به مناسبت سالروز رحلت آیت‌الله سید محمود طالقانی بازوی توانای اسلام

روز نوزدهم شهریور سالروز رحلت مبارز نستوه، مجاهد خستگی ناپذیر و عالم آگاه آیت‌الله سید محمود طالقانی است. آیت‌الله طالقانی در 13 اسفند سال 1289 هجری خورشیدی (برابر با روز یکشنبه 4 ربیع‌الاول سال 1329 هجری قمری) در خانواده‌ای اهل علم و دارای روحیات انقلابی و ضد ظلم در روستای گلیرد طالقان دیده به جهان گشود. از مکتب بسیاری از اساتید و از جمله پدر فاضل خود درس ‌آموخت و سرانجام موفق به کسب اجازه نامه اجتهاد از مراجع بزرگ آن روز از جمله آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی گردید و بعد از اتمام تحصیلات به تهران آمد و در مدرسه شهید مطهری (سپهسالار سابق) به تدریس علوم دینی مشغول شد. در سال 1318 برای اولین بار اعتراض خویش را نسبت به رژیم و دستگاه حکومتی، با دادن یک اعلامیه در رابطه با کشف حجاب ابراز کرد و در پی آن دستگیر و زندانی شد. از آن پس، هر از چند گاهی دستگیر و زندانی می‌شد تا اینکه انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی به پیروزی رسید. آیت‌الله طالقانی بخش زیادی از عمر خود را در زندان‌های رژیم منحوس پهلوی سپری کرد.
آیت‌الله طالقانی که درد جامعه و مردم را بخوبی حس کرده بود و تنها راه نجات را در بازگشت به اسلام و قرآن می‌دانست، با برقراری جلسات منظم تفسیر قرآن چه در داخل زندان و چه بیرون از آن، در این مسیر قدم نهاد و رسالت عظیم خویش را به انجام رسانید. وی در حمایت از تاسیس «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه» که به دست آیت‌الله بروجردی و با همکاری اندیشمندان «الازهر» مصر، به ویژه شیخ محمد شلتوت ایجاد شده بود، نوشت: "راه تقریب، که جمعی از علمای بیدار و مجاهد پیش گرفته‌اند همین است که با نور تفکر، محیط ارتباط اسلامی را روشن سازند و با نوک قلم، باقی‌مانده ابرهای تاریک را از افق فکری مسلمانان زایل گردانند تا وحدت واقعی پایه گیرد، نه اتحاد صوری و قراردادی."
از 25 اردیبهشت سال 1327 هم‌زمان با خروج آخرین سربازان انگلیس از خاک فلسطین، و زمانی که «بن‌گورین» رئیس صهیونیست‌ها، خبر شوم تاسیس دولت اشغالگر صهیونیستی را اعلام کرد و تلاش‌های گسترده‌ای در ابعاد مختلف برای حمایت از حقوق مردم فلسطین صورت گرفت، آیت‌الله طالقانی از مبارزانی بود که هرگز در برابر این اشغالگری و تجاوز سکوت نکرد و در کنفرانس‌های متعدد از حق ملت فلسطین دفاع کرد. وی در خطبه نماز عید فطر سال 1348، به مسئله فلسطین پرداخت و ضمن آگاه کردن مردم از وضعیت مسلمانان فلسطین و یادآوری مسئولیت آنان در این مبارزه، از آنها خواست فطریه خود را برای کمک به مبارزان مسلمان هدیه کنند.
محرم سال 1357، برای انقلاب مقطع حساس و سرنوشت‌سازی بود. آیت‌الله طالقانی همگام با امام، برای شدت بخشیدن به قیام مردم، در اول محرم با بهره‌گیری از فرهنگ عاشورا و سخنان قافله‌سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) پیامی حماسی خطاب به ملت ایران فرستاد که منجر به راهپیمایی‌ها و اعتصابات گسترده‌ای شد. ایشان برای وارد کردن ضربات نهایی بر پیکرِ رو به زوال حکومت پهلوی، تصمیم گرفت در حمایت از پیام امام، پیامی دیگر به مناسبت روز تاسوعا (نهم محرم) صادر کند. از این رو، بدون توجه به اخطارهای پی در پی مقامات دولتی وقت، در روز چهارم محرم پیامی دیگر برای ملت ایران فرستاد و اعلام کرد که خود نیز در راهپیمایی روز تاسوعا شرکت خواهد کرد. این اعلامیه در حمایت از پیام امام و تاکید و تلاش دیگر رهبران دینی مانند آیت‌الله مفتح و استاد مطهری، غوغایی به پا کرد به طوری که در تهران حدود چهار میلیون نفر به خیابان‌ها ریختند و حمایت خود را از رهبری امام خمینی(ره) و برقراری حکومت اسلامی اعلام کردند.


با برقراری نظام جمهوری اسلامی، آیت‌الله طالقانی از طرف امام خمینی به عنوان اولین امام جمعه تهران پس از پیروزی انقلاب تعیین شد تا این مراسم وحدت‌بخش در سرتاسر میهن اسلامی برگزار شود. نخستین نماز جمعه تهران به امامت آیت‌الله طالقانی در پنجم مرداد سال 1358 در دانشگاه تهران برپا شد و بیش از یک میلیون نفر در آن شرکت کردند. در مجموع آیت‌الله طالقانی هفت نماز جمعه را اقامه کرد که آخرین آن در بهشت‌زهرا، در شانزدهم شهریور سال 1358 و سه روز پیش از رحلت ایشان بود. آیت‌الله طالقانی درباره اهمیت نماز جمعه جمله معروفی دارد که می‌گوید: "نماز جمعه مظهر کاملی است از صف توحیدی تمام ملت‌های مسلمان و درعین‌حال آگاهی، تنبه، هوشیاری، افشا کردن دسایس دشمن و مطلع‌ کردن همه مسلمانان به وظایف و مسئولیت‌هایی که دست کم در مدت یک هفته در پیش دارند."
