در نشست خبری سازمان فضایی مطرح شد

«جهان صنعت»- سازمان فضایی ایران به مناسبت هفته جهانی فضا نشست خبری را برگزار کرد‌. این نشست ساختمان سازمان فضایی با حضور مرتضی براری، رییس سازمان فضایی ایران و معاونانش برگزار شد‌. بر اساس گفته‌های براری، سازمان فضایی کشور در صدد است تا برای شرکت‌های سازنده ماهواره‌ها و استارتاپ‌های فعال در حوزه‌های مرتبط با این سازمان به بازار رونق بخشیده و تولیدات و خدمات فضایی را به مرحله سودآوری و درآمدزایی برساند‌. چنانچه رییس سازمان فضایی کشور اعلام کرده بیش از 20 شرکت در حوزه پایین‌دستی و بیش از ‌. ‌. ‌. شرکت در حوزه بالادستی فعالیت می‌کنند‌.
بنابر اظهارات رییس و معاونان این سازمان، سازمان فضایی ایران درصدد است تا به بازار جهانی وارد شود، ماهواره‌های تولید داخل را به هوا ارسال کرده و اولین فضانورد را از کشور به فضا بفرستد‌. این اقدامات در برنامه ششم توسعه و چشم‌انداز 1404 در نظر گرفته شده و براری هدف اصلی فعالیت‌های خود را حمایت از بخش خصوصی و تشویق آنها به سرمایه‌گذاری در حوزه فضایی کشور عنوان کرد‌.
معماری جامع فضایی کشور
مرتضی براری، رییس سازمان فضایی ایران در این نشست گفت: بر اساس بررسی‌های انجام شده معماری جامع فضایی کشور در اولویت قرار گرفته است‌. طی جلسه‌ای که با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات داشتیم نقشه راه فضایی کشور تا افق 1404 تدوین شده است‌.


او افزود: سال گذشته برنامه‌های فضایی کشورمان 78 درصد رشد داشته است که این رقم از بسیاری از کشورهای جهان بالاتر است‌. بر اساس آمار هندوستان سال گذشته تنها 50 درصد برنامه‌های فضایی خود را توسعه داده است‌.
براری با اشاره به لزوم جذب منابع مالی مورد نیاز برای پیشبرد برنامه‌های سازمان فضایی کشور بیان کرد: با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تلاش می‌کنیم منابع مورد نیاز خود را جذب کنیم‌.
3 ماهواره آماده پرتاب
او با تاکید بر اینکه سه ماهواره «دوستی»،‌ «پیام» و «ناهید 1» آماده بوده و به زودی پرتاب می‌شوند،‌ گفت: ساخت ماهواره «ناهید2» به پایان رسیده که امیدواریم تا پایان برنامه ششم آماده پرتاب شود‌. همچنین تاکنون از سوی محققان کشور موفق به ساخت ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی شده‌ایم‌.
براری از آماده پرتاب بودن سه ماهواره خبر داد و یادآور شد: دو ماهواره مراحل نهایی را طی می‌کند‌. ماهواره «دوستی» دانشگاه صنعتی شریف،‌ ماهواره «پیام» دانشگاه امیرکبیر و ماهواره «ناهید 1» آماده پرتاب هستند‌.
رییس سازمان فضایی ماهواره «دوستی» دانشگاه شریف را از نوع ماهواره‌های سنجشی دانست و گفت: ماهواره‌های «دوستی» و «ناهید» در مدار 250 کیلومتری قرار خواهند گرفت و طول عمر آنها تا یک سال است‌.
او با بیان اینکه ماهواره «پیام» دانشگاه امیرکبیر از نوع ماهواره‌های عملیاتی است که در مدار 500 کیلومتری زمین قرار می‌گیرد،‌ ادامه داد: امیدواریم که با نهایی شدن مراحل اداری، پرتاب این سه ماهواره در دستور کار قرار گیرد و ما امیدواریم که تا پایان سال این سه ماهواره پرتاب شود‌.
