تخریب روابط تهران-بغداد

گروه سیاسی- حمله خشونت‌بار به مقر دیپلماتیک ایران در بصره شوک بزرگی برای مردم وکشوری بود که دوران تازه‌ای از همکاری و صلح را آغاز کرده‌اند. در حادثه‌ای مشکوک موج تظاهرات خیابانی شهروندان خشمگین در جنوب عراق به سمت کنسولگری ایران هدایت شد و مهاجمان ضمن ورود به حریم کنسولگری ساختمان این مرکز دیپلماتیک را به آتش کشیدند. اغلب ناظران این حادثه را حرکتی خطرناک برای برهم زدن روابط دو کشور همسایه ارزیابی کردند. طبق گفته کارشناسان این آتش‌افروزی برای سوزاندن اندک اعتماد باقیمانده میان مردم و مسوولان عراقی و برای سوزاندن افتخار مردم عراق در مبارزه با تروریسم و مهمتر از آن برای سوزاندن روابط خوب ایران و عراق است که در دو بعد تجاری و گردشگری اوج گرفته است.
البته این اولین شب نا‌آرام بصره نبود و مدتی است که نارضایتی از وضعیت اجتماعی، بیکاری و درخواست‌های معیشتی به تقابل میان معترضان و نیرو‌های امنیتی این شهر منجر شده که همین امر کشته و زخمی‌های بسیاری را به دنبال داشته است. تحلیلگران معتقدند بعثی‌ها و برخی گروه‌های تندرو اعتراضات در بصره را منحرف کرده‌اند. البته پیش از حمله به کنسولگری کشورمان در بصره، مراکز مختلف دولتی و حزبی دیگری هم مورد حمله قرار گرفته بودند، این اعتراضات کم‌کم وارد هفته دوم می‌شود و این درحالی است که با گذشت حدود پنج ماه از انتخابات پارلمانی عراق هنوز احزاب مختلف در این کشور موفق به تشکیل دولت ائتلافی جدید و رسیدگی به بخشی از خواسته‌های اجتماعی مردم نشدند.
اما به دنبال خبر حمله به سمت کنسولگری ایران شایعاتی درباره درخواست تعدادی از هموطنان‌مان برای خروج از این شهر در فضای مجازی پخش و به سرعت تکذیب شد. بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه با محکوم کردن حمله به کنسولگری ایران در بصره خواهان مجازات عاملان آن شد و به دنبال این موضع‌گیری سفیر عراق در تهران هم به وزارت خارجه احضار شد تا در این رابطه توضیح دهد.
اما سفیر ایران در عراق در خصوص حادثه حمله به کنسولگری کشورمان در بصره گفت: معترضان عراقی به ساختمان حمله کردند ولی کارکنان چون الحمدالله آنجا نبودند، دچار مشکلی نشدند و همگی در سلامت کامل به سر می‌برند. سفیر کشورمان در عراق در خصوص وضعیت سلامت‌ نیروهای امنیتی کنسولگری گفت: آنهایی که مربوط به عراقی‌ها می‌شد که مشکلی نداشتند و خوب هستند و دوستان همکار هم که در سلامت کامل به سر می‌برند. اما ساختمان کاملا تخریب شده است. وسایل و امکانات و خود ساختمان متاسفانه خسارت جدی دیده است.


