روزنامه ایران
1397/07/12
بسیج درخدمت ارتقای توان دستگاه های حاکمیتی است
اسماعیل علوی
دبیر گروه پایداری
امام خمینی(ره) با راهبردهای مبتکرانه و با هوشمندی، ظرفیت‌های مردمی را تبدیل به سرمایه‌های اجتماعی نمود و با پشتوانه این سرمایه، شاخص‌های همدلی ملی را توسعه داد. شکل‌گیری بسیج مستضعفان در یک روند تعاملی، مصداق بارز مشارکت دادن مردم در هنجارهای اجتماعی در سطح عرصه‌های کلان و ملی به‌عنوان یک راهبرد مبتکرانه از سوی بنیانگذار جمهوری اسلامی محسوب میشود و پایه‌گذاری بسیج مردمی، در راستای مفاهیمی همچون یاری‌رسانی به تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی ریشه در تفکر امام(ره) دارد. در آستانه همایش بزرگ تجمع بسیجیان سراسر کشور میزبان سردار محمدحسین سپهر جانشین رئیس سازمان بسیج مستضعفین بودیم و برخی سؤالات خود را با ایشان درمیان گذاشتیم که حاصل این پرسش وپاسخ‌ها پیش رویتان قرار دارد.
آیا بسیج وبسیجی دهه نود؛ ویژگی‌های بسیج وبسیجی دهه شصت را حفظ کرده است؟
انقلاب ما برپایه حضور مردم شکل گرفت وکلیه موانع، حوادث و مشکلات 40 ساله گذشته نیزبا حضور مردم مرتفع شده است. در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی مردم با حضورهمه جانبه درصحنه‌های متعدد دفاع مقدس، یک اقتدار عمیق و مردمی را در منطقه شکل دادند و بیشترین نقش را برعهده گرفتند. امروز هم که دشمنان و بدخواهان با گشودن جبهه جنگ نرم و جنگ اقتصادی - فرهنگی علیه ما فعالیت می‌کنند، باز این مردم هستند که با حضور خود، به مقابله با دشمنی‌ها می‌روند. بنابراین بهترین جلوه اشتراک بسیج امروز و بسیج دوران دفاع مقدس، حضور مؤثرمردم درصحنه‌های مختلف رویارویی با دشمنان انقلاب اسلامی است. ما معتقد هستیم، بسیج از مردم و برای مردم است، در هر عرصه‌ای که انقلاب و نظام تهدید شود و نیازمند کمک و تعامل باشد، حضور پیدا می کند. اگر شما به قانون اساسی هم مراجعه کنید، می‌بینید که در زمان صلح نیروهای مسلح می‌توانند به کمک دولت بیایند و برای سازندگی و فعالیت‌هایی که دولت نیاز دارد، مشغول شوند.البته بسیج مردمی است، اگرچه شکل و شمایل و چارچوب نظامی دارد. به این معنا که در کنار نظامی گری یک ماهیت مردمی و از جنس مردم بودن هم دارد. بر این اساس در هر عرصه‌ای که احساس کنیم بسیج باید برای کمک به نظام و دستگاه‌های حاکمیتی حضور داشته باشد، الحمدلله این آمادگی وجود دارد تا در تمام عرصه‌ها وارد شود و به دولت، نظام و دستگاه‌های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی کمک کند.
چطور میشود نظامی گری را با فعالیت در عرصه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی واجتماعی جمع کرد، این موضوع چطور قابل توضیح و تبیین است؟
طبق قانون اساسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حافظ و نگهبان انقلاب و دستاوردهای انقلاب در عرصه‌های مختلف است. یعنی در عرصه های امنیت، پیشرفت، رفاه، تولید علم، خدمت‌رسانی به مردم و ایجاد زندگی خوب برای آحاد کشور که ازجمله آرمان‌های انقلاب اسلامی است. لذا سپاه و بسیج خود را موظف می‌دانند برای حفظ وارتقای دستاوردهای انقلاب در همه عرصه‌ها به نظام یاری برسانند. بسیج و سپاه تنها نهاد نظامی در دنیا هستند که مأموریتشان به عرصه‌های سخت افزاری و نظامی محدود نمی‌شود، بلکه در هر عرصه‌ای که کشور نیاز داشته و یا نظام مورد تهدید بدخواهان قرارداشته باشد سپاه و بسیج موظف هستند تا خودشان را برای مقابله آماده کنند. البته همه اینها با هماهنگی فرمانده معظم کل قوا و رهبری انقلاب، دولت و سایر قوا اتفاق می‌افتد. کما این‌که در هر عرصه‌ای که فعالیت می‌کنیم بدون هماهنگی و بدون نظارت و بدون توافق با دستگاه‌های حاکمیتی و مسئولان نیست. بنابراین ما خود را مکلف می‌دانیم به نظام در تمامی عرصه‌هایی که نیاز باشد کمک کنیم و به مقابله با بدخواهان و دشمنان برویم.
