ممانعت وزارت امور خارجه از حضور مردم در میدان مشق؛

منطقه 12 تهران، قلب فرهنگی و تاریخی پایتخت است؛ خیابان‌هایی که از دوره قاجار هویتی تاریخی و فرهنگی پیدا کردند و طی سالیانی دراز در حافظه شهری مردم تهران ماندگار شدند.
خیابان‌هایی که در دهه‌های گذشته به خاطر توسعه بی‌ضابطه شهر و تغییر کاربری خسارات بسیاری را متحمل شدند.
یکی از میدان‌های با‌اهمیت این منطقه‌، میدان مشق است؛ میدانی به یادگار مانده از دوران قاجار با ساختمان‌هایی که هویت تهران را ساخته‌اند. ساختمان‌هایی که این روزها به جای آنکه تحت مدیریت سازمان میراث فرهنگی باشند بین ارگان‌های مختلف دست به دست می‌شوند.
میدانی برای مشق نظامی


میدان مشق از شمال به خیابان سرهنگ سخایی و از جنوب به خیابان امام خمینی (ره)، از شرق به خیابان فردوسی و از غرب به خیابان سی تیر محدود می‌شود. زمانی نظامیان در سربازخانه مرکزی آن، مشق نظام می‌کردند و اتفاقاتی چون اعدام میرزا رضا کرمانی، ضارب ناصرالدین‌شاه و اعدام شیخ فضل‌الله نوری، پرواز نخستین بالن، پرواز طیاره، نمایش دوچرخه‌سواری و... در آن رخ داده است.
در حال حاضر در محوطه این میدان تاریخی، ساختمان‌های متعددی پابرجاست که در اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز قرار ندارد.
موزه پست و مخابرات، سر‌در باغ ملی، ساختمان شماره 3 وزارت امور خارجه، موزه 13 آبان، موزه ایران باستان، موزه سکه، کتابخانه ملی، کاخ شهربانی، کاخ وزارت امور خارجه، عمارت ثبت اسناد املاک، سازمان خدمات درمانی نیروهای مسلح فعلی، ساختمان شماره 7 وزارت امور خارجه، بنای وزارت جنگ سابق، موزه ملک و ساختمان هنرستان دختران یا مدرسه کودکان بی‌سرپرست بخشی از بناهای موجود در میدان مشق است.
دهم فروردین ماه 1382 یعنی حدود 15 سال پیش هیات وزیران در راستای حفظ و احیای ابنیه تاریخی و موزه‌های موجود، ساماندهی میدان مشق و تبدیل آن به قطب فرهنگی تاریخی تهران در قالب گسترش موزه ملی را تصویب کرد؛ مصوبه‌ای که تا سال 1386 خبری از اجرای آن نبود تا اینکه رییس وقت سازمان میراث فرهنگی در این سال خبر از آغاز انجام کارهای مطالعاتی برای این مصوبه داد و در نهایت نیز اعلام کرد که باید برای اجرایی کردن این مصوبه بودجه‌ای از سوی دولت‌ اختصاص یابد تا ساختمان‌های اطراف یعنی وزارت امور خارجه، پست، ساختمان سابق دادگستری و وزارت دفاع تملک شود. مصوبه‌ای که هیچ‌گاه به صورت کامل اجرا نشد و روی زمین ماند.
اعتراض مسجد‌جامعی
اولین بار احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران در صحن علنی شورای شهر از بسته شدن درهای باغ ملی به روی مردم خبر داد و در تذکری گفت: وزارت امور خارجه درباره فضای عمومی باغ ملی دچار سوءتفاهم شده است زیرا شهرداری تهران برای بازسازی این فضاها بیش از 20 میلیارد تومان هزینه کرده و این فضاها عمومی و برای همه مردم است و فضای خاص برای دستگاه خاصی نیست.او با بیان اینکه میدان مشق و باغ ملی از بناهای شناسنامه‌دار تهران است افزود: این فضا با معماری ویژه اواخر دوره قاجار و پهلوی اول از عناصر هویت‌ساز تاریخ شهر تهران به‌حساب می‌آید اما شاهدیم درهای باغ ملی بعد از اتمام ساعت کاری بسته می‌شود و این در حالی است که بسیاری از مراکز دیدنی و موزه‌ها در این راستا قرار دارد اما درها بسته می‌شود و مردم پشت درهای بسته می‌مانند.
مسجد‌جامعی با اشاره به برنامه شهرداری برای احیای حیات شبانه تصریح کرد: باز شدن درهای مجموعه باغ ملی می‌تواند گام موثری در راستای احیای حیات شبانه تهران داشته باشد.
