روحانی: ترامپ جبران کند

نامه 53 مقام پیشین ‌امریکا به ترامپ
به برجام بازگرد

گردهمایی سیاسی سالانه جهان از روز گذشته (دوشنبه) با برگزاری نشست صلح نلسون ماندلا، رئیس جمهوری فقید آفریقای جنوبی در سازمان ملل متحد آغاز شد. حسن روحانی، رئیس ‌جمهوری ایران که در رأس هیأت بلندپایه دیپلماتیک روز گذشته وارد نیویورک شد، در بدو ورود به این شهر با اشاره به بدعهدی دولت امریکا در چارچوب برجام تأکید کرد که هدف اصلی او از رایزنی‌های دیپلماتیک در سازمان ملل بهره‌گیری از فرصت جاری برای تبیین تخلفات و نقض مقررات بین‌المللی این کشور است. رئیس جمهوری ایران امشب (سوم مهر) در مجمع عمومی سازمان ملل برای ششمین بار در دوره ریاست جمهوری‌اش سخنرانی می‌کند.


روحانی روز گذشته در یکی از نخستین برنامه‌های خود در نشست با مدیران رسانه‌ای امریکا حضور یافت. بنا به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، رئیس جمهوری در جریان این نشست درباره دیدار احتمالی با رئیس جمهوری امریکا و مقایسه این دیدار با ملاقات رهبران کره شمالی و امریکا گفت: «تشبیه این دو مسأله خیلی دقیق نیست. از سال گذشته تاکنون رئیس جمهوری امریکا از یک توافق بسیار مهم بدون هیچ دلیل خارج شده و مردم ایران را تحریم و تهدید کرده است و این اقدامات به‌سادگی قابل چشم پوشی نیست. کره شمالی با ماجرای ایران کاملاً متفاوت است.» روحانی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا تمایل دارید تحت هر شرایطی با ترامپ دیدار کنید، گفت: «دیدار خود به تنهایی موضوعیت ندارد، چرا که دیدار زمانی انجام می‌شود که ما امید داریم اختلافات کمتر شده و به نکات مثبتی دست خواهیم یافت. اما امروز نسبت به رفتار رئیس جمهوری امریکا هیچ امیدی نداریم و هیچ خاصیت و اثری در این کار نمی‌بینیم. اما اگر روزی ببینیم امریکا صادقانه به دنبال بازسازی روابط است، آن زمان تصمیم خواهیم گرفت و فضای تازه‌ای خواهیم داشت.»
روحانی اظهار داشت: «جمهوری اسلامی ایران نسبت به تعهدات خود به توافق پایبند بود و این توافق را اجرایی و عملیاتی کرد و اگر روند معمولی در حکومت پیش می‌رفت و فرد دیگری رئیس جمهوری امریکا بود و دولت امریکا نسبت به توافق احترام می‌گذاشت، شاهد این شرایط نبودیم.» رئیس جمهوری تأکید کرد: «امروز موضوع اعتماد ایران به امریکا مطرح نیست، بلکه مسأله، اعتماد دنیا به امریکا و احترام امریکا به مقررات بین‌المللی است.»
 چند اقدام نادرست ترامپ
رئیس جمهوری در ادامه با اشاره به عهدشکنی امریکا در چارچوب برجام، گفت: «ترامپ در حقیقت چند اقدام بسیار نادرست را علیه ایران و ملت ایران انجام داده است. او بی دلیل از توافق برجام خارج شده، ملت ایران را بدون هیچ دلیلی تحریم و تهدید و در امور داخلی ما دخالت کرده است. قبل از هر بحثی این اقدامات نادرست باید جبران شود.» او در پاسخ این پرسش که اگر اروپایی‌ها هم در موضوع برجام به امریکا بپیوندند ایران چه اقدامی انجام خواهد داد، گفت: «ایران تاکنون به تعهدات خود به برجام پایبند بوده و اگر 5 کشور به تعهدات‌شان پایبند باشند، می‌توانیم آن را حفظ کنیم و اما اگر شرایط دیگری پیش بیاید، به طور طبیعی ما هم در آن شرایط تصمیم خود را اتخاذ می‌کنیم.»
