راهبرد حفظ وحدت ايران با عراق

ايران و عراق، دو كشور همسايه كه داراي روابط سينوسي در نيم قرن اخير بوده‌اند؛ بخش عظيمي از مردم اين دو كشور اشتراك‌نظرهايي مثل حذف صدام داشتند كه سبب شد بعد از مدت‌ها همگرايي ميان آن‌‌ها ايجاد شود و بعد از صدام نيز اشتراكات مذهبي و همچنين ظهور تكفيري‌ها به اين رويه كمك كرد. هنگامي كه وضعيت عراق با حذف تكفيري ها به آرامش رسيد، برخي سعي كردند تا روابط موجود راگرفتار حاشيه كنند. البته برخي اظهارات و اقدامات شخصيت‌هاي سياسي نيز به اين وضعيت كمك كرد. براي مثال در زماني كه مردم ايران دلهره تحريم را داشتند، حيدرالعبادي، نخست‌وزير عراق اعلام كرد كه با تحريم‌هاي آمريكا عليه ايران همراهي خواهد كرد و همين موضوع سبب ايجاد دلخوري‌هايي در كشورمان شد. بعد از آن نيز موضوع سفرهاي حاشيه‌دار به ايران توسط عراقي‌ها به اين رويه دامن زد ولي به نظر مي‌رسد برخي از اين ميان سود مي‌برند براي همين به وضعيت موجود دامن مي‌زنند. البته مقامات كشورمان سعي كردند كه با سكوت يا بي‌توجهي به برخي شايعات و حواشي موضوعات ذكر شده را تقويت نكنند برخي نيز به نيت‌هاي نامباركي كه پشت شيطنت‌ها وجود دارند اشاره كردند.
در مسير تحكيم وحدت
در همين حال حسین امیر عبداللهیان، دستیار ویژه ريیس و مدیر کل امور بین الملل مجلس در ديدار با یان کوبیش، نماینده سازمان ملل در امور عراق نكاتي را بيان كرد كه نشان دهنده شيطنت برخي از اين جريان‌ها بود. امیرعبداللهیان در ابتدای این دیدار با تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص عراق گفته بود: «ایران و عراق اجازه نخواهند داد که آمریکا روابط ممتاز دو کشور را تحت تأثیر قرار دهد». دستیار ویژه ريیس مجلس شورای اسلامی، با اشاره به توفیقات عراق در مبارزه با تروریسم و روند سیاسی این کشور گفت: «رهبران سیاسی و دینی عراق و مردم فهیم این کشور با موفقیت از دو مسیر مبارزه با تروریسم و تقویت روند سیاسی و دموکراسی سربلند بیرون آمدند». وی همچنین با توجه به تحرکات بعضی از کشورهای منطقه و آمریکا در تحولات جدید عراق اشاره داشت: «امروز عراق بیش از هر زمان دیگر نیازمند تمرکز بر وحدت و وفاق ملی است». وی افزود: «عربستان باید به رأی و نظر مردم عراق احترام بگذارد و به همسایه سازنده ای برای مردم عراق تبدیل شود».امیرعبداللهیان خاطر نشان کرد: «نقش نماینده دبیرکل سازمان ملل در کمک به عراق قابل تحسین است و امیدواریم هرچه زودتر پارلمان عراق و رهبران این کشور در استقرار دولت جدید و کمک به روند امنیت، ثبات و رفاه مردم به توافق برسند». یان کوبیش، نماینده سازمان ملل در امور عراق نیز در این دیدار با بیان اینکه سازمان ملل از وحدت، استقلال و تمامیت ارضی عراق حمایت می‌کند، افزود: «از نقش جمهوری اسلامی ایران در کمک به مبارزه با تروریسم در عراق قدردانی می‌کنیم». وی همچنین اظهار داشت: «ایران و عراق دو همسایه ای هستند که در دوره جدید، هر دو از روابط همه جانبه سود برده اند». نماینده سازمان ملل در امور عراق در پایان با اشاره به شکل گیری دولت جدید عراق گفت: سازمان ملل تلاش می کند روند شکل گیری دولت جدید این کشور بر مبنای توافق ملی شکل گیرد و کمک به ریشه کنی تروریسم در عراق از اهداف UN به شمار می رود».
