آمارهای دولتی با آشفته بازار کالاهای اساسی همخوانی ندارد؛

«جهان‌صنعت»- افزایش قیمت‌های عجیب و غریب و کاهش قدرت خرید مردم در حالی به وضوح در بازار مشاهده می‌شود که دولتمردان هیچ برنامه‌ای برای کاهش قیمت‌ها ندارند‌. نکته قابل تامل اینکه نه تنها در اظهارنظرهای مسوولان خبری از بیان اوضاع آشفته بازار کالاهای اساسی نیست بلکه هر چند وقت یک بار آمارهایی از سوی دستگاه‌های دولتی منتشر می‌شود که هیچ مطابقتی با وضعیت بازار ندارد‌. از این‌رو روز به روز با افزایش افسارگسیخته قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی، قیمت ضروری‌ترین کالاهای مورد نیاز مردم هم افزایش می‌یابد در حالی که هیچ عزمی از سوی دولتمردان برای کنترل وضعیت بازار مشاهده نمی‌شود‌. تا جایی که به گفته برخی از کارشناسان، مسوولان خودشان را به بی‌راهه می‌زنند و علاقه‌ای به قبول واقعیت‌های بازار ندارند‌. این در حالی است که آمار اعلامی درخصوص شاخص‌های اقتصادی با آنچه مردم در سفره‌هایشان احساس می‌کنند متفاوت است‌. گشت و‌گذاری در بازار نشان می‌دهد که واقعیت چیز دیگری است به طوری که می‌توان گفت این آمارها برای عامه مردم قابل قبول نیست‌.
آمارهای دستچین شده
بر همین اساس رییس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه شفاف‌سازی در اقتصاد یکی از مباحث مهمی است که باید مورد توجه دولت قرار گیرد، به «جهان صنعت» گفت: در اقتصادی که در آن فساد رخنه کرده باشد، نمی‌توان سرمایه‌گذاری انجام داد یا برنامه‌های توسعه‌ای را پیاده‌سازی کرد‌.
مهدی پورقاضی اظهار کرد: در شرایط فعلی باید همه دستگاه‌ها و سازمان‌ها شفافیت را سرلوحه کار خود قرار دهند تا موجبات بی‌اعتمادی مردم را فراهم نکنند‌. این در حالی است که در حال حاضر با وجود اینکه تورم حدود 50 درصدی در زندگی مردم احساس می‌شود اما همچنان بانک مرکزی میزان تورم را حدود 10 درصد اعلام می‌کند‌. به گفته این فعال بخش خصوصی، ارائه آمارهای دستچین شده توسط دستگاه‌ها نشان می‌دهد که آمارهای اعلام شده از سوی دولت دستکاری شده است‌.


وی همچنین با انتقاد از سیاست‌های اخیر دولت افزود: در حال حاضر به اسم مردم و اشتغال تصمیماتی گرفته می‌شود که با علم اقتصاد جور در نمی‌آید‌. از این رو تنها به ظاهر سنگ امنیت، اشتغال، تولید و آرامش مردم به سینه زده می‌شود اما در نهایت تصمیماتی گرفته می‌شود که بر خلاف اقتصاد آزاد است‌.
پورقاضی با تاکید بر اینکه برای ایجاد محیط باثبات کلان اقتصادی، باید از تصمیمات غافلگیرانه، نپخته و نسنجیده خودداری شود، گفت: در شرایط فعلی همه فعالان اقتصادی و مردم در نگرانی به سر می‌برند و نسبت به این موضوع واهمه دارند که شاید به زودی تغییرات پیش‌بینی نشده خلاف منافع ملی اتفاق بیفتد‌.
وی با بیان اینکه طی ماه‌های اخیر شاهد این بودیم که یک شبه بخشنامه‌ها و قوانین جدیدی ابلاغ شد، اظهار کرد: همانطور که در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا تنها یک نرخ برای ارز وجود دارد، در ایران نیز باید ارز بدون تاخیر تک‌نرخی شود اما در این راستا باید از سرکوب قیمت ارز در سامانه نیما و بازار ثانویه خودداری شده و اجازه داده شود که نرخ ارز در سامانه نیما به نرخ آزاد ارز نزدیک شود‌. در این میان ضرورت دارد که بانک مرکزی به بازار عرضه و تقاضا احترام بگذارد و در آن دخالت نکند‌. در غیر این صورت، با وجود نقدینگی موجود در بازار، به تورم‌های بالا می‌رسیم که تاثیر مستقیم بر قدرت خرید مردم خواهد داشت‌.
