آلودگی در هوا، برنامه فقط روی کاغذ!

 هوای مشهد پس از مدت ها از دیروز در وضعیت هشدار آلودگی قرار گرفت و به نوعی زنگ خطر آلودگی هوای مشهد و تداوم آن در شش ماه دوم سال به صدا در آمد. هوای دیروز مشهد با شاخص 139 در وضعیت ناسالم بود و سه ایستگاه کریمی، خیام شمالی و چمن نیز در وضعیت قرمز آلودگی هوا قرار گرفتند.حال که دوباره وضعیت در حال تبدیل شدن به «همان آش و همان کاسه» است، این سوال را از متولی اصلی اقدام برای مقابله با آلودگی هوای مشهد مطرح کردیم که طی یک سال اخیر چه اقدامی انجام شده که شش ماه دوم امسال همانند سال گذشته با کلکسیونی از روزهای آلوده در مشهد مواجه نباشیم. پاسخ های معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت از محیط زیست خراسان رضوی اما نشان از کارنامه ای قوی و دستانی پر برای مقابله با این معضل همیشگی در کلان شهر مشهد نداشت. محمد عرفانی در پاسخ به این سوال «خراسان رضوی» که امسال چه برنامه مشخص و اجرایی برای مقابله با آلودگی هوای مشهد دارید؟ می گوید: اقدامات خاصی انجام شده است، برنامه ها و اقدامات اجرایی به صورت مشخص و مدون برای کاهش آلودگی هوا از سمت نهادهای مرتبط همچون نیروگاه، شهرداری، معاونت خدمات شهری، تاکسیرانی و ... احصا شده است.وی می افزاید: این برنامه و اقدامات اجرایی در قالب اعداد و ارقام مشخص شده و تکالیف و وظایف نهادهای مرتبط با کاهش آلودگی هوا مشخص شده است، همچنین  این برنامه در کارگروه و کمیته فنی کاهش آلودگی هوا نیز مصوب شده است.
اداره کل محیط زیست با 200 نفر نیرو نمی تواند محیط زیست را حفظ کند
وی تصریح می کند: این برنامه ها و اقدامات هزینه هایی دارد، اصل 50 قانون اساسی مکلف کرده است که همه باید در حفظ محیط زیست مشارکت کنند و اداره محیط زیست با 200 نیرو نمی تواند محیط زیست را حفظ کند، در خصوص مقابله با آلودگی هوا نهادها تکالیفی دارند و در سال 93 تکالیف آن ها مشخص شده است.عرفانی به تکالیف سازمان محیط زیست درباره کاهش آلودگی هوا اشاره می کند و می افزاید: یکی از وظایفی که سازمان محیط زیست درباره کاهش آلودگی هوا دارد بررسی و پایش صنایع ایجاد کننده آلایندگی هواست، با توجه به پایش های شبانه و روزانه ای که داریم واحدهای آلاینده ای در شهر وجود دارد که در این زمینه اقدامات قانونی خود را انجام دادیم.وی می گوید: اما بر اساس تحلیل و گزارش هایی که داریم منبع اصلی آلودگی هوا در مشهد منابع متحرک (خوروها، اتوبوس ها، تاکسی ها و ...) هستند و این بالاترین آلودگی را در مشهد رقم می زند، ما داریم به مهرماه نزدیک می شویم، وضعیت مشهد همانند یک کاسه است این بدین معنی است که وقتی بار آلودگی ایجاد می شود این آلودگی پایدار می ماند.
نیروگاه برق اهداف ما را تامین نکرده است


معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت از محیط زیست استان تصریح می کند: شرکت برق در خصوص آلودگی هوا تکالیفی دارد و باید از سوخت پاک استفاده کند، یکی از دغدغه های ما درباره عوامل افزایش آلودگی هوا بحث نیروگاه هاست و یکی از نیروگاه ها در مشهد اهداف ما را تامین نکرده که البته پیگیری هایی از طرف شخص استاندار محترم و اداره کل حفاظت محیط زیست انجام شده است.وی تاکید می کند: چرا این نیروگاه روزانه بیش از سه میلیون و 400 لیتر مازوت به هوا متصاعد می کند و  این میزان با مصرف مازوت و آلودگی آن برابر با آلودگی بنزین و گازوئیل است؛ این تهدید جدی برای مشهد است، ما این موضوع را به صورت جدی پیگیری کردیم، ریاست سازمان محیط زیست هم این موضوع را از طریق وزارتخانه های نیرو و نفت پیگیری کرده است.وی می افزاید: بر اساس قانون، صنایع نباید در شعاع 30 کیلومتری از شهر، سوخت مازوت استفاده کنند و این نیروگاه  در کمتر از شعاع 30 کیلومتری از سوخت مازوت استفاده می کند، گاه برخی از روزها این میزان مصرف رکورد بیشتری زده است.عرفانی یادآور می شود: تذکراتی به مسئولان این نیروگاه داده ایم اما هنوز به مکاتبات ما پاسخ داده نشده است، حتی موضوع به معاون اول رئیس جمهوری منعکس شده است، استاندار و وزارتخانه ها این موضوع را پیگیری کردند، به هرحال اگر قرار باشد این موضوع حل نشود، آلودگی هوا تهدید جدی برای مشهد است. وی در پاسخ به این سوال که آیا برنامه هایی که نهادهای مرتبط برای کاهش  آلودگی هوا ارائه کرده اند تضمین کننده کاهش آلودگی هوا در سال 97 نسبت به سال های پیش است؟ می گوید: به طور قطع اگر برنامه های نهادهای مختلف اجرا شود به کاهش آلودگی هوا در مشهد منجر می شود. وی تصریح می کند: وقتی از دستگاه و نهادی می خواهیم که اقدامات خود را درباره کاهش آلودگی هوا انجام دهد، برخی می گویند اعتبار، تجهیزات  و ... نداریم، همه این ها موانع و مشکلاتی دارند اما ما مکلف هستیم که این تکالیف را انجام دهیم و اگر نمی توانیم باید از مرکز کمک بگیریم.معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت از محیط زیست خراسان رضوی تاکید می کند: از سال 93 تا 95 نهادهای مختلف تکالیفی داشتند، ولی ما این برنامه را به صورت محلی تدوین کردیم، البته چهار تا کاغذ که نمی تواند باعث کاهش آلودگی هوا شود، باید اقدامات عملی انجام شود و نهادهای مختلف باید اقدامات عملی مد نظر را انجام دهند.وی در پاسخ به این سوال که به هرحال با وجود تمام این وظایفی که مشخص کرده اید، هم اینک زنگ خطر آلودگی هوا در مشهد به صدا در آمده است و چه اقدام عملی برای مقابله با تشدید آلودگی هوا در مشهد دارید؟ می گوید: با کارگروهی که تشکیل می دهیم وظایف دستگاه های مختلف مربوط به کاهش آلودگی هوا را مطالبه می کنیم.
اقدامات دستگاه ها کافی نبوده است
وی به پیگیری دستگاه قضایی در این باره نیز اشاره می کند و می گوید: معاون دادستان مشهد در این زمینه به صورت جدی وارد شده و برای نیروگاه پرونده قضایی تشکیل شده است، سازمان محیط زیست هم به صورت مداوم پیگیر است. وی با بیان این که اقداماتی که باید دستگاه های مختلف از جمله اتوبوسرانی، راهداری و... در زمینه کاهش آلودگی هوا انجام دهند کافی نبوده است، تاکید می کند: اقدامات برخی از سازمان ها مطابق با قانون هوای پاک نبوده است.عرفانی در ادامه صحبت خود به طرح سیاهه انتشار آلودگی هوا اشاره می کند و می گوید: همان طور که می دانید قرارداد تهیه سیاهه آلودگی هوای مشهد با دانشگاه صنعتی شریف بسته شده و اعتبار آن که بیش از 500 میلیون تومان است از طریق استانداری تامین شده و امیدواریم تا پایان سال طرح اولیه آن تهیه شود چرا که تهیه این پروژه کار سنگینی است.وی می افزاید: کاهش آلودگی هوا باید از طریق فرهنگ سازی در میان تمام مردم صورت بگیرد و تا زمانی که عزم دولتی و مردمی نباشد و تامین مالی صورت نگیرد نمی توانیم به کاهش واقعی آلودگی هوا دست یابیم.
 
فراخبر
رفع مشکل آلودگی هوا در پایتخت معنوی ایران  نیا‌‌زمند نگاه ملی دولت به مشهد
همان‌طور که معاون اداره کل حفاظت از محیط زیست استان یکی از نیازهای اصلی برای پیگیری طرح ها و برنامه های مقابله با آلودگی هوا را بودجه و اعتبارات بیان کرد، این ضرورت کاملا احساس می شود که دولت در این زمینه باید نگاهی ملی به پایتخت فرهنگی کشور داشته باشد؛ چرا که رفع مشکل آلودگی هوا در مشهد نیازمند بودجه و اعتبارات کلانی است که این اعتبارات باید در قالب سهم شهرداری ها از عوارض سوخت و آلاینده ها به کلان‌شهرها تزریق شود تا بتواند مسیر را برای پیشبرد برنامه های مقابله با آلودگی هوا هموار کند.