پس‌لرزه در بازار!

گروه اقتصادی: دیروز دقایقی بعد از حضور روحانی در مجلس و مشخص شدن عدم اقناع نمایندگان از پاسخ‌های او، بازار به این امر واکنش نشان داد و نرخ ارز و سکه بالا رفت و شاخص کل بورس پایین آمد. به گزارش «وطن‌امروز»، واکنش بازار به اتفاقات دیروز مجلس مثبت نبود تا دولتی‌ها بدانند چالش بازارهای مختلف بزرگ‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنند. نرخ ارز و سکه دیروز به ترتیب به کانال‌های 11 هزار تومان و 4 میلیون تومان رسید. بر اساس گزارش میدانی «وطن‌امروز»، در این فضای متشنج همه می‌خواهند ارز بخرند تا سرمایه خود را به هر شکلی شده حفظ کنند. کمتر کسی دیروز برای فروش دلار آمده بود و همه خریدار بودند. عمر آرامش بازار با تصمیم‌های رئیس‌کل جدید بانک مرکزی به 2 هفته هم نرسید و همزمان با طرح سوال از حسن روحانی، روند افزایشی قیمت ارز با یک جهش محسوس شروع شد. آنچنان که دلالان یا خرید و فروش‌کنندگان ارز در بازار ارز می‌گفتند قیمت ارزهای مختلف در ساعات ابتدایی صبح دیروز با پایه روز خرید و فروش می‌شد اما با انتشار خبر طرح سوال از رئیس‌جمهور و پاسخ‌های او که نمایندگان مجلس را قانع نکرد، قیمت‌ها روند جهشی پیدا کرد. نکته جالب اینجا بود که دلار در تابلوی صرافی‌ها نیز افزایش چشمگیری را شاهد بود، دلار روی تابلو 10900 تومان نمایه شده بود در حالی که روز دوشنبه روی تابلو 10650 بود. پیش‌بینی فعالان حوزه ارز این است که با شروع فصل پاییز و 2 رخداد تقویمی کریسمس و اربعین دوباره باید شاهد افزایش قیمت ارز باشیم. همین بهانه کافی بود که ظرف چند ساعت قیمت دلار بار دیگر وارد کانال 11 هزار تومان شود. رفتار سکه هم در واکنش به رخدادهای دیروز مانند دلار بود، سکه امامی طرح جدید تنها در چند ساعت 120 هزار تومان رشد داشت. بر این اساس قیمت سکه از 3 میلیون و 935 هزار تومان به 4‌میلیون و 54 هزار تومان رسید.
عقب‌نشینی ۳۵۴۳ واحدی شاخص بورس
بر این اساس شاخص بورس در جریان معاملات دیروز بازار سرمایه ۳۵۴۳ واحد افت کرد. به گزارش تسنیم، در جریان دادوستدهای دیروز بازار سرمایه تعداد 2 میلیارد و 232میلیون سهم و حق‌تقدم به‌ ارزش 630میلیارد تومان در 151هزار نوبت دادوستد شد و شاخص بورس با افت 3543‌واحدی در ارتفاع 136هزار و 765 واحد قرار گرفت. بیشترین اثر منفی بر افت دماسنج بازار سهام در این روز را نمادهای معاملاتی پالایش نفت بندرعباس، فولاد مبارکه اصفهان و پالایش نفت اصفهان داشتند و در مقابل نمادهای معاملاتی گروه مپنا، سایپا و تایدواتر خاورمیانه با رشد خود مانع افت بیشتر شاخص بورس شدند. بر اساس این گزارش، در بازارهای فرابورس ایران هم با معامله 709‌میلیون ورقه به‌ارزش 314 میلیارد تومان در 81 هزار نوبت، آیفکس 27 واحد افت کرد و در ارتفاع 1550 واحد قرار گرفت.
بر اساس این گزارش، معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های گروه مپنا با 90واحد، سایپا با 36 واحد و تاید واتر خاورمیانه با 25 واحد افزایش بیشترین تأثیر مثبت را بر برآورد شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند. در مقابل، معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های  پالایش نفت بندرعباس با 377 واحد، فولاد مبارکه با 352 واحد و پالایش نفت اصفهان با 302 واحد کاهش، بیشترین تاثیر منفی را در محاسبه این نماگر داشتند. بر اساس این گزارش، بازار سهام تحت تأثیر متغیرهای سیستماتیک از جمله طرح سؤال از رئیس‌جمهور در مجلس و همچنین انتشار گزارش‌های عملکرد نه چندان دلچسب شرکت‌ها در کنار عدم ثبات در تصمیم‌گیری سازمان‌های بالادستی شاهد رفتار هیجانی معامله‌گران با شکل‌گیری صف‌های فروش‌ سنگین در میانه بازار دیروز بود، هرچند در ادامه کار با تلاش برخی معامله‌گران برای استفاده از فرصت موجود در جمع‌آوری سهم‌های ارزنده از تثبیت صف‌های فروش جلوگیری شد و همین امر روندی متعادل را در اغلب نمادهای معاملاتی به نمایش گذاشت.


