روزنامه ابتکار
1397/05/28
کوفی عنان نخستین دبیرکل سیاه‌پوست سازمان ملل در سن 80 سالگی درگذشت دو روی سکه آقای دبیر کل
محمدرضا ستاریهرچند انتخاب کوفی عنان به سمت دبیرکلی سازمان ملل به عنوان نخستین فرد سیاه‌پوستی که به این سمت منصوب شده، امری بدیع در زمان خود محسوب می‌شد، اما انتخاب مجدد وی برای دوره دوم تصدی دبیرکلی سازمان ملل نیز خود گویای نفوذ وی در ساختار سازمان ملل بود. بنا بر یک عرف مشخص در سازمان ملل، پست دبیرکلی باید به تناوب میان قاره‌های مختلف تقسیم شود اما عنان پس از پطروس غالی مصری بلافاصله برای دو دوره متوالی در سمت دبیرکلی سازمان ملل باقی ماند.
کوفی عنان هفتمین دبیرکل سازمان ملل متحد روز گذشته در سن 80 سالگی درگذشت. او نخستین سیاه‌پوستی بود که پس از پطروس غالی به مقام دبیرکلی سازمان ملل متحد رسید و به مدت 9 سال یعنی بازه زمانی 1997 تا 2006 در این سمت باقی ماند. دوران دبیرکلی کوفی عنان یکی از دوران‌های پرچالش برای سازمان ملل متحد بود، جایی که علاوه بر جنگ‌های داخلی خانمانسوز در آفریقا، جهان شاهد دو جنگ بزرگ عراق و افغانستان بود.
کوفی عنان در 29 فروردین 1317 شمسی در غنا متولد شد. خانواده او علاوه بر جایگاه ویژه قبیله‌ای از نفوذ محلی و سیاسی نیز برخوردار بودند، به طوری که پدرش یکی از فرمانداران ناحیه کوماسی در کشور غنا بود. دبیرکل فقید سازمان ملل پس از اتمام تحصیلات دبیرستانی، در رشته اقتصاد در کشورش فارع‌التحصیل شد و پس از آن دوره‌های کارشناسی ارشد را در رشته‌های اقتصاد و مدیریت در آمریکا و سوئیس سپری کرد.
کوفی عنان همچنین به غیر از یک بازه زمانی دو ساله در اوایل دهه 1970 میلادی که سرپرستی جهانگردی در غنا را بر عهده داشت، بیشترین دوران فعالیت حرفه‌ای خود را در سازمان ملل متحد گذراند. وی در سمت‌هایی همچون مدیریت بخشی از سازمان بهداشت جهانی، مشاور دبیرکل در امور منابع انسانی، امنیت، دارایی، نماینده دبیرکل در یوگوسلاوی، معاونت دبیرکل، دبیرکل و نیز فرستاده ویژه دبیرکل در امور سوریه فعالیت کرده است.
کوفی عنان؛ خوشنام یا جنجالی؟
هرچند انتخاب کوفی عنان به سمت دبیرکلی سازمان ملل به عنوان نخستین فرد سیاه‌پوستی که به این سمت منصوب شده، امری بدیع در زمان خود محسوب می‌شد، اما انتخاب مجدد وی برای دوره دوم تصدی دبیرکلی سازمان ملل نیز خود گویای نفوذ وی در ساختار سازمان ملل بود. بنا بر یک عرف مشخص در سازمان ملل، پست دبیرکلی باید به تناوب میان قاره‌های مختلف تقسیم شود، اما عنان پس از پطروس غالی مصری بلافاصله برای دو دوره متوالی در سمت دبیرکلی سازمان ملل باقی ماند.
گرچه برخی ناظران این مساله را به عنوان ویژگی‌هایی از شخصیت برجسته و خوشنامی او مرتبط می‌دانند و معتقدند جایزه صلح نوبل و ده‌ها دکترای افتخاری شواهدی گویا برای این امر است، اما از سوی مقابل هستند کارشناسانی که دوران دبیرکلی کوفی عنان را دورانی پر شائبه برای او در سازمان ملل تلقی می‌کنند.
