اروپا با نگرانی انتخابات امروز سوئد را دنبال می‌کند تَرَک راست افراطی بر دیوار قلعه سوسیال‌دمکراسی

روح‌اله نخعی‪-‬ انتخاباتی که امروز در سوئد برگزار می‌شود، می‌رود تا سوئد را به فهرست پیروزی‌های هشداردهنده راست افراطی اضافه کند. اروپای لیبرال، با نگرانی نظاره‌گر اوج‌گیری راست افراطی، ضدمهاجرت، ضداروپا و ساختارستیز در سوئدی است که دهه‌هاست، مثال موفقیت سوسیالیسم و سیاست‌های رفاهی است که در سال‌های اخیر، در خط مقدم مهاجرپذیری اروپایی و میزبانی از پناهجویان سوری و افغان هم بوده است.
امروز یکشنبه در سوئد، مردم به پای صندوق‌های رای انتخابات نظام پارلمانی این کشور می‌روند تا در کنار انتخابات محلی و شهری، نمایندگان پارلمان این کشور را برگزینند و به‌واسطه آن‌ها، نخست‌وزیر آینده این کشور را انتخاب کنند. نظرسنجی‌های انتخاباتی این کشور نشان می‌دهد، شاید سوئد مثل ایتالیا تمام به دامن راست افراطی و احزاب ساختار ستیز نیفتد، اما احتمالاً مثل آلمان و جدی‌تر از فرانسه، رشد بی‌سابقه‌ای برای حزب «دمکرات سوئدی» را با خود به همراه خواهد آورد تا زنگ هشدار رشد اقبال به سیاست‌های راست افراطی و ضدمهاجرت و شنا در خلاف جهت اتحادیه اروپا را بلندتر و جدی‌تر از قبل به صدا در بیاورد.
رقابت اصلی در سوئد، شبیه به آلمان، به طور معمول بین حزب چپ میانه «سوسیال دمکرات» و حزب راست میانه «میانه» بوده است؛ هر چند در صدسال اخیر، یعنی از ۱۹۱۷، سوسیال‌دمکرات‌ها همواره این رقابت را برده‌اند و البته نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد این روند در این انتخابات هم ادامه خواهد داشت. تغییر مهمی که اتفاق می‌افتد در واقع نه دقیقاً در پیروزی و شکست انتخابات که در ترکیب آراء است: حزب راست افراطی «دمکرات سوئدی» با رهبری جیمی اکسون ۳۹ساله، حدود یک‌پنجم آرا را در نظرسنجی‌ها به سمت خود جلب کرده و احتمال دارد در انتخابات امروز، از حزب «میانه» پیش بیفتد و دومین حزب بزرگ این کشور شود، در حالی که تا چندسال پیش، همچنان مثل آلمان، این حزب از احزاب حاشیه‌ای بوده است.
در ظاهر، این شباهت با آلمان بناست ادامه پیدا کند: حزب چپ میانه بعد از پیروزی و البته نرسیدن به حد نصاب کافی برای تشکیل دولت اکثریتی، با راست میانه ائتلاف می‌کند و همچنان، در جایگاه شریک بزرگتر، در دولت می‌ماند؛ اما روی کاغذ، حزب میانه می‌تواند در ائتلاف با دمکرات‌سوئدی‌ها دولت را تشکیل دهد و همزمان، هم دولت را بعد از مدت‌ها از دست چپ‌ها خارج کند و هم راست افراطی را وارد دولت کند تا یکی از نمادهای چپ‌گرایی اروپایی، ناگهان چرخشی شدید به راست داشته باشد.


حزب میانه اعلام کرده که هرگز با راست افراطی وارد ائتلاف نخواهد شد، اما مروری بر سرنوشت دیگر کشورهای اروپایی نشان می‌دهد، دنیای بعد از انتخابات، گاهی انتخاب‌های متفاوتی پیش روی احزاب می‌گذارد. ائتلاف راست‌های ایتالیا بعد از انتخابات متلاشی شد تا لگای راست افراطی با پنج‌ستاره‌ای که ساختارستیزی را ورای راست و چپ برگزیده بود، دولت را تشکیل دهد و در آلمان، بعد از یک کارزار کامل در انتظار پایان «ائتلاف بزرگ» چپ و راست، مرکل دست‌ازپادرازتر به سراغ چپ‌های میانه‌ای آمد که به قیمت قربانی‌کردن رهبر حزبشان، در ائتلاف و در دولت ماندند.