محدوده این گونه فعالیت‌ها تا کجاست؟
محدوده آن توافقاتی است که ما با مسئولین می‌کنیم. شاید بشود گفت ظرفیت‌های مردمی بسیج برای ارتقای توان دستگاه‌های حاکمیتی بهترین امکان به منظور پیاده‌سازی آرمان‌های انقلاب است. بسیج امروزدرسراسر کشور 740پایگاه علمی دارد که 35 هزار استاد و هیأت علمی در این مراکزمشغول فعالیت هستند. با این پشتوانه به مسئولین دولتی، به ستاد اقتصاد مقاومتی و به ریاست محترم جمهوری اعلام کردیم که ما آمادگی داریم تا درکلیه زمینه‌ها در سطح ملی، منطقه‌ای و محلی و آنچه که دولت، دستگاه‌های اجرایی و سایر قوا نیاز دارند ارزیابی، وضعیت شناسی و آسیب شناسی کنیم و نسخه‌های علمی و راه حل‌های تجربی، قابل اجرا و قابل پیاده‌سازی را ارائه نماییم. در عرصه‌های فرهنگی ما 140 هزار استاد و طلبه بسیجی داریم و این آمادگی را داریم تا در بخش‌های فرهنگی، تربیتی، اجتماعی، از همه نهاد‌ها و دستگاه‌های فرهنگی حمایت کنیم و به کمک آنها بشتابیم. این ظرفیت بزرگی است که امام با تشکیل بسیج مستضعفین برای آینده انقلاب خلق کرده است. اساتید ومهندسین بسیجی ما در بخش‌های عمرانی، کشاورزی، صنایع و مکانیک وسایرعرصه‌های علمی توانمند‌ترین اساتید دانشگاهی و مهندسینی هستند که آمادگی دارند فعالیت‌های علمی و اجرایی خودشان را در اختیار دولت قرار دهند. در بخش کشاورزی مهندسین ما به روستاها می‌روند و به عنوان تسهیل گر، به عنوان مربی، بدون دریافت هیچ گونه هزینه‌ای به کشاورزان و دامداران آموزش می‌دهند وموانع تولید را برطرف می‌کنند. در بخش صنایع ما با وزارت صنعت، معدن و تجارت توافق کردیم که کلینیک عارضه‌یابی صنایع راه اندازی کنیم، مهندسین و اساتید دانشگاهی بسیج، بدون هیچ مزدی، صنایع تعطیل شده و نیمه فعال را ارزیابی و آسیب شناسی می‌کنند و نسخه درمان آن را به هیأت مدیره و مدیر کارخانه مورد نظر ارائه می‌کنند. در بخش پزشکی ما آمادگی داریم درمان و بهداشت ارزان را به مناطق محروم ببریم. ما ظرفیت به کارگیری ده‌ها هزار پزشک عمومی و متخصص و فوق تخصص در بیمارستان‌های سبک صحرایی و پرتابل را در اقصی نقاط کشورداریم که هر زمان وزارت بهداشت درخواست کند، استانداران درخواست کنند، مسئولین محلی درخواست کنند ما می‌رویم و درمان و بهداشت ارزان را در اختیار مردم قرار می‌دهیم. در هرحال می‌خواهم عرض کنم که ما برای هر مشکل و مانع و هر بن‌بستی که در نظام نیاز به کار پژوهشی و نیاز به کار علمی دارد آمادگی معاونت علمی و پژوهشی داریم. ما در هر دو سال 120 اختراع جدید داریم که به ثبت می‌رسد. ما در عرصه‌های محیط زیست، عرصه‌های آب و آبرسانی و عرصه‌های بیابان زدایی از ظرفیت مهندسی و متخصصین ماهری برخورداریم که توان اجرایی بالایی دارند. شما ببنید کدام سازمان این ظرفیت را دارد که در چارچوب نظامی گری وتأمین امنیت، ضمن حفظ اقتدار امنیتی و نظامی کشور به تولید وتوسعه کشور هم خدمت‌رسانی کند.
