روزنامه ابتکار
1397/06/15
ترامپ از شوی جدید خود در آغاز ریاست دوره ای آمریکا بر شورای امنیت چه اهدافی دارد؟
دعوت ایران به چالش بازی در زمین شورای امنیتمحمدرضا ستاری
نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد روز گذشته اعلام کرد که کشورش قصد دارد همزمان با آغاز ریاست دوره‌ای آمریکا بر شورای امنیت، سران کشورهای عضو این شورا را در نشستی با موضوع ایران دور یکدیگر جمع کند. به گفته هیلی هدف از این نشست که گفته میشود دونالد ترامپ ریاست آن را بر عهده خواهد داشت، فشار بر روی ایران به دلیل نقض احتمالی قطعنامه‌های سازمان ملل است.
نماینده آمریکا در سازمان ملل همچنین به خبرنگاران گفته که ترامپ قصد دارد موضوع پایبندی ایران به نظم جهانی را مطرح کرده و درباره تهدیدهای تهران برای منطقه سخن بگوید. این مساله در حالی مطرح میشود که پیش از این و در هفته‌های گذشته ایران با شکایت به دیوان دادگستری بین‌الملل لاهه، خواستار رسیدگی نقض عهدنامه مودت سال 1338 میان دو کشور توسط آمریکا شده است. امری که با برگزاری چهار جلسه و استماع سخنان طرفین در انتظار حکم نهایی دیوان است.
هر چند با انتشار سخنان نیکی هیلی رسانه‌های خارجی با بیان اینکه ایران نیز می‌تواند برای حضور در این نشست تقاضای خود را مطرح کند اعلام کردند که ایران تاکنون به این موضوع واکنش نشان نداده اما محمود واعظی رئیس دفتر حسن روحانی روز گذشته اعلام کرد: هنوز جلسه‌ای در این باره برگزار نکرده‌ایم که تصمیم بگیریم چه کاری می‌خواهیم انجام بدهیم. این موضوع مساله مهمی است که باید هدف‌گذاری آنها را از طرح آن ارزیابی کرده و پس از بررسی تمامی جوانب تصمیم خود را اتخاذ کنیم.
امکان‌سنجی رویارویی
روحانی و ترامپ در نیویورک
دونالد ترامپ در طول ماه‌های گذشته و پس از خروج ایالات متحده از برجام و همزمانی آن با بازگشت تحریم‌ها علیه ایران به طور علنی سه بار آمادگی خود را برای گفت و گو و مذاکره مطرح کرده است. او در اولین پیام خود تصریح کرد که حاضرم بدون پیش شرط با ایرانی‌ها مذاکره کنم و چند روز پس از آن نیز در پیامی توئیتری گفت که معتقدم ایرانی‌ها به زودی با من ملاقات خواهند کرد، هر چند اگر این اتفاق رخ ندهد چندان مهم نیست!
در این میان بارها در محافل کارشناسی و رسمی ایران موضوع مذاکره احتمالی میان ایران و آمریکا مطرح و در خصوص رایزنی یا عدم انجام آن بحث‌های مختلفی در گرفت که در نهایت با موضوع‌گیری روشن دولت مبنی بر بی‌فایده بودن چنین مذاکراتی با دولت فعلی آمریکا، مساله از دستور کار رسمی و حتی افکار عمومی خارج شد.
استدلال دولت بر آن است که آمریکا برای احراز حسن نیت خود ابتدا باید به توافق هستهای بازگشته و با توجه به سابقه این کشور در عدم پایبندی به تعهدات، چنین مذاکراتی بی‌معنا خواهد بود.
در همین رابطه گمانه‌زنی‌های مربوط به مساله ملاقات احتمالی میان روحانی و ترامپ در سازمان ملل با توجه به اینکه در یک روز قرار است در صحن عمومی سخنرانی داشته باشند و اینکه احتمال دارد ایران در جلسه چهارم مهرماه شورای امنیت خواستار حضور و ارائه توضیحات باشد از نظر ناظران بیشتر موضوعی با برد رسانه‌ای قلمداد میشود تا حصول یک نتیجه دیپلماتیک برای کاستن از بار تنش‌ها. چرا که این ملاقات اگر هم صورت بگیرد هر چند می‌تواند از منظر رسانه‌ای به تلطیف تنش‌ها کمک کند، اما به نظر نمی‌رسد که منجر به مطرح شدن مباحث اساسی میان دو کشور شود.
در واقع همانطور که عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه نیز روز سه شنبه در یک برنامه تلویزیونی مطرح کرد، آمریکا تمام کارت‌های خود را برای مقابله با ایران رو کرده و فشار آنها بیشتر از این ممکن نخواهد بود. ایالت متحده از زمان روی کار آمدن ترامپ با اتخاذ راهبرد فشار حداکثری به تهران تمامی تلاش خود را برای انداختن هزینه خروج از برجام بر دوش ایران صورت داد. این امر با عدم همراهی اروپا و سایر شرکای برجام، واشنگتن را ناچار به اتخاذ رویکردی یکجانبه کرد که در راستای آن با بازگشت تحریم‌های ثانویه ایران را وادار به ورود به مباحثی فراتر از برجام کند.
آمریکا در مسیر فشار حداکثری بر ایران
اصولاً طبق گفته ریچارد نفیو معمار تحریم‌های ایران در دوران اوباما که در کتاب هنر تحریم‌ها به تشریح آن پرداخته، هدف ایالات متحده از تحریم، ایجاد فشار و درد بر حریف است تا با طراحی یک هزار تو به نام تحریم، بازیگر مقابل را ناچار به خروج از این هزار تو و کاستن از بار فشار و درد کند. این استراتژی از سوی دولت ترامپ با تکاپوی مقامات آمریکایی برای به صفر رساندن خرید نفت از ایران در آبان‌ماه به طور فزاینده‌ای در حال پیگیری است و با توجه به رویکرد یکجانبه‌گرای ایالات متحده، اینک نیاز به یک چاشنی از نوع دیپلماسی عمومی دارد.
