روزنامه ابتکار
1397/05/28
سازنده دریاچه مصنوعی با حقابه بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه هنوز مشخص نیست
هوویی برای «ارومیه »گروه ایرانشهر: چندی روزی میشود که خبر ساخت دریاچه‌ای مصنوعی از حقابه‌ای که باید به دریاچه ارومیه ریخته می‌شد خاطر اهالی محیط‌زیست را مکدر کرده، آن هم در چنین شرایط آب و هوایی که بیم خشکی و عدم ورود آب کافی به این دریاچه سبب نگرانی است. ستاد احیا بارها از عدم تامین حقابه دریاچه ارومیه از سوی وزارت نیرو و کاهش تراز آبی این دریاچه در تابستان سخن گفته، اظهاراتی که البته به واکنش وزارت نیرو و اعلام پرداخت مازاد سهمیه دریاچه از سوی این وزارتخانه منتج شده است. حال اما فاش شدن ساخت پنهانی دریاچه مصنوعی در استان همسایه از حقابه‌ای که به دریاچه ارومیه تعلق دارد، دوباره وزارت نیرو و ستاد احیا را وارد چالش جدیدتری کرده است.
چند روزی است که ساخت و آبگیری یک دریاچه مصنوعی در استان آذربایجان شرقی خبر ساز شده و نگرانی‌ها در مورد تاثیر این دریاچه بر کاهش حقابه دریاچه ارومیه افزایش یافته است. برخی ایجاد یک پارک آبی در استان همسایه دریاچه خشک ارومیه را خیانتی به 5 میلیون ساکن حوضه آبریز می‌دانند. چرا که در شرایطی که ستاد احیا برای زنده نگه داشتن مهمترین دریاچه ایران و جلوگیری از تبعات زیست محیطی‌اش از جمله گرد و غبار به ساکنان منطقه از آب فاضلاب تصفیه شده استفاده می‌کند، شهرداری تبریز دست به ساخت دریاچه‌ای مصنوعی زده که از آب رودخانه «آجی چای» برای پر کردن آن بهره جسته است. دریاچه‌ای که می‌تواند آمار تبخیر آب در ایران را در شرایط بحرانی بالاتر نیز ببرد. اما آنچه بر اهمیت این موضوع می‌افزاید آبگیری پنهانی این دریاچه مصنوعی است. اقدامی پنهانی که حتی ستاد احیای دریاچه ارومیه از آن بی‌خبر بوده و به گفته برخی از مسئولان گویا وزارت نیرو نیز از آن بی‌اطلاع بوده است. اما این دریاچه مصنوعی به دست چه سازمانی ساخته و آبگیری پنهانی شده است؟ اگرچه اطلاعات کاملی از جزئیات طرح دریاچه مصنوعی تبریز وجود ندارد اما آن طور که از سخنان حاجی مرادی، مسئول واحد فنی ستاد احیای دریاچه ارومیه پیدا است، این دریاچه مصنوعی بخشی از پروژه پارک بزرگ تبریز است که شهرداری تبریز آن را آغاز کرده و 8 خرداد ماه نیز از آبگیری این دریاچه از 20 اردیبهشت ماه خبر داده است. ایرج شهین باهر، شهردار تبریز اعلام کرده که برای احداث و حاشیه‌بندی انحرافی سد اعتباری بالغ بر ۱۵ میلیارد تومان هزینه شده است. اعتباری که به گفته او می‌تواند پتانسیل بزرگی از نظر گردشگری و محیط‌زیست در قسمت غرب تبریز ایجاد کند. دریاچه‌ای که البته با آغاز آبگیریش تنها 500 هزار متر مکعب آب در پشت سد این دریاچه ذخیره می‌کند که براساس گفته شهرداری با تکمیل آبگیری بند «آبگیر شهید مدنی» دریاچه مصنوعی پارک بزرگ تبریز این مکان به بزرگترین تفرجگاه اکولوژیکی تبریز تبدیل خواهد شد.
البته این دریاچه تنها پروژه شهرداری تبریز نیست. طبق گفته شهردار تبریز، سعی و تلاش شهرداری بر این است که با اجرای پروژه‌های متعدد فرهنگی، تفریحی و گردشگری در پیرامون دریاچه مصنوعی و پارک بزرگ تبریز این منطقه را به یک مجموعه خوب برای گردشگران تبدیل کند. فاز اول این پارک ۵۰۰ هکتاری، به جز فضای سبز، از قسمت‌های متنوع تفریحی و ورزشی تشکیل شده که آبگیرشهید مدنی، یکی از قسمت‌های آن است. یکی از مهمترین پروژه‌ها که قطعا شهرداری به دلیل هزینه بالایی که صرف آن کرده دست از آن بر نمی‌دارد. پروژه‌ای که هنوز آغاز به کار نکرده برای محیط‌زیست آذربایجان دردسر آفریده است.
