روزنامه جهان صنعت
1397/06/20
فروش غیرمجاز دلاری برخی کالاهای اساسی به مشتری های خارجی
پروانه کُبره- روزی نیست که خبر گرانتر شدن یک جنس و نایاب شدن جنسی دیگر به گوشمان نخورد. این وضعیت به قدری در یکی دوماه اخیر تکرار شده که وقتی سری به مغازهها و فروشگاههای سطح شهر میزنیم با مردمی مواجه میشویم که موج عجیبی از وحشت و ترس از گرانی و کمبود کالا را با خود این طرف و آنطرف میبرند. بعد از تعطیلات عید نوروز و در حالی که رییس اتاق اصناف ایران، همچنان وعده ثبات قیمت کالاها را میداد با افزایش ناگهانی و مهار نشدنی قیمت ارز، بازار کالاهای اساسی شکل و شمایل جدیدی به خود گرفت؛ گرانی پشت گرانی. قیمت انواع و اقسام کالاهای ضروری و غیرضروری در همین دو سه ماه اخیر چنان سرعت گرفت که گویی قرار است ریسمان اقتصاد کشور پاره شود. این شرایط درحالی بود که با نزدیک شدن به دور دوم تحریمهای آمریکا علیه ایران موج احتکار و گرانی وضعیت را بدتر کرد. فکرش را بکنید همین چند روز پیش اسدالله عسکراولادی، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفتوگویی اعلام کرد که دولت فرصت چندانی برای جلوگیری از کمبود کالاهای اساسی و دارو ندارد؛ حدود 60 روز فرصت تا پر کردن بازار از 28 قلم کالای جنجالی که به گفته عسکراولادی میتواند کمبود آنها اتفاقات بدی را برای مردم رقم بزند باقی مانده،. ورود دلالان به بازار مواد اولیه و اوج گرفتن قیمت دلار تا مرز 15 هزار تومان حتی روی کاغذ هم اتفاق هراسانگیزی است چه برسد به واقعیت بازار. کاری نداریم که عدهای هم در این وانفسا دلی از عزا درآوردند و قیمتها را چهار پنج برابر حالت عادیاش به مردم میفروشند. اما همه این اتفاقات به قدری سریع در حال رخ دادن است که به قول کسبه، انگار بازار صاحب ندارد و هر صنفی هر کاری از دستش برای بدتر شدن اوضاع بربیاید دریغ نمیکند.مدیریت نافرجام
واقعیت این است که در حال حاضر وضعیت تولیدکنندگان چندان مساعد نیست .
افزایش قیمت لحظهای ارز و بازار رها شده مواد اولیه کرکره بسیاری از تولیدکنندگان را پایین داده. در این میان برخی از تاجران کشورهای همسایه نیز نهایت سوءاستفاده از وضعیت پیش آمده را میکنند. از قرار معلوم آنها با نشان دادن دلار به تولیدکنندگان ایرانی به خصوص تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و مواد غذایی، تولیدات آنها را با قیمتهای بالایی خریداری میکنند. از اینرو به گفته فعالان بازار همین موضوع به زودی موج جدیدی از گرانی و کمبود کالا در کشوررا رقم خواهد زد. در همین رابطه رییس خانه اقتصاد کشور با بیان اینکه مسوولان برای کنترل این وضعیت برنامهای ندارند افزود: در وهله اول باید مشخص شود که آیا این کالاهایی که سر زمین در حال خرید و فروش است مازاد بر نیاز داخل است یا نه؟
ابراهیم جمیلی افزود: اگر کالاهایی که خارجیها برای خرید آن دلار پرداخت میکنند باعث به هم خوردن تنظیم بازار داخلی کشور شود، قاعدتا مشکلات جدیدی در رابطه با گرانی و کمبود کالا به وجود خواهد آمد اما اگر آن کالا مازاد برنیاز کشور به خارجیها فروخته شود بدون شک مشکل خاصی را به وجود نخواهد آورد .
این مقام مسوول افزود: اما دولت باید هدف خاصی برای صادرات محصولات غذایی کشور داشته باشد که شواهد حاکی از آن است که مدیریت و برنامهریزی خاصی وجود ندارد.
