پیام صریح ظریف خطاب به اروپا و آمریکا هنوز آماده هزینه کردن نیستید!

محمدرضا ستاری
محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در تازه‌ترین اظهارنظر خود در مورد اقدام اروپا برای کاستن از فشار تحریم‌های آمریکا علیه ایران تصریح کرد که اقدامات صورت گرفته پیش از آنگه عملیاتی باشد، بیشتر اعلام مواضع است و هنوز آنها برای هزینه کردن آماده نیستند.
پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و بازگشت اولین دور تحریم‌های ایران که در 15 مرداد‌ماه جاری به امضای رئیس ایالات متحده آمریکا رسید، سایر شرکای برجام به خصوص اروپایی‌ها ضمن انتقاد شدید از مواضع واشنگتن در قبال ایران، اعلام کردند که با تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده مقابله خواهند کرد. در این میان سران اروپایی ضمن گشایش امکاناتی برای همکاری بانک سرمایه‌گذاری اروپا با ایران، بارها تداوم همکاری‌ها و تضمین خرید نفت ایران را مورد تاکید قرار دادند و حتی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صراحتا اعلام کرد که آماده است ضررهای ناشی از جریمه‌های آمریکا را به شرکت‌های اروپایی پرداخت کند. در این میان اروپایی‌ها همچنین تهدید کردند که هر شرکتی که به بهانه بازگشت تحریم‌ها ایران را ترک کند این بار از سوی اتحادیه اروپا مشمول تحریم خواهد شد.
اروپا می‌داند که تهران چه می‌خواهد


همزمان با خروج آمریکا از برجام در 15 اردیبهشت ماه، مقامات ایران اعلام کردند که برای ماندن تهران در توافق هسته‌ای مدت زمانی را برای جبران هزینه‌ها و نیز منتفع شدن ایران از مزایای برجام در نظر خواهند گرفت و در غیر این صورت دلیلی برای حضور و ادامه توافق هسته‌ای نخواهند داشت. در این میان به گفته ظریف که با باشگاه خبرنگاران گفت‌و‌گو کرده است، اروپا با ارائه بسته جدید و نیز جلسات کمیسیون مشترک و اقداماتی در دو حوزه بانکی و نفتی، گام‌های مثبتی را برداشته‌ و اراده سیاسی خود را نشان داده‌اند، اما این اراده سیاسی اروپا زمانی قابلیت پاسخگویی از جانب ایران را پیدا می‌کند که با اقدامات اجرایی همراه شود. اروپایی‌ها می‌گویند برجام برای آنها دستاوردی امنیتی است، طبیعی است که هر کشوری باید برای امنیت خودش سرمایه‌گذاری و هزینه کند و این هزینه کردن را ما باید در همین ماه‌های آینده ببینیم.
ایران معتقد است که اروپایی‌ها را از موارد مورد انتظار خود مطلع کرده است، اما در این میان سوالی که اکثر کارشناسان مطرح می‌کنند این است که آیا با توجه به پیوند عمیق سیاسی و تجاری میان اروپا و واشنگتن، قاره سبز تا کجا توان ایستادگی و حمایت از ایران را خواهد داشت؟
هر چند سران اتحادیه اروپا به واسطه واگرایی تجاری و اقتصادی با آمریکا اکنون حمایت‌های سیاسی خود را از تهران علناً نشان داده‌اند، اما در این میان بسیاری از شرکت‌های اروپایی علی‌رغم بسته حمایتی اروپا اقدام به ترک ایران کردند. در این میان استدلال آنها این است که دولت‌های اروپایی توان دیکته کردن منویات خود را به شرکت‌های خصوصی ندارند و حجم مراودات این شرکت‌ها با آمریکا به گونه‌ای است که کفه تجارت با واشنگتن برای آنها سنگینی می‌کند. اما نکته مهم دیگر درصد سهامداران عمده آمریکایی در کسب و کارهای اروپایی است که گفته می‌شود طبق طرح مارشال و از زمان جنگ جهانی دوم به این سو در حدود 30 درصد از عمده سهام اروپا را در اختیار ایالات متحده قرار داده و از این منظر است که عملاً دست اروپایی‌ها برای ایستادگی در مقابل تحریم‌های آمریکا بسته می‌ماند.
اروپا در یک موضوع مخالف و در دو موضوع همراه آمریکا است
در این میان هرچند قوانین مسدودساز اروپایی یکی از گام‌های مثبت برای مقابله با تحریم‌های ثانویه آمریکا محسوب می‌شود، اما از این نکته نیز نباید غافل بود که اروپا در حداقل دو مورد برنامه موشکی و نقش منطقه‌ای ایران با واشنگتن همداستان و همسو است.