دو سال پیش از پایان دوران دبیرکلی کوفی عنان، دو تن از مقامات ارشد سازمان ملل یعنی رود لوبرس و دیلیپ ناییو به فساد جنسی و مالی متهم شدند که این مساله با حمایت کوفی عنان از آنها جنجال برانگیز شد.
همچنین یکی از فرماندهان ارشد سازمان ملل در جنگ داخلی رواندا در کتابش صراحتا عنوان کرده بود که در نسل‌کشی گسترده در روآندا موضع کوفی عنان بسیار منفعلانه بوده و او با بی اعتنایی نسبت به گزارش‌های رسیده روند حمایت از توتسی‌ها را مختل کرده است. همچنین در برنامه نفت در برابر غذا به طور مشخص انگشت اتهام فساد مالی به سمت پسر او نشانه رفت و هر چند بعدها خود کوفی عنان از این اتهام مبری شد، اما کمیته بازرسی، ساختار سازمان ملل را نسبت به این موضوع به شدت متهم کرد.
رابطه خوب کوفی عنان با ایران
اما از سوی دیگر کوفی عنان در تشکیل گروه حافظ صلح در دارفور سودان، ایفای نقش در بحران بالکان، درگیری میان اعراب و اسرائیل، تعدیل نیرو در سازمان ملل، خارج ساختن این نهاد از بحران مالی و نیز محکومیت حمله آمریکا به عراق نیز نقش‌های برجسته‌ای ایفا کرده است. او در سال 2004 طی مصاحبه با شبکه «بی‌بی‌سی» حمله آمریکا به عراق را اقدامی غیرقانونی توصیف کرد و حتی در روابط خود با ایالات متحده دچار واگرایی شد.
عنان همچنین با ایران نیز روابطی حسنه داشت و در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی، سال 2001 را سال گفت‌و‌گوی تمدن‌ها نام‌گذاری کرد. او همچنین در تمام دوران دبیرکلی خواستار کاهش تنش میان آمریکا و ایران بود و حتی سال گذشته به ترامپ توصیه کرد که سیاست خصمانه‌اش علیه تهران را متوقف کند.
او تاکید داشت ایران بخشی از راه حل نهایی خروج از بحران در خاورمیانه است و آمریکا باید از توافق هسته‌ای بسیار خرسند باشد. گفتنی است این چهره سرشناس دنیای سیاست پس از دبیرکلی به عنوان فرستاده سازمان ملل در امور سوریه فعال بود که در نهایت در سال 91 به واسطه عدم موفقیت در توقف خشونت‌ها در سوریه از سمت خود کناره‌گیری کرد.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از تبلیغات موسسات آموزشی با سوءاستفاده از نفرات برتر کنکور گزارش می‌دهد
جهانبخش محبی نیا
رابطه دوگانه قدرت و ملت
آیا با وجود ممیزی می‌توان به «کنوانسیون برن» پیوست؟
سانسور علیه کپی‌رایت
صادق زیباکلام و علی تاجرنیا از دلایل اهمیت کودتای 28 مرداد ، 65 سال بعد از وقوع آن می گویند
تبعات نپذیرفتن لوایح 4 گانه FATF چیست؟
خود تحریمی بانکی در شرایط تحریم
سازنده دریاچه مصنوعی با حقابه بزرگ‌ترین دریاچه آب شور خاورمیانه هنوز مشخص نیست
مجموعه «کام شیرین» شبکه دوم سیما در گفت‌وگو عوامل آن با «ابتکار» بررسی شد
یک «رئالیتی‌شو» ازدواج‌محور
کوفی عنان نخستین دبیرکل سیاه‌پوست سازمان ملل در سن 80 سالگی درگذشت
دو روی سکه آقای دبیر کل
با حکم رئیس جمهوری
رحمانی فضلی «نماینده رئیس جمهوری در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز» شد
فیلم «شعله‌ور» حمید نعمت‌الله بررسی شد
حماسه‌ای درباره معنای شکست
دشمن مطبوعات، دشمن مردم
