تجربه حمایت اروپا از کوبا در برابر تحریم‌های آمریکا

آفتاب یزد- گروه سیاسی: از زمانیکه ترامپ خروج خود از برجام را اعلام کرد و طی آن گفت که در دو مرحله ایران را تحریم خواهد کرد و تمام شرکت‌های همکار با ایران را مجاب کرد که ازکشورمان خارج شوند، ایران سیاست تداوم برجام با اروپا را ادامه داد. اما به این شرط که یک بسته ضمانتی از سوی اروپا به ایران در راستای تامین منافع کشورمان داده شود .
دراین ماه‌ها گفتگوهای متفاوتی شد. تا سرانجام زمزمه‌هایی در قالب یک پیشنهاد از سوی اروپا
به گوش رسید، پیشنهاد‌هایی که موگرینی و مشاور ارشد او به عنوان مسئولان سیاست خارجه اتحادیه اروپا مطرح کردند .
موگرینی گفت : «اتحادیه اروپا و تهران موازین حقوقی را به کار می‌گیرند که می‌تواند شرکت‌های اروپایی فعال در ایران را از تحریم‌های آمریکا مصون دارد.»


او اظهار داشت: « قانون موسوم به قانون مسدودکننده یا مقررات مقابله‌ای به اتحادیه اروپا این امکان را خواهد داد تا با نادیده گرفتن احکام صادرشده در دادگاه‌های ایالات متحده، در برابر تحریم‌های واشنگتن بایستد. این قانون رعایت تحریم‌های آمریکا علیه ایران را برای شرکت‌های اروپایی ممنوع می‌کند. همچنین شرکت‌هایی که این قانون را رعایت نکنند می‌توانند مجازات شوند.» از سویی هم ناتالی توچی مشاور ویژه موگرینی می‌گوید :«شرکت‌های اروپایی که به‌خاطر تحریم‌های بازاعمال‌شده ایالات متحده علیه ایران، تجارت با تهران را متوقف کنند،‌ ممکن است از سوی اتحادیه اروپا مورد تحریم قرار بگیرند.» او می‌گوید که این اقدام «برای ارسال پیامی‌دیپلماتیک به تهران مبنی بر اینکه اروپایی‌ها» در تلاش برای حفظ توافق هسته‌ای ایران «جدی هستند، ضروری»‌ بوده است.
اما پرسش این جاست که آیا تحریم شرکت‌هایی که به تحریم آمریکا بپیوندند از سوی اروپایی‌ها واقعا امکانپذیر و یک برنامه ای عملیاتی است؟ یا تنها در حد همان پیام دیپلماتیکی که ناتالی توچی از آن می‌گوید، باقی می‌ماند؟

آن همه شرکت ...
شرکت نفتی توتال ، شرکت کشتیرانی مرسک ،
شرکت خودروسازی پژو ، هواپیمایی ایرباس و صد البته بوئینگ، پالایشگاه کپسای اسپانیا، دی زد بانک آلمان، گروه گاز و برق ان.جی فرانسه ، شرکت بیمه لویدز لندن، زیمنس آلمان، جنرال الکتریک ، پالایشگاه ریلاینس هلند ، شرکت فناوری‌هانی‌ول، ،شرکت نفتی انی ایتالیا، شرکت فولادسازی دانیلی ایتالیا، شرکت ملی راه آهن آلمان (دویچ بان)، حتی شرکت نفتی لوک اویل روسیه، تنها بخشی از شرکت‌های بزرگی هستند که بعد از ماجرای تحریم‌های آمریکا، ایران را ترک کردند و از سرمایه‌گذاری‌ها در کشورمان پشیمان شدند. اینکه اروپا می‌تواند تمام چنین شرکت‌های بزرگی را تحریم کند برای بسیاری غیر قابل باور است . از طرفی اگر اروپا توان این تحریم را دارد آیا این موضوع می‌تواند ساختار بازدارندگی
داشته باشد؟ به این معنا که این شرکت‌ها تحریم‌های آمریکا را به جان بخرند تا اسیر تحریم‌های اروپایی و عواقب خروج از ایران نشوند؟

