ثبت زودهنگام محدوده‌های معدنی از شائبه تا واقعیت

گروه صنعت- در حالی که همچنان کشورمان وزیر اقتصاد ندارد از استعفای وزیر صنعت نیز صحبت می‌شود؛ با این وضعیت نمی‌شود کشور را درست اداره کرد و رییس‌جمهور باید پاسخگوی این وضعیت و ایجاد هرج و مرج در نظام اقتصادی کشور باشد‌‌. هر روز از گوشه و کنار صنعت‌، تولید، واردات و صادرات کشور کلمه «رانت» و فساد شنیده می‌شود‌‌.
بعد از مجوزهای تقلبی ثبت سفارش خودرو، شائبه‌ای در مورد موضوع آزادسازی پهنه‌های معدنی در وزارت صنعت، معدن و تجارت ایجاد شده است‌‌. قرار بود در اجرای دستورالعمل ابلاغی وزارت صنعت‌، معدن و تجارت‌، مرحله سوم آزاد‌سازی محدوده‌های اکتشافی در بیست و پنجم شهریورماه سال‌جاری راس ساعت 10 صبح و همزمان سراسر کشور آزاد شود که این ثبت محدوده‌های معدنی به دلیل برخی مسائل فنی به ۸ مهرماه موکول شد‌‌. این در حالی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت در سامانه کادستر خبر از تاخیر دو هفته‌ای در واگذاری پهنه‌های اکتشافی معادن داد‌‌. معاونت معدنی وزارت صنایع با هدف شفاف‌سازی ثبت محدوده‌های معدنی و واگذاری پهنه‌های آزاد اکتشافی را با دو هفته تاخیر انجام می‌دهد‌‌. بیش از این شایعاتی مبنی بر ثبت زودهنگام محدوده‌های اکتشافی تحت اختیار دولت مطرح که وزارت صمت این موضوع را به شدت تکذیب کرد و در آخرین ساعات پایانی روز شنبه 24شهریور ماه با دستور شریعتمداری ثبت محدوده‌های معدنی در تاریخ 25شهریورماه لغو و با دو هفته تاخیر به تاریخ 8 مهرماه موکول کرد‌‌. در ادامه این بحث در اطلاعیه سیستم کاداستر آمده بود‌، بنا به درخواست بسیاری از متقاضیان ثبت محدوده در خصوص وجود اختلال در بسترهای اینترنتی برای اتصال به سامانه در برخی استان‌ها و به منظور بررسی مشکلات فنی موجود، آزادسازی محدوده‌های معدنی و پهنه‌ها و طرح‌های مطالعاتی کشور با دو هفته تاخیر راس ساعت 11 روز یکشنبه هشتم مهرماه سال‌جاری انجام می‌شود‌‌.
بنا به گزارش برخی از سایت‌های خبری و خبرگزاری‌ها‌، پهنه‌های معدنی که بنا بود ۲۵ شهریور آزاد‌سازی شوند، در کمال تعجب بعد از بستن دسترسی کامل اشخاص حقیقی و حقوقی از ثبت هرگونه محدوده معدنی از تاریخ ۱۸ شهریور، شاهد این بودیم که محدوده‌هایی در پهنه‌های مورد نظر در حال ثبت هستند‌ که احتمال خطای نرم‌افزار تا توضیح کامل وزارت صمت وجود دارد‌‌. در حال حاضر چه کسی امکان ثبت محدوده دارد؟ این پرسشی است که در ذهن متقاضیان ایجاد شده است‌‌.
