چکش بی صدا

دیروز یکی از جنجالی ترین و در عین حال عجیب ترین جلسات شورای امنیت سازمان ملل برگزار شد؛ سرانجام وعده نیکی هیلی، جمهوریخواه پر حاشیه رنگ و بوی واقعیت به خود گرفت و رییس جمهور آمریکا در یکی از نادرترین موارد ثبت شده، مدیریت جلسه شورای امنیت را بر عهده گرفت. نکته مهم اما این بود که بر خلاف پروتکل‌های موجود، تیم آمریکایی در اعلام دستور جلسه و صحبت‌های ترامپ هرگز نامی از ایران نیاورده بودند! این هم یک نوع نقض دموکراسی و قواعد بین المللی دیگر از جانب دولت ترامپ بود که با یک حرکت غیر حرفه ای در واقع از حضور ایران در جلسه جلوگیری کردند. بر اساس پروتکل شورای امنیت اگر عضوی از شورا بخواهد درباره یک کشور دیگر صحبت کند باید نماینده آن کشور برای دفاع و ادای توضیحات در جلسه حضور پیدا کند. به هر حال، دنیا به تصمیمات عجیب و پولتیک‌های غریب دولت ترامپ عادت کرده و این گونه موضاعات دیگر برای جامعه بین الملل پس از گذشت نزدیک به دو سال از سکونت ترامپ در کاخ سفید، عادی شده است!موضوع دیگر اما شکست نسبی نقشه تیم ترامپ در جلو بردن پروژه ایران‌هراسی در شورای امنیت سازمان ملل بود.تیم آمریکایی این بار سکان هدایت جلسه را به شخص رییس جمهور سپردند تا بیش از پیش، توجهات جهانی را به این جلسه جلب کنند اما فرانسه، بریتانیا ، چین و روسیه در غیاب آلمان که نه عضو دایم و نه عضو موقت شورای امنیت نیست، حسابی از برجام دفاع کردند و دولت فعلی آمریکا را به‌خاطر نقض قطعنامه شورای امنیت حسابی به باد انتقاد گرفتند. اساسا شیوه برگزاری این جلسه به‌خاطر عدم حضور ایران به‌عنوان یک طرف دعوا، زیر سوال است اما اینکه نقشه آمریکایی‌ها برای انزوای ایران با شکست نسبی مواجه شد، در نوع خود کم نظیر بود.به یاد بیاوریم روزهایی را که با حرکات ضد سیاسی و غیر حرفه‌ای دولت محمود احمدی نژاد در همین شورای امنیت سازمان ملل، راه به راه بر ضد ایران، قطعنامه صادر می‌شد. با سیاست ورزی دولت حسن روحانی و تیم حرفه‌ای او، حالا چهار عضو دایم شورای امنیت یعنی فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین طرف ایران ایستادند. مضاف بر این، در غیاب نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران، ایوو مورالس، رییس جمهور بولیوی در قامت نماینده کشورمان، تمام سیاست های آمریکا از 28 مرداد 1332 تا 1397 را به باد انتقاد گرفت.
اینکه تمام سنت های قبلی برهم خورده و این سوی آتلانتیک شمالی دیگر با آن‌سوی اقیانوس بر ضد ایران، هماهنگ نیست، موضوع ساده ای در روابط بین الملل محسوب نمی‌شود. برهم خوردن قاعده بازی در بین اعضای شورای امنیت سازمان ملل به نفع ایران، باعث انزوای آمریکا شده و کار را برای دولت جنجالی ترامپ، سخت کرده است. این را باید مدیون تجربیات شیخ دیپلمات در سال ها مذاکره با اروپایی‌ها بود؛ شاید اگر امروز دولتی چون دولت «مدیریت جهانی» اختیار امور را در دست داشت، تمام شورای امنیت سازمان ملل چه اعضای دایم و چه غیر دایم در مقابل ایران و در کنار آمریکا می ایستادند. به هر حال، دیروز روز انزوای آمریکایی‌ها بود و شاید درست مثل روز محاکمه مصدق، آمریکا با دست خودش، خود را در مقابل چشم جهانیان، بی اعتبار کرد. دیروز شاید روح مصدق در جلسه شورای امنیت حضور داشت و بار دیگر برای عزت ایران و سربلندی سرزمین پارس، دعا کرد.
