روزنامه همدلی

«همدلی» تحلیل های موجود داخلی و خارجی در مورد موج دوم تحریم های تحمیلی علیه ایران را ارزیابی کرد

نزاع تجاری در نوامبر نفتی
همدلی| گروه اقتصادی- انگار که شمارش معکوس برای آشوبی بزرگ آغاز شده باشد، نگاه اقتصادهای بزرگ جهان به نوامبر سرنوشت ساز خیره مانده است. 4 نوامبر، نفت آن روی سیاه خود را به ایران نشان خواهد داد. هیچگاه نوامبر تا این اندازه بوی نفت نداده است. چرا که دونالد ترامپ قصد دارد، دو ماه آینده تحریم‌های نفتی ایران را باز گرداند. همین اتفاق کافی است تا گمانه‌زنی‌ها در خصوص تلاش شرکت‌های نفتی برای ماندن یا رفتن از ایران، صدر اخبار رسانه‌های داخلی و خارجی باشد. آیا آمریکا می‌تواند درآمد نفتی ایران را صفر کند؟ این پرسشی است که کارشناسان در همه تحلیل‌‍‌ها و گمانه‌زنی به دنبال یافتن پاسخی روشن برای آن هستند. اظهار نظرها در این باره بسیار متفاوت است. همچنین که به نظر می‌رسد در‌این‌باره آنچه در رسانه‌ها منتشر می‌شود با آنچه در واقعیت در جریان است، تفاوتی اساسی دارد. از یک سو با نزدیک شدن به تاریخ ۴ نوامبر و اعمال تحریم‌های نفتی شدید علیه ایران‌، به نظر می‌رسد جنگ تجاری آمریکا، چین و مقابله چین با سیاست‌های آمریکا می‌تواند مفری برای اقتصاد ایران ایجاد کند.
درهفته‌های اخیر خبر اعلام خرید نفت چین از ایران بعد از اجرایی شدن تحریم نفتی در تمامی رسانه‌های دنیا پوشش داده شد. چین اعلام کرد خرید نفت و فرآورده‌های انرژی از امریکا را متوقف می‌کند و ایران و روسیه را به عنوان شریک تجاری خود در زمینه تامین منابع انرژی جایگزین غرب می‌کند. از‌طرف ‌دیگر بر‌اساس اخبار رسیده، اقدام شمار دیگری از کشورهای آسیایی که می‌خواستند از قانون منع خرید نفت از ایران مستثنی شوند، با مخالفت امریکا مواجه شده است. این کشورها به دو دلیل مهم نمی‌خواهند به راحتی زیر بار تحریم نفتی آمریکا علیه ایران بروند اول اینکه نفت ایران را با قیمت پایین تر از قیمت جهانی خریداری می‌کنند و دوم اینکه جایگزین کردن کشور دیگری برای تامین نفت مورد نیازشان مشمول صرف هزینه‌های بسیار بالایی است!
از سوی دیگر براساس گزارش دو هفته قبل که از سوی سایت S & P Globa- Platts‌، منتشر شد برخی کشورهای آسیایی و اروپایی میزان واردات نفت خام و میعانات گازی از ایران را در ماه جولای 2018 مصادف با اواسط تیرماه تا اواسط مردادماه امسال به صفر رسانده‌اند. براساس این گزارش، واردات نفت خام و میعانات گازی کره جنوبی و فرانسه از ایران در ماه جولای به صورت کامل قطع شده و به صفر رسیده است! هفته گذشته،  بلومبرگ هم با انتشار گزارشی بر آمارهای اعلام شده توسط سایت S & P Globa- Platts درباره قطع واردات نفت خام و میعانات گازی کره جنوبی و فرانسه از ایران در ماه جولای مهر تایید زد.


خلاصه آنکه آنچه از اخبار هر روزه در این باره می‌توان دریافت این است که کشورهایی از جمله چین و تا حدودی هند تمایل به خرید نفت از ایران دارند و با وجود تهدیدات کلامی دولت ترامپ تا کنون بر موضع خود ایستاده‌اند. در همین رابطه یک مقام هندی که خواست نامش فاش نشود، گفت:«بدون شک ما واردات نفت خود از ایران را قطع نخواهیم کرد. هند انتظار دارد پس از دیدار با مقامات بلند پایه آمریکایی، آینده خرید نفت هند از ایران مشخص‌تر شود.»
