احمدرضا اعتماد مظاهری از جای خالی چاپخانه‌داران در کارگروه تامین کاغذ می‌گوید چاپ ؛ حلقه اول زنجیره یک بحران فرهنگی

کیمیا نجفی
تقریبا از آذر ماه سال گذشته بحران کاغذ شروع شد؛ بحرانی که گریبان‌ تمام صنایع مرتبط با آن را گرفت. برای حل این اوضاع آشفته جلسات بسیاری برگزار شد و در نهایت پیگیری وضعیت کاغذ بر عهده «کارگروه تنظیم کاغذ» قرار گرفت. هر یک صنایع مختلف که به نوعی با ماجرا درگیر هستند، نماینده‌‌ای در این کارگروه دارند که پیگیر وضعیت همکاران خود و تامین منافع آنان در این کارگروه هستند، اما چرا نماینده‌ای از سوی یکی از مهم‌ترین صنایع یعنی اتحادیه چاپخانه‌داران در این کارگروه غایب است؟
یازدهم شهریور اولین جلسه «کارگروه تنظیم کاغذ» کشور که توسط وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد و صنعت، معدن و تجارت راه‌اندازی شده است با حضور اعضای منتخب شامل نمایندگان حوزه مطبوعات، نمایندگان حوزه نشر، انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا‌، نمایندگان وزارت صنعت‌، معدن و تجارت،‌ سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده و ... برگزار شد،‌ تا ضمن بررسی مصوبات کارگروه کاغذ کشور، ستاد تنظیم بازار به رصد وضعیت موجود کاغذ در کشور از نظر میزان واردات، میزان ثبت سفارشات و میزان کالای ترخیص شده در چهار ماه اول سال پرداخته شود. اما جای نماینده یکی از مهم‌ترین صنایع مرتبط با کاغذ خالی بود. این اتفاق در حالی رخ داد که وزارت ارشاد طی مکاتبه‌ای با اتحادیه چاپخانه‌داران پایتخت، خواستار معرفی نماینده‌ای از سوی خود برای عضویت در کارگروه شده بود. اما بر اساس شنیده‌ها گویا به دلایلی این نماینده از سوی اتحادیه معرفی نشد. در این میان هم درخواست ورود 2000 تن کاغذ از سوی چاپخانه‌داران رد شد. حال این سوال مطرح می‌شود که ممکن است در صورت وجود یک نماینده از سوی اتحادیه مربوطه این اتفاق رخ نمی‌داد؟ با احمدرضا اعتماد مظاهری، مدیرعامل تعاونی و نایب رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران درباره این سوال و دلایل عدم معرفی نماینده از سوی اتحادیه چاپخانه‌داران برای شرکت در این کارگروه گفت‌وگو کرده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
به نظر شما چرا اتحادیه چاپخانه‌داران نماینده‌ای برای شرکت در کارگروه تنظیم کاغذ معرفی نکرده است؟


از نظر من این تصمیم به دلیل یک مشکل شخصی اتخاذ شده است. در مورد این مسائل، رئیس اتحادیه نباید به تنهایی تصمیم بگیرد، بلکه باید این مسئله را در جلسه هیات مدیره مطرح می‌کرد که نکرد. در این میان باید گله‌ای از وزارت ارشاد کنیم؛ درست است که در حال حاضر این وزارتخانه دنبال کار ما است و در صنعت چاپ هم امکاناتی را فراهم کرده‌اند، اما خارج از انصاف است که در کارگروهی که در مورد کاغذ صحبت می‌شود و ارز تخصیصی برای آن اختصاص می‌یابد، نماینده‌ای از چاپخانه‌داران حضور نداشته باشد. در دو جلسه که آقای صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در آن‌ها حضور داشت، شرکت کردم و مسائل را به اطلاع‌شان رساندم. اما وزارت ارشاد، مطبوعات و ناشران را مهم‌تر از چاپخانه‌داران می‌داند. مگر می‌شود بدون چاپ اقدام به تولید مسائل فرهنگی کرد؟ مگر می‌شود کتاب، روزنامه و ... بدون دخالت چاپخانه‌دار تولید شود؟ ترکیبی که در این جلسه اعلام شد، متشکل از وزارت صنعت و معدن و ارشاد بود. دو نفر از مطبوعات، دو نفر از ناشران و یک نفر از صنعت چاپ در این ترکیب بودند. درباره اینکه چرا این کار انجام شده است باید خودشان بیایند و جواب صنف را بدهند. ما از ارشاد تقاضا کردیم که دو نفر از صنعت چاپ مثل نمایندگان مطبوعات و ناشران در این جلسه حضور داشته باشند اما آن هم مثل درخواست‌مان درباره کاغذ مورد قبول قرار نگرفت. مشکل چاپخانه‌ها نبود کاغذ مورد نیاز است. ما می‌خواستیم از طریق تعاونی چاپخانه‌‌داران و زیر نظر تعزیرات کاغذ مورد نیاز چاپخانه‌داران را تامین کنیم. بنابراین موضوع کاغذ را ساده و شفاف حل می‌کردیم.