 
دونالد ترامپ در ابتدای سخنرانی خود نسبت به گسترش سلاح های دسته جمعی هشدار داد و گفت که «هرگز نباید تهدیدهای سلاح های شیمیایی و بیولوژیکی» را فراموش کنیم.


وی با تاکید بر فعالیت‌های ایالات متحده در زمینه مبارزه با سلاح‌های شیمیایی به اقدامات دولت خود در سوریه بر علیه استفاده از این سلاح‌ها اشاره کرد.
ترامپ در این جلسه گفت که حکومت ایران مهم‌ترین حامی تروریسم است و نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد.
رییس جمهوری ایالات متحده ایران را متهم کرد که در پی دستیابی به سلاح هسته‌ای است. وی افزود که حکومت ایران به صدور هر چه بیشتر هرج و مرج در منطقه دست می‌زند.
رییس جمهوری ایالات متحده اظهار داشت که حکومت ایران به منابع مالی نیاز داشت و توافق هسته‌ای این منابع را در اختیار آن‌ها قرار داد.
تحریم‌های مضاعف علیه ایران پس از ماه نوامبر
دونالد ترامپ از آغاز دور تازه‌ای از تحریم ها (نفتی) در راستای فعالیت هسته‌ای ایران ماه نوامبر خبر داد و افزود که تحریم‌های بیشتری نیز پس از آن برای فعالیت‌های دیگر ایران اعمال خواهد شد. دونالد ترامپ همچنین گفت که عدم همراهی با تحریم‌های آمریکا عواقب بسیار جدی برای دیگر کشورها خواهد داشت.
ترامپ در ادامه با وجود انتقاد شدید از حضور ایران در سوریه، از کشورهای روسیه، ایران و ترکیه بابت کاهش حملات به ادلب تشکر کرد.
چین تلاش دارد در انتخابات سال ۲۰۱۸ آمریکا دخالت کند
ترامپ در جلسه شورای امنیت به شدت به چین تاخت و این کشور را به قصد داشتن برای دخالت در انتخابات میان دوره‌ای کنگره ایالات متحده در سال جاری متهم کرد.
وی گفت: «چین نمی‌خواهد که من در انتخابات پیروز شوم و ما نمی‌خواهیم که آن‌ها در انتخابات ما دخالت کنند».
تشکر از ایران، روسیه و سوریه
ترامپ بعد از حملات شدید خود به ایران از روسیه، ایران و سوریه تشکر کرد چون به گفته او حمله‌های خود را در منطقه ادلب سوریه به درخواست آقای ترامپ کاهش داده‌اند. او از ترکیه هم برای کمک به این مساله تشکر کرد.
امانوئل ماکرون: کشورها درباره برجام با یکدیگر هم صدا هستند
ريیس جمهوری فرانسه ضمن هشدار نسبت به کره شمالی و خطراتی که این کشور برای جهان با توسعه سلاح‌های هسته‌ای ایجاد کرده است بر حفظ روند منع اشاعه این سلاح‌ها تاکید کرد و گفت: «اعضای شورای امنیت باید نمونه واضحی از مبارزه با گسترش تسلیحات کشتار جمعی باشند. ما در مساله کره شمالی کنار یکدیگر بودیم و قطعنامه را تصویب کردیم و موضوع کره شمالی وارد مرحله جدیدی شده است».
امانوئل ماکرون در ادامه به توافق هسته‌ای با ایران اشاره کرد و گفت که کشورها درباره برجام با یکدیگر هم صدا بودند و هستند اما ایالات متحده بود که از این توافق خارج شد.
ريیس جمهوری فرانسه ضمن تاکید بر اینکه هدف برجام ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای بوده است، گفت: «برجام توافقی کامل نیست اما بهترین توافق در این زمینه است.»وی با تاکید بر پایبندی ایران به توافق هسته‌ای از دیگر کشورها خواست تا به برجام پایبند بمانند.
ماکرون همچنین بر لزوم گفت‌وگو با تهران درباره موشک‌های بالستیک تاکید کرد و گفت که «فعالیت‌های ایران در زمینه موشک‌هابی بالستیک باید محدود شود.» وی در ادامه افزود که باید جلوی رساندن موشک به حوثی‌ها در یمن و حزب‌ا... لبنان نیز گرفته شود.
