سفر مخفيانه هيات امريكايي به سوريه : بشار اسد اتحاد با ايران را معامله نكرد

گروه ديپلماسي| سربازان ايالات متحده از سوريه مي‌روند اگر نيروهاي ايراني نيز خاك اين كشور را ترك كنند. اين جمله پيامي بود كه هيات امريكايي به رياست يك افسر بلندپايه در هفته پاياني ماه ژوئن با سفر به دمشق به گوش بشار اسد، رييس‌جمهور سوريه رساند. به گزارش روزنامه الاخبار كه نزديك به حزب‌الله لبنان است، يكي از شب‌هاي هفته پاياني ماه ژوئن، يك هواپيماي اماراتي در قالب سفري مخفيانه به دور از چشم رسانه‌ها، يك افسر بلندپايه امريكايي را به سوريه مي‌برد تا با «علي مملوك» رييس دفتر امنيت ملي سوريه ديدار كند. براساس ترجمه فارس از گزارش الاخبار، علاوه بر مملوك، «ديب زيتون» رييس كل سرويس اطلاعاتي و «موفق اسعد» معاون ستاد مشترك ارتش سوريه نيز در ديدار با اين افسر امريكايي حضور داشته‌اند. طرفين در جريان اين ديدار، ابعاد مختلف بحران و پيامدهاي منطقه‌اي آن را طي چهار ساعت بررسي كردند و طرف امريكايي پيشنهادهايي را براي بررسي در اختيار طرف سوري قرار داد .
دستورالعمل امريكايي براي بشار اسد
جزييات پيشنهادهاي امريكا به سوريه 8 سال پس از آغاز بحران در اين كشور چه بود؟ الاخبار كه به نظر مي‌رسد تاييد اين خبر را از منابعي در دولت سوريه دريافت كرده در ادامه از جزييات پيشنهاد امريكا به سوريه گزارش داده است: امريكا آماده است سربازان خود را به صورت كامل از خاك سوريه از جمله پايگاه التنف و منطقه شرق فرات براساس مقدمات امنيتي خارج كند كه ارتش سوريه و روسيه بر آن نظارت داشته باشند. در مقابل، دمشق نيز بايد اين مطالبات امريكا را برآورده كند: «نخست: خروج كامل ايران از منطقه جنوب سوريه، دوم، ضمانت مكتوب براي دريافت سهم شركت‌هاي امريكايي از بخش نفت مناطق شرقي سوريه. سوم، ارايه اطلاعات كامل از گروه‌هاي تروريستي و اعضاي آن توسط طرف سوري به امريكايي‌ها كه شامل تعداد [عناصر] كشته شده خارجي اين گروه‌ها و تعداد كساني باشد كه در قيد حيات هستند.
دست رد سوري بر سينه مامور امريكايي