چه مرجعی این مأموریت‌ها را برعهده شما گذاشته است؟
این نظر حضرت امام(ره) ورهبر معظم انقلاب بوده و هست که ما بیاییم و در خدمت مردم باشیم. امروز مردم مشکل معیشتی دارند، مشکل اشتغال دارند، ما برای توانمندسازی افراد روستاها و مناطق محروم، متخصصینی به روستاها می‌فرستیم تا مهارت اشتغال خانگی را آموزش دهند. حتی ابزار در اختیارشان قرار می‌دهند که این کار کمکی است به کارآمدی دولت و نظام، در بخش تولید و صنایع سبک، مهندسین ما با هماهنگی سازمان‌های دولتی و براساس تفاهمنامه می‌روند در مناطق محروم و این خدمات را رایگان ارائه می‌دهند. البته ریاست محترم جمهوری نیز چندین بار از بسیج خواسته که به کمک دولت برای حل مشکلات اقتصادی کشور بیاید و حتی ایشان دستور هم در این راستا به مسئولان ذی صلاح دولتی داده است.
با این توصیف احتمالاً این ذهنیت به وجود می‌آید که بسیج مأموریت‌های دولت را انجام می‌دهد، حال آن‌که ما همواره یک دولت مستقر داریم که تمام این مأموریت‌هایی که شما عنوان کردید را بر عهده دارد و موظف است که این کارها را انجام دهد. آیا این‌گونه اقدامات بسیج به نوعی موازی کاری و احیاناً تداخل در مأموریت‌های دولتی محسوب نمی‌شود؟
هرگونه فعالیت در جهت سازندگی و محرومیت زدایی و خدمت‌رسانی به مردم حتماً با مدیران و مسئولین عالی وزارتخانه‌ها و یا با مسئولین استانی و محلی هماهنگ شده است واصلاً موازی کاری نیست. به عنوان مثال وقتی دولت می‌خواهد پلی را در یک روستا با 200 میلیون تومان احداث کند، ما می‌گوییم شما مصالح‌اش را تأمین کنید، تمامی نیروی مهندس، معمار و بنا را ما می‌آوریم. آیا این موازی کاری است؟ یا تعامل و تقویت دولت است؟! ما دولت را تقویت می‌کنیم. وقتی دولت می‌خواهد ماکیان و طیور را واکسن بزند، این کار اتومبیل، نیروی انسانی و دارو و زمان می‌خواهد و از همه مهمتر روحیه ایثار و جهادی می‌طلبد، ما می‌گوییم شما فقط داروی لازم را در اختیار ما بگذارید بقیه کارها با ما؛ چون نیروهای ما روحیه ایثار و جهادی دارند. ما هم ماشین داریم وهم بسیجی با انگیزه که به صورت رایگان این کاررا انجام می‌دهیم. آیا این موازی کاری است یا تقویت دولت و حمایت از دولت است؟ ما داریم حمایت می‌کنیم و اگر کسی به این کار بگوید موازی کاری در حق ما و در حق بسیج ظلم کرده است. ما می‌خواهیم ازاین ظرفیت بزرگ استفاده شود. ما می‌گوییم هر کجا دولت می‌خواهد کار علمی و پژوهشی و یا کار تخصصی در حوزه دانش‌های نوین انجام دهد اساتید ما آمادگی دارند تا با نسخه‌های به‌روز و مورد اطمینانی که دولت نیاز دارد بر اساس اسناد بالادستی و چشم اندازی که وجود دارد دولت را کمک کنیم. ما به هیچ وجه این گونه اقدامات را موازی کاری نمی‌دانیم و اعتقاد داریم که این تقویت دستگاه‌ها است. مردم هم دیده‌اند که ما وقتی در مناطق محروم هستیم، از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت و همچنین از نظر سرعت کار مطلوبی را سامان می‌دهیم. این مطالب مورد تأیید مسئولین عالی وزارتخانه‌ها هم هست؟ ضمناً قبلاً هم عرض کردم که ریاست محترم جمهور در راستای کمک گرفتن از ظرفیت‌های بسیج در عرصه سازندگی دستورات لازم را به مسئولان ذی صلاح داده‌اند. بسیج در هیچ یک از پروژه‌های عمرانی بدون مشورت با دولت و بستن تفاهمنامه‌های لازم با وزارتخانه مربوطه وارد نمی‌شود. بنابراین نه تنها موازی کاری نیست چرا که مسئولیت اجرایی با خود دولت است و نظاره گر هم دولت است بلکه یک هم افزایی فوق العاده میان نیروی ده‌ها میلیونی بسیج که بدنه اصلی مردمی کشور را دربرگرفته با دولت منتخب مردم به حساب می‌آید.