ريیس جمهوری فرانسه همچنین به استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه و همچنین برای ترور سرگئی اسکریپال، جاسوس سابق روس در بریتانیا اشاره کرد و گفت که مواردی از استفاده از این سلاح ها در دو سال اخیر، روند منع اشاعه تسلیحات شیمیایی را به خطر انداخت.
نخست وزیر انگلیس: ایران باید از اجرای برجام مطمئن باشد
ترزا می در سخنان خود در نشست شورای امنیت که با موضوع صلح و امنیت و منع به‌کارگیری سلاح‌های کشتار جمعی به ریاست ترامپ برگزار شده است با اشاره به اهمیت عزم جهانی جهت جلوگیری از استفاده از این گونه سلاح‌ها اظهار کرد: سرمایه‌گذاری زیادی در سازمان ملل انجام شد تا روش‌های چند جانبه‌ای را برای تحقق این موضوع ایجاد کنیم و این وظیفه جامعه جهانی است که به همکاری‌ها در این زمینه اهمیت دهد.
وی با بیان اینکه در ارتباط با این موضوع وظیفه‌ای بر دوش همه ماست اظهار کرد: در حال حاضر زرادخانه‌های هسته‌ای به شدت کاهش پیدا کرده و مقدار زیادی از سلاح‌های شیمیایی از بین رفته است و این یک موفقیت بزرگ برای ماست ولی باید به فعالیت‌ها در این زمینه ادامه داد. ما نیازمند رهبری در این زمینه هستیم.
ترزا می در ادامه سخنان خود در این ارتباط خطاب به ترامپ گفت: ما نیازمند رهبری کشورهایی چون آمریکا هستیم شما در مورد کره شمالی اقدام مهمی را انجام دادید. دیدارتان با رهبر کره شمالی و تاکیدتان بر راستای آزمایی در این زمینه بسیار مهم بود بي شك تحریم‌ها روی کره شمالی تاثیر گذاشته و بدون فشار آمریکا و شما نمی‌توانستید که به کره‌شمالی بقبولانید که در فعالیت‌های خود تجدید نظر کند. البته ما باید همچنان هوشیاری خود را در این زمینه حفظ و از گسترش سلاح‌های هسته‌ای و شیمیایی جلوگیری کنیم.
ترزا می در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع برجام اشاره کرد و گفت: ما در سال 2015 به برجام رسیدیم و فکر می‌کنیم در روند نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران به بهترین راه حل رسیدیم. جمهوری اسلامی ایران همچنان به برجام پایبند مانده است، به تعهدات خود عمل کرده و اجازه می‌دهد که آژانس بین‌المللی انرژی نظارت لازم را داشته باشد و تست‌های لازم را انجام دهد. ایران باید از اجرای برجام مطمئن باشد تا تلاش‌های خود را در این راستا ادامه دهد. ی همچنین در ادامه صحبت‌های خود در مورد ایران به فعالیت‌های موشکی کشورمان اشاره و ادعا کرد: فعالیت‌های بی‌ثبات کننده ایران در منطقه باعث نگرانی در جامعه جهانی است. سازمان ملل باید نسبت به این گونه رفتارها عکس‌العمل نشان دهد.
وی با انتقاد از برنامه موشکی ایران و آنچه کمک‌های ایران به حزب‌ا... لبنان و حوثی‌ها در یمن خواند و با بیان اینکه این اقدامات نگران کننده است در بخش دیگری از صحبت‌های خود به انتقاد از سوریه پرداخت و گفت: ما دیدیم که رژیم اسد از سلاح‌های شیمیایی علیه غیر نظامیان استفاده کرد. باید جلوی آن را بگیریم. در موارد بسیاری دولت روسیه با اعمال حق وتو جلوی محکوم شدن دولت سوریه در این زمینه را گرفته است.
نخست وزیر انگلستان با تاکید بر اینکه حامیان رژیم بشار اسد باید تضمین بدهند که دیگر سوریه از سلاح‌های شیمیایی علیه بی‌گناهان استفاده نمی‌کند، خاطرنشان کرد: در موقعی که دولت سوریه از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد، انگلیس، آمریکا و فرانسه این اقدام را محکوم کردند و من در اینجا از حمایت‌های آقای ترامپ و مکرون تشکر می‌کنم.
