روزنامه همدلی
1397/06/03
«همدلی» از اوضاع ناخوشایند حمل ونقل هوایی به دلیل آشفتگیهای مدیریتی و شکلگیری دردسرهای اقتصادی گزارش میدهد
صنعت هوایی، پَـرهمدلی| فاطمه آقاییفرد: چند وقتی است که خبرهای منتشر شده درباره صنعت هوایی از مرز بد بودن رد شدهاند و نگرانکنندهتر از همیشه به گوش میرسند. اگر در سالهای گذشته تنها خبر ناخوش این صنعت فرسودگی ناوگان هوایی و سقوط مرگبار غولهای زمینگیر بود، حالا اما این خبرها به تلخی احتمال تعطیلی شرکتهای هوایی تغییر طعم دادهاند و بهنظر میرسد که آینده خوبی در انتظار ایرلاینها نیست.
چند وقت پیش بود که با افزایش نرخ بلیت هواپیما، امیر هاتفی، نایب رئیس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر سفر هوایی تهران، در گفتوگو با «همدلی»، پیشبینی کرده بود بیش از 80 درصد از آژانسهای هوایی در ماههای آینده کار خود را تعطیل خواهند کرد. هر چند که این جمله تنها در حد یک پیشبینی ساده از زبان یک فعال در صنعت هوایی کشور بود، اما بهنظر میرسد که او چندان هم بیراه نگفته تا جاییکه حالا چند وقتی است که رسانههای خارجی نیز از توقف یا تعلیق پرواز چندین شرکت هواپیمایی خارجی به ایران خبر میدهند. سه روز پیش بود که نیویورکتایمز، از تعطیلی فعالیت دو ایرلاین بزرگ اروپایی در تهران خبر داد و در تارنمای خود نوشته است، به دلیل بازگشت دوباره تحریمها به ایران، شرکت بریتیش ایرویز و ایر فرانس، به زودی خدمات پروازی خود به ایران را رها خواهند کرد. شاید مرور خبرهای منتشر شده درباره علت خروج شرکتهای هوایی خارجی از ایران نشان دهد که به دلیل بازگشت تحریمهای تحمیلی و بالا رفتن قیمت سوخت هواپیما، این شرکتها دیگر ماندن در ایران را با صرفه ندانند، اما بنظر میرسد که این صنعت بیشتر از همه چوب بیتوجهیهایی را میخورد که از سالهای گذشته از سوی دولتهای مختلف خورده است. به باور بسیاری از کارشناسان اقتصادی، صنعت حمل و نقل اگرچه از جمله صنایعی است که به واسطه تحریمها بیشترین چالش را در کشور داشته، اما بخش بزرگی از این چالشهای مربوط به مدیریت نادرست دولتهای مختلف بوده است.
دی ماهسال 93 بود که فرهاد پرورش، مدیر عامل شرکت هواپیمایی ایران ایر، به تیننیوز، گفته بود: «به صنعت حمل و نقل هوایی در داخل کشور بیتوجهی شده است، از گذشته دولتها و مجلس توجه چندانی را به این صنعت نداشتند و به همین جهت امروز با شرکتهای هواپیمایی منطقه فاصله زیادی داریم و پر کردن این شکافها هر روز سختتر میشود.»
اگرچه به باور بسیاری از کارشناسان اقتصادی، در راستای توسعه صنعت هوانوردی، محدودیتهایی از جمله زیرساخت و منابع انسانی، فضای پروازی، عدم تکنولوژی مناسب و در نهایت عدم وجود چارچوب قانونی لازم برای این حوزه وجود داشته است که از پیشرفت این صنعت جلوگیری کرده است، اما بنظر میرسد که دولتهای مختلف از پتانسیلهای موجود در بخش هوانوردی نیز به خوبی استفاده نکردهاند و به جای بالا بردن مهارت در تولید هواپیما یا سرمایهگذاری برای وارد کردن غولهای هوایی از کشورهای توسعهیافته، تنها بر سرمایهگذرای در صنعت خودرو کار کردهاند. اما غافل از اینکه شرکتهای خودروسازی نیز بدون توجه به کیفیت خودروهای خود تنها به دلیل اینکه بازار را بدون رقیب در اختیار دارند و بالا بودن تعرفههای گمرکی امکان رقابت اتومبیلهای خارجی را از آنها گرفته، همچنان در این بازی برنده میدان هستند.
قیمتها به کجا میروند؟
هر چه هست، حالا به نظر میرسد که زنگ خطر تعطیلی صنعت هوایی با زمزمه تشدید تحریمهای تحمیلی اینرزوها بلند شده است و شاید به زودی شاهد تعطیلی بسیاری از پروازهای داخلی در آسمان ایران باشیم. نگاهی بر گزارشها نشان میدهد که تعداد کل هواپیماهای کشور که گواهینامه ایمنی پرواز به کشورهای اروپایی و آسیایی درجه اول داشتند در روزهای قبل از برجام، به حد 3 یا 4 هواپیما رسیده بود. به عبارتی، ناوگان هواپیمایی به حدی فرسوده شده بود که همان تعداد هواپیماها محدود نیز همه در آستانه خروج از ناوگان فعال کشور بودند. از سویی ناوگان هوایی ایران 266 فروندهواپیما وجود دارد که از این تعداد ۱۱۰ فروند آن غیرفعال است. اما حالا به نظر میرسد که اخبار منفی در باره حال ناخوش صنعت هوایی و شرکتهای هواپیمایی نگرانکنندهتر هستند، صنعتی که باید هزینههایش را با بزرگتر کردن هواپیماها یا افزایش تعداد صندلیهابیش تامین کند حالا تنها محل افزایش درآمد خود را در افزایش قیمت بلیت میداند تا پرواز در آسمان برای ایرانیها جزئی از لاکچریهای زندگی باشد.
