روزنامه قانون
1397/06/31
روسيه نباید از موضوع سقوط هواپيما یش بگذ رد
ولاديميرپوتين ورجب طيب اردوغان،رهبران روسیه و ترکیه در یک نشست مطبوعاتی بعداز نشست سوچي تاکید کردند، این دو کشور بر ایجاد یک منطقه غیرنظامی در عمق ۱۵ تا ۲۵ کیلومتری ادلب به توافق رسیدند.دوطرف پیرامون سوریه و تحولات این کشور گفتوگو داشتند. روسیه توجه خود را بر ادلب متمركز کرده است؛ چرا که این استان درگیر تروریسم است و تروریستها تهدیدی جدی برای سوریه هستند.دوطرف درخصوص ایجاد منطقه غیرنظامی در ادلب به عمق ۱۵ تا ۲۵ کیلومتر از روز ۱۵ اکتبروگشتزني نیروهای ترکیه و پلیس روسیه در اطراف این خط حائل به توافق رسيدند.پوتين ،ترکیه را شریکی استراتژیک برای روسیه خواند وهمکاری تجاری روسیه و ترکیه افزایش خواهد یافت.
اردوغان افزود: امروز چگونگی اجرای توافقی را که در نشست تهران به آن دست یافتیم، بررسی کردیم. بزرگترین تهدید برای ترکیه، یگان های كرد مدافع خلق است نه ادلب.
در هفته های گذشته، گزارش شده بود که گردانهای ارتش سوریه و نیروهای نظامی و مستشاری خارجی در نزدیکی ادلب مستقر شدهاند و خود را برای حملهای بزرگ آماده میکنند.همزمان، سازمان ملل هشدار داده بود که در صورت عملیات گسترده نیروهای دولتی سوریه برای بازپس گیری ادلب، فاجعه ای انسانی در انتظار غیرنظامیان خواهد بود.
ريیسجمهوری روسیه اعلام کرده که مطابق این توافق، تمام سلاح های سنگین، شامل تانکها، راکتاندازها و خمپاره اندازهای شورشیان باید تا ۱٨ مهر، از منطقه حائل عقب کشیده شوند.
اردوغان افزوده بود که آرامش فعلی در استان ادلب، نتیجه مذاکرات آنکارا با روسیه و ایران بوده که هر دو از حامیان اصلی بشار اسد، ريیسجمهوری سوریه هستند.
در اين ميان سقوط هواپيماي نظامي روسيه مساله جديدي را ايجاد كرد.ترامپ اعلام كرد: طبق گزارشهای اولیه ،سوریه هواپیمای روس را ساقط کرده و این وضعیت بدي است و واكنش روسيه را خصمانه دانست.براي بررسي نشست سوچي و حمله به هواپيماي نظامي روسيه با حسين رويوران،كارشناس مسائل خاورميانه،گفت و گويي داشته ايم كه در ادامه آن را مي خوانيد:
چرا ادلب برای ترکیه اهميت فراوانی دارد؟
استان ادلب یک استان مرزی است که تنها مرز آن با تركيه است (مرکز ادلب با استان اسکندرون(هاتاي))واستانی عربنشین است.به عبارتی ترکیه درسال ١٩٣٥ این منطقه را از فرانسه که در آن زمان سوریه را تحت استعمار داشت،میگیرد. ترکیه نسبت به اين منطقه حساسیت فوق العاده ای دارد ،چون مردم آن هم عرب و هم علوی هستند .علوی ها در استان طرطوس و لاذقیه و به سمت شمال به این منطقه و بعد استانهای دیگر ترکیه از آدانا تا ازمیر زندگی میکنند.بنابراين ادلب برای سوریه یک استان سوری است و برای ترکیه بحث امنیت ملی به شدت مطرح است. ترکیه به اين علت نگرانیهای زیادی دارد ،چون اگر اتفاقي بیفتد، دیگر راهی برای مردم جز ورود به مرزهای ترکیه وجود ندارد و مهاجرت گسترده میتواند امنیت ملی ترکیه را با مشکل مواجه کند.
توافق روز دوشنبه آنکارا و مسکو بر سر ایجاد منطقه خالی از سلاح در ادلب را چطور ارزیابی میکنید؟ آیا راه حلی برای مشکل ادلب خواهد بود؟
اساسا فرآیند آستانه به سوچی میان ایران ،ترکیه و روسیه این است که به راه حل سیاسی برای بحران سوریه برسند و هیچ کدام بر جنگ و کشتار اصراری ندارند اما رسیدن به یک راهحل سیاسی، عبور از گروههای تکفیری است .