وی با بیان اینکه باید پیام روشنی را به اسد داد که نمی‌تواند از این گونه سلاح‌ها همچنان استفاده کند بدون اینکه با عواقب این کار روبه‌رو شود و ما در صورت لازم در برابر این اقدامات دولت اسد به سرعت عمل خواهیم کرد در بخش دیگری از صحبت‌های خود مدعی شد که روسیه در مواردی قانون عدم اشاعه را زیر پا گذاشته و در این چارچوب لازم است که شورای امنیت اطمینان پیدا کند که روسیه به این قانون و NPT پایبند است. ما از روسیه می‌خواهیم این موضوع را نشان دهد و از دیگر سو باید با کشورهایی که به NPT احترام نمی‌گذارند مقابله کرد.
چین: همه کشورها حق دارند با ایران روابط اقتصادی و تجاری داشته باشند
وانگ یی، وزیر خارجه چین طی سخنانی در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با تاکید بر اینکه حفظ امنیت و صلح در جهان وظیفه اصلی شورای امنیت است، گفت: این مسئولیت تمام اعضا است که با توجه به چالش‌ها به وظایف خود عمل کنند و شورای امنیت چگونه این وظیفه را انجام خواهد داد و نقش خود را ایفا می‌کند.
وی تصریح کرد: شورای امنیت باید منصفانه و عادلانه با این مسائل برخورد کند و اصول و منشور سازمان را بر اساس قواعد بین‌المللی اجرا و بر نقش سازمان ملل در پیشبرد و مباحث روابط بین‌المللی تاکید کند.
وزیر خارجه چین با بیان اینکه شورای امنیت باید به یک راه حل سیاسی برای مدیریت مسائل مختلف برسد، گفت: شورای امنیت بزرگ‌ترین مرجع حل اختلافات از طریق گفت‌وگو و مشورت باید باشد و از صلح و میانجی‌گری برای رسیدن به راه حل‌های سیاسی حفاظت کند و به دنبال ایجاد اتحاد سیاسی باشد.
وانگ یی با اشاره به اینکه اعضای شورای امنیت باید به دنبال مسئولیت خود در جهت رسیدن به اهدافی باشند که شورای امنیت تضمین کند که اهداف خود را دنبال کرده و تقویت می‌کند، گفت: منع گسترش سلاح‌های کشتار جمعی و ابزارهای آن خطر بزرگی برای صلح و امنیت جهانی است و چین در سه زمینه پیشنهادات خود را مطرح می‌کند.
وی تصریح کرد: تقویت نظام منع گسترش سلاح‌های کشتار جمعی شامل هسته‌ای، شیمیایی و میکروبی و دیگر قواعد شورای امنیت می‌تواند مبنای حقوقی قرار گیرد و همه باید از جهان‌شمولی آن حمایت کنند و اجازه داده نشود تا تروریست‌ها به سلاح‌های کشتار جمعی و فناوری آن دست پیدا کنند.وزیر خارجه چین خاطرنشان کرد: باید تدابیری اتخاذ کنیم که این نظام را متعادل اجرا کنیم و هر عضو سازمان ملل هم پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را به صورت کامل اجرا کند. همچنین باید همکاری‌های بین‌المللی را در این زمینه توسعه داده و ظرفیت منع گسترش سلاح‌های کشتار جمعی را تقویت کنیم و کشورهای مختلف مورد حمایت قرار گیرند.
وی ادامه داد: کشورها باید بتوانند همکاری بیشتری را در جهت تقویت ظرفیت‌های‌شان برای منع گسترش سلاح‌های کشتار جمعی انجام دهند و به امنیت برسند.
وزیر خارجه چین خاطرنشان کرد: توافق هسته‌ای با ایران نتیجه یک همکاری نظام بین‌الملل برای رسیدن به صلح و امنیت بود. هیچ توافقی کامل و عالی نیست اما این توافق‌نامه همصدا توسط اعضای شورای امنیت مورد پذیرش قرار گرفت.
وی تاکید کرد: برجام یک توافق معتبر بوده و چین از ایران می‌خواهد که به تعهداتش پایبند بماند و همه کشورها حق دارند روابط تجاری و اقتصادی با ایران را داشته باشند تا بتوانیم این توافق هسته‌ای را به توافقی کارآمد تبدیل کنیم.
وانگ یی در ادامه سخنان خود گفت: دولت چین از تفاهم‌های کره شمالی و آمریکا هم حمایت می‌کند و همچنین تلاش‌هایی که کره شمالی و کره جنوبی انجام دادند هم مورد حمایت است و امیدواریم بتوانیم سازوکاری را برای ایجاد صلح پایدار اتخاذ کنیم.