دولت نرخ دلار را طبق هزینه‌هایش تعیین می‌کند
در همین حال عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران دیروز اظهار کرد: اصولا نمی‌دانیم واژه «نرخ واقعی» از کجا پیدا شده است. باید بتوان ارزش حقیقی پول ملی را در یک شرایط نرمال و پارامترهای مشخص ارزیابی کرد. البته «نرخ واقعی» که از سوی فعالان اقتصادی تا سقف ۵۵۰۰ تومان بیان شده، بیشتر ساخته اذهان عمومی است تا آنچه در اقتصاد شکل می‌گیرد. چنین اتفاق‌هایی را باید در بازار واقعی دید که در حال حاضر نیز بازار واقعی در ارزش پول ملی وجود ندارد.
مجیدرضا حریری افزود: افرادی که در حال حاضر بازار ثانویه و امثال آن را شکل داده‌اند از یک نکته اصلی غافلند و آن این است که هرشخص با کوچک‌ترین اطلاعات اقتصادی به یک رابطه منطقی به نام عرضه و تقاضا اتکا می‌کند و می‌گوید «در آنجا کشف قیمت می‌شود». همچنین قیمت کالا و از جمله دلار را هم می‌شود بر اساس عرضه و تقاضا پیدا کرد. حریری تصریح کرد: آنچه طی سال‌ها مرسوم بوده این است که دولت‌ها محاسبه کنند میزان هزینه‌های‌شان چقدر است و بر مبنای آن، هزینه‌ها را در بودجه می‌نویسند. همچنین درآمدهایی که بخشی از فروش نفت حاصل می‌شود، گفته می‌شود اگر این درآمدها را بخواهیم به ریال تبدیل کنیم و با آن ریال هزینه‌ها را پوشش دهیم باید قیمت دلار خاص باشد، بنابراین قیمت دلار بر مبنای هزینه‌های دولت محاسبه می‌شود.
وی با بیان اینکه موارد فوق فقط مربوط به دولت حال حاضر نبوده، بلکه چندین سال است به همین شیوه محاسبات انجام می‌شود، اظهار کرد: همین شده که دولت‌ها روز به روز بزرگ‌تر، لخت‌تر، پرهزینه‌تر و بی‌فایده‌تر شده‌اند، چرا که می‌دانند هرچه پرهزینه‌تر باشند، می‌توانند با بالا آوردن نرخ دلار، هزینه‌های خود را جبران کنند.
 وی درباره نرخ واقعی دلار گفت: نرخ واقعی تابع چند متغیر است که اگر بر مبنای اندازه، ظرفیت‌های اقتصادی، روابط ما در دنیا و پتانسیل‌های اقتصادی کشور که موجود و بالقوه هستند، باشد و اگر تنش‌های سیاسی را از آنها بگیرند و فشارهای خارجی  را نیز بردارند، می‌شود گفت نرخ واقعی دلار قطعا رقمی در حدود 3 هزار تا ۳۵۰۰ تومان است.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه آنچه شرایط حال حاضر اقتصاد کشور و بازار است، در اختیار فعالان اقتصادی و تجار نیست، بلکه تاثیر تحریم، فشارهای بیرونی و سیاست‌گذاری‌های دولت است، اظهار کرد: سیاست‌گذاری‌های دولت بر این مبناست که اگر دولت به طور مثال ۱۰۰ دلار در بازار وارد کند و به قیمت 5 هزار تومان بفروشد، می‌شود ۱۰۰ تا 5 هزار تومان اما اگر نتواند حتی۸۰ دلار بیاورد در حالی که نیازش همان ۵۰۰ هزار دلار باشد، باید دلار را گران‌تر و به دوبرابر قیمت به‌فروش برساند.
حریری اظهار کرد: دولت مخارج ثابت دارد که ارزش دلار را تعیین می‌کند و راه‌حل این است که با فروش نفت، ارز حاصله را وارد بازار و تبدیل به ریال کند و مخارجش را تامین کند، بنابراین به طور قطع نمی‌توان گفت نرخ واقعی ارز باید چقدر  باشد.