دومینوی اخراج در راه پنتاگون

نیویورک‌تایمز در گزارشی با اشاره به اختلافات میان رییس‌جمهور و وزیر دفاع آمریکا، آینده کاری جیمز ماتیس را در ‌هاله‌ای از ابهام دانسته و نوشت، دونالد ترامپ درصدد آن است که پس از انتخابات میان‌دوره‌ای، فرد دیگری را به ریاست پنتاگون بگمارد‌.
به نوشته این روزنامه، دونالد ترامپ احتمال جایگزینی جیمز ماتیس، وزیر دفاع کابینه خود را پس از انتخابات میان‌دوره‌ای ششم نوامبر بررسی می‌کند‌. بعد از منتشر شدن گزارش‌هایی مبنی بر احتمال استعفای جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا، اکنون که گفته می‌شود که دونالد ترامپ رییس‌جمهور این کشور، خود در فکر برکناری اوست‌.
روزنامه نیویورک‌تایمز در مطلبی گزارش داد، مدتی است که شام مشترک ماتیس با ترامپ قطع شده و در تمام مصاحبه‌های گرفته شده از ده‌ها مقام کاخ سفید، کنگره، مقامات فعلی و پیشین وزارت دفاع آمریکا طی شش هفته گذشته، حسی از وخیم شدن روابط این دو نفر غالب است‌.
تقریبا تمام مقامات مورد مصاحبه، از جمله وکلا و افراد مورد اعتماد ژنرال ماتیس که درباره تنش‌های بین او و ترامپ صحبت کردند، از ترس اخراج شدن، خواستار عدم افشای نام خود شدند‌. مقامات کاخ سفید و مشاوران ترامپ می‌گویند ماتیس بارها از درخواست‌های ترامپ شانه خالی کرده و او نیز به فکر این افتاده که کسی باید زمام امور در پنتاگون را به دست بگیرد که حمایت کلامی بیشتری از مواضع وی داشته باشد‌.


اختلافات عمیق بین ترامپ و ماتیس بر سر موضوعاتی چون سیاست‌ها در قبال ناتو، تداوم رزمایش‌های نظامی بزرگ با کره‌جنوبی و خروج از توافق هسته‌ای ایران طی چهار ماه گذشته مزید بر علت تمایل رییس‌جمهور آمریکا برای برکناری وزیر دفاع خود شده است‌.
به نوشته نیویورک‌تایمز، ترامپ دو ماه پیش دیدار ماتیس با دیگر مقام‌های دفاعی کشورهای عضو ناتو را که ماه‌ها برای آن برنامه‌ریزی شده بود به هم زد؛ به طوری که ماتیس و دیگر مقام‌ها از نمایندگان دیگر کشورها خواستند که تا پیش از رسیدن ترامپ به بروکسل توافق نهایی را تکمیل کنند‌. درباره رزمایش‌های مشترک آمریکا و کره‌جنوبی نیز ترامپ برخلاف نظر ماتیس دستور توقف این تمرین نظامی را برای پیشبرد مذاکرات با کره‌شمالی داده بود‌. ماه گذشته پس از آنکه ماتیس در یک کنفرانس خبری از احتمال بازگشت رزمایش‌های بزرگ میان آمریکا و کره‌جنوبی خبر داد، ترامپ در پیامی توئیتری گفت که در حال حاضر دلیلی برای صرف هزینه‌های گزاف برای چنین رزمایش‌هایی نیست‌.
این اختلاف‌ها در حالی است که وزیر دفاع آمریکا و رییس‌جمهور متبوعش بر سر توافق هسته‌ای سال 2015 با ایران نیز اختلاف داشتند و اکنون پس از خروج واشنگتن از این توافق نیز همچنان اختلافات‌شان باقی است‌. ترامپ در اردیبهشت سال‌جاری اعلام کرد که واشنگتن از برجام خارج شده و تحریم‌های رفع شده به مدد این توافق را بازمی‌گرداند‌.
براساس گزارش نیویورک‌تایمز، ماتیس تاثیرگذاری تصمیم ترامپ برای خروج از برجام را که برخلاف توصیه‌های وی صورت گرفته بود، زیر سوال می‌برد‌. وزیر دفاع آمریکا به همکاران خود گفته است که هیچ تغییری در رفتار ایران پس از خروج ترامپ از برجام مشاهده نکرده است‌.
ماتیس که در زمان باراک اوباما رییس‌جمهور پیشین آمریکا ریاست فرماندهی مرکزی ارتش این کشور را برعهده داشت، به دلیل مواضع تندی که علیه ایران می‌گرفت، از مقام خود برکنار شد‌. این در حالی است که وی در دولت ترامپ موضع‌گیری‌های کرده که با نظرات افراد ایران‌ستیزی همچون جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید در تضاد است‌.