بودجه این فعالیت‌هایی که ذکر کردید از کجا تأمین میشود؟
دربعضی از تفاهمنامه‌های ما با دولت، بودجه‌ای برای این‌گونه فعالیت‌ها تعیین میشود؛ برای مثال دولت اعلام می‌کند که من برای کاهش آسیب‌های اجتماعی مبلغی را دراختیار شما قرار می‌دهم و شما کار را شروع کنید. ما با همان شیوه مثلث گونه بودجه دولتی، بودجه سپاه و کمک گرفتن از خیرین بزرگوار وارد کار می‌شویم و انصافاً دولت هم به تعهدات‌اش تا حد توان عمل کرده است.
این مبالغ از بودجه رسمی پرداخت میشود؟
بله.از محل بودجه رسمی تأمین میشود. دیوان محاسبات هم برآن نظارت دارد، با قوانین و مقررات کشورهم کاملاً همخوانی دارد. علاوه بر بودجه رسمی، از خیرین هم دعوت می‌کنیم تا در پروژه‌های محرومیت زدایی و کاهش آسیب اجتماعی ما را مساعدت کنند. گاهی پروژه‌ای سه برابر آن پولی که دولت داده هزینه دارد، ما با کمک خیرین ومردم همچنین تأمین بخشی از هزینه‌ها توسط سپاه طرح‌های واگذار شده را اجرا می‌کنیم. بنابراین ما برای اجرای پروژه‌ها از سه محل تأمین مالی می‌شویم.ا-بودجه دولتی 2- کمک‌های خیرین 3_کمک‌های سپاه. گاهی پیش می‌آید دربعضی از پروژه‌ها دولت پول ندارد تا در اختیار ما بگذارد، خیلی از مواقع دولت برای کارهای سازندگی که ما انجام می‌دهیم، منابع ندارد، اما از اقدام ما استقبال می‌کند که برای اجرای آن طرح از خیرین و سپاه کمک می‌گیریم.
قابل ذکر است که بسیج هم به مانند برخی از نهادهای دولتی مانند آموزش و پرورش امکان استفاده از ظرفیت خیرین برای طرح‌های ملی برخوردار است. این ظرفیت بزرگ ملی تا کنون بیشترین حجم حمایت از ناحیه خیرین را بر عهده گرفته است. برای رزمایش بزرگ سازندگی و خدمت محمد رسول‌الله 2 که این روزها مطرح است، 60درصد هزینه‌های آن را خیرین داده‌اند، 17 درصد منابع دولتی بوده و 23 درصد را هم از محل بودجه بسیج وسپاه تأمین کرده‌ایم. این هم افزایی در کجا نمونه دارد؟ همان روحیه‌ای که بدون چشمداشت و بدون دریافت مقرری در دفاع مقدس نقش آفرینی کرد، امروز در عرصه سازندگی و خدمت‌رسانی و جنگ اقتصادی وارد میشود. مردم و خیرین را بسیج می‌کند تا ازنظام پشتیبانی کند و پروژه‌های مورد نیاز نظام را به انجام رساند.