علي مملوك، رييس دفتر امنيت ملي سوريه در پاسخ به طرف امريكايي گفته است:« اولا، شما در سوريه نيروي اشغالگر هستيد. به زور و بدون اجازه وارد خاك ما شده‌ايد و مي‌توانيد به همان صورت خارج شويد. تا زماني كه اين مساله صورت گيرد، ما با شما به عنوان يك نيروي اشغالگر برخورد مي‌كنيم. ثانيا: سوريه كشور بي‌ريشه‌اي نيست، بلكه بخشي از يك محور گسترده است. موضع ما در برابر رابطه ايران مشخص است و بشار اسد در چند سخنراني و مناسبت آن را تكرار كرده و مضمون آن، اين است كه روابط ما با تهران، حزب‌الله و نيروهاي همپيماني كه در كنار ارتش سوريه با تروريست‌ها جنگيده‌اند، روابط محكمي است و اين پيشنهاد، ائتلاف‌هاي ثابت ما را تغيير نمي‌دهد. ثالثا: اولويت ما پس از جنگ، همكاري با كشورهاي دوست و همپيماني است كه عليه ملت سوريه توطئه نكرده‌اند و نمي‌توانيم به شركت‌هاي وابسته به كشورهايي تسهيلات بدهيم كه با ما جنگيده و هنوز مي‌جنگند .»
ابتدا ثبات سياسي، بعد ارايه اطلاعات
مملوك درباره اطلاعات مربوط به گروه‌هاي تروريستي نيز با اشاره به ديدار نايب رييس سرويس اطلاعاتي استراليا با وي حدود يك سال پيش كه درباره همين مساله انجام شده بود، تاكيد كرد كه سوريه اطلاعات بسيار زيادي از گروه‌هاي تروريستي دارد و «ما به صورت كامل خطر اين افراد براي خودمان و شما را درك مي‌كنيم و از نياز شما به اين اطلاعات آگاهي داريم... پيش‌تر اطلاعاتي به اردني‌ها و ساير كشورها از جمله امارات داديم... ولي امروز موضع ما در قبال اين مساله، بستگي به تغيير موضع سياسي شما در قبال سوريه و نظام و ارتش آن است. لذا سوريه پيش از اينكه در روابط سياسي بين دو كشور ثباتي صورت نگيرد، هيچ همكاري يا هماهنگي امنيتي در اين زمينه با شما [امريكايي‌ها] نخواهد كرد.»
تلاش ناموفق سعودي براي تطميع بشار اسد
همزمان با پيشنهاد امريكا به سوريه، خبرها از پيشنهاد عربستان به دمشق نيز حكايت دارد. الاخبار اعلام كرد كه «خالد الحميدان» رييس سرويس اطلاعاتي عربستان با مملوك تماس تلفني داشته و مجددا همان پيشنهاد قديمي خود يعني قطع رابطه با ايران در مقابل تامين مالي بازسازي سوريه را مطرح كرده است.
مملوك نيز همان پاسخي را به مسوول سعودي داده كه به افسر امريكايي گفته بود: «ما بخشي از يك محور هستيم و ائتلاف‌هاي ما ثابت است.» گفته مي‌شود كه الحميدان در جريان اين تماس، ايده ديدار مستقيم را مطرح كرده و مملوك نيز اين‌گونه پاسخ داده است: «ما در شام حضور داريم. هر كس مي‌خواهد با ما ديدار كند، مي‌تواند.»
پاسخ مشترك ايران و سوريه به پيشنهاد امريكا
الاخبار درست در روزهايي از بسته پيشنهادي امريكا به سوريه رونمايي كرده كه امير سرتيپ حاتمي، وزير دفاع ايران در سوريه به سر مي‌برد. ماحصل اين ديدار نيز توافقنامه توسعه همكاري‌هاي نظامي، سياسي و اقتصادي ميان ايران و سوريه بود. در اين توافقنامه دو طرف بر لزوم بازسازي ساختار نظامي سوريه به كمك ايران و همچنين كمك تهران به بازسازي سوريه تاكيد كردند. يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي اين توافقنامه نيز سلب اختيار از كشور ثالث براي دخالت يا تصميم‌گيري در همكاري‌هاي دوجانبه تهران و دمشق بود. در چنين شرايطي به نظر مي‌رسد كه ديدار وزير دفاع ايران از سوريه و امضاي توافقنامه‌اي همه‌جانبه ميان ايران و سوريه تنها چند هفته پس از بسته پيشنهادي امريكا و تماس سعودي‌ها با بشار اسد، پاسخي مشترك از جانب ايران و سوريه خطاب به واشنگتن باشد.
 
ادلب، اصلي‌ترين سوژه نشست سران در تهران
«محمدابراهيم طاهريان‌فرد» سفير ايران در آنكارا در مصاحبه با روزنامه ديلي‌صباح تاكيد كرد كه تلاش‌هاي ايران و تركيه براي كاهش تنش در سوريه بسيار مهم و با اهميت است. براساس اين گزارش، «رجب طيب اردوغان» رييس‌جمهور تركيه روز 7 سپتامبر براي يك نشست مشترك با همتايان ايراني و روسي خود به تهران سفر خواهد كرد. برخي منابع خبري مي‌گويند كه اين نشست سه‌جانبه قرار است در تبريز برگزار شود. طاهريان فرد در اين زمينه گفت كه يكي از اصلي‌ترين موضوعات اين نشست بررسي اوضاع كنوني در «ادلب» است. سفير ايران با اشاره به اهميت تهران و آنكارا در منطقه گفت كه هر دو كشور نقش كليدي در حل و فصل مسائل منطقه‌اي بازي مي‌كنند. وي مجددا تاكيد كرد كه دستور اصلي نشست ولاديمير پوتين، حسن روحاني و اردوغان شرايط ادلب است.