بحران ملي‌گرايي


مساله ملي‌گرايي دولت‌هاي منطقه‌اي نكته‌اي است كه نمي‌شود آن‌ها را ناديده‌گرفت و دولت عراق نيز همين رويكرد را در پيش گرفته است ولي بايد مراقب باشد تا در آينده با حواشي ‌بشتري مانند درگيري با ايران روبه‌رو نشود. همانگونه كه اشاره شد حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق در واکنش به از سرگیری تحریم‌های آمریکا علیه ایران گفته بود که ما مخالف وضع تحریم علیه ایران هستیم اما بغداد به منظور حمایت از ملت عراق به این تحریم‌ها پایبند خواهد بود. همچنین سعد الحدیثی، سخنگوی دولت عراق نیز گفت که تحریم‌های آمریکا علیه ایران یک خطای اساسی است و برای حل مشکلات میان کشورها این تصمیم درست نیست، این تصمیمات مشکلات را حل نمی‌کنند بلکه آن‌ها را پیچیده‌تر می‌کنند. وی افزود: به تحریم‌های آمریکا علیه ایران پایبند خواهیم بود زیرا ما قبل از هرچیز به منفعت ملی عراق نگاه می‌کنیم. کشور عراق از این پس برای معاملات مالی و تجاری با ایران از دلار استفاده نخواهد کرد، ما گامی برنمی‌داریم که به ضرر اقتصاد عراق باشد، کشور عراق در آینده ابزارهای مشخصی برای معامله تجاری با ایران را بررسی خواهد کرد که با تحریم‌های آمریکا تعارض نداشته باشند. در مقابل فواد معصوم، ريیس‌جمهور عراق پیش از این در واکنش به تحریم‌های آمریکا علیه ایران گفت که شرایط فعلی عراق و طبیعت روابط پر منفعت آن با ایران باعث می‌شود که پایبندی بغداد به تحریم‌های آمریکا علیه تهران را سخت کند. عراق در درگیری‌های فعلی نباید با یک طرف علیه طرف دیگری باشد و فشار زیاد بر ایران ممکن است نتایجی به دنبال داشته باشد که بر وضعیت داخلی عراق و دیگر کشورها تاثیر می‌گذارد. همچنین نوری مالکی،معاون ريیس جمهور عراق ضمن مخالفت با تحریم های تحمیل شده از سوی آمریکا علیه ایران گفت که ما از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم که با این سیاست‌های ظالمانه که علیه ملت‌ها وضع می‌شود مخالفت کنند. حزب الدعوه الاسلامیه عراق که ریاست آن را نوری المالکی بر عهده دارد نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که این حزب تحریم‌های ظالمانه‌ای را که دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران تحمیل کرد محکوم می‌کند و از تمام حکومت‌های آزاد جهان به‌خصوص حکومت‌های اسلامی می‌خواهد که این تحریم‌های ظالمانه را که موجب محرومیت ملت‌ها می‌شود و با ساده‌ترین اصول حقوق بشری در تضاد است، محکوم کنند. البته نيروها و جريان‌هايي ديگري نيز كه در عراق حضور دارند نگران اين موضوع و بودند و ما مي‌توانستيم بعد از اظهارات حيدرالعبادي اين ادعا را مشاهده كنيم. براي مثال در همان بازه زماني محمد تقی المدرسی، مرجع عالی‌قدر شیعه عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد: برخی طرف‌های مشکوک به دنبال ایجاد اختلاف میان ملت عراق و برادران‌شان درجمهوری اسلامی ایران هستند، ارتباط مردم عراق با برادران‌شان (ایرانیان) قوی‌تر از هر حیله و نیرنگی است و ما هیچ‌گاه حمایت برادران‌مان در روزهای سخت در بیرون راندن ترویست‌ها و حمایت‌های اقتصادی در دشوارترین شرایط را فراموش نخواهیم کرد. وی افزود: بیشتر کشورهای مهم جهان از جمله ترکیه، سوریه، لبنان و پاکستان مخالف حصار اقتصادی هستند.آیت‌ا... مدرسی ادامه داد که ملت عراق در چارچوب منافع خود در کنار ایران خواهد ایستاد و امیدوارم که این مشکل همانند ابر تابستان زودگذر باشد و ما در امانت‌مان خیانت نکنیم.