پشت پرده خانه‌های عقربی

شهروند|  ماجرای عجیب عقرب‌های خانگی همچنان ادامه دارد. کشف 3هزار عقرب در خانه‌ای مسکونی در مشهد خبری بود  که مسئولان محیط‌زیست خراسان رضوی آن را اعلام کردند. این دومین بار  است که در چند وقت اخیر ماموران یگان حفاظت این سازمان تعداد قابل توجهی عقرب را در خانه‌های مسکونی مشهد کشف می‌کنند. عقرب‌هایی که در خانه‌های مسکونی پرورش داده می‌شوند تا سم آنها پرورش‌دهندگان این خزنده خطرناک را پولدار کند. به باور بسیاری از عوام سم عقرب قیمت فوق‌العاده بالایی دارد و حتی برخی گونه‌های آن تا گرمی 8 هزار دلار هم خرید و فروش می‌شود. همین شده تا خیلی‌ها با سودای درآمد میلیونی به سراغ این خزندگان بروند و آنها  را  پرورش دهند. اما به گفته کارشناسان گران بودن سم عقرب در ایران شایعه‌ای بی‌اساس است که از سوی عده‌ای سودجو مطرح شده و به دنبال آن هم افراد ناآگاه وارد این کار خطرناک شده‌اند.
این برای دومین بار در چند روز اخیر است که مسئولان محیط‌زیست خراسان رضوی از شناسایی و کشف 3 هزار عقرب در یک خانه مسکونی خبر می‌دهند. چند روز پیش مسئولان این سازمان اعلام کردند که در یک خانه مسکونی در مشهد بیش از 12هزار عقرب کشف شد که البته تعداد زیادی از آنها به دلیل شرایط نامناسب نگهداری جانشان را از دست داده بودند. ابوالفضل شعبانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی درباره جزییات این کشف جدید و چگونگی شناسایی محل نگهداری این عقرب‌ها ها به «شهروند» می‌گوید:«گزارشات مردمی حاکی از نگهداری و پرورش غیر مجاز عقرب در یک منزل مسکونی در مشهد بود که پس از یک هفته کار اطلاعاتی صحت موضوع تایید شد. سپس ماموران یگان حفاظت محیط زیست با هماهنگی مراجع قضائی و در یک اقدام غافلگیر کننده وارد عمل شدند و حدود ۳ هزار  عقرب را که در این منزل مسکونی در حال پرورش و نگهداری بودند کشف و ضبط کردند.»
متهم این پرونده پرورش عقرب‌ها را آبان سال 96 آغاز کرده بود و پس از کشف عقرب‌ها اصرار می‌کرد مجوز دارد اما مدارک نشان می‌داد هیچ مجوزی از سازمان حفاظت محیط‌زیست ندارد.  به گفته یگان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی متخلف مجوزی از سازمان حفاظت محیط زیست درخصوص پرورش و نگهداری عقرب نداشت، چرا که پرورش و نگهداری عقرب در منازل مسکونی و در بافت شهری و روستایی با توجه به خطرات جانی  که برای مردم دارد ممنوع بوده وبا متخلفان مطابق قانون برخورد می‌شود. از همین رو پرونده تخلفی تشکیل و به مراجع قضائی معرفی  شد و عقرب‌ها نیز به دستور مقام قضائی به موسسه سرم‌سازی منتقل شدند. البته ما عقرب‌های قبلی را  هم که کشف کردیم به همین موسسه سرم‌سازی تحویل دادیم. این مقام مسئول درپاسخ به این پرسش که چرا افراد دست به چنین اقدامی می‌زنند و دلیل گرایش به پرورش این خزنده در بین مردم چیست؟ پاسخ داد: «این موضوع برای خود ما هم جای سوال دارد. ما شنیده‌ایم که سم عقرب گران است و پول خوبی برای آن پرداخت می‌شود. اما وقتی موضوع را با سرم‌سازی‌ها درمیان گذاشتیم به کل چنین موضوعی را رد کردند. البته نباید فراموش کرد که این عقرب‌ها از نوع پرورشی هستند، اما منشأ آن برای ما نامشخص است، برای همین هم منتظر جواب گونه‌شناسی هستیم تا سرنخ‌های بهتری به دستمان برسد.
اما گران بودن سم این خزنده در ایران بیشتر یک توهم است که از سوی عده‌ای افراد سودجو مطرح شده است. اینها را سعید احمدی یکی از کارشناسان محیط زیست به«شهروند» می‌گوید. به گفته این کارشناس پشت پرده پرورش عقرب که در چند وقت اخیر اخبار آن رسانه‌ای شده است به یک گزارش تصویری بازمی‌گردد که سال گذشته در یکی از شبکه‌های استانی کشور پخش شد: «در  آن گزارش به ارزش سم عقرب و قیمت بالای آن در بازار جهانی اشاره شد. از آن به بعد در سطح کشور علاقه زیادی برای پرورش این خزنده شکل گرفت. از سوی دیگر عده‌ای افراد سودجو با برپایی کلاس‌های آموزشی در شهرهای مختلف نحوه نگهداری و پرورش عقرب را آموزش دادند و از این جا به بعد گرایش مردم به خصوص جوانان بیکار به این حرفه زیاد شد.» به گفته این کارشناس محیط زیست، در بعضی از شهرها کلاس‌های آموزشی برگزار شده با استقبال خوبی مواجه شد، به طوری که یک نفر در اصفهان و مشهد از برپایی این کلاس‌ها هفته‌ای 30 میلیون تومان به جیب زد.  
احمدی همچنین درباره منشأ تهیه این عقرب‌ها برای پرورش‌دهندگان این خزنده هم گفت: «استان خوزستان منبع عقرب است. هر عقرب بین 3 تا 5هزار تومان توسط صیادان فروخته می‌شود. معمولا برای پرورش هم به 2 تا 3 هزار عقرب نیاز است. این خزندگان بعد از صید با خودرو به شهرهای مختلف منتقل می‌شوند. خریداران به امید آن که با فروش سم این حیوان پولدار شوند، دست به این کار می‌زنند، اما همه اینها فقط یک توهم پوچ است. آن سمی که در شبکه‌های اجتماعی و خبرها یک گرم آن چند هزار دلار قیمت دارد، سم عقرب‌های معروف است. در واقع این یک صنعت است که برای خودش برندینگ دارد، شرکت معتبر داروسازی از این برندها استفاده می‌کند، نه عقربی که در شرایط غیراستاندارد در یک خانه مسکونی در مشهد پرورش یافته. این خریداران نمی‌دانند که همه این عقرب‌ها روی دستشان می‌ماند و حتی شرکت‌های سرم‌سازی داخلی هم از آنها خرید نمی‌کنند، چون آنها برای رعایت اصول تولید عقرب زنده خریداری می‌کنند.