وزیر خارجه چین تاکید کرد: چین به تعهدات خود و منشور سازمان ملل پایبند است و ما باید با هم کار کنیم و بتوانیم تلاش‌های‌مان برای برقراری صلح و امنیت و عدالت را تقویت کنیم. چین همواره پیرو قاعده عدم دخالت در امور کشورهای دیگر بوده است و در امور کشورها دخالت نکرده و نخواهد کرد و اجازه هم نمی‌دهیم که کسی اتهاماتی را به چین وارد کند.
روسیه: خروج یکجانبه آمریکا از برجام تهدیدی جدی برای نظام منع اشاعه ایجاد می‌کند.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه سخنران بعدی نشست بود. او هم بر حمایت روسیه از برجام تاکید کرد.
او گفت: «خروج یکجانبه آمریکا از برجام تهدیدی جدی برای نظام منع اشاعه ایجاد می‌کند. همان‌طور که خیلی‌ها تایید کردند ایران به تعهداتش ذیل توافق هسته‌ای پایبند بوده است و این چیزی است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آن را تایید کرده است.»
وزیر خارجه روسیه بر تعهد این کشور همراه با چین و اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای تاکید کرد و گفت: «در غیر این صورت، تنش‌ها در منطقه خاورمیانه بیشتر خواهند شد و این می‌تواند باعث ایجاد خطراتی برای ثبات بین‌المللی و نظام منع اشاعه شود».
لاوروف در بخش دیگری از سخنانش ادعاها علیه دولت سوریه درباره حمله شیمیایی را بی‌اساس توصیف کرد و یادآوری کرد دمشق تمامی زرادخانه‌های سلاح‌های شیمیایی‌اش را نابود کرده و تروریست‌ها اکنون مواد سمی در اختیار دارند.
وزیر خارجه روسیه تصریح کرد تروریست‌ها در حال ساخت آزمایشگاه‌های شیمیایی در سوریه با کمک آمریکا و بازیگران دیگر غیر از این کشور هستند.
مورالس: آمریکا علیه یک دولت منتخب در ایران کودتا کرد
اوو مورالس، ريیس جمهوری بولیوی در صحبت‌های خود در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد آمریکا را متهم که به دلیل چشم داشتن به نفت ایران، علیه یک حکومت دموکراتیک در این کشور کودتا کرده و باعث شد تا سال‌ها حکومت استبدادی در ایران حاکم باشد. اشاره وی به کودتای ۲۸ مرداد بر علیه حکومت محمد مصدق بود.
ريیس جمهوری بولیوی افزود که در حال حاضر هم که ایران کنترل منابع خود را در دست دارد ایالات متحده مجددا قصد دارد بر این کشور فشار وارد کند. وی ضمن محکوم کردن خروج آمریکا از برجام گفت: «دولت آمریکا دوباره قوانین بین‌المللی را زیرپا گذاشته و با نادیده گرفتن قوانینی که سازمان ملل تصویب کرده است، نمی‌خواهند دولت‌هایی را که با انتخاب ملت‌های‌شان بر سر کار آمده‌اند، به کار خود ادامه دهند».
مورالس در ادامه از کشورهای چین، آلمان و روسیه خواست تا در برجام باقی بمانند و به پیمان تغییرات اقلیمی پاریس با وجود خروج آمریکا پایبند باشند.
حمایت پرو و ساحل عاج از برجام و ایران
ريیس‌جمهور پرو که سخنران بعدی بود هم به حمایت از توافق هسته‌ای ایران پرداخت.
وی گفت: «ما معتقدیم اعتبار نظام منع اشاعه را باید از طریق پایبندی به برنامه جامع اقدام مشترک حفظ کرد و این برنامه‌ای بود که همین شورای امنیت آن را تایید کرد».
«آلسانه اوتارا»، رییس‌جمهور ساحل عاج نیز بخشی از سخنرانی خود را به حمایت از توافق هسته‌ای اختصاص داد.
نخست‌وزیر هلند نیز با یادآوری اینکه ایران به اجرای توافق هسته‌ای پایبند بوده گفت کشورش تا زمان پایبندی ایران به این توافق به اجرای آن ادامه خواهد داد.