«همدلی» حضور «سیدحسین موسویان» در موسسه مطالعات و تحلیل‌های دفاعی در هند و سخنرانی او را بررسی کرد

غرب آسیا ایستاده در آستانه آشوب
موسویان: جهان عرب درخصوص فلسطین در آستانه تسلیم تاریخی به اسرائیل است
گروه سیاسی- مانوشاک خان‌محمدی: همیشه در یک آستانه تاریخی شاهد به هم ریختگی توازن قوا و نظم سیاسی و آشوب های اجتماعی هستیم. گویی برای شکل گیری یک نظم جدید، بایستی بحران های عظیم، نظم ماسیده و ثابت و جا افتاده را از جا برکند تا بستر مناسبی برای استحاله سیاسی و تحقق نظم نوین فراهم کند. دوره کنونی که نظم نوین جهانی نامیده می شود، دیگر آن قدرها نوین نیست بلکه از کار افتاده و ناکارآمد به نظر می رسد. بعد از جنگ سرد، سازمان ملل و سازمان های منطقه ای و فرا منطقه ای نقش پررنگی در اشاعه صلح برعهده گرفتند و سعی شد تا نظم نوین جهانی همراه با صلح پرورده شود. این یک تئوری نیست و شواهد زیادی دال بر این گزاره وجود دارد.
یکی از نمونه های مهم، منطقه آسیای غربی است. قسمتی از نقشه جهان که در دهه های اخیر هیچ وقت آرام نگرفت و به صلح و آرامش نرسید. دهه هاست که خبرهای پی در پی از جنگ و کشمکش از این منطقه به گوش جهانیان می رسد و همواره ساکنان این منطقه را در هول و هراس و نگرانی از آینده ی نامعلومشان قرار می دهد. این منطقه از نظر جغرافیای سیاسی در طول تاریخ روابط بین الملل نقطه حساس و مهمی بوده است. اما در همین نظم جهانی برنامه جدی و تنظیم شده ای برای ثبات این منطقه از سوی قدرت های جهان در نظر گرفته نشد و شاید بی توجهی عمدی برای بهره برداری و کسب منافع بیشتر خودشان بوده است.


بعضی بر این عقیده اند که آمریکا با وجود آشوب و ایجاد تشویش در این منطقه در این دوره موافق بوده تا بتواند بیشترین امتیاز را به دست آورد. برخی ها نیز عدم کارایی سیاست خارجی آمریکا و نگاه کوتاه مدت و تکه پاره سیاست خارجی به این منطقه را از دلایل اصلی نحوه رفتار این کشور با دولت های منطقه آسیای غربی و یا همان خاورمیانه می دانند. اما کوتاه سخن آنکه خروجی این نظم جهانی موجب آشوب و به هم ریختگی این منطقه شده است. چه دولتمردان خاورمیانه از نظام کنونی سرکشی کرده باشند چه اینگونه بنگریم که نظام جهانی با همکاری اعضایش تدبیر مناسبی برای این خطه نیندیشیده باشند. از این‌رو بحران های این منطقه حکم پایان نظام موجود است و تعریف دقیق و نگرش واقع بینانه از این وضعیت توسط دولتمردان این منطقه شاید بستر مناسبی را در ایجاد یک جایگاه موجه تر در نظم بعدی به وجود آورد.
اگر خود خاورمیانه ای ها سرنوشت خود را به دست بگیرند و بتوانند به یک تعریف مشترک و تفاهم با ثبات با یکدیگر برسند دیگر نیازی به چاره اندیشی از سوی قدرت های جهان وجود نخواهد داشت.
موسسه مطالعات و تحلیل‌های دفاعی وابسته به وزارت دفاع هند در کنفرانسی با عنوان “تغییر پارادیم‌های امنیتی درغرب آسیا و نقش بازیگران منطقه‌ای و بین المللی” با حضور ده‌ها تن از دیپلمات‌های مقیم، نویسندگان، مراکز مطالعاتی و رسانه‌های هند به بررسی تحولات در غرب آسیا پرداخت.
به گزارش ایسنا، در این کنفرانس بیش از بیست سخنران از کشورهای مختلف نیز سخنرانی داشتند که «سید حسین موسویان» مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای سابق ایرانی سخنرانان مدعو از ایران بودند.