آمار اعلامی، قابل قبول نیست
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در ادامه با بیان اینکه آمار اعلامی درخصوص شاخص‌های اقتصادی با آنچه مردم در سفره‌هایشان احساس می‌کنند متفاوت است، گفت: این آمار اعلامی برای عامه مردم قابل قبول نیست‌.
ناصر موسوی‌لارگانی اظهار کرد: شرایط معیشتی و اقتصادی مردم شرایط دشواری است و علی‌رغم اینکه ما در برخی کالاها تورم بالایی را شاهد هستیم هنوز هم نرخ تورم اعلامی، نرخ دیگری است‌. در حالی که همان زمانی که تورم کاهش یافته بود هم نرخ تورم آن چیزی نبود که اعلام می‌شد‌.
وی اضافه کرد: اکثر مردم به آنچه در سفره‌هایشان است نگاه می‌کنند که قیمتش با قبل اصلا قابل مقایسه نیست‌. به عنوان مثال یک قلم رب گوجه‌فرنگی افزایش بالایی پیدا کرده است و قیمت گوجه‌فرنگی هم نسبت به یک ماه قبل افزایش چشمگیری داشته است‌. بنابراین به کسی که تنها می‌توانسته دو تخم‌مرغ بگیرد و با یک گوجه املت درست کند نمی‌شود گفت تورم 12 درصد است‌.
دولت جلوی نوسانات قیمت را بگیرد
موسوی‌لارگانی ادامه داد: به نظرم نرخ اعلامی تورم اشتباه است و آمارهایی که ارائه می‌شود باید اصلاح شود‌. در حال حاضر میانگین قیمت 350 قلم کالا محاسبه و نرخ تورم بر اساس آن تعیین می‌شود‌. در حالی که اغلب مردم در تمام عمرشان با این 350 قلم سروکاری ندارند و نمی‌توانند به آن فکر کنند‌.
موسوی‌لارگانی اضافه کرد: در حال حاضر آمار بیکاری 12 درصد عنوان می‌شود اما واقعیت این نیست‌. می‌گویند کسی که هفته‌ای یک ساعت مشغول به کار است شاغل محسوب می‌شود اما آیا یک کارگر ساختمانی روزمزد می‌تواند با یک ساعت کار در هفته معیشتش را بگذراند‌. بنابراین به نظر می‌رسد آمارها بر اساس شاخص‌هایی است که برای عامه مردم قابل قبول نیست‌.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: یک سری گرانی‌ها و مشکلات به سوءمدیریت‌ها برمی‌گردد و ربطی به خارج از کشور ندارد‌. این در حالی است که هنوز تشدید تحریم‌ها اتفاق نیفتاده است لذا امیدواریم دولت تدبیری کند تا جلوی این نوسانات گرفته شود‌.
گرانی به روایت بانک مرکزی
در حالی که کارشناسان بر این عقیده هستند که خیلی نمی‌توان به آمارهای دولتی در مورد وضعیت بازار اطمینان کرد اما حتی گزارش‌های بانک مرکزی در مورد قیمت خُرده‌فروشی مواد خوراکی نیز نشان می‌دهد که طی هفته‌های اخیر، قیمت بسیاری از کالاهای اساسی مردم نسبت به هفته‌های گذشته و سال قبل با افزایش روبه‌رو شده است‌. بر این اساس طبق اعلام بانک مرکزی، قیمت خُرده‌فروشی لبنیات در هفته منتهی به سی‌ام شهریورماه نسبت به هفته مشابه سال قبل 39 درصد، تخم‌مرغ 7/69 درصد، برنج 2/14 درصد، حبوب 6/4 درصد، میوه‌های تازه 2/63 درصد، سبزی‌های تازه 4/44 درصد، گوشت قرمز 46 درصد، مرغ 6/21 درصد، قند و شکر 1/30 درصد، چای 2/23 درصد و روغن نباتی 7/14 درصد افزایش قیمت داشته است‌. همچنین در این هفته قیمت 7 گروه نسبت به هفته قبل از آن افزایش و قیمت 3 گروه دیگر نیز کاهش داشته است‌.