روحانی توافق 7 کشور را در موضوع پیچیده و رسیدن به توافق مهم را بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: «این روند می‌توانست ادامه پیدا کند و اقدام ترامپ در حقیقت ارتجاع و بازگشت به گذشته بود و حرکت‌های مثبت میان دو کشور را متوقف و نوعی کینه‌توزی جدید را آغاز کرد که به نفع امریکا هم نخواهد بود. به گونه‌ای که اگر این اقدامات ترامپ نبود، امروز شرکت‌های امریکایی از جمله بوئینگ با ایران رابطه داشت و این به ضرر امریکا نبود.» رئیس جمهوری افزود: «روندی که دنبال می‌کردیم در حقیقت سیاست برد – برد بود و اقدامات ترامپ کاملاً در راستای سیاست باخت باخت است که به ضرر امریکا، ما و حتی کشورهای اروپایی است و به گونه‌ای است که خروج امریکا از برجام را جز چند کشور معدود هیچ کشوری تأیید نمی‌کند.»
 اثرات تحریم‌ها روی مردم ایران
روحانی در پاسخ به پرسشی درباره اثرات تحریم‌ها بر روی مردم ایران و احساس آنها در قبال امریکا گفت: «می‌توانید براحتی ترسیم کنید اگر کشوری نسبت به امریکا تحریمی اعمال کند که در زندگی روزمره شما و امنیت پروازها اثر بگذارد و دسترسی شما به دارو و نیازهای اولیه شما را تحت تأثیر قرار دهد، نسبت به کشور تحریم کننده چه احساسی دارید؟»
رئیس جمهوری افزود: «ما تحریم امریکا را غیرقانونی و ظالمانه علیه ملت ایران می‌دانیم و این تحریم بر قضاوت مردم ایران نسبت به دولت امریکا تأثیرگذار است و بی دلیل نیست که در تظاهرات میلیونی، شعارهای مردم علیه امریکا تندتر از هر زمان دیگری شده است. مسئولیت انسانی و تاریخی برعهده امریکا است که از برجام خارج شده و قطعنامه 2231 شورای امنیت را زیر پا گذاشته است.» روحانی در پاسخ سؤالی درباره وضعیت اقتصادی کشور و خروج برخی شرکت‌های خارجی سرمایه‌گذار از ایران گفت: «اقدامات امریکا تنها به زیان مردم ایران نیست بلکه به زیان شرکت‌های بین‌المللی نیز بوده است. توتال خوشحال نیست که از ایران خارج شده بلکه مجبور به این کار شده است و تحت فشار گذاشتن دیگر شرکت‌ها از سوی امریکا، غیرقانونی است. البته این تحریم‌ها در کنار زیان‌هایی که داشته، در حوزه‌هایی باعث افزایش تولید و صادرات شده است.»
رئیس جمهوری با اشاره به تلاش‌های امریکا برای محروم کردن ایران از فروش نفت اظهار داشت: «هدفی که امریکایی‌ها ترسیم کرده‌اند که ایران را از فروش نفت محروم کنند، نه تنها عملی نیست بلکه بسیار خطرناک خواهد بود و امیدوارم بتوانیم در چارچوب مقررات بین‌المللی به تجارت با کشورهای دوست ادامه دهیم.»
 تأسف روحانی از تروریستی نخواندن حادثه اهواز
رئیس جمهوری ایران همچنین به واقعه تروریستی چند روز گذشته در کشورمان اشاره کرد و گفت:«در اهواز یک جنایت بزرگ تروریستی انجام شد و متأسفم که برخی کشورها از عبارت حمله تروریستی امتناع می‌کنند و این بدان معنا است که نمی‌خواهند همه یکسان با همه تروریست‌ها در دنیا مبارزه کنیم.» رئیس جمهوری افزود: «در همان ساعت اولیه یک گروه تروریستی وابسته به بیگانگان مسئولیت این جنایت را برعهده گرفته و ما همان گروه را مسئول می‌دانیم و شواهد نیز تاکنون همین موضوع را تأیید می‌کند و البته بررسی‌های ما در ابتدای راه است. افراد مظنون دستگیر شده و بازجویی‌ها ادامه می‌یابد تا دقیقاً معلوم شود چه افراد و با چه وابستگی‌هایی این عملیات را انجام داده‌اند.»