هیچ ثبت زودهنگامی انجام نشده


این در حالی است که مدیرکل دفتر امور اکتشاف معاونت معدنی وزارت صنعت گفت: تا روز آزادسازی محدوده‌ها و پهنه‌های معدنی کشور، هیچ محدوده‌ای زودهنگام ثبت نشده و نخواهد شد‌‌. اسدالله کشاورز با بیان اینکه همزمانی آزادسازی و درج محدوده‌های امیدبخش پهنه‌ها و سایر درج‌های انجام شده که از قبل توسط سرمایه‌گذاران شناسایی شده بود، سبب شد تا شائبه‌ ثبت محدوده‌های معدنی پیش از زمان آزادسازی قوت بگیرد، اظهار داشت: بر همین اساس و برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده این وزارتخانه از حدود یک ماه گذشته اجازه ثبت محدوده‌های معدنی را از سامانه حذف و متقاضیان ثبت محدوده از ساعت ۱۱روز یکشنبه ۸ مهر می‌توانند اقدام به ثبت محدوده معدنی کنند‌‌. وی با اشاره به اینکه محدوده‌های درج شده از تاریخ ۱۷ تا ۲۰ شهریور که سبب بروز شائبه ثبت زودهنگام محدوده‌های معدنی شده، غالبا جزو مناطق امیدبخش پهنه‌های واگذار شده قبلی بوده است، افزود: در مدت زمان یادشده ۱۸۱ محدوده در استان‌های مختلف کشور درج شده که همه آنها با هماهنگی این وزارتخانه انجام شده است‌‌. مدیرکل دفتر امور اکتشاف معاونت معدنی وزارت صنعت،‌ معدن و تجارت ادامه داد: از این تعداد محدوده درج شده ۱۶۱ مورد مربوط به محدوده‌های امیدبخش حاصل از مطالعه پهنه‌های اکتشافی بوده است‌‌. وی با بیان اینکه ۸۱ مورد از محدوده‌های امیدبخش درج شده حاصل از مطالعه پهنه‌های اکتشافی توسط سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در استان‌های اصفهان، زنجان، آذربایجان شرقی، بوشهر و خراسان جنوبی بوده است افزود: ۵۵ مورد از محدوده‌های امیدبخش درج شده حاصل از مطالعه پهنه‌های اکتشافی توسط شرکت ملی صنایع مس ایران نیز در استان کرمان و ۱۲ مورد حاصل از مطالعه پهنه توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در استان‌های خراسان رضوی و کرمان بوده است‌‌. کشاورز ادامه داد: ۲ مورد از محدوده‌های امیدبخش درج شده حاصل از مطالعه پهنه‌ها توسط شرکت میدکو، ۴ مورد حاصل از مطالعه پهنه‌ها توسط شرکت کوثر و ۷ مورد حاصل از مطالعه پهنه‌ها توسط شرکت معین سبزه‌کاران توس در استان کرمان بوده است‌‌. وی با بیان اینکه ۲۰ محدوده دیگر نیز در استان‌های اصفهان، آذربایجان شرقی، تهران، خراسان‌‌جنوبی، کرمان و یزد درج شده که جزو محدوده‌های امیدبخش نبوده است افزود: پنج مورد از این محدوده‌ها در استان اصفهان، چهار مورد در استان آذربایجان شرقی، دو مورد در استان تهران، چهار مورد در استان خراسان جنوبی، ۴ مورد در استان کرمان و یک مورد در استان یزد درج شده است‌‌. مدیرکل دفتر امور اکتشاف مخالفت قبلی ارگان‌های مورد استعلام ماده ۲۴ قانون معادن، درخواست اکتشاف در حال بررسی، درخواست اجازه برداشت، آزادسازی اشتباه در مرحله قبلی، محدوده جامانده از کالک سازمان، رای شورای‌عالی معادن و محل احداث مخزن ذخیره آب را از جمله دلایل درج ۲۰ محدوده‌ یادشده عنوان کرد‌‌. کشاورز با بیان اینکه موارد یادشده در راستای شفاف‌سازی افکار عمومی و معدنکاران ارائه شده است، گفت: به جامعه معدنی کشور این اطمینان را می‌دهم که تا روز آزادسازی محدوده‌ها و پهنه‌های معدنی کشور، هیچ محدوده‌ای زودهنگام ثبت نشده و نخواهد شد‌‌.