با چه معیاری الگوی همایش اخیر را گردهمایی بزرگ سپاه محمد(ص) قرار داده و آن را همایش گردهمایی سپاه محمد رسول‌الله(ص) 2 نامیده‌اید؟
سال 65 تجمع سپاهیان حضرت محمد رسول‌الله(ص) با اعزام یکصد هزار نفر نیرو به جبهه‌های جنگ در ورزشگاه آزادی با حضور مقام معظم رهبری که آن موقع در پست ریاست جمهوری بودند برگزارشد که اقتدار و امنیت را در کشور به نمایش گذاشت و از جبهه‌ها حمایت شد. آن اعزام، توفیقات بزرگ و مختلفی را نصیب نظام کرد. ما امروز در چهل سالگی انقلاب اسلامی بار دیگر با سازماندهی مجدد همان تجمع را به نام سازمان سپاهیان محمد رسول الله(ص) 2 با حضور 700 هزار نفر همزمان در سراسر کشور در روز پنجشنبه 12 مهرماه برگزار می‌کنیم. برگزاری تجمع بزرگ سپاهیان محمد رسول الله(ص) 2 در مراکز استان‌ها و همزمان 100 هزار نفر در تهران بار دیگر برای اعلام آمادگی نیروهای بسیجی و اقتدار و تأمین امنیت پایداردر کشور است که درعین حال خدمت‌رسانی به مردم و محرومان را نیز مد نظر دارد. این همایش در قالب یک اجتماع بزرگ ملی سازمان یافته تا هم محاسبات خودی را اصلاح کنیم و هم نگاه دشمن را اصلاح کنیم وبگوییم که ما ایستاده‌ایم و در تولید اقتدار برای نظام در عرصه‌های دفاعی و امنیتی، اقتصادی، سازندگی و خدمت‌رسانی آماده‌ایم.
این تجمع چه مشابهت‌هایی با اعزام سپاه محمد رسول‌الله(ص) در سال 65 دارد؟
در اعزام سپاه محمد رسول‌الله(ص) مردم حضور داشتند، الآن هم مردم حضور دارند. آن موقع لبیک به امام انقلاب بود، امروز هم لبیک به امام انقلاب است. آن تجمع برای ترساندن دشمن بود، این تجمع هم برای ترساندن دشمن است. آن تجمع برای حل بزرگ‌ترین مشکل وقت یعنی دفع حمله نظامی دشمن بود، امروزهم برای حل مشکلات نظام و مردم در عرصه‌های سخت، نیمه سخت و نرم است. آن موقع این باور بود که مردم باید بیایند و نظام را کمک کنند، الآن هم همین احساس در بسیجیان ما در مقابل بدخواهان وجود دارد. همان‌طور که رهبرانقلاب فرمودند؛ بزرگ‌ترین مبارزه با امریکا، خدمت به مردم است، امروز و بر همین اساس ما برای مبارزه با امریکا و بدخواهان تجمع بزرگ سپاهیان محمد رسول‌الله(ص) راکه متشکل از گردان‌های بیت المقدس (برادران) و گردان‌های الزهرا(خواهران)وبا حضور تمام اقشار بسیج است را تدارک دیدیم.
بـــرش
ویژگی شاخص بسیج در بدو تأسیس مردمی بودن آن بود، بالطبع هرگونه گرایش سیاسی درون نظام در آن حضور فعال داشت. آیا این ملاحظه و تأمل هنوز در عضو‌گیری بسیجیان لحاظ میشود؟
ما بر اساس توصیه‌های رهبری انقلاب از روز اول شکل‌گیری بسیج مستضعفین تا به امروز و ان شاءالله تا به آینده‌ها بر این اصل استوار هستیم که همه عزیزانی که قانون اساسی را قبول دارند و به آن اعتقاد دارند، می‌توانند عضو بسیج مستضعفین باشند. این را هم در عمل نشان دادیم.الان در گروه‌های بیت المقدس و الزهرای ما همه اقشار جامعه که به قانون اساسی معتقد و پایبند هستند حضور دارند و یکی از افتخارات ما این است که بسیج، بسیج مردم و برای مردم است.
سایر اخبار این روزنامه
حضور رهبر انقلاب در همایش امروز«خدمت بسیجیان»
بسیج درخدمت ارتقای توان دستگاه های حاکمیتی است
بازگشت آرامش به عرصه سیاسی عراق
طلسم ابدی محمود
رأی ممتاز
دروغ است که دولت می خواهد از ارز ریال بدست آورد
فروش ارز در صرافی ها آزاد شد
«ایران جمعه» ضمیمه امروز
آثار حکم لاهه
حکم اولیه دیوان پیروزی مردم ایران
عبور عراق از طایفه‌گری
پوتین: افزایش قیمت نفت به دلیل تحریم‌های ضدایرانی امریکاست