نکته مهم که سوئد را از دیگر پایگاه‌های رشد راست افراطی اروپا متمایز می‌کند این است که اینجا، برخلاف ایتالیا، فرانسه، آلمان، لهستان، بریتانیا و حتی آن سوی اقیانوس، آمریکا، مسائل اقتصادی و معیشتی در کار نیستند. اینجا دیگر با جمعیتی سرخورده از سیاست‌هایی که دست آن‌ها را از ثروت‌های کشور دور نگاه داشته سروکار نداریم. اگر در آمریکا سندرز و در بریتانیا کوربینی‌ها به دنبال این هستند که با ارتقای کیفیت زندگی عمومی راست افراطی را شکست دهند، اینجا آن مسیر سال‌هاست طی شده. مشکل اینجا شکل عریان‌تری از راست افراطی است، بدون دلایل یا بهانه‌های اقتصادی و طبقاتی. مسئله اصلی دمکرات‌سوئدی‌ها، مهاجرت است و بعد از ضدیت با اتحادیه اروپا. آن‌ها هم خواستار توقف سیاست‌های مهاجرتی و محدودیت مهاجران حاضر در کشور هستند و هم به دنبال برگزاری همه‌پرسی برگزیتی برای سوئد، شاید سوئند (Swend)!
نکته جالب توجه که در بررسی وضعیت روبه‌رشد راست افراطی در غرب گاهی مغفول می‌ماند، یکی از کاتالیزورهای مهم این رشد است: مهاجران و پناهجویان. تقریباً در تمام این کشورها، احتمالاً مهم‌ترین خواسته راست افراطی که حتی بهانه اصلی آن‌ها برای تلاش جهت متلاشی‌کردن اتحادیه اروپاست، رشد میزان حضور مهاجران در این کشورهاست که گاهی با بعضی آمارهای اقتصادی و حتی جرم و جنایت هم مربوط نشان داده می‌شود. درباره تاثیرات، انگیزه‌ها، خوبی‌وبدی و درستی‌وغلطی مهاجرپذیری، بحث‌های اقتصادی و فرهنگی و اخلاقی و حتی دینی، مفصل انجام شده، می‌شود و خواهد شد؛ اما نکته این است که ذات مهاجرت این پناهجویان، حاصل آشفتگی و درگیری و جنگ در خاورمیانه است و نیز حاصل رشد و کسب قدرت گروه‌هایی مثل داعش. خاورمیانه، البته شاید بیشتر از دیگر نقاط دنیا پتانسیل درگیری و جنگ را داشته است اما قابل‌انکار نیست که جرقه ناپایداری‌های خاورمیانه را می‌توان در اوایل دهه اول قرن حاضر دید: یک حمله گسترده نظامی و برکناری صدام، بدون پیش‌بینی‌ها و داده‌های کافی از ترکیب سیاسی و عقیدتی پس‌زمینه‌ای، خلاء قدرت حاصل و فضای آماده برای رشد تروریسم در منطقه شاید اول قدم از مسیری بود که خاورمیانه سال ۲۰۰۰ را به خاورمیانه فعلی، با گروه‌های تروریستی مختلف و جنگ‌های داخلی تبدیل کرد و به تبع آن موجی از مردم این منطقه را از خانه و کاشانه خود، از راه کوه و دریا راهی اروپا کرد و حالا همین مسئله به دردسری برای اتحادیه اروپا و آمریکا تبدیل شده‌است. نتیجه تصمیم نظامی ۱۵ سال پیش یک راست‌گرا در آمریکا و همراهی اروپایی‌های قدرتمند با آن تصمیم، برای اتحادیه اروپای امروز، مسئله مهاجران و مشکل رشد راست افراطی ساختارستیز است و اگر چاره‌ای اندیشیده نشود، به‌زودی، بحران فروپاشی.
سایر اخبار این روزنامه
روحانی در اختتامیه جشنواره شهید رجایی به یادآوری روزهایی در دهه 60 به قیاس آن دوران با امروز پرداخت گزارش «همدلی» از روی آوردن بازنشستگان به حرفه رانندگی و روایت آنها از راننده‌ای که پس از سوختن تاکسی‌اش، دست به خودکشی زد ثبت نام مشقت بار در سایت خودرویی‌ها، احتکار، یورش برای خرید پوشک و مسائلی از این دست، نمایی از یک بی‌اخلاقی اجتماعی را به تصویر می‌کشد؟ نگاهی به زندگی کلنل وزیری؛ معمار موسیقی مدرن ایران به بهانه سالمرگش وطن پرستی که غرب زده نامیده شد «همدلی» واکنش‌های داخلی و جهانی حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در عراق را بررسی می‌کند اروپا با نگرانی انتخابات امروز سوئد را دنبال می‌کند تَرَک راست افراطی بر دیوار قلعه سوسیال‌دمکراسی کناره‌گیری رئیس شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی از سمتش فرشته مهربان ممیزی رفت! گلایه‌های حجتی، وزیر جهاد کشاورزی از پتروشیمی‌ها در ششمین گردهمایی سراسری کشت محصولات زراعی سال ۹۸ - ۹۷ علی دهقان ما هم مقصریم آلرژی به قانون اساسی آشنایی مختصر با دانشنامه ایرانیکا