روزنامه آرمان امروز
1397/07/04
ترامپ: یا با ما یا علیه ما
سخنرانی دونالد ترامپ غافلگیرکننده نبود و جمع بندی ترامپ و جناح فکری و تندروی پشت سر او درباره جهان محسوب میشود. این شاید از یک طرف نگران کننده باشد ولی از طرف دیگر تکلیف جهان را با دونالد ترامپ بسیار روشن کرد. ترامپ در این سخنرانی خیلی با وضوح استراتژی جدید آمریکا مبنی بر کنار گذاشتن نقش بین‌المللی آمریکا و روی آوردن به دکترین مونرو را بیان کرد. دکترین مونرو تا سال 1942 بر آمریکا حکمفرما بود و آمریکا را از اینکه از قاره آمریکا پا را فراتر بگذارد، برحذر می‌داشت. آنچه رهبران آمریکا از زمان جنگ دوم جهانی تا به امروز بافته بودند، توسط دونالد ترامپ به باد داده شد. دونالد ترامپ از استراتژی بین‌المللی شدن و جهانی شدن عدول کرد و به سیاست محکوم شده قبلی یعنی پروتکشنیزم یا حمایت‌گرایی روی آورد. اکنون جهان می‌داند که با ترامپ و آمریکای جدید چگونه باید برخورد کند. اما سوال اساسی این است که آیا سیاست‌ها یا استراتژی دونالد ترامپ واقعا استراتژی جدید و ماندنی آمریکاست یا اینکه با رفتن ترامپ افول خواهد کرد؟ ترامپ همه جهان را مورد خطاب و عتاب قرار داد و از زبان یک ناخدا و فرمانده جهان با همه اعم از دوست و دشمن صحبت کرد. با آلمان به شکلی انتقادی و تحقیرآمیز صحبت کرد که انرژی این کشور وابسته به روسیه شده و از لهستان به جهت حمایت از آمریکا تقدیر و تحسین کرد. شاید سخنرانی ترامپ درباره ایران، واکنشی به مصوبات گروه 1+4 بود که در آن برخلاف انتظار آمریکا، کشورهای اروپایی و روسیه و چین رسما راه مقابله با نظرات آمریکا نسبت به توافق هسته‌ای با ایران را هموار کردند. آمریکا که قبلا تهدید کرده بود از طریق سوئیفت، مراودات بانکی و مالی ایران را متوقف می‌کند، در جلسه 1+4 آلترناتیو آن معرفی و همه هم‌داستان شدند برای مقابله با تحریم‌های ترامپ، این ساختار جدید را مورد حمایت قرار دهند تا ایران برای فروش نفت و صادرات کالاهایش با مشکلات کمتری مواجه شود. از سوی دیگر دونالد ترامپ به سازمان‌هایی نظیر شورای حقوق بشر، دیوان بین‌المللی دادگستری، سازمان جهانی تجارت و اوپک حمله و آنها را تهدید کرد که چنانچه در راستای منویات دونالد ترامپ عمل نکنند، بودجه‌های آنان را قطع و یا آنها را از طریق تحریم‌ها تحت تعقیب قرار خواهد داد. در این رابطه از اوپک خواست کرد که قیمت نفت را کاهش دهد و عربستان را در این‌باره مسئول قرار داد که با افزایش تولید و کاهش قیمت، نظر آمریکا را تامین کند. همچنین یادآوری کرد که کشورهای عربی خلیج فارس، هزینه هر نوع جنگ و بی‌ثبات کردن کشورهایی نظیر ایران را در خاورمیانه پرداخت کرده و پرداخت خواهند کرد. گرچه شورای امنیت شب گذشته عملیات تروریستی اهواز را محکوم و آن را با لفظ تروریستی توصیف کرد، به ترتیبی که آمریکا هم نتوانست در مورد تروریستی بودن این عملیات به خود تردید راه دهد، ولیکن در این سخنرانی به نوعی دیگر نقش غیرمستقیم کشورهای منطقه را در بی‌ثبات کردن ایران خاطرنشان کرد. دونالد ترامپ شدیدترین حملات سخنرانی خود را متوجه رهبران ایران نمود و آنان را به انجام جنایت و کشتار در منطقه متهم کرد. او به شکلی مزورانه اعلام حمایت از مردم ایران نمود. در حالی که هرگونه اعمال تحریم و مانع‌تراشی برای صادرات نفت ایران و یا سایر کالاهای ایرانی، مستقیما مردم ایران را هدف قرار می‌دهد. ترامپ سعی کرد خود را پشت جملاتی به ظاهر زیبا در حمایت از مردم ایران پنهان کرده ولیکن علیه حاکمیت ایران سخنرانی کند. در همان حال جملات خود را فراموش کرد و از جهان خواست به حاکمیت همه کشورها احترام بگذارند که در آنجا مقصودش حاکمیت ملی آمریکا بود. ولیکن حاکمیت همه کشورها به طور یکسان در سازمان ملل متحد مورد احترام است و ایران و آمریکا ندارد. گرچه این اولین بار نیست که دونالد ترامپ و دولتمردانش این الفاظ را در مورد ایران به کار می‌برند، ولیکن مرزبندی بین ایران و آمریکا با این سخنرانی، پررنگ‌تر شد و عاقبت آن نگران کننده است. اکنون سیاست‌های جدید جهانی می‌طلبد تا دونالد ترامپ به عنوان یک زنگی مست نه فقط برای ایران بلکه برای کل جهان، مهار شود. مجموعه سخنرانی دونالد ترامپ حاکی از این بود که به گفته خودش هرکس با ما نباشد، یعنی علیه ماست و ما او را هدف قرار می‌دهیم.* استاد دانشگاه- حقوق بین‌الملل