وی تصریح کرد: مسوولان باید قبول کنند که نتوانستند در برخی حوزهها برنامهریزی و مدیریت داشته باشند جمیلی گفت: موضوع مواد غذایی یکی از موضوعات استراتژیکی است که اگر کوچکترین خدشهای به مدیریت و تنظیم آن وارد شود خطرناک است و میتواند برای دولت مشکلساز شود.ابراهیم جمیلی افزود: به نظر من ناکارآمدی تصمیمات مسوولان در برخی موارد ضربه مهلکتری از تهدیدهای ترامپ و تحریمها به اقتصاد کشور زده است.
فروشندهها به دنبال دلار
اگرچه بعد از خط و نشان ترامپ برای ایران، وضعیت اقتصادی کشور تا حد زیادی بهم ریخت اما بسیاری از کارشناسان معتقدند تاثیر ناکارآمدی تصمیمات مسوولان و کنترل «از سر واکنی» بازار ارز، ضربه کاریتری به بازار زده است از اینرو عدهای با علم کردن تحریمهای ترامپ صرفا به دنبال بهم ریختن بازار و سودجویی خودشان هستند به همین دلیل هرچه دلار گرانتر شود اجناس آنها نیز گرانتر خواهد شد.
به دنبال افزایش نرخ قابلتوجه دلار و سودجویی عدهای از بازار، قیمت مواد غذایی از قبیل گوشت، ماهی، آجیل و بسیاری از محصولات دیگر رشد قابلتوجهی کرد بهطوریکه گفته میشود علت اصلی گرانی این کالاها افزایش قیمت دلار است. چندی پیش نیز عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نیز در مورد قاچاق دام زنده به دلیل دریافت دلار هشدارهایی داده بود .
علی ابراهیمی با بیان اینکه یکی از کالاهایی که ارزآور است صادرات گوشت قرمز و دام زنده است، گفت: در مناطق غرب و جنوب غرب این استعداد وجود دارد تا دامهای سبک و سنگین خارج شود و در قبال آن ارز خارجی دریافت کنند که با تبدیل آن به ریال شاهد هستیم صادرات بیش از دو برابر ارزش دارد و همین موضوع انگیزه قاچاق را افزایش میدهد.
درحالی دام زنده برای دریافت دلار بیشتر در حال قاچاق شدن است که مسوولان برای تامین نیاز داخلی از روسیه گوشت منجمد گاومیش و از ونزولا و کشورهای دیگر سایر گوشتها را وارد میکنند.
چندی قبل بر اساس بخشنامه وزارت صنعت صادرات دام زنده ممنوع شده بود، اما برخی ابهامات در خصوص تداوم صادرات دام زنده نیز همچنان وجود دارد.
اوایل خرداد ماه سال جاری محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت برای تغییر روند افزایشی قیمت گوشت قرمز با ارسال نامهای به محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی و مسعود کرباسیان وزیر سابق اقتصاد اعلام کرد، از هفتم خرداد ۱۳۹۷ صادرات هر گونه دام زنده و گوشت گرم ممنوع اعلام کرد.
این در حالی است که بر اساس آمارهای گمرک ایران، صادرات دام زنده در ماههای تیر و احیانا مرداد ادامه داشته است.
دلار ماهی را هم گران کرد
این موضوع در مورد بازار ماهی نیز صدق میکند و ماهیگیر به محض صید، همان ماهی را به مشتری خارجیاش با دلار میفروشد. به همین دلیل است که قیمت انواع ماهی و میگو در یکی دو ماه اخیر با افزایش قیمت چشمگیری مواجه شده است. قیمت ماهی قزلآلا درجه یک در حال حاضر از کیلویی 14 هزار تومان به 40 هزارتومان رسیده و قیمت میگو نیز به دلیل کمبود آن با قیمتهای نجومی مواجه شده است.