همچنین براساس گزارش بلومبرگ، واردات نفت خام ترکیه از ایران در ماه جولای در مقایسه با ماه آوریل، 45 درصد کاهش یافته است که قابل تامل است. همزمان با انتشار این گزارش‌ها، روزنامه ترکیه ای «دیلی صباح» هم با انتشار گزارشی با استناد به آمارهای موجود در گزارش ماهانه مقام ناظر بر بازار انرژی ترکیه، اعلام کرد که واردات نفت این کشور از ایران در ماه ژوئن نسبت به ماه قبل آن (می)، تقریبا 71 درصد کاهش یافته است. البته آمارهای این روزنامه ترکیه ای هیچ تطابق با آمارهای اعلام شده توسط سایت S & P Globa- Platts درباره میزان واردات نفت خام ترکیه در ایران در این دوره زمانی ندارد.
بازتاب بازگشت تحریم‎‌های نفتی در رسانه‌های داخلی نیز بسیار قابل تامل است. برآورد کلی از اخبار رسانه‌های داخلی، خوشبینی به وعده‌های حمایتی اتحادیه اروپا در خصوص خرید نفت ایران است. همچنین که فارس در گزارشی آورده است قطع واردات نفت خام فرانسه از ایران در حالی صورت گرفته است که بعد از خروج آمریکا از برجام، مذاکرات ایران با اتحادیه اروپا با محوریت سه کشور حاضر در برجام یعنی آلمان، انگلیس و فرانسه) برای حفظ این توافق بین المللی ادامه دارد و تداوم خرید نفت ایران توسط اتحادیه اروپا، یکی از مهمترین درخواست‌های ایران و مهمترین وعده‌های اتحادیه اروپا به کشورمان بوده است.
از سوی دیگر، قطع واردات نفت خام و میعانات گازی کره جنوبی از ایران در حالی صورت گرفته است که کره جنوبی بزرگترین خریدار میعانات گازی ایران در سال گذشته بوده است به گونه‌ای که براساس آمارهای گمرک، پارسال بیش از 55 درصد از این محصول کشورمان راهی این کشور آسیایی شده بود. براساس آمارهای رسمی وزارت نفت، متوسط میزان صادرات میعانات گازی ایران در سال گذشته، 428 هزار بشکه در روز بوده است. اخیرا نشریه بین المللی پلاتس با انتشار گزارش دیگری، جزئیات بیشتری درباره این اقدام کره جنوبی منتشر کرده است.
این یک سوی ماجرا است. پافشاری چین بر موضع خود مبنی بر ادامه خرید نفت از ایران، به شدت آمریکا را خشمگین کرده است به نحوی که وال استریت ژورنال به نقل از یک مقام امریکایی نوشت:«تحریم چین در صورتی که خرید نفت از ایران بعد از تاریخ ۴ نوامبر سال ۲۰۱۸ را ادامه دهد یک گزینه بسیار مطلوب خواهد بود!»
حال سوال این است؛ تا چه اندازه تحریم چین برای خرید از نفت از ایران گزینه ای ممکن خواهد بود؟ دوم اینکه ایا امریکا می خواهد تمامی کشورهایی را که از ایران نفت می خرند را تحریم کند؛ مثلا کشوری مانند هند را؟ البته گزینه تحریم هند پیش از این هم از سوی مقامات آمریکا مطرح شده بود (در صورتی که هند از روسیه سلاح بخرد) حال در عرصه واقعیت آیا در حالی که اجماع جهانی علیه ایران در مورد تحریم ها وجود ندارد این سیاست آمریکا که مبتنی است بر تحریم تمام کشورهای خرد و درشت جهان در صورت همکاری با ایران تا چه اندازه اساسا قابل اجرا است؟ باید یادآوری کرد که این سوالات با این پیش فرض کارا و محلی از اعراب دارند که کشورها در مقابل امریکا تمکین نکنند و به مبادلات تجاری شان با ایران ادامه دهند. پرسش بعدی اینکه در صورت خرید نفت کشورهایی چون چین و هند و... با ایران، تحریم این کشورها چه تاثیری بر اقتصاد جهانی می گذارد؟
به گفته کارشناسان اقتصاد سیاسی در حالی که دونالد ترامپ در یک سال گذشته جنگی تجاری را با اقتصاد‌های بزرگ دنیا و متحدین دیرینه خود آغاز کرده و شکاف تجاری ایجاد شده این قابلیت را دارد تا به بحرانی ورای اقتصاد تبدیل شده و حتی به معضلی امنیتی بدل شود، احتمالا قطع کامل صادرات نفت ایران آرزویی است که محقق نخواهد شد. از سویی به دید این دسته ازاقتصاددانان نفت ایران در بعد از برجام به سطحی رسیده که تحریم آن می تواند وضعیت بازار انرژی را به شدت متلاتم سازد.