دستور جبران خسارات وارده به شاهوار صادر شود
نماینده شاهرود و میامی در تبیین مطالبات مردم این حوزه انتخابیه است، گفت: یکی از مطالبات مردمی از وزارت صنعت، معدن و تجارت رفع خسارات وارده به شاهوار براثر عملیات معدنی است‌‌. سید حسن حسینی‌شاهرودی ضمن بیان اینکه رفع موانع توسعه صنعتی، معدنی، کشاورزی مطالبه اصلی مردم شاهرود و میامی در شرق استان سمنان است، تاکید کرد: مردم این شهرستان‌ها انتظار دارند تا رییس‌جمهور در سفر قریب‌الوقوع خود از شرق استان نیز دیدار کند تا در جریان موانع تولید و توسعه در بخش‌های مختلف قرار گیرد‌‌. وی افزود: این سفر و این حضور رییس دولت می‌تواند راهگشای بسیاری از معضلات و عقب‌ماندگی‌های شرق استان سمنان ازجمله تصویب مرز هوایی در فرودگاه شاهرود باشد‌‌. عضو خانه ملت با بیان اینکه مردم شاهرود ربع قرن پیش فرودگاهی را با دست‌خالی بنا کردند که امروز سال‌های سال است، معطل تصویب مرز هوایی مانده، گفت: حمایت از کمیته مردمی فرودگاه شاهرود و تکمیل نواقص فرودگاه در زمره اقداماتی است که از سوی مدیرعامل فرودگاه‌های کشور رخ‌داده و جای تقدیر دارد اما مردم از دولت نیز مطالبه دارند که به این امر رسیدگی کند‌‌. حسینی شاهرودی درباره وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به مهر گفت: حمایت و رفع موانع موجود در توسعه معدنی منطقه شاهرود و میامی توسط این وزارتخانه می‌تواند به رفع معضل بیکاری در منطقه منجر شود‌‌. وی با اشاره به گزارش رسمی که اخیرا توسط مرکز پژوهش‌های مجلس پیرامون فعالیت معدن بوکسیت ارائه شده است، گفت: وزارت صنایع باید به تخلفات عدیده شرکت آلومینیوم جاجرم در بهره‌برداری بی‌رویه معدن بوکسیت تاش رسیدگی کرده و دستور جبران خسارات وارده به منابع آب و محیط زیست و حیاط وحش منطقه را صادر کند‌‌. نماینده شاهرود و میامی همچنین گفت: استقرار دانشکده دندانپزشکی بسطام و تکمیل مرکز اورژانس شاهرود و بیمارستان میامی و تکمیل دیگر مراکز درمانی در شاهرود و میامی نیز در زمره مطالبات مردم شرق استان سمنان از وزارت بهداشت و درمان است‌‌.
دولت دستورالعمل‌ها را معطوف به فولادی‌ها نکند
از سوی دیگر بخش‌های مختلف معدن این روزها حال و هوای خوبی ندارد‌‌. از گرانی مواد اولیه گرفته تا تجهیزات و از سوی دیگر تعرفه و ‌‌. ‌‌. ‌‌. ‌‌. در همین رابطه معاون خرید فولاد هرمزگان با انتقاد از عملکرد صادرکنندگان سنگ‌آهن به عنوان مواد اولیه فولاد گفت: افزایش نرخ دلار باعث شده شرکت‌های معدنی و بازرگانی، جذب صادرات مواد اولیه شوند و بدون توجه به شرایط شرکت‌های فولادی این امر را تسریع بخشند. این در حالی است که شرکت‌های فولادی از این امر دچار آسیب خواهند شد‌‌. علی گلشن با اشاره به افزایش یکباره نرخ ارز گفت:‌ افزایش روزافزون نرخ ارز و به دنبال آن کاهش ارزش ریال باعث افزایش جذابیت صادرات شده و این امر تولیدکنندگان مواد خام را ترغیب به صادرات کرده است‌‌. وی با اشاره به ارزآوری صادرات اظهار کرد: صادرات مانند دو لبه تیغ است‌‌. نباید تنها به ارزآوری آن توجه کرد، زیرا بحث عمده آن، تامین مواد اولیه داخل کشور است‌‌. تا زمانی که تولیدکنندگان داخلی نیازمند مواد اولیه هستند، صادرات نه تنها توجیه اقتصادی نخواهد داشت؛ بلکه رفته رفته تولیدکنندگان داخلی را با مشکل مواجه می‌کند‌‌. گلشن، کاهش تعرفه صادرات گندله را از دیگر عوامل جذابیت صادرات این محصول عنوان کرد و