نفت در محـاق

دولت بايد قيمت فرآورده‌هاي نفتي را به قيمت كشورهاي همسايه برساند كه قاچاق نشوند
دولت پس از افزايش قيمت‌ حامل‌هاي انرژي بايد ماليات‌ها، تعرفه‌هاي گمركي و همه عوارض را كاهش دهد
ايران به جاي فروش نفت مي‌تواند نفت را عرضه كند
به آبان و روزهاي اعمال تحريم‌هاي نفتي نزديك مي‌شويم و شايد بتوان گفت بار رواني واژه «تحريم» بيش از هر زماني تاثير خود را بر جامعه و مردم كشور ما اعمال كرده است. پس از خروج آمريكا از برجام و مشكلاتي كه براي سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي ايجاد شد، كم كم تحريم‌ها سايه خود را بر كشور ما آوار كردند و حالا با رسيدن 13 آبان و وعده آمريكا به تحريم نفتي در صورت به نتيجه نرسيدن مذاكرات، ترس و وحشتي از آينده‌اي مبهم در ميان جامعه ايجاد شده است. بايد ديد دولتمردان ما براي زمان تحريم نفتي كه توانايي فروش نفت به كشورهاي ديگر را نداريم، چه چاره‌اي براي خروج اقتصاد كشور از بحران خواهند انديشيد.


ديدگاه تحليلگران غربي
تحلیلگران به بلومبرگ اظهار کردند كه ایران برای کاهش تاثیر تحریم‌های آمریکا روی صادرات نفت خود ممکن است به راه‌های مختلفی شامل صادرات پنهانی نفت بدون ردیاب در نفتکش‌ها، مبادلات تهاتری، تخفیف و مدت اعتبار طولانی‌تر برای فروش نفت متوسل شود. در دوره‌ قبلی تحریم‌ها ایران ردیاب نفتکش‌های خود را غیرفعال کرده بود که در نتیجه میلیون‌ها بشکه صادرات نفت این کشور به حساب نیامد. به گفته رابین میلز، مدیرعامل شرکت مشاوره «قمر انرژی» در دوبی، حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز صادرات نفت ایران ممکن است پنهان بماند. این حجم صادرات تاثیر قابل توجهی روی بازار نفت جهانی نخواهد داشت اما به ایران کمک می‌کند تاثیر تحریم‌های آمریکا را که اوایل نوامبر آغاز خواهد شد، جبران کند . در اين خصوص ایمان ناصری، یکی از مدیران شرکت FGE London گفته است: پالایشگاه‌های چینی کوچک‌تر ممکن است خریدار بخشی از این صادرات نفت مخفیانه باشند. چین، هند و ترکیه پس از چهارم نوامبر که تحریم‌های نفتی علیه ایران به اجرا گذاشته می‌شود به خرید نفت ایران ادامه خواهند داد. ایران ممکن است حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز نفت خود را در سال ۲۰۱۹ صادر کند. ماه گذشته نشانه‌ها حاکی از افت صادرات نفت ایران نسبت به ماه‌های قبل بود. طبق آمار مقدماتی پلاتس، در فاصله اول تا ۱۶ آگوست صادرات نفت ایران در مقایسه با جولاي ۶۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت. طبق آمار تامسون رویترز، صادرات نفت و میعانات ایران درآگوست به ۶۴ میلیون بشکه یا معادل ۲.۰۶ میلیون بشکه در روز بالغ شد که نخستین ماه از آوریل سال ۲۰۱۷ بود که صادرات نفت و میعانات نفتی به پایین ۷۰ میلیون بشکه رسید. آمار رهگیری کشتی‌ها که توسط بلومبرگ گردآوری شده است، آمار رویترز را تایید می‌کند.