بر این اساس در هفته منتهی به سی‌ام شهریورماه نرخ لبنیات 4/0 درصد، برنج 4/1 درصد، حبوب 3/0 درصد، سبزی‌های تازه 8/4 درصد، قند و شکر 4/0 درصد، چای 4/0 درصد و روغن نباتی 3/3 درصد نسبت به هفته قبل از آن افزایش و نرخ میوه‌های تازه 4/0 درصد، گوشت قرمز 6/0 درصد و مرغ 3/6 درصد کاهش یافت‌. این در حالی است که قیمت تخم‌مرغ نیز ثابت ماند‌.
گوشت ارزان نشد!
این آمارها در حالی است که شواهد بازار نشان می‌دهد که طی ماه‌های اخیر بیشتر کالاهای اساسی از قبیل گوشت، مرغ، برنج تا شیر، میوه و تره‌بار و ‌. ‌. ‌. با افزایش قیمت بی‌سابقه‌ای روبه‌رو شده که در اظهارنظرهای مسوولان چندان اشاره‌ای به آن نمی‌شود‌.
بر این اساس در حالی که به نظر می‌رسید با پایان دهه اول محرم، قیمت گوشت تا حدی پایین بیاید اما شواهد حاکی از آن است که کاهش تقاضا هم تاثیری در قیمت‌ها نداشته و گوشت گوساله همچنان از گوشت گوسفندی گران‌تر است‌. از این رو در حال حاضر مسوولان بر این عقیده هستند که هر کیلوگرم گوشت گوساله ۶۵ تا ۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و قیمت آن از قیمت گوشت گوسفندی هم پیشی گرفته است‌. در حالی که گشت و‌گذاری در مناطق مختلف سطح شهر نشان می‌دهد هر کیلو گوشت با قیمتی بیش از 80 هزار تومان عرضه می‌شود و چندان خبری هم از واردات گوشت یخی برای تنظیم بازار نیست‌.
در رابطه با بازار برنج نیز در حالی که این روزها بخش عمده برنج پس از برداشت به خاطر نیاز جدی کشاورزان به نقدینگی از دست آنان خارج شده، زمزمه ضرورت افزایش قیمت این محصول به بهانه «گرانی همه کالاها» هر روز بلندتر می‌شود‌.
مرغ ۲۰۰۰ تومان گران شد
در این میان با توجه به اینکه مرغداران ناگهان عرضه مرغ را به بازار متوقف کردند، قیمت این کالا با افزایش ۲۰۰۰ تومانی مواجه شده و به کیلویی۱۰ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده است‌. در حالی که تا چندی پیش شاهد این بودیم که هر کیلو از این کالا با قیمتی حدود 12 هزار تومان هم به فروش می‌رسید‌. بر همین اساس رییس اتحادیه پرنده و ماهی از افزایش ۲۰۰۰ تومانی قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: دلیل افزایش قیمت آن است که مرغداران به ناگهان عرضه مرغ را به بازار متوقف کردند‌.
مهدی یوسف‌خانی با بیان اینکه قیمت این کالا در مراکز خرده‌فروشی به کیلویی ۱۰ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده است، گفت: مرغداران به ناگهان عرضه مرغ را به بازار متوقف کردند، چراکه به کاهش قیمت اعتراض داشتند و معتقد بودند این روند موجب زیان آنها می‌شود‌.
یوسف‌خانی درباره وضعیت قیمت این کالا طی روزهای آینده گفت: احتمال دارد قیمت بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان گران شود ولی شاید هم در همین محدوده باقی بماند‌.
یوسف‌خانی همچنین قیمت هرکیلوگرم مرغ گرم را در عمده‌فروشی جلوی در کشتارگاه۹۸۰۰ تومان، توزیع درب واحدهای صنفی را ۱۰هزار تومان و خرده‌فروشی مرغ شمال را ۱۰۴۰۰ تومان اعلام کرد‌. وی ادامه داد: همچنین قیمت عمده مرغ کشتار شمال در میدان بهمن ۹۴۰۰ تومان، سینه با کتف ۱۸ هزار تومان، سینه بدون کتف ۱۹ هزار تومان و فیله ۲۰ هزار تومان است‌. یوسف‌خانی افزود: همکاران ما باید بدانند قیمت‌های اعلامی فوق نرخ استعلامی بوده و آنها می‌توانند با توجه به فاکتور خرید رسمی و با احتساب ۱۰ درصد سود اقدام به فروش کنند‌.