گفت: در حال حاضر دولت تعرفه صادرات گندله را از 15 درصد به پنج درصد کاهش داده که این امر تاثیر بسزایی در صادرات این محصول داشته است‌‌. دولت در اجرای این امر هیچگونه توجهی به تامین مواد اولیه تولید‌کنندگان داخلی نداشته است‌‌. وی با انتقاد از دستورالعمل وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر فروش فولاد در بورس عنوان کرد:‌ دولت نباید تنها دستورالعمل‌هایش را معطوف به شرکت‌های فولادی کند‌‌. این در حالی است که شرکت‌های معدنی به عنوان تامین کننده مواد اولیه فولادی، بدون توجه به تولید داخلی در حال صادرات هستند‌‌. معاون خرید فولاد هرمزگان خواستار حضور نهادهای نظارتی در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی شد و افزود:‌ با وجود افزایش روزافزون صادرات مواد اولیه تولید فولاد، باید نهادهای نظارتی هرچه سریع‌تر وارد عمل شوند‌‌. گلشن افزود: نامه‌های مبنی بر تشریح شرایط فولادسازان به مسوولان اجرایی ارسال شده و آنها نیز قول‌های مساعدی در این خصوص داده‌اند، امیدوارم هر چه سریع‌تر مشکل فولادسازان مرتفع شود‌‌. معاون خرید فولاد هرمزگان با بیان اینکه در سالی که مزین به شعار حمایت از کالای ایرانی است، باید اولویت دولت، توجه به تولیدکنندگان داخلی باشد،‌ افزود: ساختار اقتصادی کشور باید به نحوی طراحی شود که ایجاد اشتغال از اولویت‌های اول کشور باشد، بنابراین در راستای تحقق آن تولیدکنندگان داخلی باید حمایت شوند‌‌.
بازار سنگ‌آهن به خواب موقتی می‌رود
از سوی دیگر‌، تمایل به خرید سنگ‌آهن به دلیل نزدیک شدن به تعطیلات طولانی و توقف موقتی خرید شرکت‌های تجاری چینی، کاهش یافت بسیاری از خریداران چینی از خرید محموله‌های جدید با توجه به جشنواره میانه پاییز در روز دوشنبه گذشته مورخ 24 سپتامبر و آغاز تعطیلات طولاتی چین به مناسبت روز ملی این کشور در هفته اول اکتبر (هفته آینده)، خودداری می‌کنند‌‌. قبلا پیش‌بینی می‌شد پیش از تعطیلات ماه اکتبر برخی خریدهای خرد انجام گیرد اما تقاضا همچنان در مقابل افزایش عرضه، محدود باقی مانده است‌‌. برخی تجار در ماه اکتبر به دلیل عدم اطمینان در مورد کاهش تولید فولاد در زمستان که به دلیل وضع قوانین زیست محیطی صورت می‌پذیرد، به دنبال فروش محموله‌های فاین عیار بالای خود در ماه اکتبر هستند‌‌. چنانچه قوانین سختگیرانه برای کارخانه‌های فولادی در طول زمستان به اجرا گذاشته شود، تقاضا برای محموله‌های فاین نیز افزایش می‌یابد‌‌. اگر قوانین محدود کننده تولید فولاد در زمستان وضع نگردد، فولادسازان جهت رقابتی شدن قیمت سنگ‌آهن فاین پر عیار خود مجبور به خرید سنگ‌آهن عیارهای پایین‌تر از 60 درصد نیز خواهند بود‌‌.
این در حالی است که کیوان جعفری‌طهرانی نیز در خصوص سرمایه‌گذاری در بخش معدن گفت: از بعد یک تاجر و تحلیلگر معتقدم در دوران تحریم، تصمیم‌گیری درخصوص ادامه همکاری با ایران بسته به سیاست شرکت‌ها و کشورهای مختلف دارد‌‌. این تحلیلگر بازارهای بین‌الملل فولاد به معدن‌نیوز گفت: در سازمان ملل کشورهای اروپایی تصمیم گرفته‌اند همچون هندی‌ها از تحریم‌های آمریکا تبعیت نکنند و راهی برای دور زدن تحریم‌ها ایجاد کنند‌‌. جعفری‌طهرانی ادامه داد: بانک‌هایی مانند کونلونگ و گانسو با ایران همکاری می‌کنند از این‌رو مشکل تحریم را بحث جدی نمی‌دانم‌‌ لذا چینی‌ها می‌توانند در صادرات موادمعدنی و پروژه‌های معدنی حضور فعال داشته باشند‌‌.