براری با اشاره به سایر دستاوردهای فضایی کشور، اظهار کرد: در سال 92 همزمان با فعالیت دولت، «کاوشگر پژوهش» و در سال 93 ماهواره «فجر» و در روز 5 مرداد سال 96 ماهواره‌بر «سیمرغ» پرتاب شدند‌.
او در عین حال با تاکید بر اینکه در حال حاضر کشور در حال گذر از ماهواره‌های تحقیقاتی به سمت پرتاب ماهواره‌های عملیاتی است، اظهار کرد: کشور از ماهواره‌هایی با ظرفیت 50 کیلوگرم در مدار 250 کیلومتری به ساخت ماهواره‌های 250 کیلوگرمی و قرار گرفتن در مدار 500 کیلومتری رسیده است‌.
به گفته براری، به این ترتیب رشد در مدار قرار گرفتن ماهواره‌ها دو برابر و وزن ماهواره‌های ساخته شده پنج برابر افزایش داشته که این اعداد نشان می‌دهد کشور در حوزه پرتاب‌گرها رشد 10 برابری داشته است‌.
براری همچنین از طراحی و ساخت ایستگاه‌های چند منظوره خبر داد و گفت: این ایستگاه‌ها علاوه بر ماهواره‌های داخلی قادر به ارائه خدمات به ماهواره‌های بین‌المللی نیز هستند‌.
او با تاکید بر اینکه ماهواره‌ «ظفر» تا پایان سال کامل می‌شود، افزود: این یک ماهواره سنجشی با دقت 5/22میلیمتر است‌.
براری با تاکید بر اینکه هدف ما دستیابی به ماهواره‌های سنجشی با دقت یک متر تا افق 1404 است، یادآور شد: همزمان با توسعه فناوری‌های فضایی خرید ماهواره‌های ملی سنجشی را نیز در دستور کار داریم‌.
او با بیان اینکه بر این اساس سال گذشته قرارداد خرید این ماهواره انجام شده و پرداخت 60 درصد آن نیز صورت گرفته است، ابراز امیدواری کرد که طی برنامه‌ریزی‌های انجام شده این ماهواره به زودی خریداری شود‌.
ماهواره‌ها در افق چشم انداز پرتاب می‌شوند
رییس سازمان فضایی با اشاره به توافقات انجام شده با وزارت علوم، بیان کرد: به منظور طراحی و ساخت ماهواره «پارس 2» با دقت 5 تا 10 متر با وزارت علوم توافقاتی صورت گرفته است که بر اساس آن بتوانیم یک ماهواره کاملا عملیاتی و مبتنی بر کاربردهای مشخص ساخته شود‌.
او با تاکید بر اینکه تا چند هفته آینده این توافقات نهایی می‌شود، ادامه داد: بر اساس این توافقات مقرر شد که طراحی و ساخت ماهواره «پارس 2» با همکاری اساتید و دانشجویان دانشگاهی و همچنین شرکت‌های فناوری انجام شود‌.
رییس سازمان فضایی همچنین با بیان اینکه احداث ماهواره «ناهید 2» به پایان رسیده است، ابراز امیدواری کرد که تا پایان برنامه ششم آماده پرتاب شود‌.
مصباح به کشور بازمی‌گردد
براری با اشاره به آخرین مذاکرات در خصوص بازگرداندن ماهواره مصباح به کشور یادآور شد: کارگروهی در این زمینه به شدت در حال پیگیری هستند و در تلاش هستیم که بتوانیم با رایزنی این ماهواره را که کار آن با مشارکت یک کشور خارجی انجام شده، به کشور بازگردانیم‌.
او با تاکید بر اینکه ماهواره مصباح یک ماهواره مخابراتی است، اظهار کرد: مدل طراحی شده از این ماهواره مدل تجاری نیست، از این رو فناوری‌های آن قدیمی نشده و قادر است عملیات حداقلی ماهواره‌های مخابراتی را اجرایی کند‌.
