مشکلات به پای کرباسیان ریخته شد

گروه سیاسی- جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، استیضاح وزیر اقتصاد را کلید زده‌اند و این جلسه امروز برگزار می‌شود. هیات‌رییسه مجلس هفته گذشته در شرایطی استیضاح وزیر اقتصاد را اعلام وصول کرد که از ۸۳ نفر از استیضاح‌کنندگان کرباسیان چیزی نزدیک به ۵۰ نفر از کشاندن وزیر اقتصاد دولت دوازدهم به مجلس پشیمان شده و امضای خود را پس گرفته بودند. اما با این حال کرباسیان با امضای ۳۳ نفر از نمایندگان امروز در بهارستان از خود دفاع می‌کند. مسعود کرباسیان به دلیل موفقیت در مسوولیتی که در دولت یازدهم به او داده شده بود (ریاست گمرک) توانست اعتماد روحانی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی را جلب کند و به کسوت وزارت برسد اما امروز وکلای ملت از او ناراضی هستند. نمایندگان معتقد بودند در شرایط اقتصادی کنونی رییس‌جمهور باید دست به ترمیم تیم اقتصادی می‌زد و از آنجا که تغییرات کم بوده و به مذاق بهارستان‌نشین‌ها خوش نیامده به این نتیجه رسیده‌اند که با استیضاح بتوانند خودشان در تغییر کابینه نقش داشته باشند. همان‌طور که علی ربیعی را از وزارت کار بیکار کردند و حالا کمر همت به استیضاح وزیر اقتصاد بسته‌اند. البته نمایندگان از استیضاح وزرا هم فراتر رفتند و به زودی رییس‌جمهور را برای پاسخ به سوالات‌شان به مجلس می‌آورند. اما فارغ از انگیزه‎های سیاسی که پشت هر استیضاح و سوال از رییس‌جمهور می‎تواند وجود داشته باشد، عده‎ای معتقدند شرایط بد اقتصادی که اکنون دامن کشور را گرفته عامل اصلی استیضاح کرباسیان است‌ اما برخی هم معتقدند با برکناری یک وزیر و آمدن وزیر دیگر، مشکلی برطرف نمی‎شود. این نکته را نباید فراموش کرد که وزیر امور اقتصادی و دارایی پیشین روحانی یعنی علی طیب‌نیا که ابتدا با رای اعتماد قابل توجهی به وزارت رسید و در طول چهار سال سه کارت زرد از مجلس شورای اسلامی دریافت کرد در شرایط اجرای برجام و همراهی کشورهای مختلف جهان با ایران اقتصاد کشور را مدیریت می‌کرد و حالا کرباسیان در زمان جنگ اقتصادی باید اقتصاد ایران را مدیریت کند. در میان ایرادهایی که قرار است نمایندگان مجلس شورای اسلامی به کرباسیان بگیرند نمی‌توان مسائل جزئی را یافت؛ مسائلی که وزیر امور اقتصادی و دارایی برای پاسخ‌دهی به آن نتواند دلیل و مدرک داشته باشد. ایرادها همه به صورت کلی مطرح شده که قطعا کرباسیان برای هرکدام از آنها چند صفحه‌ای گزارش کار ارائه می‌دهد. اما با این وجود کرباسیان مخالفان سرسختی در مجلس دارد؛ مخالفانی همچون حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده اصولگرای مجلس که سخت‌ترین انتقادها را علیه کرباسیان مطرح کرده است. احمد امیرآبادی‌فراهانی نماینده قم نیز از مخالفان کرباسیان است. او در توئیتی نوشته بود: «استیضاح کرباسیان وزیر امور اقتصادی و دارایی با پیگیری نمایندگان پارلمانی رییس‌جمهور اعلام وصول شد تا استیضاح قبل از سوال از رییس‌جمهور مطرح شود! آیا وزیر امور اقتصادی و دارایی قربانی سوال از رییس‌جمهور خواهد شد؟»
امیرآبادی پس از این توئیت در توضیحی تکمیلی گفته است «به‌دلیل همین تلاش‌ها بود که 12 تن از نمایندگان فراکسیون نمایندگان ولایی به هیات‌رییسه نامه نوشتند و اعلام کردند که استیضاح وزیر اقتصاد در مجلس به بعد از سوال از رییس‌جمهور موکول شود.» ماجرا هرچه بود استیضاح به زمان دیگر موکول نشد.
