راه بازگشت هیجان را سد کنید

علیرضا مناقبی* - نرخ ارز یکی از اثرگذارترین مولفه‌ها در تجارت خارجی کشورهاست به‌طوری‌که باید به صراحت اذعان داشت بود و نبود بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی و کالاهای مستقیم آنها به نرخ ارز وابسته است‌. حتی میزان اشتغال در بسیاری از کارگاه‌های تولیدی و صنعتی هم ارتباط مستقیمی با نرخ ارز دارد و هر گونه شوک‌آفرینی در عرصه ارز، تبعات ناگواری بر صنعت، تجارت و اقتصاد کشور به دنبال دارد‌. اما با توجه به رویدادهای چند روز اخیر و هجوم مردم برای فروش دلارهای اندوخته خود، نکته‌ای که ممکن است مورد غفلت قرار گیرد آن است که این تجار و فعالان اقتصادی، شناسنامه‌دار نیستند که ریال‌های خود را از سر سوداگری به دلار تبدیل کرده و حالا نگران ترکیدن حباب دلار شده‌اند‌. آنهایی که با دلار قمار کردند و هر روز با مرور فضای مجازی، تشنه‌تر برای حضور در بازار دلار شده بودند، همان‌هایی هستند که از هیجان تزریق شده به اقتصاد، تب و تصور کردند که ریل‌گذاری‌ها به صورتی است که قطار اقتصادی ایران هر چه سریع‌تر به سمت دلار 20 هزار تومانی هل داده شود‌.
در واقع فعالان اقتصادی و تجار قانونی به همان اندازه که برای خرید کالاهای خود و دریافت خدماتی که برای سفرهای تجاری به ارز نیاز دارند، دلار خریده بودند و کمتر کسی در میان تجار به فکر احتکار دلار بوده است‌ چراکه انتفاع تجار و نیز هویت ایشان، نه در خرید و فروش دلار، بلکه در تسهیل معاملات است.
این نکته از آنجا حائز اهمیت است که بدانیم تجار نه نقشی در افزایش قیمت دلار دارند و نه اثری بر کاهش قیمت آن می‌توانند داشته باشند‌. این بخش کوچکی از مردم هستند که به طور لحظه‌ای تابع احساسات و تب بازار شده و زندگی خود را اسیر هیجانات دلار و نوسانات آن کردند و در شرایطی که عامه جامعه به سقوط دلار لبخند می‌زنند، آنها دلواپس سرمایه‌گذاری نابجای خود هستند‌.
اما نکته بسیار مهم و اساسی، نقش دولت در فراهم کردن فضای آرامش و امنیت ذهنی جامعه است‌. دولت در قبال استرس و تنشی که به تک‌تک افراد جامعه به واسطه صعود و نزول دلار تحمیل می‌شود، مسوول است‌. زنده نگه داشتن امید مردم و حفظ آرامش ایشان، تعهدی است که هر دولتی در قبال جامعه خود برعهده دارد و این مسوولیت، در شرایطی محقق می‌شود که دولت برای حل مشکلات، با مردم به صورت شفاف و روشن صحبت کند و ریشه‌های بحران‌ها را با مردم در میان بگذارد‌. دولت باید از هم‌افزایی مردم بهره بگیرد و راه را برای بازگشت هیجانات به بازار دلار سد کند‌.
*رییس مجمع واردات