چشم‌انداز روشن آینده اقتصادی صنعت فضا
رییس سازمان فضایی گفت: پیش‌بینی می‌شود که این میزان تا 20 سال آینده به 20 درصد جی‌دی‌پی برسد‌.
او توسعه زیرساخت‌های فضایی را از اولویت‌های این سازمان نام برد و یادآور شد: ما برای این منظور یک برنامه 10 ساله از سال 85 تا 94 تدوین کردیم که در این بازه زمانی 10 ساله اقدام به توسعه فناوری‌های فضایی کردیم و توفیقاتی را نیز داشته‌ایم، به گونه‌ای که در حال حاضر ایران جزو 9 کشور اول دنیا در دستیابی به چرخه کامل فضایی است‌.
براری طراحی و ساخت ماهواره‌های بومی و پرتاب آن و قرار دادن ماهواره‌ها در مدار و ارتباط برقرار کردن با ماهواره‌ها را از جمله دستاوردهای ایران در حوزه فضایی نام برد و یادآور شد: در برنامه دوم که تا سال 1404 ادامه دارد، اقدام به توسعه و تثبیت صنعت فضایی و همچنین ساخت ماهواره‌های عملیاتی و قرار دادن آن در مدار را در دستور کار داریم‌.
رییس سازمان فضایی با تاکید بر اینکه برای اجرای برنامه 10 ساله دوم سازمان فضایی سه اولویت را مدنظر قرار دادیم اظهار کرد: استفاده حداکثری از سبدهای حمایتی دولت، حذف تصدی‌گری در اجرای پروژه‌های فضایی و جذب سرمایه‌های بخش خصوصی از جمله برنامه‌های ما برای اجرای سند دوم 10 ساله فناوری‌های فضایی به شمار می‌رود‌.
او افزود: بر این اساس در تلاش هستیم تا بستری فراهم کنیم که مشارکت حداکثری بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در فناوری‌های فضایی را داشته باشیم‌.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به تلاش‌های سازمان فضایی برای مشارکت با بخش خصوصی بیان کرد: برای این منظور اولویت‌هایی را برای حضور استارت‌آپ‌ها در فناوری فضایی تعریف کردیم که از آن جمله می‌توان به حوزه‌های خدمات شهری،‌ کشاورزی، ‌محیط زیست،‌ هواشناسی و مدیریت بلایای طبیعی اشاره کرد‌.
وی اضافه کرد: علاوه بر آن در برنامه ششم توسعه سرمایه‌گذاری سه هزار و 600 میلیارد تومانی برای بخش فضایی در نظر گرفته شده است که از این میزان 900 میلیارد تومان باید از سوی بخش خصوصی تامین شود. از این رو در تلاش هستیم سرمایه‌های بخش خصوصی را جذب کنیم‌.
ایران، نوظهور در فضا
رییس سازمان فضایی ادامه داد: کشورهای ایران، پاکستان، عربستان، امارات متحده عربی و رژیم اشغالگر قدس از جمله پنج کشور نوظهور در عرصه فضایی معرفی شده‌اند‌.
وی ادامه داد: اکثر این کشورها با سرمایه‌گذاری‌های کلان و با مشارکت‌های جهانی حرکت خود را در حوزه فضایی آغاز کردند ولی ایران با تلاش متخصصان داخلی وارد این حوزه شده است‌.
براری ابراز امیدواری کرد که با تلاش‌های انجام‌شده در دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان ایران بتواند تا سال 1404 به رتبه اول منطقه در این عرصه دست یابد‌.
اعزام انسان به فضا اجرایی می‌شود
رییس سازمان فضایی در خصوص اجرای پروژه اعزام انسان به فضا گفت: این پروژه از دستور کار این سازمان خارج نشده و همچنان پیگیری می‌شود‌. در حال حاضر اولویت ما ایجاد زیرساخت‌های لازم در بخش‌های فضایی است که برای توسعه این بخش تا سال 1404 زمان نیاز داریم‌.