عدم توانایی در تدوین و اعمال سیاست‌های اقتصادی و مالی کشور، ناتوانی در اداره امور اقتصادی کشور، عدم اعمال تکالیف قانونی در حوزه فعالیت‌های بانکی، عدم تدبیر در ساماندهی اقتصاد کشور، نابسامانی در افزایش قیمت‌ها و تورم افسار‌گسیخته در حوزه اقتصاد، عدم توجه به اقتصاد مقاومتی، عدم توانایی در مردمی‌سازی اقتصاد، عدم توانایی در افزایش ثروت عمومی، عدم مدیریت مناسب بازار سرمایه، گمرک، مالیات، بیمه و خزانه‌داری کشور از جمله دلایل استیضاح مسعود کرباسیان اعلام شده اما یکی از نقدهای نمایندگان مجلس عدم انتشار لیست متخلفان واردات با ارز دولتی است که عبدالناصر همتی به وزارت اقتصاد ارسال کرد‌ اما گویا فعلا بنا نیست منتشر شود. در این خصوص سیده‌حمیده زرآبادی نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز گفته بود اسامی برخی افراد دولتی و نزدیکان آنها در این لیست قرار دارد لذا برای جلوگیری از فاش شدن اسامی این افراد تا به حال مقاومت‌های زیادی صورت گرفته است. محمد حسینی عضو کمیسیون برنامه‌و‌بودجه گفت: وزارت اقتصاد انتشار لیست را به تاخیر انداخته است. البته بعید می‌دانم اسامی مابقی متخلفان ارزی افشا شود.
حسینی اظهار داشت: در چهار ماهه نخست سال 11 میلیارد دلار ارز برای واردات اختصاص داده شد که سرنوشت دو میلیارد دلار آن با افشای اسامی متخلفان ارزی مشخص شد‌ اما 9 میلیارد دلار دیگر که هنوز اعلام نشده، همان اسامی‌ای است که در دست وزیر اقتصاد قرار دارد و با مراجعه به لیست گمرک می‌توان مابقی 9 میلیارد دلار را شناسایی کرد. البته فکر می‌کنم در شرایط فعلی جامعه ظرفیت این را ندارد که اسامی جدیدی منتشر شود و باید به سمتی رفت تا اعتماد عمومی به نظام برگردانده شود.


محمد حسینی عضو کمیسیون برنامه‌و‌بودجه می‌گوید: اصلی‌ترین سوال کمیسیون بودجه از وزیر در مورد عملکرد دولت در بحث هدفمندی یارانه‌هاست که در تبصره 14 لحاظ شده است و مهم‌ترین بخش سوال این کمیسیون از وزیراقتصاد رسیدگی به نحوه منابع و مصارف هدفمندی یارانه‌ها و مشخص کردن اینکه منابع از کجا گرفته شده و د رکجا هزینه شده است اختصاص دارد.
حسینی می‌گوید رفتن یا نرفتن یک وزیر دردی را دوا نمی‌کند و سوال اینجاست که چه کسی باید بیاید تا مشکل اقتصاد یک‌شبه حل شود؟ معتقدم ابتدا ساختارها باید درست شوند و سپرده‌های آزاد‌شده به سمت تولید، خدمات و اشتغالزایی برود. موافقان کرباسیان گفته‌اند او یک‌سال است سکان وزارتخانه را در دست گرفته و باید به او فرصت داد. برخی از کارشناسان نیز بر اصلاح ساختارها تاکید کرده و گفته بودند در این شرایط اگر بزرگ‌ترین اقتصاددان هم بیاید، کاری از پیش نمی‌بریم لذا باید شرایط تغییر یابد. با همین استدلال موافقان کرباسیان در تلاشند نمایندگان را از استیضاح کرباسیان منصرف کنند؛ اتفاقی که گویا تا‌کنون هم موفق پیش رفته و بنا بر گفته علی‌اصغر یوسف‌نژاد تعدادی از نمایندگان مجلس امضای خود را پس گرفته‌اند. این بدان معناست که آنها امروز رای به ادامه حضور کرباسیان در وزارت اقتصاد خواهند داد.