گرانی گوشت و مرغ در حالی است که به گفته رییس هیات‌مدیره اتحادیه مرغ تخمگذار استان تهران، با توجه به آغاز سال تحصیلی و افزایش تقاضا برای خرید تخم‌مرغ، پیش‌بینی می‌شود قیمت این محصول طی روزهای آینده بین ۵ تا ۶ درصد افزایش یابد‌. ناصر نبی‌پور در این خصوص گفت: تولید هیچ مشکلی ندارد و روال عادی خودش را طی می‌کند اما افزایش تقاضا در افزایش قیمت هم تاثیرگذار خواهد بود‌.
افزایش قیمت 55 درصدی قزل‌آلا
از طرفی نگاهی به بازار ماهی نشان می‌دهد که قیمت ماهی قزل‌آلا نسبت به مدت مشابه سال قبل 50 تا 55 درصد افزایش داشته است‌. در همین رابطه مدیرعامل اتحادیه ماهیان سردآبی گفت: با توجه به آنکه اکثر نهاده‌های بخش آبزیان با ارز آزاد وارد می‌شود، از این رو قیمت قزل‌آلا به سبب افزایش نرخ نهاده‌ها دستخوش تغییر و تحولاتی در بازار شد‌. از این رو با توجه به نوسان نرخ نهاده‌ها، قیمت قزل‌آلا نسبت به مدت مشابه سال قبل 50 تا 55 درصد در بازار افزایش یافت‌. آرش نبی‌زاده با اشاره به اینکه قیمت ماهی تابع عرضه و تقاضاست، افزود: با توجه به آغاز فصل صید و ورود ماهی‌های دریایی به بازار پیش‌بینی می‌شود که قیمت قزل ‌آلاکاهش یابد‌.
نبی‌زاده نرخ هر کیلو قزل‌آلا سر مزرعه را 16 هزار تومان اعلام کرد و گفت: با احتساب هزینه‌های حمل و سود مغازه‌دار هر کیلو قزل‌آلا با نرخ 24 تا 25 هزارتومان در خرده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود‌. مدیرعامل اتحادیه ماهیان سردآبی درباره آخرین وضعیت تولید قزل‌آلا بیان کرد: با توجه به خشکسالی و محدودیت تامین خوراک نهاده‌ها، تولید همانند میزان سال گذشته 120 تا 130 هزارتن خواهد بود‌.
گرانی خودسرانه شیر
بازار لبنیات نیز همانند روزهای دیگر سال تعریفی ندارد به طوری که قیمت شیر و برخی دیگر از محصولات لبنی به طور خودسرانه افزایش یافته است‌. بر این اساس در حالی که به دنبال معافیت کره وارداتی از پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز، مسوولان از ثبات قیمت این محصول خبر می‌دهند اما به گفته آنها، قیمت شیر در بازار افزایش داشته است‌. در همین رابطه علی رجبی رییس اتحادیه فروشندگان لبنیات تهران گفت: قیمت هر بطری شیر از سوی برخی برندهای لبنی افزایش محسوسی داشته به طوری که در حال حاضر حدود سه هزار و ۷۰۰ تا بیش از چهار هزار تومان هم فروخته می‌شود‌.
رب 16 هزار تومان شد
علاوه بر آنچه گفته شد، نگاهی به بازار میوه و تره‌بار نیز نشان می‌دهد که حتی پیش پا افتاده‌ترین کالاهای مورد نیاز سفره مردم همچون گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی نیز با گرانی قابل توجهی روبه‌رو شده به طوری که قیمت هر کیلو گوجه‌فرنگی در برخی مناطق سطح شهر به حدود کیلویی 9 هزار تومان رسیده و هر قوطی رب نیز ۱۶ هزار تومان فروخته می‌شود‌. این بار در حالی شاهد افزایش یکباره قیمت گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی در بازار هستیم که صادرات این دو تحت تاثیر نوسان نرخ ارز به آن سوی مرزها افزایش یافته است چرا که افزایش چشمگیر قیمت دلار این جذابیت را برای صادرکنندگان ایجاد کرده تا به هر قیمتی محصولات کشاورزی پرطرفدار را صادر کنند‌.