وی در مورد رایزنی‌های انجام گرفته با مسوولان عراقی در این رابطه گفت: با مسوولان عراقی از همان روز قبل از حادثه در حال رایزنی هستیم و صحبت کرده‌ایم و پیگیر هستیم. از آنها خواستیم این حادثه تکرار نشود در یادداشت اعتراض هم داده‌ایم. مسجدی ریشه این حادثه را عواملی خواند که می‌خواهند روابط دو کشور را تخریب کنند و گفت: برخی اجانب و بیگانگان و عناصر داخلی مورد حمایت این‌ها می‌خواهند روابط بین دو ملت را از بین ببرند. وی در مورد شایعه درخواست وزارت خارجه ایران برای خروج شهروندان ایرانی از عراق که توسط برخی رسانه‌ها منتشر شده است، گفت: این خبر صحت ندارد. نه وزارت خارجه نه سفارت چنین مطلبی را مطرح نکرده‌اند. این خبر توسط برخی شبکه‌های عراقی که معلوم نیست از کجا این مطلب را نقل کرده‌اند، پخش شده و به نظر می‌آید در جهت همان تفرقه‌افکنی بین ملت‌هاست. سفیر ایران در بغداد در خصوص همکاری دولت عراق با ایران جهت رسیدگی به موضوع حمله به سرکنسولگری کشورمان و بررسی عوامل و عناصر پشت پرده این حادثه گفت: دولت عراق به هیچ‌وجه نه می‌پذیرد و نه می‌پسندد که چنین تنش‌هایی برای نمایندگی‌های ما پیش آید. وی افزود: البته ما گلایه‌مند هستیم که چرا تمهیدات لازم برای حراست از نمایندگی‌ها ایجاد نمی‌شود و این گلایه‌ها را منعکس کردیم. ما به وضع موجود در زمینه حفاظت و حراست از امنیت نمایندگی‌ها اعتراض داریم. اگر امنیت آنجا (کنسولگری ایران در بصره) کامل تامین می‌شد و به نوعی مراقبت‌های لازم انجام می‌شد این مسائل نباید اتفاق می‌افتاد.
کمیسیون امنیت ملی مجلس حادثه بصره را بررسی می‌کند
اما علی نجفی‌خوشرودی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در جمع خبرنگاران این اقدام را خلاف اصول و موازین بین‌المللی دانست و اظهار داشت: طبق این موازین، دولت عراق در حفاظت از اماکن دیپلماتیک مسوولیت دارد. وی تاکید کرد: دولت بغداد باید در اسرع وقت نسبت به شناسایی، دستگیری و مجازات آمران و عاملان این تهاجم اقدام کند. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: ابعاد این حادثه در اولین نشست این کمیسیون بررسی می‌شود.
دستور العبادی برای بررسی حادثه تعرض به کنسولگری
اکنون حیدر العبادی دستور داد یگان‌های امنیتی حافظ دفاتر دیپلماتیک عراق به عنوان مسوول قانونی حراست از کنسولگری‌ها و مکان‌های دیپلماتیک در این کشور بازجویی شوند. دفتر نخست‌وزیر عراق اعلام کرد، العبادی دستور داده است تا تحقیقات لازم درباره نقش یگان‌های امنیتی حافظ دفاتر دیپلماتیک عراق در تعرض به کنسولگری ایران در بصره بررسی شود زیرا آنها ماموریت‌ها و وظایف خود را در این ‌باره را انجام ندادند.
دونالد ترامپ بارها گفته بود که برای دیدار با مقامات ایران آمادگی دارد و امکان دیدار با روحانی در حاشیه سفر به نیویورک را رد نمی‌کند. این رفتار متناقض آمریکا رییس‌جمهور کشورمان را به واکنش واداشت. حسن روحانی، در جشنواره شهید رجایی گفت که آمریکایی‌‌ها از یک طرف ملت ایران را تحت فشار قرار می‌دهند و از طرف دیگر از طرق مختلف پیغام مذاکره می‌فرستند. روحانی خطاب به سردمداران کاخ سفید، گفت: اگر راست می‌گویید و دوستدار ملت ایران هستید چرا می‌خواهید به زندگی مردم ایران فشار وارد سازید. اگر تصور می‌کنید با فشار و اقدامات شما مردم به خیابان‌ها آمده و دستان خود را به نشانه تسلیم در مقابل آمریکا و کاخ سفید بالا می‌برند در خطا و اشتباه هستید.