سیاستگذاری‌های ما متکی به فرد است
سیدحسن علوی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی هم درباره استیضاح وزیر اقتصاد گفت: بنده معتقدم با رفتن یک وزیر، مشکلات اقتصاد کشور برطرف نمی‎شود‌ چراکه همه آنان از یک سیاست تبعیت می‎کنند. الان سیستم، شبکه و نهاد مناسبی نداریم که همه برنامه‎ها در آن حلاجی شده و در مورد اقتصاد کشور برنامه‌ریزی شود بنابراین چنین اقدامی مشکل‌گشا نیست. وی ادامه داد: سیاستگذاری‌های ما متکی به فرد است و به همین دلیل اگر وزیر دیگری بیاید، باز هم از سیاست‌های قبلی پیروی خواهد کرد و نتیجه مناسبی در پی نخواهد داشت بنابراین بنده بعید می‎دانم بتوان با این کارها اقتصاد‌ مملکت را درست کرد.
نیازمند استقلال بانک مرکزی هستیم
علوی اظهار کرد: به نظرم قانون در برخی موارد نیازمند تنقیح و اصلاح است. همچنین نیازمند استقلال بانک مرکزی هستیم اما به این بانک استقلال ندادیم و در اختیار دولت است و دولت هم هر گونه که مایل است با آن رفتار می‎کند. حال اگر شما یک وزیر را بردارید و یا‌ اگر هم اصلا وزیری در کار نباشد، مگر قرار است چه اتفاقی رخ دهد. عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: وقتی در کشوری تحریم وجود دارد، همه تفکرات تقریبا به شکل یک ُبردار مخالف هم هستند بنابراین با آمدن و رفتن یک وزیر مشکلی برطرف نمی‎شود بلکه باید بنیان کار را درست کنیم و مثلا به سمت استقلال بانک مرکزی برویم که هر دستوری رییس‌جمهور می‎دهد ناچار به اجرا‌ نباشد.
وزیر اقتصاد توان مقابله با فساد اداری را ندارد
منتخب مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در خانه ملت افزود: همچنین با مشکل فساد و قاچاق مواجه هستیم. آیا وزیر صنعت می‎تواند جلوی قاچاق را بگیرد و اگر می‎تواند، پس چرا بقیه این‌کار را نکردند. مسائل فساد اداری و بوروکراسی از دیگر مشکلاتی هستند که با آن مواجه هستیم اما آیا وزیر اقتصاد می‎تواند جلوی این بوروکراسی را بگیرد. بنده معتقدم قطعا چنین توانی را ندارد. علوی یادآور شد: اینها مسائلی هستند که به عملکرد گذشته ما مربوط هستند و به این سادگی هم برطرف نمی‎شوند بلکه باید به مرور زمان آنها را برطرف و همه باید برای رفع این مشکلات اراده کنیم.
استیضاح حق نمایندگان است
عضو کمیسیون عمران مجلس درباره سرانجام استیضاح وزیر اقتصاد گفت: البته این از حقوق نمایندگان است که سوال یا استیضاح کنند، کما اینکه خود بنده هم در بسیاری از این استیضاح‎ها شرکت کرده‌ام اما معتقدم باید در این بخش درنگ بیشتری کنیم تا روشن شود آیا یک نفر مقصر است یا یک عده و سیستم در این زمینه دخیل هستند. وی در پایان عنوان کرد: همچنین باید بررسی کنیم که شرایط گذشته چه نقشی در مشکلات اقتصادی کنونی دارد‌ بنابراین بنده معتقدم استیضاح حق نمایندگان است اما این اقدام در شرایط کنونی نمی‎تواند به اقتصاد کشور کمک چندانی کند.
درخصوص اینکه چه کسی از کرباسیان دفاع می‌کند باید گفت علی‌اصغر یوسف‌نژاد، عضو هیات‌رییسه مجلس از نامه علی لاریجانی به رییس‌‌جمهور برای حضور در نشست استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی خبر داد و باید دید روحانی برای دفاع از وزیرش امروز در بهارستان حاضر می‌شود یا نه. به هر حال کرباسیان امروز برای چندمین بار در سه ماه گذشته در صحن علنی بهارستان حاضر می‌شود با این تفاوت که این بار اگر خوش‌شانس نباشد دیگر ردای وزارت بر تن نخواهد داشت. و اگر این‌گونه باشد و اعضای مجلس به مسعود کرباسیان رای اعتماد ندهند در یک دوره کوتاه دو وزیر فعال درحوزه اقتصاد کلان دولت دوازدهم تغییر خواهند کرد. وزیر اقتصاد می‌آید تا به قول خودش دلایل مشکلات ایجاد شده را با نمایندگان در میان بگذارد. باید منتظر ماند و دید نمایندگان چه واکنشی به سخنان او خواهند داشت.