براری گفت: در حال حاضر پروژه اعزام انسان به فضا متوقف نشده است‌. برای اجرای این پروژه مبلغ 12 میلیون دلار بودجه در نظر گرفته شده بود که این میزان محقق نشد‌.
پایش خشکسالی و فرونشست زمین
علی صادقی‌نایینی، معاونت توسعه کاربرد و خدمات فضایی سازمان فضایی ایران در ادامه به تشریح برنامه‌های پایش سازمان فضایی کشور پرداخت و گفت: به منظور پیشبرد اهداف تعیین شده در زمینه پایش ملی و خدمات‌رسانی در حوزه چالش‌های ملی مشابه سازمان‌های معتبر دنیا یک سامانه پایشی راه‌اندازی کرده‌ایم تا به پایش کلان کشور بپردازیم‌.
او افزود: این سامانه با عنوان سامانه پایش ماهواره‌ای زمین نامگذاری شده و در زمره پنج طرح جهادی دولت و 10 طرح جهادی کشور قرار گرفته است‌.
صادقی‌نایینی به تشریح پایش‌های انجام شده در سال‌جاری پرداخت و اظهار کرد: سال‌جاری به پایش گرد و غبار پرداختیم که آخرین توفان گرد و غبار در 27 شهریور ماه در استان سیستان‌و‌بلوچستان رخ داد‌. آمار‌های پایش مرتب به‌روزرسانی می‌شود‌.
او درباره پایش تالاب هورالعظیم اظهار کرد: دو سوم تالاب هورالعظیم در عراق و یک سوم آن در ایران واقع شده است‌. در سال‌جاری این تالاب دچار حریق شد و تاکنون 2500 هکتار از آن به طور کامل سوخت‌. به طور کلی حریق‌ها2 عامل دارند، عامل انسانی و عامل طبیعی‌. با توجه به پروفیل دما در تالاب هورالعظیم عامل انسانی موجب آتش‌سوزی در این تالاب شده و تشخیص عمدی یا غیر عمدی بودن آن در تخصص ما نیست‌. در پایش دریاچه ارومیه نیز نسبت به سال گذشته تغییر محسوسی مشاهده نشده است‌.
صادقی‌نایینی با اشاره به خشکسالی در کشور و پایش آن بیان کرد: 2 تالاب در استان فارس دچار خشکسالی شده‌اند و به طور کلی استان فارس این اواخر دچار خشکسالی شده است‌. نیمه جنوبی و شمال غربی کشور نیز با معضل خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کنند‌. همچنین پایش‌های مکرر از وضعیت فرونشست زمین و زلزله را در دستور کار داریم‌.
او درباره فرونشست زمین در ایران گفت: در آخرین پایش دشت تهران 20 سانتیمتر فرونشست داشته است‌. آگاهی از این امر به شرکت‌های آب، برق، گاز و فاضلاب کمک می‌کند تا تاسیسات خود را متناسب با فرونشست زمین تغییر دهند‌. همچنین استارت‌آپ‌ها نیز می‌توانند در راستای جلوگیری از فرونشست و خشکسالی وارد عمل شوند‌. نقشه‌هایی در رابطه با خشکسالی تهیه کرده‌ایم که شرکت‌ها می‌توانند از آنها استفاده کنند‌.
صادقی همچنین از تهیه نقشه‌های میزان تابش خورشید خبر داد و افزود: داده‌های این مطالعات می‌تواند برای فعالان حوزه‌های مکان‌یابی پنل‌های خورشیدی و بخش‌های کشاورزی کاربرد داشته باشد‌. در حال حاضر 20 خدمت کاربردی با استفاده از پایش‌های ماهواره‌ای از سوی سازمان فضایی ارائه می‌شود که در این راستا اقدام به راه‌اندازی سامانه پایشی تحت وب کردیم‌.