مجموعه‌های مختلفی با اتحادیه چاپخانه‌داران تهران همکاری دارند، چرا از آن‌ها تقاضای کمک نشد؟ آیا ظرفیت‌های لازم در این مجموعه‌های اقماری وجود ندارد؟
من 18 سال در تعاونی کار کرده‌ام و اگر سوء‌نیتی در کار نبود من هم باید در جلسه انتخاب کارگروه شرکت می‌کردم. ما در دو جلسه حضور داشته‌ایم اما وقتی کار به انتخاب کارگروه رسید، برای شرکت در این جلسه ما را دعوت نکردند و نتوانستیم از حق و حقوق صنعت و تعاونی خودمان دفاع کنیم. با عدم حضور ما در جلسه نتواستیم بپرسیم که چرا به ما نه می‌گویند. آیا باید بازرگانان این کار را انجام دهند؟ در این صورت پس اصل تعاون چه می‌شود؟ چرا تعاونی نباید قادر باشد که از250 میلیون دلار ارز برای توزیع کار استفاده کند تا هم خود تعاونی سر و سامان بگیرد و هم تمام اعضای چاپخانه‌دار را تامین کند؟
با توجه به نکاتی که اشاره شد، به نظر می‌رسد هیچ بخشی به اندازه کارشناسان صنفی حوزه چاپ توانایی ورود به این حوزه را ندارند. اما پرسش اصلی اینجا است که چرا چنین اتفاقی رخ نداده است؟ آیا واقعا هیچ کارشناسی در حوزه کاغذ در صنعت چاپ وجود نداشت؟
قطعا چاپخانه‌داران مواد اولیه را می‌شناسند و کسانی که کارشناس هستند، مسئول صنفی می‌شوند. افراد زیادی بوده‌اند اما چرا هیچ‌ یک از آن‌ها انتخاب نشده است را باید از مسئولش پرسید. برای این‌که موضوع روشن شود مثالی می‌زنم. ببینید آیا کسی که می‌خواهد نان تهیه کند، با خودش آرد به نانوایی می‌برد؟ یا کسی برای تعمیر ماشین، خودش لوازم یدکی می‌برد؟ چاپخانه‌ هم از این قاعده مستثنا نیست. از این رو، باید کاغذ سهمیه‌ای به چاپخانه‌داران داده شود تا جلوی بسیاری از رانت‌ها در این زمینه گرفته شود. در حقیقت اگر مجموعه‌های چاپی متولی کاغذ مصرفی شوند، نظام توزیع کاغذ سامان بسیاری مناسبی خواهد گرفت.
به نظر شما دلیل بی‌توجهی اتحادیه به موضوع معرفی نماینده چیست؟
چیزی که شاهد آن هستیم این است که رئیس اتحادیه به جای پرداختن به امور مهم نظیر این مساله، بیشتر وارد حاشیه شده‌اند. به نظر ما کار زیادی در اتحادیه انجام نمی‌شود و شاهد بروز فضای تک صدایی در اتحادیه هستیم. در حال حاضر تمام چاپخانه‌ها برای تامین مواد اولیه دچار مشکل هستند و همین مساله به آن‌ها شدت فشار وارد می‌کند و چاپخانه‌ها را به فکر تعطیلی می‌اندازد. در این اوضاع وزارت ارشاد باید از تعاونی‌ها حمایت کند تا اوضاع کمی بهتر شود، ممکن است چاپ بتواند در بخش‌های دیگر به فعالیت خود ادامه دهد اما نشر بدون چاپ زنده نمی‌ماند.