فروش آجیل به افغانستان و عراق
قیمت آجیل نیز به واسطه خرید تجار عراقی سر زمین، به شدت بالا رفته به طوری که پسته در بازار بزرگ کیلویی 130 هزارتومان و در سطح شهر بالای 200 هزارتومان فروخته میشود. قیمت هر کیلو تخمه محبوبی نیز که تا همین سه ماه گذشته به قیمت ۱۰ هزار تومان عرضه میشد در حال حاضر این قیمت به کیلویی ۱۹ هزار تومان افزایش یافته و دلیل اصلی این رشد قیمت خرید تجار خارجی در محل تولید با دلار به قیمت کیلویی دو دلار است.
گرانی سیبزمینی و گوجه در راه است
در این وضعیت صادرات به عراق، افغانستان و آسیای میانه و شیرینی طعم ارز خارجی باعث شده کشاورزان بار خود را از سرِ زمین و برای سود بیشتر به فروش برسانند. پیش از این معمولا کشاورزان، صد درصد بار سیب زمینی و گوجه را برداشت میکردند و 20 درصد نیاز مردم را به بازار میفرستادند و مابقی را در انبار نگهداری میکردند تا در پاییز و زمستان با مشکل مواجه نشویم. اما در حال حاضر از همان سرِ زمین کل بار به فروش میرسد. پیش از این برخی به صورت قاچاق این کار را میکردند اما در حال حاضر دیگر میتوانند به صورت آزاد بار را صادر کنند.
به دنبال رفع ممنوعیت صادرات سیب زمینی و گوجه به کشورهایی همچون عراق، رییس اتحادیه صنف بارفروشان اعلام کرده که تبعات این رفع ممنوعیت صادرات، در وهله اول ایجاد کمبود این محصولات است که باعث افزایش قیمت در بازار خواهد شد. وی با بیان اینکه ما وظیفه داریم اطلاع دهیم تا کاری انجام دهند، افزود: ماههای محرم و صفر را پیشرو داریم و تقاضا افزایش مییابد به طوری که این موضوع باعث افزایش قیمت این محصولات و عرضه کم به بازار میشود. ما در زمان سرمازدگی باغات هم به اتاق اصناف نامه زدیم و اطلاع دادیم که چارهای بیندیشند اما ترتیب اثر ندادند.
اوایل هفته جاری باخبر شدیم که برخی از مسافران زمینی ترکیه بستههای چای ایرانی را برای فروش مستقیم به قهوهخانههای شهرهای «ازمیر» و «وان» ترکیه به صورت قاچاق و برای دریافت ارز خارجی از کشور خارج میکنند.
در گذشته تجار خارجی خریدهای خود را از بازار تهران انجام میدادند اما اخیرا سیاستهای نابسامان دولت در مدیریت بازارهای صادراتی، باعث شده تجار خارجی مستقیم و بدون نظارت با تولیدکنندگان ایرانی معامله کنند.
به دلیل اینکه ارزش پول ملی ما در برابر ارزهای بینالمللی مانند دلار کاهش پیدا کرده صادرات از طریق مبادی قانونی و غیرقانونی یعنی قاچاق صرفه اقتصادی بیشتری دارد و مردم نیز علاقه بسیاری به دلار پیدا کردند.
سایر اخبار این روزنامه
دبیر شورای عالی امنیت ملی:
بدهی بانکها عامل اصلی رشد نقدینگی
قصور دولتیها ناآرامی قیمتی را به مردم تحمیل میکند
آماده راستیآزمایی
فروشندگان آنلاین اتهام «هما» در مورد گرانی بلیت را رد کردند
توجیه قاضی برای رد شکایت استاد آواز ایران از صدا و سیما
تئاتر شهر را بمباران کنید!
چند خبر از زیمبابوه!
فروش غیرمجاز دلاری برخی کالاهای اساسی به مشتری های خارجی
افزایش قیمتها تا آستانه تحمل جامعه
رانت به «نیما» هم رسید
جدید ترین آمار سازمان جهانی گردشگری منتشر شد
بررسی میدانی وضعیت کرایه خانه و خرید و فروش مسکن در پایتخت
سقف تازه بورس
تحصیل بچههای کرمانشاه برایشان سود ندارد
پوپولیسم از نوع سوئدی
تحلیل والاستریت ژورنال از درگیریهای بصره
جان بولتون:
دبیر شورای عالی امنیت ملی: