 عضو دارد. نعمتی روز گذشته با هدف قرار دادن سفره مردم گفت قرار نیست مردم ما در بدترین وضعیت مالی و اقتصادی باشند و از این رو در توجیه بی‌انتفاعی برجام و سنگین بودن کفه آسیب‌ها نسبت به مزایایش، حداقل نفع برجام را این دانست که در حال حاضر امروز کشورهایی که علیه ما بودند کنار ما هستند و اروپا امروز همراه با ما از برجام حمایت می‌کنند. البته عضو فراکسیون مستقلین مجلس اشاره‌ای نداشت که همین چند روز پیش بود که آنگلا مرکل در سفرش به مناطق اشغالی تصریح کرد آلمان و اسرائیل در قبال ایران هم‌نظرند و تفاوت‌شان تنها در روش‌هاست؛ تاکیدی که پیش از این بارها از سوی رئیس‌جمهور فرانسه نیز تکرار شده بود. نمایندگان و کارشناسان مخالف الحاق ایران به CFT، از جمله محمد دهقان، نماینده حقوقدان و نایب‌رئیس فراکسیون ولایی تاکید دارند حتی علت افزایش نرخ دلار و افسارگسیختگی بازار اجرای الزامات FATF توسط دولت بوده است و حالا که از ۴۱ الزام FATF دولت ۳۷ الزام را اجرا کرده و سه الزام دیگر نیز در مجلس به تصویب رسیده، بهتر بود دولت با تکیه بر اجرای همان 40 اقدام، راه چانه‌زنی و مذاکره با اروپا را در پیش می‌گرفت. پنج سال اقتصاد و نیازهای معیشتی مردم در سبد برجام چیده شد. زمان مشخص می‌کند که سه سال دیگر چرخ اقتصاد به پای FATF موی سپید خواهد کرد یا نه! نامه رهبر انقلاب و ظرفیتی که از آن بهره‌برداری نشد از وقایع عجیب و غریب دیروز، استناد برخی نمایندگان مجلس به اخباری درباره نظر رهبر انقلاب درخصوص تصویب لایحه دولت برای پیوستن به CFT بود. عده‌ای می‌گفتند ایشان این تصمیم را برعهده مجلس گذاشته‌اند و هیچ نظری دال بر رد یا تایید آن ندارند و عده‌ای دیگر با استناد به اظهارات رهبری در دیدار اخیر با نمایندگان مجلس معتقد بودند CFT از جمله کنوانسیون‌های مدنظر رهبر انقلاب است که باید به جای پیوستن به کنوانسیون بین‌المللی قوانین متناظر با آنها در کشور تصویب شود. اینجا البته باید تاکید کرد که ایده رهبری انقلاب برای تصویب قوانین متناظر با کنوانسیون‌های بین‌المللی ظرفیت قابل‌توجهی را می‌توانست ایجاد کند و عواقب احتمالی پیوستن به برخی کنوانسیون‌های بین‌المللی را هم برای کشور منتفی سازد. دیروز اما در جریان بررسی CFT و زمانی که چالش یادشده میان دو دسته از نمایندگان رخ داد، علی لاریجانی در پاسخ به اخطار نقوی حسینی متن نامه‌ای را که دفتر مقام معظم رهبری درباره‌لایحه FATF به رئیس مجلس فرستاده بود، قرائت کرد: «جناب آقای لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، با سلام و تحیت؛ در پی استفسار تلفنی جنابعالی نسبت به مخالفت و عدم مخالفت مقام معظم رهبری (مد ظله‌العالی) با بررسی لوایح چهارگانه به کنوانسیون‌ها در مجلس شورای اسلامی به دنبال فرمایشات معظم‌له در دیدار نمایندگان، مقام معظم رهبری فرمودند آنچه که من در دیدار با نمایندگان راجع به لوایح چهارگانه و کنوانسیون‌ها گفته‌ام، مربوط به اصل کنوانسیون‌ها بود و نه کنوانسیون خاص. لذا با بررسی این لوایح در مجلس مخالفتی ندارم تا مسیر قانونی خود را طی کند. تدبیر فوق قبلا در زمان استفسار به‌طور شفاهی به جنابعالی ابلاغ شده بود.» قرائت این نامه هرچند دیروز پایه استدلال برخی از نمایندگان از جمله علی لاریجانی قرار گرفت، اما به واقع نتوانست اتقان استدلال دیگر نمایندگان درخصوص نظر رهبر انقلاب را کم‌رنگ کند، چراکه این نمایندگان معطوف به نظر قبلی کلی رهبر انقلاب می‌گفتند این امری طبیعی است که رهبری هیچ‌یک از مجاری قانونی و فرآیندهای ساختاری و اداری کشور را با نظرات خود محدود نکنند و از ما بخواهند که طبق قانون رفتار کنیم، اما اگر طبق همان قانون بخواهیم راهنمایی‌ها و ارشادات ایشان را در نظر بگیریم، CFT مانند دیگر کنوانسیون‌های آمده در نامه دفتر رهبر انقلاب می‌تواند مورد بحث برای تدوین قوانین مستقل قرار گیرد و علاوه‌بر این با توجه به متن اظهارات رهبری ایشان تاکیدی بر تایید این مصوبه نداشته‌اند و اگر این نظر در کنار راهنمایی‌های ایشان در همان دیدار قرار بگیرد، می‌تواند مشخص کند نوع نگاه کشور به چنین کنوانسیون‌هایی چگونه باید باشد. رهبر انقلاب در دیدار 30خردادماه گذشته با نمایندگان مجلس درباره معاهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی گفتند: «این معاهدات ابتدا در اتاق‌های فکر قدرت‌های بزرگ و برای تامین منافع و مصالح آنها پخت‌وپز میشود و سپس با پیوستن دولت‌های همسو یا دنباله‌رو یا مرعوب، شکلِ به‌ظاهر بین‌المللی می‌گیرد، به‌گونه‌ای که اگر کشور مستقلی مانند ایران، آنها را قبول نکند، او را مورد هجوم شدید قرار می‌دهند که مثلا ۱۵۰ کشور پذیرفته‌اند، شما چطور آن را رد می‌کنید؟» رهبر انقلاب در تبیین راه صحیح برخورد با این‌گونه کنوانسیون‌ها گفته بودند: «همان‌گونه که درباره «برخی کنوانسیون‌های بین‌المللیِ اخیرا مطرح‌شده در مجلس» گفتیم، مجلس شورای اسلامی که رشید و بالغ و عاقل است، باید مستقلا در موضوعاتی مثل مبارزه با تروریسم یا مبارزه با پولشویی قانونگذاری کند. البته ممکن است برخی مفاد معاهدات بین‌المللی خوب باشد، اما هیچ ضرورتی ندارد با استناد به این مفاد به کنوانسیون‌هایی بپیوندیم که از عمق اهداف آنها آگاه نیستیم یا می‌دانیم که مشکلاتی دارند.»
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
