روزنامه قانون
1397/06/24
ضربه سرماي سياست برخرد جمعي
همزمان با تشكيل شوراهاي اسلامي شهرو روستا وبراساس اصول ششم، هفتم، يكصدم، يكصد و يكم، يكصد و سوم، يكصد و پنجم و ششم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، گسترش فكر و عمل شورايي به ضرورتي تاريخي و اجتناب ناپذير تبديل شده است. به استناد ماده 71 قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخابات شهرداران مصوب 1/3/1375 و با توجه به حجم عظيم و گسترده مسائل و مشكلات مختلف شهري در ابعاد كمي وكيفي به ويژه دركلان شهر تهران، رفع مشكلات و بهبود شرايط مستلزم به تمركززدايي و بهره‌گيري از نظرات و ديدگاه‌هاي آحاد مردم و مشاركت واقعي، پايدار، دائمي و نهادينه، تشكيل انجمن‌ها و سازمان‌ها و نهادهاي مدني داوطلبانه و مردمي است.در راستاي تحقق اهداف فوق و به ويژه اجراي بندهاي ششم و هفتم ماده 71 قانون فوق‌الذكر، شوراي اسلامي شهر تهران به موجب اين طرح اقدام به تاسيس انجمن‌هاي شوراياري در محلات تهران مي‌كند. گفتني است براساس گزارش های رسمی سومین دوره شورای شهر تهران، برگزاری انتخابات شورایاری با مخالفت‌هايي از سوي یکی از مراجع اصلی آن ، وزارت کشور دولت دهم مواجه بوده است.آغاز يك همفكري
درسال 78طرح تشکیل شورایاری در تهران ارائه و سال 79 اولین شورایاری در محله جوانمرد قصاب (منطقه 20) و سپس در محله حکیمیه(منطقه‌چهار) تهران اجرا شدکه به مرور زمان به تمام محلات تهران رسید. شورایاری برای دومین دوره شورای اسلامی شهر تهران در 371 محله تشکیل شد ولی بر اساس گزارش های رسمی در دوره سومین شورای شهر تهران، برگزاری انتخابات برای شورایاری با مقاومت هایی مواجه شد که یکی از مراجع اصلی این مقاومت و مخالفت، وزارت کشور دولت دهم بود. در این دوره بر اساس اسناد و نوشته های موجود در سایت شورایاری تهران ،انتخابات برای نخستین بار در یک روز غیرتعطیل وآن هم ماه مبارک رمضان برگزار شد تا این نهاد برخاسته از میان شهروندان برای کمک به مدیریت شهری، به خاطر مشارکت اندک مردم ، تضعیف شود.
مرگ زودرس
اما در پی شبهه ایجاد شده توسط وزارت کشور، حکم توقف فعالیت شورایاری های شهر تهران از سوی دستگاه نظارتی صادر شده است. درآن زمان مرتضی طلایی، نایب ريیس دوره چهارم شورای اسلامی شهر تهران نسبت به ادامه روند شوراياري ها در گفت‌و‌گو با ایسنا،گفت: شورایاری ها هرگز منحل نخواهد شد و اميدواريم با تلاش و همت عزیزان در شورای پنجم و مساعدت مجلس شورای اسلامی موانع قانونی آن مرتفع و تعريف قانون داشته باشد تا بتواند به فعالیت‌های خود ادامه دهد. وی افزود: شورایاری ها در سطح جامعه، محلات در حال خدمت گذاری هستند و چندان هم تحت تاثیر مسائل داخلی شورای شهر تهران نیستند. شورایاری ها نهاد اجتماعی هستند و در محلات خدمت می کنند. در حال حاضر ارائه گزارشات آن تمام نشده و پنج منطقه دیگر در تهران مانده‌اند که از هفته آینده انجام می شود.طلایی ادامه داد: برگزاری انتخابات دوره چهارم شورایاری با همکاری دولت انجام شده بود كه بعدازانتخابات با سازمان بازرسی کل كشور مکاتبه هايی انجام شد كه درمكاتبات سازمان بازرسي اعلام کرد، برگزاری انتخابات شورایاری‌ها به اين شكل مغایرت‌هاي قانونی دارد وتا برطرف شدن مشكلات قانوني آن درآينده برگزارنخواهد شد. براي برطرف شدن مشکلات قانونی شورایاری‌ها نیازمند آن است که شورای عالی استان ها در قالب طرح و لایحه ورود پیدا کند اما راحت‌ترین شکل ممكن آن اين است که تبصره ای به قانون شوراها در مجلس اضافه شود که در آن به فعالیت شوراهای محلی اجازه داده شود تا شوراهای بالادست را راه اندازی کنند.همچنين مهدي چمران ،رييس شوراي شهر دوره چهارم درمورد متوقف شدن انتخابات شورایاری‌ها چنين گفت :متوقف شدن انتخابات شورایاری ها به دلیل نامه سازمان بازرسی کل کشور بوده است ، در حالی که این نامه به هیج وجه اشاره‌ای به توقف انتخابات شورایاری ها ندارد. وی افزود: به نظر می رسد وزارت کشور در توقف انتخابات شورایاری‌ها سریع تصمیم گیری کرده است و لازم است اعضای شورای پنجم برای ادامه کار شورایاری ها تلاش کنند.