موسویان در این کنفرانس گفت: غرب آسیا در آستانه یک آشوب تاریخی به سر می‌برد. به دنبال گسترش درگیری‌ها و تروریسم، برخی از قدرت‌های منطقه‌ای سقوط کرده و چشم انداز ژئوپولتیکی چندین دهه گذشته منطقه تغییر کرده است.
او گفت که در بین عواملی که موجب بی‌ثباتی و گسترش افراط گرایی شده، هشت عامل کلیدی‌تر است: 1-ادامه اشغال سرزمین فلسطین توسط اسرائیل، 2-تجاوز صدام به ایران در1980 و به کویت در1990، 3- تجاوز نظامی آمریکا به افغانستان درسال 2001،
4- تجاوز نظامی آمریکا به عراق درسال 2003، 5- وقوع بهار عربی در سال 2011، 6- حمله نظامی ناتو و کشورهای عرب شورای همکاری خلیج فارس به لیبی در2011، 7- سازماندهی و صدور دهها هزارتروریست از حدود 80 کشور جهان برای تغییر رژیم درسوریه، 8- حمله نظامی عربستان-آمریکا به یمن.
او در ادامه گفت: دینامیک جدید قدرت در منطقه شاهد شکل‌گیری دو بلوک یکی متشکل از آمریکا، عربستان، اسرائیل و امارات متحده عربی و دیگری روسیه، ایران، سوریه، عراق و گروه‌های نظامی مردمی همچون حزب‌الله لبنان، الحشد الشعبی عراق و نیروی نظامی سوریه است.
موسویان گفت: در حالی‌که آمریکا و روسیه دو قدرت اصلی جهانی تاثیرگذار در منطقه هستند، ایران و عربستان بازیگران اصلی منطقه‌ای هستند. واقعیت این است که ایران و عربستان در معادلات یمن، لبنان، سوریه، عراق، بحرین، قطر و سایر منطقه نفوذ دارند. اما با وجود موفقیت مذاکرات هسته‌ای در جهت رفع نگرانی‌های جامعه بین‌الملل از برنامه هسته‌ای ایران، امروز محور آمریکا ـ عربستان ـ اسرائیل مدعی است که ایران عامل به هم ریختگی‌های جهان عرب و بی‌ثباتی‌های منطقه است.
او ادامه داد: برای مثال موضوع فلسطین که چند دهه عامل وحدت عربی و جهان اسلام بود، امروز دچار دگرگونی شده چون عربستان به عامل فشار بر فلسطینی‌ها برای پذیرش خواسته‌های حداکثری اسرائیل شده است. در این مورد نیویورک تایمز فاش کرد که محمد بن سلمان طرحی کاملا به نفع اسرائیل را به محمود عباس ارائه کرده که هیچ یک از دولت‌های آمریکا تا این حد به نفع اسرائیل جلو نرفته بودند. این روزنامه همچنین نوشت که آقای ترامپ به این دلیل بیت‌المقدس را پایتخت اسرائیل اعلام کرد که از پشتیبانی محمد بن سلمان و تمرکز او بر اقدامات ضد ایران اطمینان داشت. به هر حال واقعیت این است که جهان عرب در قضیه فلسطین، در آستانه تسلیم تاریخی به اسرائیل است.
او در ادامه استراتژی منطقه‌ای عربستان را در پنج محور خلاصه کرد:
1-تلاش برای حفظ سلطه نظامی-امنیتی-سیاسی و اقتصادی آمریکا بر منطقه، 2-اتحاد با اسرائیل برای جلب حمایت لابی قدرتمند صهیونیست جهانی، 3-تقابل با ایران و متحدین منطقه ایران و تحریک آمریکا برای حمله به ایران، 4-به رسمیت شناختن اسرائیل توسط کشورهای عربی از طریق محو موضوع فلسطین، 5-سلطه بر کشورهای کوچک خلیج فارس و تشکیل جبهه متحد عربی همچون ناتو عربی برای تقابل با ایران.