چوب كاسبان تحريم لاي چرخ برجام
در خصوص موضوع تحريم‌هاي نفتي و كاهش فروش نفت ايران از آبان سال جاري در صورت اعمال تحريم نفتي توسط آمريكا، محمود خاقاني كارشناس بين‌المللي انرژي به «قانون» مي‌گويد: نخست بازار نفت بازاري غيرقابل پيش‌بيني است و به هيچ عنوان نمي‌توانيم بگوييم در نوامبر چه اتفاقي مي‌افتد. نكته اساسي كه در اين ميان وجود داردو كسي به طور معمول به آن توجه نمي‌كند، اين واقعيت است كه تحريم‌هاي جديد ترامپ عليه جمهوري اسلامي ايران ارتباطي با مساله برجام ندارد. اين نكته‌اي است كه كسي به آن توجه نمي‌كند و برجام فقط بهانه است. علت اينكه مثلث ترامپ، اسراييل و آل سعود برجام را بهانه كردند، اين است كه آن‌ها از ابتدا اين وضعيت را تحت نظر داشتند كه اصحاب ثروت و قدرت در ايران كه به اصطلاح به آن‌ها كاسبان تحريم گفته مي‌شود، قدرت پيدا كرده‌اند و متوجه بودند كه كاسبان تحريم به طور مرتب چوب لاي چرخ برجام مي‌گذاشتند. بنابراين آن‌ها از اينكه سرانجام برجام به شكست منتهي شود، استقبال مي‌كنند. باوجود اينكه ما اكنون مي‌بينيم همان دلواپسان كه مي‌گفتند برجام چرا بايد باشد و به آن نيازي نداريم ، حالا همان‌ها مي‌گويند برجام چرا شكست خورده است. اين كارها براي اين است كه فرافكني كنند.
ترامپ خواهان تسلط كامل بر بازار نفت
خاقاني در ادامه بيان مي كند: اصل مطلبي كه ترامپ به عنوان سياست خارجي آمريكا در 29 ژوئن 2017 اعلام كرد، اين بود كه سياست ما تسلط كامل بر بازار بين المللي انرژي و به ويژه نفت و LNG است و مسئول اجراي اين پروژه نيز آقاي تيلرسون يعني شركت اگزون موبيل و شخص ديگري است. اين‌ها به اين صورت اين پروژه را تعريف كردند و دليل اصلي‌ هم اين است كه دلار با بيش از 20 تريليون بدهي خارجي و بدون پشتوانه در خطر سقوط قرار دارد و اين‌ها سعي كردند كه اين روش را پياده كنند و تا به حال برنامه‌هاي‌شان خوب پيش رفته است. به طوري‌‌ كه تصميم دارند براي دلار آمريكا پشتوانه نفتي ايجاد كنند؛ آن‌هم از طريق نفت صادراتي آمريكا و نفت عربستان. در اين ميان مزاحمي در اجراي اين طرح وجود دارد و آن خود ايران است كه داراي بيش از 120 تا 130 ميليارد بشكه ذخاير نفتي و همچنين بيش از نزديك 18 درصد ذخاير گاز طبيعي دنياست؛ بنابراين اگر اتحاد ايران، عراق و سوريه برقرار شود، يعني اين سه كشور با هم يك توافق سياسي و اقتصادي و نظامي داشته باشند، اگر روسيه هم در اين اتحاد حضور پيدا كند، آن وقت ديگر اوضاع براي دلار و پشتوانه آن غيرقابل تصور مي‌شود. بنابراين 700ميليارد دلار بودجه عربستان سعودي و متحدانش در اختيار ترامپ گذاشتند كه او رژيم را در ايران عوض كند و گروه ،حزب و دسته‌اي در ايران روي كار بيايند كه اگر در ظاهر با آمريكا مخالفند، پشت پرده دست نشانده آمريكا باشند. حالا وقتي به تحولات ايران در اين چند ماه نگاه كنيد، مي‌بينيد روحاني در آذر 96 وقتي كه داشت لايحه قانون بودجه را ارائه مي‌داد، گفت كه 25 درصد نقدينگي كشور دست چند تعاوني اعتباري و مالي هست. در شرايط فعلي اقتصادي كشور مبارزه با اين‌ها بسيار سخت است. اگر به آن سخنراني مراجعه كنيد، مي‌بينيد كه روحاني در آن سخنراني بيان كرد كه ما با اجازه رهبري تصميم داريم در دولت دوازدهم با اين‌ها مبارزه كنيم و مشاهده كرديد كه اولين اعتراضات در دي 96 در مشهد شروع شد چون بيشتر اين موسسات مالي واعتباري در استان خراسان رضوي ثبت و فعال شدند. در روزهاي گذشته نيز روحاني دوباره اشاره كرد كه همه چيز از دي 96 شروع شد و ترامپ پيامي را دريافت و ثبت كرد.