گروههای تکفیری بخشی از بحران سوریه نیستند آنها هدفهایی فراتر ازسوریه دارند ؛بنابراين باید از بین بروند تا اینکه زمینه راه حل سیاسی فراهم شود. در نشست تهران، اردوغان بحث آتش بس را مطرح کرد که پوتین در جواب گفت آتش بس باید میان دولت سوریه و تکفیری ها باشد، اینجا چه کسی نماینده تکفیری هاست؟ روحانی دخالت کرد و گفت میتوان مهلت داد تا تکفیریها سلاح را به زمین بگذارند. آنچه میان ترکیه و سوریه اتفاق افتاد پیشنهادی بود که قبلا ایران مطرح کرده بود. چگونه می شود مهلت داد تا تکفیریها سلاح بر زمین بگذارند و بدون جنگ، استان ادلب از جبههالنصره و تکفیری ها پاکسازی شود. دولت ترکیه چنین تعهدی داده است که یک منطقه آتش بس به عرض١٥ تا ۲٠ کیلومتر اعلام شودو پلیس روسیه و ترکیه در آنجا گشت زنی داشته باشند. ترکیه بايد در ادلب، گروه های تکفیری را از این منطقه بیرون کند. اینکه به چه صورت این کار انجام شود فعلا تعهدی است که ترکیه داده است. در خصوص خارجی ها بحث وجود دارد. اکثرا افرادی هستند که هیچ کسی حاضر به پذیرش مجدد آنها نیست. تکفیری های خارجی از روسیه و چین و دیگر کشورها آمده اند. ترکیه اعلام کرده است که قصد دارد پایگاهی را در ترکیه ایجاد کند وآن هارا به این پایگاه منتقل کند و در چارچوبي،راه حلی برای این افراد پیدا کند.جبههالنصره را با جنگ یا تحت فشار قرار دادن وادار به انحلال خود کند و داستان را در همینجا پايان دهد.آنچه در سوچی اتفاق افتاد در راستای اجلاس تهران ونه متعارض با آن است.
دلیل حضور نداشتن ایران در نشست سوچی روسیه چه بود؟
عدم حضور ایران مساله مهمی نیست ،چون روسیه در پایان نشست اعلام کرد که تمام آنچه توافق شد با ایران و دولت سوریه هماهنگ شد و موافقت آنها گرفته شده است. این نشان می دهد که ایران در آن اجلاس از طریق روسیه حضور داشته و نظر خود را اعلام کرده است.بعد از این توافق ،ظریف و سخنگوی وزارت خارجه موافقت خود را در این زمینه اعلام کردند .
حمله اسرايیل به فرودگاه های بین المللی سوریه در روز آغاز توافق میان آنکارا و مسکو و بعد از آن حمله به هواپیمای نظامی روسیه را چطور ارزیابی میکنید؟ اسرايیل با چه هدفی دست به این اقدام زد؟
آنچه اسرايیل انجام می دهد یک اقدام غیرقانونی است. دخالت در امور داخلی دیگر کشورها تخلف و نقض حقوق آمره بین المللی است، احترام به حاکمیت دیگران و عدم دخالت در امور دیگر کشورها از قواعد آمره بین المللی است. بنابرايناسرايیل در یک وضعیت متجاوزی است که از شرایط سوریه و مشکلات آن سوء استفاده میکند و به بعضی از اماکن و مراکز تحقیقاتی نظامی حمله می کند.این بار اقدام اسرايیل منجر به سقوط یک هواپیماي روسي با ۱۵ سرنشین شد كه از ۱۵ نفر در هواپیما تعدادي دانشمندان تراز اول روسیه در برخی از زمینههای نظامی بودند.
تصور میکنم روسيه با توجه به گستاخی اسرايیل نباید از این موضوع عبور کند .اگر اسرايیل حمله نمی کرد سقوط هواپیمای روسیه با موشک سوری،اما و اگرهای زیادی داشت ولی حضور هواپیمای اسرايیلی است که شلیک موشکها را موجب شد.برخی از کارشناسان روسی اعلام کردند موشکهای اس- ۲۰۰ که دولت سوریه شلیک کرد نمی توانست به هواپيماي روسي اصابت كند چون سیستمی دارد که هواپیمای دوست و دشمن را از هم تفکیک میکند و تشخیص میدهد .به همین علت این هواپیما با آتش هواپیمای اسرايیلی سقوط کرده است .به هر حال این هواپیما چه با موشک سوریه وچه با هواپیمای اسرايیلی سقوط کرده باشد،اسرايیل مسئول اول اين مساله است وروسیه باید به این تجاوزات اسرايیل پایان دهد و به آن درسي بدهد که دیگر پا را از گلیم خود درازتر نکند.