اميد به تدبير مسئولان
اما احمد مسجدجامعی، عضو دوره پنجم شورای اسلامی شهر تهران در باره علت اصلی صدورحکم توقف انتخابات شوراياري گفت : دستور توقف فعالیت شورایاری تهران را یکی از دستگاه‌های نظارتی بر اساس گزارشی که وزارت کشور دولت دهم درباره برگزاری آن تهیه وارائه کرده بود، صادرکرد. وي افزود: با پادرمیانی دولت تدبیروامید وشخص معاون اول ريیس جمهور، شورایاری شهر تهران فعال باقی مي ماند وتوقف فعالیت آن برای رفع مشکل به پنجمین دوره فعالیت شورای اسلامی شهرموکول شده است. وی گفت: انتخابات شورایاری برخلاف انتخابات کشور که یک روزه انجام میشود، در دوهفته رای گیری انجام می شود و وزارت کشور دولت دهم به برگزاری چنین شیوه انتخاباتی ایراد گرفته بود و دستگاه نظارتی هم به استناد همین گزارش سال 93 دستور توقف و تعطیلی شورایاری تهران را صادر کرد.
با توجه به اينكه يك سال ازتشكيل دوره پنجم شوراي اسلامي شهرمي گذرد هنوزبرگزاري انتخابات شوراياري‌ها درهاله اي ازابهام است. براي پيگيري بيشترمسائل سراغ اعضاي كميسيون شوراها وامور داخلي مجلس رفتيم تا نظرات نمايندگان مجلس شوراي اسلامي را دراين زمينه جويا شويم و از آن‌ها اين سوالات مشترك را پرسيديم كه هر كدام پاسخ‌هاي متفاوتي دادند.
يك‌سال از زمان انتخابات شوراياري ها مي گذرد. آيا شوراياري‌ها قراراست به فعاليت‌شان ادامه دهند يا خير؟
آيا مجلس دراين زمينه اقدامي خواهد كرد؟
آيا شوراياري ها كاركرد مناسبي در شهرها داشته اند؟ نظرشما چيست ؟
محمد محمودي شاه نشين
نماينده شهريار
درمجلس شوراي اسلامي قانون مصوبي براي تشكيل شوراي ياري ها وجود ندارد زيرا اين موارد جزوآيين نامه هاي داخلي كلان شهرمحسوب مي شود. به همين علت درقانون طرح يا لايحه اي كه الزام به برگزاري انتخابات شوراياي ها باشد موجود نيست . رسيدگي به اين مسائل مربوط به شوراي اسلامي شهر است . آيين نامه تشكيل شوراياري ها ازسوي شوراي شهرتصويب شده و شوراها بايد در جهت تشكيل شوراياري ها تصميم گيري كنند. شوراياري ها درشهرهاي كلاني مثل تهران درزمينه مشورت بسيارخوب كاركردند. از شكل وتفكر آن‌ها مي شود درزمينه ها ديگراستفاده كرد. البته در بعضي مواقع تبعات خوبي نداشتندكه منجر به بروز مشكلات موازي در تشكيلات مديريتي شهر شده است . با تمام اين وجود، شوراياري ها عملكرد خوبي داشتند وكمك فكري بسيارخوبي براي شوراي شهربودند.