اگرچه زندگانی آیت‌الله طالقانی سراسر مبارزه بود و بارها زندانی و تبعید شد، اما با این حال، آثار ارزشمندی از خود بجا گذاشت. گنجینه‌های ارزشمندی همچون پرتوی از قرآن، مقدمه و تعلیق بر کتاب تنبیه الامه و تنزیه المله، اسلام و مالکیت، به سوی خدا می‌رویم، پرتوی از نهج‌البلاغه، آینده بشریت از نظر مکتب ما، آزادی و استبداد، آیه حجاب، مرجعیت و فتوا، درسی از قرآن و درس وحدت از یادگارهای جاودان آن عالم فرزانه به شمار می‌روند.
از نخستین روزهای انقلاب اسلامی گروهک‌های غیر معتقد به اسلام اصیل، سعی بر القاء دروغ‌هایی داشتند که آیت‌الله طالقانی را حامی خود جلوه دهند و در این زمینه دست به توطئه‌های فراوانی زدند اما با هوشیاری مرحوم طالقانی این دسیسه‌ها خنثی و بی‌اثر ‌شد. در راس این جریان‌ها، منافقین قرار داشتند اما آیت‌الله طالقانی در آخرین خطبه نماز جمعه خود در بهشت زهرا با بیانات محکم و روشن، منافقین را رسوا و بیزاری خود را از آنان اعلام کرد.
آیت‌الله طالقانی سر انجام پس از سال‌ها مبارزه، روز دوشنبه 19 شهریورماه سال 1358 به سوی حق شتافت و ملتی در غم فراقش غرق ماتم شدند. انبوه جمعیت پیکرش را برای خاک سپاری به بهشت‌زهرا بردند و صبح سه شنبه در میان شیون مردم بدرقه شد.
امام خمینی در نوزدهم شهریور 1358طی پیامی به مناسبت رحلت آیت‌الله سید محمود طالقانی به ملت مسلمان ایران فرمودند:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَی‌ نَحْبَهُ وَ مِنْهُم مَنْ ینتَظِرُ. عمر طولانی این عیب را دارد که هر روز عزیزی را از دست می‌دهد و به سوگ شخصیتی می‌نشیند و در غم برادری فرو می‌رود. مجاهد عظیم‌الشان و برادر بسیار عزیز حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین آقای طالقانی از بین ما رفت و به ابدیت پیوست و به ملا اعلی با اجداد گرامش محشور شد. برای آن بزرگوار، سعادت و راحت و برای ما و امت ما، تاسف و تاثر و اندوه.
آقای طالقانی یک عمر در جهاد و روشنگری و ارشاد گذراند. او یک شخصیتی بود که از حبسی به حبس و از رنجی به رنج دیگر در رفت و آمد بود؛ و هیچ گاه در جهاد بزرگ خود سستی و سردی نداشت. من انتظار نداشتم که بمانم و دوستان عزیز و پر ارج خودم را یکی پس از دیگری از دست بدهم. او برای اسلام به منزله حضرت ابوذر بود؛ زبان گویای او چون شمشیر مالک اشتر بود؛ بُرنده بود و کوبنده. مرگ او زودرس بود و عمر او با برکت. رحمت خداوند بر پدر بزرگوار او، که در راس پرهیزکاران بود، و بر روان خودش که بازوی توانای اسلام. من به امت اسلام و ملت ایران و عائله ارجمند و بازماندگان او، این ضایعه بزرگ را تسلیت می‌دهم. رحمت بر او و بر همه مجاهدان راه حقّ. والسلام علی عبادالله‌ الصالحین (صحیفه امام، ج9، ص 486)
سایر اخبار این روزنامه
معاون سازمان توسعه تجارت ایران خبر داد: ممنوعیت صادرات برخی کالاها برای حمایت از دهک‌های پایین به مناسبت سالروز رحلت آیت‌الله سید محمود طالقانی بازوی توانای اسلام روزنامه جمهوری اسلامی بررسی می‌کند؛ بزرگترین مانع اروپا برای ادامه همکاری‌های اقتصادی با ایران بدون آمریکا چیست؟ در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی به ریاست دکتر روحانی؛ یک میلیارد دلار برای حفظ و توسعه اشتغال اختصاص یافت عضو شورای روابط خارجی آمریکا: حامیان برجام در شورای امنیت، ترامپ را بازخواست کنند فرمانده کل قوا در مراسم دانش‌آموختگی دانشگاههای ارتش در دانشگاه علوم دریایی نوشهر: اقتدار نیروهای مسلح دشمن را به عقب نشینی وا می دارد سپاه پاسداران: 7 فروند موشک به محل استقرار تروریست‌ها شلیک شد افشای نقش آمریکا وعربستان در حوادث بصره ناکامی دشمنان مشترک ایران و عراق رئیس مدیریت شبکه وزارت بهداشت: یک میلیارد خدمت بهداشتی درمانی به مردم ارائه شد تاکید وزیر اطلاعات بر حراست از مرزهای اعتقادی مردم معاون وزیر بهداشت: تحریم‌ها مانع انتقال تجربیات بهداشتی بین کشورها نمی‌شود طرح توانمندسازی اقتصادی اجتماع‌محور «مهتاب» در مناطق محروم انجام می‌شود افزون بر 6 میلیون نفر در ایران از ذریه پیامبر اکرم (ص) هستند