این درحالی است که در سال‌های قبل به حدی گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی روی دست کشاورزان باقی می‌ماند که در برخی موارد به سبب عدم صرفه اقتصادی و مازاد تولید در بازار، سر مزرعه رها و یا امحا می‌شدند‌. بنابراین هرازگاهی نوسان قیمت محصولات کشاورزی نظیر گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی در بازار تکرار می‌شود که این امر نشان می‌دهد مسوولان دولتی آن طور که باید و شاید قادر به برقراری تعادل و تنظیم بازار داخل نیستند‌.
بر همین اساس رییس اتحادیه میوه و سبزی تهران گفت: در روزهای اخیر عوامل متعددی نظیر اعتصاب کامیون‌داران و افزایش صادرات منجر به نوسان نامعقول قیمت گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی شده است‌. اسدالله کارگر اظهار کرد: در روزهای اخیر قیمت گوجه‌فرنگی به سبب فعالیت کارخانه‌های رب و افزایش صادرات محصول با نوسانات چشمگیری در بازار روبه‌رو شده است‌.
به گفته وی، اعتصاب کامیون‌داران در روزهای اخیر باعث شد بار به کندی به میدان مرکزی میوه و تره‌بار برسد که این امر در افزایش نامعقول قیمت سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی بی تاثیر نبوده است‌. کارگر نرخ هر کیلو گوجه‌فرنگی گلخانه را سه تا شش هزار و 500، گوجه‌فرنگی نو را سه تا پنج هزار و سیب‌زمینی را دو تا سه هزارتومان اعلام کرد‌.
انبه کیلویی 20 هزار تومان
رییس اتحادیه میوه و سبزی همچنین قیمت هر کیلو انبه را 12 تا 20 هزار تومان اعلام کرد و گفت: نرخ هر کیلو انجیر زرد 6 تا 15 هزار، انجیر سیاه سه تا هفت هزار، انگور بی‌دانه زرد 4 تا 8 هزار، انگور مهری 3 تا 5 هزار، آلو شابلون 5 تا 9 هزار، توت‌فرنگی 7 تا 17 هزار، پسته تازه 40 تا 60 هزار، زغال اخته 6 تا 16 هزار، سیب گلاب 3 تا 8 هزار، سیب لبنیاتی زرد 4 تا 9 هزار، سیب لبنانی قرمز 3 تا 8 هزار و خیار گلخانه 800 تا یک هزار تومان است‌.
وی ادامه داد: هم‌اکنون هر کیلو شلیل شبرنگ با نرخ چهار تا 9 هزار، گلابی بیروتی 6 تا 17 هزار، گلابی شاه‌میوه 7 تا 18 هزار، هلو انجیری 4 تا 9 هزار، هلو زعفرانی 5 تا 10 هزار، موز 7 تا 9 هزار و 500، خربزه 700 تا دو هزار و 500، طالبی یک هزار تا سه هزار و 500، هندوانه 400 تا یک هزار و 100، نارنگی تخم ژاپنی 3 تا هفت هزار و لیموشیرین سه تا پنج هزار تومان در میدان عرضه می‌شود‌.
افزایش صددرصدی قیمت آجیل و خشکبار
از طرفی در حال حاضر بازار خشکبار و آجیل با افزایش قیمت 100 درصدی مواجه شده که به دنبال آن، فروش در این حوزه نیز به یک پنجم رسیده است‌. در همین خصوص رییس اتحادیه خشکبار و آجیل گفت: برخی دلالان وارد این کار شده‌اند و باعث شدند خرده‌فروش‌ها نتوانند جنس تهیه کنند‌. از این رو بازار خشکبار و آجیل در ابتدای فصل برداشت محصول دچار رکود شده و ما نسبت به سال گذشته یک‌پنجم فروش داشته‌ایم‌. مصطفی احمدی با اشاره به اینکه قیمت‌ها در برخی محصولات 100 درصد افزایش یافته، افزود: قیمت محصولات بسیار بالا رفته و مردم قدرت خرید این محصولات را ندارند‌.