درست است بر اساس بسیاری گزارش ها بسیاری از کشورها خرید نفت از ایران را در دو ماه گذشته کاهش دادند و این اقتصاد بحران زده ایران را به شدت تحت تاثیر قرار خواده اما این بار برخلاف تحریم های دوره قبل میزان خسارت تحریم ایران به ویژه تحریم نفتی به اقتصاد جهانی دارای دامنه‌ای وسیع‌تر است. در همین رابطه یک رسانه ژاپنی گزارش داد« دولت ژاپن که نتوانسته واشنگتن را متقاعد کند تا واردات نفتش از ایران را از تحریم‌ها معاف کند، دیگر از ایران نفت نمی خرد و در همین راستاشرکت‌های نفتی ژاپن برای تبعیت از محدودیت‌های آمریکا، واردات نفت از ایران را متوقف خواهند کرد.» اما این رسانه تاکید کرده که مشتریان ژاپنی پس از اینکه شرکت‌های انرژی در ماه اکتبر با تحریم‌ها همراهی کنند، شاهد افزایش قیمت بنزین خواهند بود!»
تحریم‌ها دورزدنی است ؟
به گفته ناظران اقتصادی با آغاز تحریم‌ها و اعمال نظارت فشار و زور آمریکا بر کشورهای جهان این کشورها به منظور نشان دادن اقتدار و استقلال سیاسی خود و برخی دیگر به دلیل تقابل با سیاست‌های نادرست امریکا از همراه شدن با این کشور امتناع می‌کنند. البته به دلیل وزن بالای اقتصادی آمریکا در دنیا و قدرت سیاسی آن، خرید نفت ایران کمتر خواهد شد وایران بخشی از درآمد صادراتی‌اش را از دست می دهد ولی رویای رساندن درآمد صادراتی ایران به صفر محقق نمی شود.
با این همه با وجود باقی ماندن کمتر از سه ماه تا اجرایی شدن تحریم‌های آمریکا در زمینه فروش نفت که قطعا جزو مهم‌ترین و موثرترین تحریم‌های آمریکا در حوزه اقتصادی محسوب می شود، به نظر می رسد وزارت نفت هیچ برنامه مشخصی برای بی‌اثر کردن تحریم ها ندارد. تنها رویکردی که تا کنون مورد توجه کارشناسان قرار گرفته است ایده فروش نفت در بورس به عنوان راهکاری برای بی اثر کردن تحریم های نفتی بوده که اولین بار توسط اسحاق جهانگیری در تیر امسال مطرح شد. هرچند چنین طرحی انتقادات بسیاری را به همراه داشت و بسیاری هشدار دادند که اگر چنین طرحی اجرا شود، به جای یک بابک زنجانی دهها و شاید صدها بابک زنجانی تولید شود، به دولت هشدار دادند.
نکته دیگری که در این میان حائز اهمیت است اینکه بعد از خروج آمریکا از برجام، دچار تناقض در گفتار و رفتار شده است. در واقع به نظر می رسد خروج آمریکا از برجام اروپا را با یک تناقض بنیادین مواجه ساخته باشد. از‌یک‌سو آنها تن دادن به خواسته آمریکا را نوعی نقض استقلال و حاکمیت خود می‌دانند و در گفتار به شکلی وسواس گونه بر ادامه اجرای برجام تاکید کنند و از سوی دیگر خرید نفت از ایران را کاهش می‌دهند و در عمل تن به قانون تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا می‌دهند!
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» رخدادهای برجسته بین المللی درباره ایران را از نگاه وزیرامورخارجه بررسی می‌کند گزارش «همدلی» از ارزیابی وضعیت صنعتی به نام «خودرو » در ایران که قدمتی 50 ساله دارد نخستین کنسرت خیابانی را معتمدی برگزار کرد «همدلی» از اعتراض مردمی و همراهی مسئولان برای بر هم زدن عروسی یک دختر 9 ساله در مشهد گزارش می دهد «همدلی» تحلیل های موجود داخلی و خارجی در مورد موج دوم تحریم های تحمیلی علیه ایران را ارزیابی کرد رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیات دولت: دولت باید اقتصاد را مدیریت کند 16 سال می‌گذرد از روز پروازِ دردناک فرهاد مهراد پروازی که دوستدارانش باور ندارند فروزان آصف نخعی تفاوت های سیاست‌گذاری های ایران با ترکیه و چین بازتاب نگاه «میر» به‌ مناسبت اعیاد سعید قربان و غدیرخم؛ موافقت رهبر معظم انقلاب با عفو یا تخفیف مجازات تعدادی از محکومان فرمانده کل ارتش تاکید کرد آسمان ایران در حصار امنیت قرارگاه پدافند هوایی ارتش علیرضا سلیمی نماینده مجلس: منابع رسمی درباره ارائه خدمات جنسی به زائران مشهد، گزارش دهند