به گفته برخی تحلیل‌گران، واشنگتن با کلید زدن نشست شورای امنیت در مورد ایران، قصد دارد این دیپلماسی عمومی را به افکار عمومی بین‌المللی پیوند بزند تا از این رهگذر سایر راهبردهای دولت پست‌نومحافظه‌کار ترامپ در قبال دیگر مسائل بین‌المللی تحت شعاع قرار بگیرد.
دو راهکار ایران در نیویورک
در این میان به گفته همین تحلیل‌گران ایران دو راهکار را می‌تواند در صورت تشکیل چنین جلسه‌ای دنبال کند. یکی ادامه روند کنونی و عدم شرکت در چنین جلسه‌ای است. دیگری حضور ایران در نشست شورای امنیت به ریاست ترامپ و گره‌زدن این صحنه بین‌المللی به مساله خروج آمریکا از برجام است. اکنون هر چند اروپا در دو مساله موشکی و منطقه‌ای با واشنگتن همنوایی دارد، اما موضوع توافق هستهای یکی از موارد مورد افتراق و چالش‌برانگیز در روابط فراآتلانتیکی میان این دو قطب قدرت محسوب میشود. در همین راستا، حضور چین، روسیه و سه قدرت اروپایی در شورای امنیت می‌تواند با تکیه ایران بر قطعنامه 2231 شورای امنیت و عدم پایبندی آمریکا به این قطعنامه، صحنه نمایش را تا حدودی به نفع مواضع کشورمان تغییر دهد.
به طور کلی دنیای هابزی آمریکا با حضور دولت ترامپ در کاخ سفید، اکنون در تقابل با دنیای کانتی اروپا بر سر مسائل بین‌المللی قرار گرفته و هر چند این دو قطب قدرت در نهایت امر با توجه به پیوندهای عمیق سیاسی و اقتصادی دارای چسبندگی خاصی نسبت به یکدیگر هستند، اما با شروع روند یکجانبه‌گرایانه دولت مستقر در کاخ سفید بر علیه اغلب روندهای بین‌المللی، اکنون افتراق منافع به خصوص در حوزه‌های مهم جهانی بیش از هر زمان دیگری مشهود و فرصت استفاده از خلاء آن فراهم‌تر است.
این نکته را می‌توان در سخنان فرانسیس فوکویاما فیلسوف سیاسی مشهور آمریکا و صاحب نظریه پایان تاریخ به وضوح مشاهده کرد، وقتی که در مصاحبه با یک روزنامه ایتالیایی گفت: ترامپ آمده است تا همه چیز را خراب کند، بنابراین اروپا بهتر است به راه خود ادامه دهد. رئیس جمهوری آمریکا مشکلاتی جدی با دنیای دموکرات و به خصوص اروپای تنها مانده دارد؛ به همین دلیل است که قادر نیست با رهبران لیبرال اروپایی ارتباط برقرار کند، اما برعکس نشان داده که با رهبران اقتدارگرا مانند پادشاه عربستان، ولادمیر پوتین و عبدالفتاح السیسی رابطه بسیار خوبی دارد. در نتیجه با توجه به واگرایی ترامپ با ارزش‌های دموکراتیک او به سمت یکجانبه‌گرایی و تک‌تازی خواهد رفت که در آینده‌ای نزدیک اثرات آن در بازگشت به دنیای چند قطبی و شکاف در سطح ژئوپلتیک نمایان خواهد شد.
لذا با توجه یه این گفته‌ها می‌توان خاطرنشان کرد، این شکاف در سطوح ژئوپلتیک دقیقاً همان مساله‌ای است که مبانی همگرایی اروپایی با آن در تضاد قرار دارد و به همین سبب است که می‌توان در شرایطی در این زمین واگرایی به نفع منافع ملی ورود کرده و به کنش‌گری پرداخت.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
ترامپ از شوی جدید خود در آغاز ریاست دوره ای آمریکا بر شورای امنیت چه اهدافی دارد؟
رضا دهکی
مرغ و تخم‌مرغ، بحران و احتکار
گزارش «ابتکار» از سرنوشت طرح کاهش آلودگی صوتی در پایتخت
گوش تهران از آلودگی پر است
چرا آیت الله مصباح یزدی از انزوای بین المللی ایران سخن می گوید؟
همنوایی پدر معنوی نواصولگرایان با اپوزوسیون نظام
بررسی ابعاد دستگیری سازندگان فیلم بریدن گوش کودک کار
با رد کلیات دو طرح و فوریت یک طرح دیگر انجام شد
سه تصمیم عجیب مجلس در یک روز
«ابتکار» از هجوم 6 میلیون نفری مردم برای خرید خودروهای پیش‌فروش گزارش می دهد
ترافیک حرص وطمع
آملی لاریجانی:
دستگاه قضا هیچ گونه خط قرمز توهمی را قبول ندارد
کهبد تاراج در گفت‌وگو با «ابتکار» از نمایش «عبدل میمون، لات پا کوتاه» می‌گوید
تئاتر را شبیه به «نانوایی» کرده‌اند
ظریف در واکنش به جلسه شورای امنیت به ریاست رئیس ایالات متحده آمریکا مطرح کرد
انحراف وقیحانه ترامپ
آملی لاریجانی:
دستگاه قضا هیچ گونه خط قرمز توهمی را قبول ندارد