مبارزه با مشكلات كشور ميسر است
اين كارشناس بين‌المللي انرژي درباره آسيب‌هايي كه از اين طريق به اقتصاد كشور وارد شده، تصريح مي‌كند: بنابراين ترامپ، اسراييل و آل‌سعود به اين نتيجه رسيدند كه اين اصحاب زر و زور كه نمي خواهند زرشان دچار بحران شود و زورشان را از دست دهند،‌مي‌توانند نظام جمهوري اسلامي را از درون در مسيري هدايت كنند كه خودشان بتوانند در قدرت بمانند و قدرت سياسي را تمام و كمال به دست بگيرند. چنانچه اين افراد توانستند قدرت را قبضه كنند، براي پايداري و بقا مجبورند كه با اين مثلث كنار بيايند. در واقع در حال حاضر در داخل كشور ما يك جنگ اقتصادي و سياسي ميان طرف‌هايي كه مردم عادي آن‌ها را نمي‌شناسند، در جريان است. مردم عادي فقط روحاني و دولت دوازدهم را مي‌شناسند؛ بنابراين اينكه مي‌بينيم يك دفعه در بازار بدون دليل خاصي دلار اين قدر نوسان پيدا مي‌كند و قيمت آن بالا مي‌رود، بايد دليلي داشته باشد. به نظر من راه حل مبارزه با مشكلات مملكت به راحتي ميسر است؛ يعني دولت در چنين شرايطي بايد قيمت حامل‌هاي انرژي و بنزين را افزايش دهد زيرا تمام آن اصحاب زر و زور در كار قاچاق مواد فرآورده‌هاي نفتي و كالا و غيره هستند.
لزوم جلوگيري از قاچاق سوخت
خاقاني مي افزايد: اگر دولت قيمت فرآورده‌هاي نفتي را به قيمت كشورهاي همسايه برساند كه قاچاق نشوند و بعد به جاي آن ماليات‌ها، تعرفه‌هاي گمركي و همه عوارض را كاهش دهد، اوضاع تغيير خواهد كرد؛ به اين صورت كه براي اينكه قاچاق وجود نداشته باشد بگويد تمام اين‌ها وارداتش آزاد است، هر كسي كه پول دارد بدون انتقال ارز، كالا به كشور وارد كند. در حال حاضر چرا دلار به عنوان پولي در گردش اقتصادي در حال از دست دادن ارزش خود است؟ زيرا دلار و طلا در كشور به صورت پس‌انداز و ذخيره درآمده است. مردم دلار و طلاهاي‌شان را نزد خود ذخيره مي‌كنند و اين مولد اقتصادي، حركت اقتصادي ديگري ندارد و در واقع وارد چرخه اقتصاد و توليد كشور نمي‌شود. به نظر من اگر اين كارها انجام شود، ديگر تحريم‌هاي نفتي فشار چنداني به اقتصاد كشور وارد نخواهد كرد. در واقع ايران به جاي فروش نفت مي‌تواند نفت را عرضه كند؛ براي مثال در پالايشگاه يونان آن را پالايش كند و نفتي كه متعلق به ايران است، مالكيت فرآورده‌هايش نيز براي ايران باقي مي‌ماند؛ سپس از طريق دوستان اروپايي اين را در آن منطقه مي‌فروشد و درآمدش نيز به يورو محاسبه مي‌شود و در اروپا نيز مي‌تواند با همان درآمد جنس و خدمات به ايران صادر شود.