قبلا در خصوص کوبا عمل شد
محسن جلیلوند کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه اروپا در پی زنده کردن قانون انسداد سال 96 در قبال کوبا است، به آفتاب یزد گفت: «در آن زمان هم کوبا که تحت تحریم‌های آمریکابود، حمایت‌های سیاسی اروپارا جلب کرد ،
به این ترتیب که اروپا اعلام داشت شرکت‌هایی که با کوبا به دلیل تحریم‌های آمریکا قطع همکاری کنند را جریمه می‌کند . اروپایی‌ها درماه گذشته پیشنهاد دوباره همین قانون را در قبال ایران
مطرح کردند. » وی ادامه می‌دهد: «اما باید توجه
داشته باشیم که این قانون در قبال کوبا نیز عملیاتی
نشد به دلیل آنکه کشورهای اروپایی سرمایه گذاری
آنچنانی در این کشور نداشتند . کوبا یک کشور 14 میلیونی است و اروپایی‌ها اساسا اینکه بخواهند در آن طرف اقیانوس‌ها براین کشور سرمایه گذاری کنند را عقلانی نمی‌دانند. در آن زمان هم اروپا تنها می‌خواست اتحاد خودش را در مقابل آمریکا نشان داده و اندکی قدرت نمایی کند. اما در هر صورت قانون انسداد در قبال کوبا نیز عملیاتی نشد. »
جلیلوند اضافه می‌کند: «اکنون اروپایی‌ها می‌خواهند همان قانون را در قبال ایران اجرایی کنند. اما این قانون ، یک ایراد دیگری هم دارد، چرا که اجرایی شدن قانون انسداد در قبال ایران ، مغایر با کنوانسیون اتحادیه اروپا و پیمان ماستریخت است. طبق این پیمان، اروپا نمی‌تواند یک شرکت خصوصی را مجاب کند که در فلان کشور سرمایه گذاری بکند یانه . چنین چیزی مغایر با روح اتحادیه اروپاست. بنابراین، پیشنهاد موگرینی بیشتر جنبه نمادین دارد وگرنه اساسا سازو کار حقوقی برای جریمه یک شرکت خصوصی بزرگ در اروپا مشخص نیست . مثلا آلیانز و زیمنس آلمان از ایران بیرون آمده‌اند، هزاران نفر در زیمنس فعالیت می‌کنند. مگر اروپا می‌تواند زمینس را به خاطر ایران تحریم کند؟ بد نیست بدانید تمام قرارداد رنو با ایران350 میلیون دلار بوده است، در حالی که کریستیانو رونالدو 100 میلیون دلار پایش را بیمه کرده است! این یعنی اصلا قراردادهای ایران و اروپا در حد آن حجم مبادلاتی نیست که بخواهند ریسک عدم همکاری با آمریکا را بپردازند . اتحادیه اروپا کاری در قبال این شرکت‌ها نمی‌تواند انجام دهد. »
جلیلوند درباره چرایی مطرح شدن چنین پیشنهادی از سوی اروپا در حالی که مشخصا چنین موضوعی عملیاتی نیست، می‌گوید: «پامپئو 12 شرط را برای ایران تعیین کرده است، احتمالا اروپا از این 12 بند، چند بند بسیار مهم که مورد توجه آمریکاست را برای ایران مطرح می‌کند تا در کنار چنین پیشنهادی (تحریم شرکت‌های اروپایی در صورت عدم همکاری با ایران)، عملا سیاست خود را
پیش ببرد و به آمریکا بگوید امتیازی را که این کشور با زور نتوانست از ایران بگیرد، اروپا با مذاکره گرفت . شاید هم تا حدی می‌توان چنین چیزی را به نقش پلیس خوب و پلیس بد نیز تقلیل داد به نحوی که اروپا همان پلیس خوب است
که تلاش دارد دل هر دو طرف دعوا را به دست آورد
ولی در نهایت نظر آمریکا را نیز تامین می‌کند. به هر حال این یک احتمال دیپلماتیک
است.»

به تصویب نرسیده است
علی بیگدلی دیگر کارشناس مسائل بین الملل نیز با بیان اینکه موگرینی برای رودررویی با آمریکا چنین پیشنهادی را مطرح کرد، در اینباره به آفتاب یزد، گفت: «پیشنهاد موگرینی را باید پارلمان اروپا تصویب کند، این طور نیست که او حرفی بزند و همین عمل هم صورت بگیرد. بنابراین اینکه تصور کنیم شرکت‌های اروپایی به تحریم‌های اروپا توجه کرده و معامله با ایران را به آمریکا ترجیح دهند، نمی‌تواند عملیاتی باشد.» بیگدلی بار دیگر تاکید می‌کند: «پارلمان اروپا ، شورا و کمیسیون اروپا باید قانون انسداد برای ایران را تصویب کند اما هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است. اساسا پایه اتحادیه اروپا و ایران در باره برجام پایه لغزنده‌ای است. یک شرایط ژلاتینی در حال شکل گیری است.»

