معرفی چند اثر داستانی و شعر عاشورایی که باید در این روز ها خواند


 
 اکرم انتصاری - ماه محرم  به خصوص تاسوعا و عاشورای حسینی، بستر آفرینش های ادبی است. چه بهتر که در آستانه این روزها که بساط نوحه و عزا و شور حسینی برپاست، شعور حسینی را به واسطه خواندن کتاب های عاشورایی ضمیمه 1379 عاشورای مکرر کنیم و در خلوت خود هم خالق روضه های پرشور حسینی باشیم. ادامه مطلب، معرفی چند کتاب داستان و شعر عاشورایی است که حال و هوای این روزها، مکمل خوبی برای خواندن و بهره بردن از آن هاست.
 


فتح خون
روایت قصه ها، عادت سید مرتضی آوینی است. او روایتگرِ قصه های پرغصه است، قصه جنگ نزدیک و عاشورای بسیار دور. او «فتح خون» را در سال 1366 در دو بخش نوشته است. شهید آوینی در بخش اول از رجب سال 60 هجری قمری شروع می کند و به دهم محرم یعنی عاشورای سال شصت و یکم  می رسد. در بخش دوم، خود روایت های روز دهم را به تحلیل در می آورد و این بخش، طلایی ترین بخش «فتح خون» است. این کتاب تفسیر تاویلی از «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» است. محمود کریمی مرثیه خوان آشنا، محرم امسال را با آوینی خوانی شروع کرد و بخش هایی از این کتاب را به صورت نوحه در حسینیه چیذر خواند.
 
10قصه عاشورایی برای بچه ها
بچه ها عاشق قصه اند و «10قصه عاشورایی برای بچه ها» دست روی این علاقه بچه ها گذاشته است. فریبا کلهر زبان کودکان را خوب می داند. او برای نگارش این کتاب 10 شخصیت تاثیرگذار کربلا را محور قرار داده و قصه هر کدام از آن ها را با امام حسین(ع) به زبانی ملموس و کودکانه به رشته تحریر در آورده است. تصویرگری مناسب و شیوه روایت های کودکانه که مناسب حوصله بچه هاست، اجازه نمی دهد دست کودکان از ادبیات عاشورایی خالی بماند.
 
آه
یاسین حجازی در «آه» از روزهای بیعت مردم با یزید آغاز می کند و با روزهای پس از عاشورا و بازگشت خاندان امام حسین(ع) به مدینه کتاب را به پایان می برد. «آه» بازخوانی مقتل دمع السجوم است به شیوه و امضای حجازی. او تلاش می کند با شرح گفت و گوهای رفته و آمده، پرده نقاشی بزرگی از کربلا بسازد. او کار خود در «آه» را به نشستن پشت میز مونتاژ تشبیه می کند و می گوید:« پاراگراف‌ها را «نگاتیو»هایی فرض کردم که با حفظِ ترتیب و ضرباهنگ و تعلیق باید به هم می‌چسباندم و همه فکر و ذکرم این بود که صفحات برای خواننده راحت و بی‌وقفه ورق بخورد و یک بار برای همیشه معلوم شود «اتفاق» چگونه افتاد». اول بار، این کتاب در پاییز سال 87 به چاپ رسید.
 
طلسم   سنگ
محرم و عاشورا بستر شعرآفرینی است و کم نیستند شاعرانی که اشک و آه شان از این واقعه به شعر بدل شده است. سید حسین حسینی در «طلسم سنگ»، تلاش کرده است با الهام از عاشورا، یک مقتل امروزی بسازد. او با استفاده از شعر و نثر، سکانس به سکانس جلو می رود. به عنوان مثال او با « دوربین با حرکت تیلت مسیر واپسین قطره را تعقیب می کند» دوربین را به مقتل می آورد. در بخشی از کتاب، راوی یکی از اشعار فروغ را زیر لب زمزمه می کند:« و در شهادت یک شمع راز منوری است/ که آن را آن آخرین و  آن کشیده ترین شعله / خوب می داند». او بارها از اشعاری کلاسیک گونه برای ساخت مقتلش وام می گیرد و همین موضوع، این کتاب را خواندنی تر کرده است.
 
نامه های کوفی
بیست و پنج شعر از سعید بیابانکی در مجموعه ای با عنوان «نامه های کوفی» گردآوری شده است. بیابانکی در این نامه ها با تکیه بر عاشورای سال 61 هجری به تلفیقی از گذشته و زندگی امروزی ها در برخورد با عاشورا رسیده و خواسته است خود «نامه های کوفی» را شاعرانه خبررسانی کند. شعرهای این کتاب اغلب کوتاه اما با ضربه و تعلیقی شاعرانه همراه است. او در نامه پنجم می نویسد: « نه تابلوهای فلکسی/ نه شمایل‌های سه در پنج/ نه استریوهای هشت باند/ نه انبوه جمعیت/ چه مجلس خلوتی داریم این جا/ من و دوازده بند محتشم»؛ یا در نامه نهم می نویسد:« تترون‌های ژاپنی/ عطرهای فرانسوی/ برنج‌های پاکستانی/ چای‌های هندی/ در عزای تو همه جهان جمع‌اند/ ما هم آمده‌ایم/با نامه‌های کوفی».
 
نامیرا
دهم محرم سال 61 هجری کربلا هم قصه خیز است و هم غصه آور. قصه آدم هایی که با حق همراه شدند و علیه حق ایستادند. «نامیرا» صادق کرمیار، قصه عبدا... ابن عمیر کلبی و به روایت تاریخ طبری، دوم شهید عاشوراست که خود را شبانه از کوفه به سپاه امام(ع) رسانده است. قصه او، قصه آدم هایی است که در مرز باریک شک و یقین به باور می رسند و سرنوشت شان نامیرا می شود. کرمیار در این کتاب هوای پر از حب و بغض کوفه و روزهای پرنفاقش را به روشنی ترسیم می کند.
 
رست خیز
 بیست و چهار نفر از هنرمندان اهل قلم، بیست و چهار روضه ای را که با آن  زندگی می کنیم ، به نگارش درآورده اند. «رست خیز» عنوان کتاب دوم از مجموعه «کآشوب» است که در آستانه محرم امسال از آن رونمایی شد. در «رست خیز» می توانید با روضه هایی زندگی کنید که حاصل تجربه های فردی و مواجهه این هنرمندان با محرم است و شیوه روایت متفاوت هر کدام از آن ها این روضه ها را خواندنی می کند. این مجموعه کتاب به کوشش نفیسه مرشدزاده سردبیر سابق همشهری داستان و نشر اطراف رقم خورده است و نگاهی نو به روضه هایی دارد که می تواند در بستری یک نفره شکل بگیرد و با برداشت های شخصی هر خواننده ای تکمیل شود.
سایر اخبار این روزنامه