رسیدگی به مشکلاتی مانند تامین مواد اولیه از مهم‌ترین وظابف اتحادیه چاپخانه‌داران است، اما با عدم معرفی نماینده برای شرکت در کارگروه تامین کاغذ به نظر می‌رسد که اتحادیه به اینگونه موارد بی‌اعتنا بوده است. حال این سوال مطرح می‌شود که اگر رسیدگی به این مسائل چندان اهمیت ندارد، پس وظایف و هدف از تشکیل این اتحادیه چیست؟
یکی از وظایف اتحادیه صدور پروانه و پروانه کتبی و ... است، ولی این اتحادیه باید وظایف گسترده‌تری را پیش روی خود قرار دهد. به عنوان مثال می‌توانیم به ناراضی بودن صنف از مسائل مالیاتی اشاره کنیم. این مورد باید در برنامه‌ها قرار بگیرد. به نظر می‌رسد رئیس اتحادیه ارزش زیادی را برای این مسئله قائل نمی‌شود. قانون نظام صنفی اشکال بزرگی دارد، نتیجه اینکه فقط رئیس اتحادیه حق رای برای انتخاب هیات رئیس استان را داشته باشد، این است که فقط ایشان حرفش پذیرفته می‌شود و هیات مدیره در عمل کارایی ندارد. البته سازوکارهایی وجود دارد، اما در نهایت طرفداری از رئیس اتحادیه در اولویت قرار گرفته است. این موضوع اتحادیه‌ها را در تنگنا قرار می‌دهد. از نظر من این دیدگاه غلط است! کسانی که منتخبان صنفی هستند باید در رای‌گیری شرکت کنند. قانون صنفی هم باید در موارد دیگر اصلاح شود، در این صورت است که مفاسد و زد و بندها کمتر می‌شود.
به نظر شما چه‌ نهادهایی باید پاسخگوی وضعیت فعلی باشند و چگونه می‌توان از این بحران عبور کرد؟
در ابتدا باید از مسئول امر سوال کرد که اصولا انگیزه و هدفش از انجام ندادن این کار چه بوده است؟ اما در این زمینه باید از وزارت ارشاد که شکل حاکمیتی دارد درخواست کنیم که به این اوضاع رسیدگی کنند و ما را هم عضو تصمیم‌گیرنده‌ها بدانند. البته امسال تا حدودی این اقدامات انجام شده است و همکاری‌ها بیشتر شده است. امیدوارم این همکاری ادامه پیدا کند تا بتوانیم به واسطه آن مشکلات را حل کنیم. ما باید بتوانیم همراه با رسانه‌ها قدمی در این راه برداریم و در جهت حل مشکلات فعلی گام برداریم.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس کل دادگستری تهران: مشایی ۶ سال و نیم و جوانفکر 4 سال به زندان می‌روند رضا دهکی تو برو خود را باش! احمدرضا اعتماد مظاهری از جای خالی چاپخانه‌داران در کارگروه تامین کاغذ می‌گوید چاپ ؛ حلقه اول زنجیره یک بحران فرهنگی منابع مطلع از برگزاری جلسه نمایندگان گروه تحقیق اروپایی برای چگونگی برکناری نخست‌وزیر خبر دادند بیژن اشتری ، مترجم و منتقد سینما در گفت‌وگو با «ابتکار»: سینماگران اندکی اهل کتاب خواندن هستند «ابتکار» ابعاد حقوقی مصونیت نمایندگان و دلایل واهمه آن‌ها از اظهارنظرهای صریح را بررسی می‌کند «ابتکار» از دغدغه های اجتماعی درباره مراسم سوگواری محرم گزارش می دهد عزاداری حسینیِ حسینی رئیس‌جمهوری در جلسه هیات دولت: به جز چند کشور معدود معلوم‌الحال، هیچ‌کس در کنار آمریکا قرار ندارد حسین عرفانی درگذشت از «هامفری بوگارت» تا «اسب لوک خوش شانش » با یک عینک بزرگ! رئیس‌جمهوری در جلسه هیات دولت: به جز چند کشور معدود معلوم‌الحال، هیچ‌کس در کنار آمریکا قرار ندارد