جلو کوچک‌ها را هم نمی‌گیرد
بیگدلی در پاسخ به این سوال که اتحادیه اروپا اگر نمی‌تواند جلو خروج شرکت‌های بزرگ از ایران را بگیرد، آیا جلو خروج شرکت‌های کوچک و یا متوسط را با این تهدید خواهد توانست؟ گفت :«شرکت‌های کوچک نیز ممکن است روزی به شرکت متوسط تبدیل شوند و چه بسا در آینده این شرکت‌های متوسط برای بانک‌های آمریکایی متقاضی شده اما به دلیل پرونده همکاری با ایران، از تعامل با آمریکا بازبمانند.»
وی ادامه داد: «جامعه اروپا یک جامعه دموکراتیک است و دولت نمی‌تواند شرکت‌ها را موظف کند که با ایران مراودات بازرگانی داشته باشند. حتی ماکرون(رئیس جمهور فرانسه) هم در یک سخنرانی به این مطلب اشاره کرد که ما نمی‌توانیم شرکت‌ها
را ملزم کنیم تا با ایران رابطه داشته باشند
ولی تلاش می‌کنیم که فضا را برای این اقدامات باز کنیم.» این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: «دلیل واضح در اثبات اینکه حتی شرکت‌های کوچک
نیز از اروپا تمکین نمی‌کنند، رفتار چند شرکت کوچک ایتالیایی بود که ایران را ترک کردند و این نشان می‌داد که این شرکت‌ها برای تبعات آینده همکاری با ایران نگران هستند مثلا اینکه اگر بخواهند در یک مزایده در آمریکا شرکت کنند به دلیل همکاری قبلی با ایران از این موضوع محروم شوند.» بیگدلی تاکید می‌کند: «بعید می‌دانم حتی شرکت‌های درجه سوم اروپایی بتوانند با ایران ادامه دهند. طرح تحریم شرکت‌های اروپایی از سوی اروپا صرفا یک اظهارنظر سیاسی است، در ثانی این طرح باید به تصویب پارلمان برسد. خانم موگرینی صرفا چون یک چهره ضد آمریکایی دارد چنین پیشنهادی را مطرح کرده است.»

باید منتظر ماند
هرچند به غیر از اروپا کشورهای دیگری مثل ترکیه، پاکستان و به تازگی کره جنوبی به صراحت اعلام داشتند که به تحریم‌های آمریکا نمی‌پیوندند تا جایی که وزارت تجارت، صنعت و انرژی کره جنوبی روز پنج‌شنبه از تلاش برای حمایت از شرکت‌های کره‌ای که از تحریم‌های آمریکا علیه ایران خسارت دیده‌اند، خبر داده است و بودند مقامات مختلفی که اعلام داشتند از کمپانی‌های طرف حساب ایران حمایت می‌کنند، اما دراین میان بیش از همه آنچه اهمیت دارد رفتار اروپایی‌هاست... اروپایی‌هایی که در مواضع خود تاکید کردند در برجام باقی می‌مانند، ولی این باقی ماندنشان، نشان می‌دهد حتی با اعمال قانون مسدود کننده 1996 نیز احتمالا راه به جایی نخواهد برد.
سایر اخبار این روزنامه
مهدی مالمیر روزنامه نگار فساد فقط مربوط به نهادهای اجرایی نیست فریدون مجلسی کارشناس بین‌الملل علی شمس اردکانی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی «آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی» حکایت مدیران ایرانی است دروغ است پسرم گاوداری ندارد محمدرضا باهنر و احمدی‌نژاد هم به کمپین «فرزندت کجاست» پیوستند عواملی که باعث می‌شود روزنامه‌ها در ایران در مورد برخی موضوعات مثل فساد در توزیع کاغذ و آگهی اتحاد نداشته باشند چیست؟ سنگلج در سوگ عزت با عزت رفت توافق اولیه ترامپ و پوتین درباره خروج ایران از سوریه افتتاح شماره حساب ارزی برای کمک به فقرا وعده‌های سرخرمن در مورد معوقات بانکی دادگاه مفسدان اقتصادی علنی و از شبکه‌های صدا و سیما پخش خواهد شد صعود ارزش لیر فرار مردم ونزوئلا به کشورهای همسایه تجربه حمایت اروپا از کوبا در برابر تحریم‌های آمریکا واکنش سازمان انرژی اتمی به گزارش «چرا نیروگاه اتمی بوشهر به داد صنعت برق نمی‌رسد»