آغاز تغییر مسیر رودخانه آجی‌چای
آن طور که حاجی‌مرادی قصه را تعریف می‌کند کارشناسان ستاد احیای دریاچه، ۲۰ اردیبهشت ماه امسال متوجه می‌شوند که دریچه‌بند شهید کسایی رودخانه «آجی چای» بسته شده و آب در مسیر جریان نمی‌یابد. دقیقا همان زمانی که آبگیری دریاچه مصنوعی پارک بزرگ تبریز آغاز شده است. به گفته مسئول واحد فنی ستاد احیای دریاچه ارومیه، این ستاد پیشتر مسیر این دریاچه را لایروبی کرده بودند تا بتوانند ۱۰ درصد حقابه دریاچه ارومیه را از آجی‌چای بگیرند. رودخانه‌ای که تا پیشتر برای مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گرفت اما پس از تصویب مصوبات قانونی بهره‌برداری از این رودخانه برای کشاورزی ممنوع شد. به دنبال بررسی‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه مشخص شد که آبی که حقابه دریاچه ارومیه بود به سمت دریاچه مصنوعی تبریز می‌رود. اتفاقی که در خفا و بدون مجوز از وزارتخانه نیرو رخ داده است. اگرچه حاجی‌مرادی در مصاحبه خود با رسانه‌ها مسئول تخصیص آب به پروژه‌های عمرانی را وزارت نیرو دانسته اما گفته که پیگیری‌های او از وزارت نیرو هم مشخص می‌کند این وزارتخانه هیچ مجوزی برای تخصیص آب از آجی‌چای به شهرداری نداده است. به گفته او این پروژه در حالی مجوز از وزارت نیرو ندارد که دو سال از شروع عملیات اجرایی آن می‌گذرد.
با متخلفان ساخت دریاچه مصنوعی برخورد میشود
حال پس از گذشت چند روز از خبری شدن این ماجرا مسعود تجریشی، مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه ساخت و آبگیری دریاچه مصنوعی را تخلف محرز از مصوبات هیات وزیران برای احیای دریاچه ارومیه دانست و از اعزام بازرس از سازمان حفاظت محیط زیست به این استان خبر داد. او گفته: ستاد احیای دریاچه ارومیه هیچ موافقتی با ساخت این دریاچه مصنوعی نکرده است و آبگیری آن با مصوبات هیات وزیران برای احیای دریاچه ارومیه مغایرت دارد. وی ادامه داده: ستاد احیای دریاچه ارومیه و سازمان حفاظت محیط زیست به شدت پیگر این موضوع هستند و حتی یک بازرس از سوی این سازمان به منظور جمع‌آوری اطلاعات و مشخص شدن جزئیات موضوع به منطقه فرستاده شده است. بنابراین هر فردی که از ساخت دریاچه مصنوعی و آبگیری آن خبر داشته و در اطلاع‌رسانی به ستاد قصور کرده باشد، حتما باید پاسخگو باشد و با متخلفان این حوزه برخورد خواهد شد. این کار مورد تاکید عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست است همچنین رئیس سازمان با استاندار آذربایجان شرقی در مورد دریاچه مصنوعی صحبت کرده و قرار شده است که حتما آب باید به سمت دریاچه ارومیه رها شود.
وزارت نیرو نباید مجوز ساخت دریاچه مصنوعی بدهد
گرچه تا پیش از این حقابه دریاچه ارومیه سه ارگانِ سازمان حفاظت محیط‌زیست، ستاد احیای دریاچه ارومیه و وزارت نیرو را با یکدیگر وارد مناقشه کرده بود و بارها مسعود تجریشی و عیسی کلانتری به عنوان مسئولان ارشد ستاد احیای دریاچه ارومیه بر عدم اختصاص حقابه دریاچه ارومیه بر وزارت نیرو تاخته بودند اما ماجرای جدید آبگیری پنهانی دریاچه مصنوعی تبریز از حقابه دریاچه ارومیه و دریافت مجوز برای ساخت این دریاچه مصنوعی از وزارت نیرو فضای پرمناقشه میان این سه ارگان را ملتهب‌تر کرده است. تا آنجا که مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه گفته است: از آنجا که حقابه دریاچه ارومیه هنوز به‌طور کامل تامین نشده است قطعا نمی‌توانیم سهم آب دریاچه را به سایر بخش‌ها اختصاص دهیم. از وزارت نیرو تعجب می‌کنم چون طبق مصوبه هیات وزیران حقابه دریاچه ارومیه باید حتما تامین شود درحالی‌که تاکنون هنوز سهم آبی دریاچه به طور کامل داده نشده است بنابراین وزارت نیرو به عنوان مسئول آب کشور باید از ساخت و آبگیری این دریاچه مصنوعی اطلاع داشته باشد چون بی‌اطلاعی هم قصور محسوب میشود.
حال گرچه ستاد احیا با قدرت تمام به دنبال دریافت حقابه دریاچه ارومیه از رودخانه آجی چای است اما به نظر نمی‌رسد شهرداری تبریز نیز از ساخت این هوو برای بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه دست بردارد. دریاچه‌ای که خشکیش به قیمت عدم حیات ساکنان منطقه تمام میشود.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از تبلیغات موسسات آموزشی با سوءاستفاده از نفرات برتر کنکور گزارش می‌دهد
جهانبخش محبی نیا
رابطه دوگانه قدرت و ملت
آیا با وجود ممیزی می‌توان به «کنوانسیون برن» پیوست؟
سانسور علیه کپی‌رایت
صادق زیباکلام و علی تاجرنیا از دلایل اهمیت کودتای 28 مرداد ، 65 سال بعد از وقوع آن می گویند
تبعات نپذیرفتن لوایح 4 گانه FATF چیست؟
خود تحریمی بانکی در شرایط تحریم
سازنده دریاچه مصنوعی با حقابه بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه هنوز مشخص نیست
مجموعه «کام شیرین» شبکه دوم سیما در گفت‌وگو عوامل آن با «ابتکار» بررسی شد
یک «رئالیتی‌شو» ازدواج‌محور
کوفی عنان نخستین دبیرکل سیاه‌پوست سازمان ملل در سن 80 سالگی درگذشت
دو روی سکه آقای دبیر کل
با حکم رئیس جمهوری
رحمانی فضلی «نماینده رئیس جمهوری در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز» شد
فیلم «شعله‌ور» حمید نعمت‌الله بررسی شد
حماسه‌ای درباره معنای شکست
دشمن مطبوعات، دشمن مردم