نیویورک‌تایمز می‌نویسد: ورود میرا ریکاردل – که سابقه خصومت با ماتیس را دارد – به کاخ سفید در اوایل سال 2018 به عنوان معاون مشاور امنیت ملی ترامپ، با اظهارات جدید مبنی بر احتمال برکناری وزیر دفاع بعد از انتخابات میان‌دوره‌ای، همزمان شد‌. برخی دستیاران در پنتاگون اما می‌گویند خود ماتیس نیز دیگر از مقابله و رد کردن آنچه که هوس‌های فریبنده یک رییس‌جمهور ناموفق می‌داند، خسته و درمانده شده است‌.
این گزارش نیویورک‌تایمز در حالی است که 10 روز قبل نیز روزنامه واشنگتن‌پست با اشاره به افشای اختلافات ماتیس و ترامپ ذیل کتاب باب وودوارد خبرنگار تحقیقی آمریکایی، از تهیه شدن لیستی از گزینه‌ها برای جایگزینی ماتیس در سمت وزارت دفاع آمریکا خبر داده بود‌.
گزینه‌های جایگزینی
روزنامه واشنگتن‌پست پیشتر نوشته بود که با افشای اختلافات وزیر دفاع آمریکا با رییس‌جمهور این کشور، احتمال استعفای وی قوت گرفته و کاخ سفید از هم‌اکنون به دنبال گزینه‌های جایگزینی اوست‌.
واشنگتن‌پست در مطلبی به نقل از منابع مطلع نوشت: در حال حاضر حدس و گمان‌ها درباره اینکه چه کسی جایگزین ماتیس خواهد شد، بیش از پیش قوت گرفته است‌. این مقام ارشد کاخ سفید به این روزنامه گفت: رییس‌جمهور همیشه به او احترام می‌گذاشته اما الان او دلایل کافی برای فکر کردن به اینکه ماتیس چه چیزی پشت سرش می‌گوید، دارد‌. رابطه این دو به سرعت رو به وخامت می‌رود‌.
این در حالی است که حتی چند وقت پیش از افشای اختلافات ترامپ با ماتیس در کتاب باب وودوارد، خبرنگار تحقیقی آمریکایی، مقامات کاخ سفید قویا درباره اینکه بعد از استعفای ماتیس چه کسی تصدی وزارت دفاع را برعهده می‌گیرد، صحبت می‌کردند‌. اکنون نیز که در کتاب وودوارد اشاره شده ماتیس به مشاوران خود گفته که سطح درک ترامپ مانند کودکان ده-دوازده ساله بوده و شبیه آنها رفتار می‌کند، گمانه‌زنی‌ها درباره استعفای او تشدید شده است‌. مقامات کاخ سفید پیش‌بینی می‌کنند که وزیر دفاع آمریکا طی دو، سه ماه آینده از سمت خود استعفا دهد‌.
سخنگوی کاخ سفید با امتناع از پاسخ دادن به سوال واشنگتن‌پست در این باره، فقط گفت که هنوز تصمیمی درخصوص جایگزین ماتیس گرفته نشده است، اما چند مقام دولتی و کنگره آمریکا که نام‌شان فاش نشد، می‌گویند هم‌اکنون لیستی از افراد مناسب برای جایگزینی ماتیس در وزارت دفاع در حال نوشته شدن است‌.
در صدر این لیست، جک کین، ژنرال 4 ستاره ارتش آمریکا دیده می‌شود‌. کین در سال 2003 از خدمت نظامی بازنشسته شده و در کارنامه خود جانشینی ریاست ستادکل ارتش ایالات متحده را دارد‌. از دیگر نام‌هایی که گفته می‌شود به عنوان گزینه برای جایگزینی ماتیس در وزارت دفاع مورد بررسی هستند می‌توان به تام کاتن و لیندزی گراهام سناتورهای تندرو و ضد ایرانی، دیوید مک‌کورمیک، مقام سابق وزارت خزانه‌داری و اتاق جنگ علیه ایران و جیم تلنت، سناتور پیشین آمریکایی اشاره کرد‌. دریک سال و نیمی که از ورود ترامپ به کاخ سفید می‌گذرد بیش از 30 نفر از اعضای ارشد دولت او اخراج شده، استعفا کرده و یا با نفراتی دیگر جایگزین شده‌اند‌.
به نوشته ایسنا، در حالی که شایعات پیرامون احتمال اخراج ماتیس از کاخ سفید بالا گرفته، اما چنین اقدامی برای ترامپ در آستانه انتخابات میان دوره کنگره هزینه‌هایی در پی خواهد داشت‌. بر اساس این گزارش، احتمال اخراج ماتیس به قدری بالاست که وی در هفته‌های اخیر تلاش کرده به طور مستقیم با نظرات ترامپ مخالفت نکند و خود را وزیری وفادار نشان دهد‌. با این حال، به دلیل محبوبیت ماتیس در ارتش آمریکا و همچنین طرفداری جمهوریخواهان میانه‌رو از وی، ترامپ در انتخابات پیش روی کنگره و همچنین در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 به حضور وی نیاز دارد‌.