موسویان در مقابل استراتژی منطقه‌ای ایران را نیز در پنج محور خلاصه کرد:
1-مقاومت در مقابل هژمونی و سلطه آمریکا برمنطقه و تلاش برای بهبود روابط با سایر قدرت‌ها، 2-مقاومت در مقابل اشغال فلسطین توسط اسرائیل و حمایت از گروه‌های جهادی همچون حماس و حزب‌الله. 3-تقابل تمام عیار با گروه‌های تکفیری همچون داعش و القاعده، 4-مقابله با سلطه عربستان برکشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس. بعد از محاصره قطر توسط عربستان و امارات، ایران مرز خود را به روی قطر باز کرد و قطر را از سقوط نجات داد زیرا قطر هیچ راهی به خارج نداشت. ایران همین سیاست را درمورد کشورهای عمان و کویت دنبال می‌کند. 5- مقابله با طرح اسرائیل برای تجزیه چهار کشور عراق، ایران، ترکیه و سوریه از طریق حمایت از تجزیه استان‌های کردنشین آنها.
موسویان چهار اقدام ضروری برای تحقق گزینه همکاری میان ایران و عربستان را این گونه برشمرد:
1-آغاز گفت‌وگوهای بدون پیش شرط تهران و ریاض و قرار دادن همه نگران‌های امنیتی روی میز مذاکره،
2-تشکیل مجمع گفت‌وگوهای ایرانی-عربی با حضور فراگیر قشرهای مختلف از جمله دیپلمات‌ها و محققین،
3-مهار فرقه گرایی از طریق نشست‌های علمای شیعه و سنی از الازهر مصر، مفتی‌های عربستان ، سایر کشورهای اهل سنت و بزرگان حوزه های علمیه تشیع قم و نجف، 4-آغاز بدون پیش شرط گفت‌وگوهای هشت کشور حاشیه خلیج فارس، ایران و عراق و شورای همکاری درسطح وزرای خارجه با هدف نهادینه کردن همکاری‌ها جهت تشکیل” سیستم امنیت و همکاری خلیج فارس”.
سازمان امنیت و همکاری اروپا یک مدل مناسب است که می‌توان مشابه آن را بر اساس بند 8 قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل درخلیج فارس شکل داد.
وی هم‌چنین گفت که مشارکت پایدار کشورهای حاشیه خلیج فارس باید بر اساس 8 اصل باشد:
1-احترام به حاکمیت کشورهای عضو، 2-عدم استفاده از زور، 3-احترام به مرزهای موجود و تمامیت ارضی کشورهای عضو، 4-حل مسالمت آمیز اختلافات، 5-عدم مداخله درامور داخلی کشورها، 6-احترام به اصول منشورسازمان ملل، 7-پرهیز از دامن زدن به فرقه گرایی، 8-احترام به سیستمهای حکومتی کشورهای عضو.
این مهم یک مسیری است تدریجی که با آغاز گفتگوها میتوان ایجاد همکاری و مشارکت پایدار در خلیج فارس را به نتیجه رساند.
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین اشرفی را تسلیت گفتند در فاصله دو روز، داغ پشتِ داغ بر دل جامعه دوبله نشست نجوای مرگ در گوشِ صدا برخی مدیران جانباز برای افزایش درصد جانبازی خود به خاطر گریز از قانون منع به کارگیری بازنشستگان تلاش می کنند «همدلی» حضور «سیدحسین موسویان» در موسسه مطالعات و تحلیل‌های دفاعی در هند و سخنرانی او را بررسی کرد فعالان بخش خصوصی بررسی کردند؛ توافق ارزی جدید ایران- روسیه- ترکیه از نگاه فعالان بخش خصوصی سوال کلیدی این روزهای سیاست آمریکا بالاخره ترامپ استیضاح می‌شود یا نه؟ به بهانه تولد علیرضا دبیر، مردی با تجربه پنج فینال جهانی و المپیک قهرمانی که می‌توانست پهلوان بماند شیرینی صندلی مدیریت رئیس دانشگاه تهران: محدودیتی برای ادامه تحصیل دانشجویان دادگاهی‌شده وجود ندارد رهبر انقلاب درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین اشرفی را تسلیت گفتند در گفت‌وگو با یک فعال حقوق صنفی کارگران ساختمانی مطرح شد: شیوه غلط بازرسی به حذف بیمه کارگران ساختمانی می‌انجامد