عبدالرضا هاشم زايي
نماينده تهران
درقانون شوراي شهر تشكيل شوراياري ها آمده است وقرارنيست تعطيل شوداما اززمان برگزاري انتخابات شوراياري ها اطلاع دقيقي ندارم. وجود شوراياري كمك بسيار خوبي براي انتقال مطالبات مردم به شوراي شهرهاست وتاكنون هم كاركرد مثبت داشته اند . اگر قراراست در مجلس به صورت طرح جامع ديده شود به نظرم بايد بعد از تعطيلات مجلس درموردآن تصميم گيري شود.
احمد عليرضا بيگي
نماينده تبريز
شوراياري ها دركلان شهرها به ويژه تهران كاربردي‌تر ومعنا ي‌بيشتري نسبت به شهرستان ها دارد. تشكيل شوراياري هاي محلات ازجمله مواردي است كه قانون‌گذار براي نظارت مردم پيش بيني كرده كه بايد ازاين امكان استفاده شود . تا جايي كه اطلاع دارم قرارنيست شوراياري‌ها تعطيل شود. تعطيل شدن آن به قانون انتخابات خدشه وارد مي‌كند . درشهرستان‌ها به تشكيل شوراياري‌ها ي‌محلات كمتر احساس نياز شده وتوجهي به آن نمي شود. شوراياري‌ها بيشتردركلان شهري مثل تهران كاربردي است.
اصغرسليمي
نماينده سميرم
شوراياري‌هاي محلات كمك بسيار خوبي براي شوراي اسلامي شهردرشهرهاي بزرگ هستند . دربرخي مناطق جمعيت تحت پوشش شوراياري ها از جمعيت برخي شهرستان ها بيشتر است . باتوجه به اينكه تصميم‌گيري براي كلان شهرها برعهده شوراي شهراست بهتراست پيگيري مطالبات مردم توسط شوراياري ها انجام گيرد. تشكيل شوراياري در محلات اقدام بسيارخوبي است. متاسفانه درقانون شوراها اشاره اي به تشكيل شورايارهاي محلات نشده است.علاقه‌منديم قانون شوراياري ها را در شهرهاي كوچك وروستاها داشته باشيم. اميدواريم باتصويب قانون شوراياري‌ها بتوانيم درتقويت وكمك به شهرهاي بزرگ ، اقدامات مثمرثمري را داشته باشيم وهمچنين شوراياري ها بتوانند دركنار اصول واقداماتي كه شوراي شهر انجام مي‌دهند از همان اختيارات وامتيازات برخوردار باشد. علت اصلي برگزارنشدن انتخابات شوراياري‌ها تاكنون اين است كه قانون براي اين شوراها هنوز كامل نشده است .انتظار داريم شوراي عالي شوراها اين موضوع را به صورت يك لايحه به كميسيون شوراها وامورداخلي مجلس ارائه دهد تادركميسيون بررسي وبه صورت قانون تصويب شود تا مشكلات قانوني آن حل شود. كاركرد شوراياري‌ها درمحلات بسيار خوب بوده است زيرا افرادي كه در شوراياري ها فعاليت مي كنند اطلاعات دقيق از محله خودشان دارندو بهتر مي توانند پيگير مسائل ومشكلات باشند. فكر مي‌كنم عملكرد مثبتي تاكنون داشته اند واميدواريم ادامه پيدا كند.
لزوم پايان دادن به شائبه‌ها
با وجود اين مسائل مشخص است كه برنامه مدوني براي ادامه شوراياري‌ها وجود ندارد و بهتر است مسئولان مربوط به اين موضوع رسيدگي كنند و به گونه‌اي عمل كنند كه جلوي شائبه‌ها و گمانه‌زني‌ها در اين زمينه گرفته شود.