روحانی  افزود:«یکی از مقام‌های امریکا در روزهای اخیر و در پی حادثه تروریستی اهواز حرف تکان دهنده‌ای زده و ضمن حمایت از ترور و تروریست‌ها، دولت ایران را مسئول این ترور دانسته است! اگر ما این حرف را راجع به عاملان عملیات تروریستی 11 سپتامبر بزنیم، مردم امریکا چگونه قضاوت خواهند کرد؟ اگر این طور باشد، آیا می‌توان گفت هر اقدام تروریستی که در کشورهای اروپایی و سایر کشورها روی می‌دهد، مسئولیتش با دولت‌هایی است که کشورشان قربانی تروریسم شده‌اند؟»
 اصل حرکت‌های اعتراضی را
مثبت می‌دانیم
رئیس جمهوری درباره حقوق زنان در ایران از جمله درباره انتخاب نوع پوشش گفت: «امروز شرایط زنان در ایران از لحاظ گوناگون از جمله فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی و علمی به مراتب از گذشته و سال‌های قبل بهتر شده است و میزان دانشجویان، اساتید و تعداد مدیران، گواه این موضوع است به گونه‌ای که در سال‌های گذشته 176 مدیریت مهم در اختیار بانوان در کشور قرار گرفته است.» رئیس جمهوری با بیان اینکه در زمینه اشتغال نیز در برخی مواقع اشتغال زنان از مردان بیشتر بوده و شرایط برای فعالیت و مدیریت آنها بهتر شده است، گفت: «البته حضور در عرصه‌های اجتماعی و پوشش افراد چه زن و چه مرد بر همه کشورها براساس مقررات آن کشور است و آنچه که در قانون ما وجود دارد، باید محترم شمرده شود، اینکه عده‌ای با قانون موافق نباشند، ایرادی ندارد اما نقض علنی قانون به هیچ عنوان پذیرفته نیست.» روحانی در پاسخ به سؤالی درباره برخی اعتراض‌ها در ایران، گفت: «اینکه در جامعه‌ای عده‌ای برای اینکه احساس می‌کنند به حقوق‌شان تعرضی صورت گرفته، احقاق حق کنند، بسیار خوب است و می‌تواند برای آینده حتی بازدارنده باشد تا همه بدانند باید نسبت به قوانین و عرف مربوط پایبند باشند.» رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: «ما اصل این حرکت را مثبت می‌دانیم و باید فضا را به گونه‌ای به وجود بیاوریم که هرکس حقش پایمال شده، بتواند آن را بازستاند.»
رئیس جمهوری در ادامه برنامه های روز گذشته خود با خانم کریستین لاگارد، رئیس صندوق بین المللی پول و همچنین میگل دیاز کانل برمودز، رئیس جمهوری کوبا در هتل محل اقامت خود دیدار و گفت و گو کرد.
 رایزنی‌های وزرای خارجه ایران و 1+4
وزیر امور خارجه ایران هم در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در هتل میلینیوم نیویورک با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه درباره برجام دیدار و گفت‌وگو کرد. موگرینی  در دیدار ظریف برادامه حمایت اروپا از برجام تأکید کرد و گفت راه حل‌های عملیاتی اروپا برای تأمین خواسته‌های ایران در حال تدوین نهایی است و بزودی اجرایی خواهد شد.
نشست جاری مجمع عمومی سازمان ملل همچنین فراهم کننده فرصتی بود تا وزرای خارجه ایران و 1+4 بامداد سه‌شنبه به وقت تهران (ساعت 20 به وقت محلی) در مقر سازمان ملل نشست برگزار کنند. نشستی که محور اصلی آن به موضوع یافتن راهکارهای حفظ برجام و تأمین منافع اقتصادی تهران در چارچوب این توافق با وجود کارشکنی‌های امریکا اختصاص داشت.این نشست که یک روز قبل از سخنرانی رسمی رئیس جمهوری امریکا در مجمع عمومی سازمان ملل برگزار می‌شود در حالی است که کشورهای اروپایی و روسیه و چین بر حمایت از ادامه اجرای برجام تأکید داشته و گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز پایبندی ایران به برجام را تأیید کرده است. در همین حال ترزا می، نخست وزیر انگلیس در گفت‌وگو با یک رسانه امریکایی به صراحت گفت که ایران به تعهدهای خود در توافق هسته‌ای سال 2015 پایبند باقی مانده است.