تلاش برای بقا
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی، در اینباره به «همدلی»، میگوید: «با توجه به وابستگی شدید نرخ بلیت هواپیما با نرخ ارز، متاسفانه بسیاری از شرکتهای هوایی برای ادامه حیات خود ناچار شدند تا قیمت بلیت را افزایش دهند. البته بخشی از افزایش قیمت بلیت هواپیما ناشی از سوءاستفاده برخی از عوامل واسطه و سایتهای اینترنتی است. اما در مجموع به دلیل اینکه بیش از 60 درصد از هزینههای شرکتهای هوایی به نرخ دلار وابسته است، بنابراین افزایش قیمت ارز تاثیر قابلتوجهی را بر نرخ بلیت هواپیما گذاشته است و این موضوع باعث شده تا تعداد مسافران سفرهای هوایی نیز کاهش یابد. البته در سه ماهه ابتدایی سال، هنوز نرخ دلار تاثیری بر شرکتهای هوایی نگذاشته بود و شاهد افزایش هشت درصدی تعداد مسافران بودیم. اما از ابتدای تیر ماه تاثیر افزایش نرخ دلار به شرکتهای هوایی رسید و تاثیر خود را بر کاهش تعداد مسافران نیز گذاشت.»
او افزود: «شرکتهای هوایی بعد از اعلام سیاست ارز 4200 تومانی، یه مدت یک ماه از این ارز استفاده کردند، اما از ابتدای تیر ماه ارز 4200 تومانی قطع شد و بعد از پیگیریهای ما قرار شد تا تا بر مبنای ارز سامانه نیما، شرکتها خدمات خود را ارائه دهند، قیمت ارز در این سامانه 8000 تومان است که هنوز به هیچ شرکتی اختصاص داده نشده است و با توجه به اینکه بیش از 60 درصد هزینه شرکتها بر مبنای نرخ ارز تعیین میشود، بنابراین هنوز قیمتها کاهش نیافته است.» به گفته سامانی: « بنابراین شرکتها برای تعدیل نرخ بلیت، به دلیل اینکه هنوز ارز دولتی را دریافت نکردهاند، ناچارند تا برای اینکه بتوانند هزینههای خود را تامین کنند، قیمتها را افزایش دهند. یعنی به دلیل اینکه شرکتها هنوز از بازار آزاد ارز میگیرند، نمیتوانند قیمتها را کاهش دهند. این موضوع در شرکتهای خارجی نیز اتفاق افتاده است و به دلیل اینکه نرخ بلیت را بر اساس دلار اعلام میکنند و باید دلار را از کشور خارج کنند، شاهد افزایش نرخ بلیت هستیم.»
آنچه عجیب به نظر میرسد این است که علیرغم اینکه صنعت هوایی در همه جای دنیا مورد توجه دولتها است، اما در ایران همیشه مورد غفلت واقع شده است تا جاییکه به باور بسیاری از کارشناسان صنعت هوایی، وضع عراق و افغانستان در زمینه هوانوردی حتی از ایران بهتر است. همچنین که بسیاری از فعالان این صنعت،شرکتهای هوایی در ایران نیز برای ادامه حیات خود نیاز به کمک و حمایت دولتی دارند.
سامانی میگوید: «شرکتهای هوایی هم اکنون در دو راهی قرار گرفتهاند و باید از میان این دو راه یکی را انتخاب کنند. شرکتها یا ناچار هستند قیمت بلیت را افزایش دهند یا به بقای خود فکر کنند و برای حفظ مشتریان خود باید قیمتها را کاهش دهند که با توجه به اینکه هنوز ارز دولتی به آنها اختصاص داده نشده است، نمیتوانند نرخ بلیت را کاهش دهند.» بر همین اساس به نظر میرسد که بهترین راهکار مدیریت وضعیت فعلی است. دولت باید برای بقای شرکتها و متعادل کردن قیمتها چارهاندیشی کند و از زیان و خسارت بیشتر بر شرکتها جلوگیری کند. باید دید تا رسیدن تحریمهای تحمیلی وضع صنعت هوایی به کجا میرسد؟
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
گفتوگوی همدلی با فریبرز لاچینی آهنگساز پاییزهای طلایی در سالروز تولد 69 سالگیاش؛
ترسیم جمعه پرافتخار ایران در بازیهای آسیایی به دست بانوان کاش دلسوز داشتند
«همدلی» از سناریوی اسیدپاشی به بهانه تکرار آن در تبریز گزارش میدهد زنان خشن و مردان خشن
«همدلی» از اوضاع ناخوشایند حمل ونقل هوایی به دلیل آشفتگیهای مدیریتی و شکلگیری دردسرهای اقتصادی گزارش میدهد
راهکار وزیر خارجه آلمان مبنی بر ایجاد یک نهاد مالی مستقل از سوئیفت برای عبور از قفل برجام وضعیت تازه ای در مقابل ایران قرار داد
اخبار و اظهارات مربوط به چهار چهره مهم از اطرافیان ترامپ، سناریوهای احتمالی آینده رئیسجمهور را شفافتر میکنند
میرزایینیکو: گشایشهایی برای رفع حصر در حال انجام است و باز هم تکرار وعدهها
برای چهل و هفتمین زادروز مهدی سلطانی سروستانی که در جعبه جادو معیار پدرانگی ست مردِ صحنهها
ترسیم جمعه پرافتخار ایران در بازیهای آسیایی به دست بانوان کاش دلسوز داشتند
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی: پلاکاردهای مدرسه فیضیه در ذهن مردم ایجاد سوال کرده است
آشنا: رئیسجمهور در مجلس حتما با صراحت و قاطعیت صحبت خواهد کرد