عراق در مسیر تفاهم و دموکراسى

علی آهنگر- سرانجام پس از چهار ماه کشمکش دموکراسى نوپاى عراق راه خود را پیدا کرد. محمد الحلبوسى مهندس جوان سنى مذهب در ١۵ سپتامبر به ریاست پارلمان برگزیده شد. او سوابق اجرایى و مدیریتى قابل توجهى در سپهر سیاسى عراق دارد. فردى نرمخو و طالب روابط مسالمت آمیز با کشورهاى همسایه است.
اتفاق مهم دیگر انتخاب عادل المهدى سیاستمدار دیرپیشه عراق به سمت نخست وزیرى است. گروههاى مهم شیعى سرانجام در ١٧ سپتامبر ٢٠١٨ بر انتخاب او به عنوان نخست وزیر به توافق رسیدند. اتفاقات اخیر نشان داد که عراق بلوغ دموکراسى، تحمل و مدارا و لزوم و اهمیت کار کردن با یکدیگر را آموخته است. اکنون کشور عراق به ریاست فواد معصوم راهى جز توسعه و آبادانى و اندیشیدن به منافع ملى در پیش ندارد.
انتخاب محمد الحلبوسى و عادل المهدى از نظرگاه سیاسى یک پیروزى براى همسایه مهم و تاثیر گذار یعنى ایران تلقى مى شود اما باید دید این دو انتخاب تا چه حد در سرنوشت اقتصادى ایران در شرایط خاص کنونى مى تواند مفید یا غیر سازنده باشد.
ایران در شرایط سخت تحریمى به سر مى برد. در ماه نوامبر صادرات نفت ایران به حد قابل توجهى کاهش خواهد یافت. مشتریان عمده نفت ایران از جمله کره جنوبى و ژاپن از هم اکنون خرید نفت خود را قطع کرده‌اند. چین و هند نیز به مقدار زیادى در خرید نفت خود از ایران کاهش داده اند. در این شرایط، عراق در ماه اوت جارى به رکورد تولید ۴۶٨٠ هزار بشکه در روز دست یافته است که ٣/۵٨ بشکه از این تولید را در همین ماه اوت از بنادر جنوبى صادر کرد. صادراتى که در دنیاى نفت یک رکورد به حساب مى‌آید.


در همین ماه اوت کشور روسیه ١١٢١٠ بشکه در روز تولید داشته که به گفته الکساندر نواک مى‌تواند تا ٣٠٠ هزار بشکه دیگر در روز افزایش یابد. این در حالى است که تولید عربستان در ماه اوت به ١٠۴٩٠ هزار بشکه در روز رسیده است.
مجموع تولید اوپک در ماه اوت ٣٢٨٩٠ هزار بشکه در روز بود که فاصله چندانى با نیاز ٣٣۵٠٠ هزار بشکه‌اى زمستان ٢٠١٨ ندارد. فاصله‌اى که با افزایش تولید روسیه و عربستان و نیز شیل تکزاس قابل جبران خواهد بود.
ترمیم کابینه و پارلمان عراق راه را براى حضور بیشتر و بهتر شرکت‌هاى معظم نفتى در عراق مى‌گشاید و مسیر این کشور را براى توسعه بیشتر میادین و تولید بیشتر نفت هموار مى‌کند. عراق حالا مى‌تواند به رویاى تولید شش میلیون بشکه در روز بیندیشد. اغتشاشات بصره حالا راه دیگرى جز تولید بیشتر و ایجاد رفاه افزون تر براى مردان سیاست و اقتصاد عراق نگذاشته است.
در این رویکرد، ساده انگارى است اگر گمان کنیم دولت و مجلس عراق در مسیرى قدم خواهند نهاد که نتیجه‌اش کاهش تولید نفت باشد. و هر‌گونه افزایش تولید نیز یعنى تصاحب بازار نفت ایران و کمک به نادیده انگاشته شدن یکى از مهمترین اعضاى موسس اوپک در بازار جهانى نفت و در سهمگین‌ترین تحریم‌هاى تاریخ علیه ایران.