یک روز بعد از این نشست، مایک پمپئو، وزیرخارجه و جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ در کنفرانسی که امروز در سازمان ملل به ابتکار گروه «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» برگزار می‌شود، سخنرانی خواهند کرد. وزرای خارجه عربستان و امارات، رقبای منطقه‌ای ایران هم در این کنفرانس صحبت خواهند کرد. پیش از این، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در گفت‌وگو با فاکس نیوز، با تأکید بر اینکه برجام بدترین توافق دیپلماتیک تاریخ امریکا بوده، گفته که «تحریم‌ها و فشارها علیه ایران تا زمان تغییر رفتار این کشور ادامه خواهد یافت.»


روحانی در نشست بزرگداشت یکصدمین سالگرد تولد «نلسون ماندلا»:
ایران دست همه رهبران صلح‌طلب و مداراجو را می‌فشارد

رئیس جمهوری ایران برگزاری نشست بزرگداشت یکصدمین سالگرد تولد نلسون ماندلا که به پاسداشت صلح جهانی اختصاص یافته را شایسته تقدیر دانست. حسن روحانی در سخنانی در این نشست ابتدا شهادت مظلومانه تعدادی از هموطنان عزیزمان در جنایت تروریست‌ها در اهواز را تسلیت گفت و بر عزم قاطع دولت ایران در مبارزه با تروریسم تأکید کرد.
رئیس جمهوری در سخنرانی کوتاهی درباره رهبر فقید آفریقای جنوبی گفت: «راه دراز و دشوار نلسون ماندلا به سوی آزادی، از تولد و رشد در قبیله‌ای کوچک تا پیوستن به جنبش ضد نژادپرستی که منجر به زندانی شدن وی برای سال‌های طولانی شد و نهایتاً کسب آزادی و احراز مقام ریاست جمهوری، در تاریخ معاصر کم نظیر است.  ماندلا از دوستان نزدیک و وفادار جمهوری اسلامی ایران بود. در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، رژیم وقت ایران با رژیم صهیونیستی و رژیم آپارتاید که همگی از نزدیک‌ترین وابستگان به امریکا بودند رابطه بسیار قوی داشت و تأمین کننده اصلی انرژی هر دو رژیم بود؛ لکن پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دولت برخاسته از مردم با حمایت از جنبش آزادیخواهی آفریقای جنوبی، کلیه روابط خود را با هر دو رژیم قطع کرد. بعد از سرنگونی رژیم آپارتاید و استقرار مردمسالاری در آفریقای جنوبی، روابط ایران و آفریقای جنوبی وارد مرحله جدیدی شد که هر روز در حال گسترش است.»
رئیس جمهوری افزود: «رنج دوران سخت مبارزه موجب نگردید تا ماندلا از مشی خود که بر صلح و وفاق استوار بود، دست بردارد و برخورد وی با دشمنان و مخالفان خود پس از آزادی از زندان، به نحوی بود که در دل آنها بذر دوستی و محبت می‌کاشت.»
این یک واقعیت تاریخی است که دولتمردان بزرگ به جای «دیوار»، «پل» می‌سازند. هر اندازه نژادپرستی، تبعیض نژادی و بیگانه هراسی ایجاد دیوار میان ملت‌ها را آسان می‌سازد، گفت‌وگو، مدارا و همزیستی مسالمت‌آمیز خمیرمایه بنای پل میان اختلافات و دودستگی‌ها است. به جرأت می‌توان گفت که نلسون ماندلا یکی از بزرگمردان تاریخ معاصر بود که ایجاد صلح و دوستی را نه یک مصلحت بلکه ضرورتی قطعی می‌دانست.» روحانی افزود: «جمهوری اسلامی ایران نیز در دهه‌های اخیر ابتکارهایی نظیر «گفت‌وگوی میان تمدن‌ها» و «جهان علیه خشونت و افراط‌گرایی» را در جهت تقویت چندجانبه گرایی و توسعه صلح و همکاری بین‌المللی در این مجمع محترم مطرح کرده است. ایران همچنان این مسیر را با جدیت دنبال می‌کند و دست همه رهبران صلح‌طلب و مداراجو را می‌فشارد.
درمان نژادپرستی، بیگانه هراسی، خشونت و نفرت پراکنی را باید در گفت‌وگو، مدارا و مردم سالاری جست‌وجو کرد. این همان راهی است که ماندلا با شجاعت به دولتمردان واقعی نشان داده است. یاد و نام این مرد بزرگ برای همیشه در تاریخ زنده خواهد ماند.»