در همین رابطه است که در دیدار روز گذشته پوتین و مرکل، برجام و مسائل منطقه خاورمیانه یکی از محورهای گفت و گوی رهبران روسیه و آلمان را تشکیل می‌داد؛ جایی که مرکل صراحتاً در این دیدار سه ساعته ضمن حمایت کشورش از توافق هسته‌ای، نگرانی خود را از برنامه موشکی و نفوذ ایران در یمن اعلام کرد.
این مساله مبنایی شد تا امیر حاتمی وزیر دفاع ایران دیروز برنامه موشکی ایران را اولویت صنعت دفاعی کشور اعلام و بر لزوم ارتقاء آن تاکید کند. وزیر دفاع همچنین در خصوص ایران هراسی آمریکا، آن را موضوع مشترک همراهی اروپا با ایالات متحده دانست و اظهار داشت: کشور ما در یک موقعیت ژئوپولیتیک و راهبردی قرار دارد.
تاریخ هم می‌گوید این جغرافیا همواره مورد طمع بوده است. در ایام اخیر هم بارها شاهد تکرار این سخنان که همه گزینه‌ها روی میز است بوده‌ایم و بارها دشمن ما را به حمله نظامی و بمباران تهدید کرده‌اند.
دوباره هرگز!
برخی از تحلیل‌گران یکی از دلایل انتقاد ایران از اروپا را در زمان فعلی مساله مطرح شدن مذاکره میان تهران و واشنگتن می‌دانند. امری که ترامپ با اعلام آمادگی بدون قید و شرط برای مذاکره با ایران به عقیده کارشناسان غربی توپ را در زمین ایران انداخته است.
این ناظران بر این باورند که در شرایط پر فشار کنونی برای ایران، اروپا به دنبال همراهی با ایران بر مساله برجام بوده و از سوی دیگر موقعیت را مناسب برای اخذ امتیازهایی در حوزه‌های منطقه‌ای و دفاعی تهران می‌داند.
به همین واسطه است که ظریف در پیام توئیتری خود به مناسبت 28 مرداد و همزمانی آن با تشکیل گروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا که به گفته مقامات این کشور بر سه حوزه حقوق بشر، ترورسیم و مسائل هسته‌ای نظارت خواهد کرد، تاکید می‌کند: ۶۵ سال قبل در چنین روزی، آمریکا دولت منتخب مردمی مرحوم دکتر مصدق را سرنگون کرده، رژیم خودکامه را دوباره حاکم کرد و برای ۲۵ سال بعد مردم ایران را تحت استیلای خویش قرار داد.
اکنون نیز گروه اقدام آن کشور از طریق فشار، دروغ پردازی و عوامفریبی آرزوی تکرار همان سناریو را در سر می‌پروراند. دوباره هرگز!
سایر اخبار این روزنامه
هنرمندان معضل خشکسالی را در «لاله» به نمایش گذاشتند غزل خداحافظی آب به روایت هنر محمدصادق جنان صفت مومنی جانشین نوبخت و راغفر جانشین کرباسیان شوند پیام صریح ظریف خطاب به اروپا و آمریکا هنوز آماده هزینه کردن نیستید! «ابتکار» از وابستگی بسیاری از سمن‌ها به دولت و تاثیرات آن گزارش می‌دهد ساز‌مان‌های مردم نهاد دولتی! «ابتکار» از طرح شفاف‌سازی مشارکت نمایندگان در طرح‌ها و لوایح گزارش می‌دهد تشدید نظارت ملت بر بهارستان بسته‌هایی که به بن‌بست خوردند لزوم اصلاح نقشه ارزی کشور یک مقام بلند پایه نظامی آمریکا: همچنان در عراق می‌مانیم «ابتکار» به بهانه مراسم تشییع عزت‌الله انتظامی حواشی این مراسم‌ را بررسی می‌کند مراسم آشفته معاون اول رئیس‌جمهوری: کاهش آثار تحریم‌ها مهمترین اولویت فعلی دولت است «ابتکار» حواشی یک تجمع سازمان‌یافته را بررسی می‌کند تهدید به ترور؟ رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس: مرجع قانونی استعلام از مدیران دوتابعیتی وزارت اطلاعات است وزیر دفاع خبر داد: از یک جت جنگنده ایرانی رونمایی می‌شود