درهای آهنین باغ ملی با این کارت زرد شورا هم به روی مردم باز نشد هرچند که علی محمد سعادتی شهردار منطقه 12 با اشاره به روند بهسازی میدان مشق و باغ ملی از بهبود اوضاع خبر داد و گفت: میدان مشق با اینکه قدمت تاریخی دارد؛ اما در گذشته‌ای نه چندان دور به طور کل آسفالت بود و خودروها از آن تردد می‌کردند که بعد از تصویب طرح بهسازی میدان مشق نسبت به اصلاح خیابان اقدام کردیم و به طور کل تردد خودروها ممنوع و سطح خیابان نیز سنگفرش شد.
او با بیان اینکه برای اولین بار در طرح‌های بهسازی نسبت به اصلاح پوشش گیاهی اقدام شد گفت: در این طرح درخت‌های گوناگون با بن‌های مختلفی را که در اطراف میدان بودند برچیده و در بوستان‌های مختلف سطح شهر کاشتیم و به جای آنها درختان بومی تهران یعنی «چنار» را که همه آنها در یک سایز و اندازه بودند در راستای اصلاح منظر شهری در محدوده میدان مشق و باغ ملی کاشتیم.
سعادتی با بیان اینکه سردر باغ ملی نیز توسط شهرداری مرمت شد گفت: همان زمان در تفاهمنامه‌ای، قرار شد که میدان از ناحیه شمالی از سوی دانشگاه هنر باز شود و مردم با تردد در خیابان سرهنگ سخایی و دانشگاه هنر به داخل میدان مشق بیایند که نشد!
او افزود: همچنین مقرر شد که این میدان محلی برای حضور مردم شده و از صبح تا ساعت 24 درهای میدان برای تردد بهتر عموم باز باشد و همچنین براساس تفاهم با وزارت امور خارجه مقرر شده بود که روزهای تعطیل نیز درهای باغ ملی باز باشد که چندین برنامه هنری نیز در این میدان برگزار شد اما در دوره مدیریت جدید شهری، درهای میدان مشق و باغ ملی به روی مردم برخلاف قول و قرارها بسته شد!
سعادتی با بیان اینکه خوشبختانه رایزنی‌ها برای رسیدن به تفاهمی مشترک ادامه دارد، گفت: خوشبختانه باید اعلام کنم هفته آینده با مسوولان وزارت امور خارجه جلسه داریم و به نظر می‌رسد به زودی تفاهمنامه‌ای فی‌مابین شهرداری، دانشگاه هنر و وزارت امور خارجه برای ایجاد «شورای راهبری و مدیریت میدان مشق» با حضور همه ذی‌نفعان تشکیل و محدودیت‌ها نیز به مرور زمان حل می‌شود.
او با بیان اینکه نباید مشکلات را با پاک کردن صورت مساله حل کنیم افزود: دل نگرانی، مسائل و محدودیت‌های امنیتی باید از طریق تجهیرات به‌روز رفع شود، هرچند انصافا به وزارت امور خارجه حق داده می‌شود که به دلیل حساسیت‌های دیپلماتی بخواهد امنیت کامل را برقرار کند اما می‌تواند با استفاده از روش‌های نوین اقدام کنند نه اینکه حصار بکشیم!
شهردار منطقه 12 با بیان اینکه راهکارهایی داریم و با یک درک متقابل و تفاهم می‌توانیم مشکلات را مرتفع کنیم، ادامه داد: در روز تهران، مراسمی در میدان مشق برگزار خواهد شد و امیدواریم بتوانیم تا آن زمان اتفاقات خوبی رقم بزنیم و شاهد باز شدن درهای دانشگاه هنر‌، برچیده شدن گیت‌ها و باز بودن درهای باغ ملی و میدان مشق تا ساعت 24 باشیم.
درخواست تخلیه ساختمان‌های میدان مشق
سعادتی با اشاره به ساختمان‌های وزارت خارجه که در محدوده میدان مشق قرار گرفته است، گفت: این ساختمان‌ها بسیار ارزشمند هستند و هنگامی که می‌توان از آنها به عنوان ظرفیت شهری، اقتصادی و هویتی نام برد، نباید در آنها کاری صرفا اداری انجام داد.شهردار منطقه 12 افزود: کار اداری که در این ساختمان‌ها انجام می‌شود، در هر ساختمان دیگری هم می‌تواند رخ دهد و عملا فعالیت وزارت خارجه در این ساختمان‌ها ظرفیت فرهنگی و هنری شهر را سلب کرده است.سعادتی گفت: ساختمان‌های در اختیار وزارت خارجه، وزارت دادگستری و میراث فرهنگی بسیار متفاوت هستند و ظرفیت‌های اقتصادی و فرهنگی بالایی دارند و امیدوارم بتوان از این ساختمان‌ها به نفع شهر استفاده کرد.